Als de klimaatdoelen moeten worden gehaald, gaat de Noordzee drastisch veranderen. De hele operatie met duizenden nieuwe windmolens is qua omvang groter dan de Deltawerken. De ingrepen hebben verregaande gevolgen voor de natuur, de scheepvaart, maar vooral ook voor de visserij.
Om die enorme veranderingen in goede banen te leiden en de Noordzee eerlijk te verdelen, heeft minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat alle belanghebbenden gevraagd het komende half jaar te werken aan een Noordzee-akkoord. Een ding is zeker: het wordt vol op zee.
"Als we alle partijen tevreden willen stellen, dan hebben we twee Noordzeeën nodig. Maar we hebben er maar een", zegt Floris van Hest, directeur van de Stichting De Noordzee. En daarom zit de stichting vanaf morgen met energie- en oliebedrijven, natuur- en milieuorganisaties en vissers voor overleg aan tafel.
De vissers hebben de grootste zorgen. Decennialang waren zij heer en meester op de Noordzee, maar als in 2050 een kwart van de zee bedekt wordt met windmolenparken en de bijbehorende infrastructuur en als er meer ruimte moet worden vrijgemaakt voor natuur, willen de vissers compensatie voor het verlies.
Volgens Johan Nooitgedagt van de Vissersbond hebben de plannen grote gevolgen voor de visserij. "Het wordt steeds drukker op de Noordzee, de vissers worden verjaagd. En we staan al met 2-0 achter, omdat we ook te maken hebben met een brexit en een dreigend verbod op de pulsvisserij."
Er zal op de Noordzee altijd ruimte blijven om te vissen, alleen niet meer overal zoals vroeger.
Volgens Han Lindeboom, die voor de Universiteit Wageningen het meeste onderzoek deed naar de gevolgen van windenergie op zee, valt het allemaal wel mee. "Er zal altijd ruimte blijven om te vissen, alleen niet meer overal zoals vroeger. Maar er liggen ook nieuwe kansen."
Lindeboom noemt bijvoorbeeld grote visboerderijen die op zee zouden kunnen worden gemaakt. "Daar kan de vis dan worden gekweekt. Bovendien hebben we gemerkt dat er zich veel mosselen verzamelen op de palen van de windmolens. Ook dat levert voedsel op."
Maar volgens Lindeboom moet er wel nog veel meer worden onderzocht, omdat nog niet duidelijk is wat de gevolgen van grootschalige windenergie op zee zijn voor het leven onder water. "We weten nog niet waar de grens ligt, wat precies de draagkracht van het systeem is."
Duizenden windmolens
Alle betrokkenen zijn het erover eens dat de komende maanden de toekomst van de Noordzee in grote mate wordt bepaald. Want nu vallen de beslissingen over de mogelijke locaties voor grootschalige windenergie. Op dit moment is slechts 1 procent van de zee voor de windmolens, maar al in 2023 komen daar drie parken bij.
Die komen voor de kust van het Zeeuwse Borssele en op twee plaatsen voor de kust van Noord- en Zuid- Holland. Vanaf 2030 komen er nog locaties bij ten noorden van de Wadden en ver buiten de kust van IJmuiden. In 2050 komen daar nog duizenden windmolens bij en is er het plan een energie-eiland te bouwen als power hub voor 70 tot 150 gigawatt.
De partijen die meepraten over het Noordzee-akkoord zijn onder meer: Stichting De Noordzee, Vissersbond en Visned, Greenpeace, Vogelbescherming, Tennet, VNO-NCW, Havenbedrijf Rotterdam, Nederlandse Windenergie-associatie en de Nederlandse olie- en gas exploratie.
Bekijk en beluister in deze interactieve special van NOS op 3 waarom geluid van levensbelang is voor zeedieren:
