'Het christendom is niet nationalistisch, je kijkt juist over de grenzen heen'

Iedere dinsdagochtend zijn illegalen welkom bij de protestantse kerk in Drachten. Op het inloopspreekuur van de vluchtelingenwerkgroep kunnen ze terecht voor een luisterend oor, advies en een keer per maand een beetje leefgeld. Voor de leden van de werkgroep is het niet meer dan vanzelfsprekend dat ze dit doen.

"Het belangrijkste christelijke gebod is dat je God boven alles zult liefhebben en je naasten als jezelf, daar komt die drive vandaan", zegt voorzitter Harm Klein Ikkink. "En in het oude testament wordt verschillende keren gezegd dat we ons moeten bekommeren om het lot van de wees, de weduwe en de vreemdeling."

De vluchtelingenproblematiek staat nadrukkelijk op de agenda van de protestantse kerk in Nederland. Nogal wat christenen hebben moeite met het harde vreemdelingenbeleid van dit kabinet. Met name binnen de ChristenUnie en aan de linkerflank van het CDA ziet men in de Bijbel juist een aansporing om vluchtelingen te helpen.

In Den Haag is er bijvoorbeeld een estafettedienst aan de gang om de uitzetting te voorkomen van een Armeens gezin. Ook in Drachten is men vanuit de Bijbel met het lot van vluchtelingen begaan.

"Wij bidden u: wees met de vluchtelingen in ons land. Dat we niet te snel roepen dat dit ons land is, maar dat we leren zingen: de aarde en haar volheid zijn des Heren Koninklijk domein", spreekt predikant Jurgen van den Herik in de protestantse kerk in Drachten de aanwezigen toe.

Hij legt uit welke betekenis de tekst volgens hem heeft. "Als je dat zingt, leer je te beseffen dat je niet kan zeggen dat het land vol is en dat mensen zich ergens anders maar moeten zien te redden. De opdracht van de gemeente is te laten zien hoe God de God kan zijn van alle volkeren."

Die visie wordt gedeeld op de redactie van het christelijke Nederlands Dagblad, een krant met veel aandacht voor buitenlands nieuws. Hoofdredacteur Sjirk Kuijper komt uit de hoek van de ChristenUnie. Volgens hem is het christendom per definitie niet nationalistisch.

"In het verleden werd weleens de indruk gewekt dat God een heel speciale band had met Nederland, maar ik ben ervan overtuigd dat het christelijk geloof je juist over grenzen doet heen kijken", zegt Kuijper. "En het is een enorm voorrecht als jouw wiegje in Nederland staat, maar dat geeft je niet het recht om alle voorrechten, luxe en welvaart die daarmee aan jou gegeven zijn, als rechten te claimen."

Maar de Bijbel kan verschillend worden geïnterpreteerd. CDA-leider Sybrand Buma voert met beroep op christelijke normen juist een nationalistische koers. In zijn HJ Schoo-lezing in 2017 sprak hij over "onze" traditie, cultuur en waarden. "Die mogen we niet laten verwateren. Sterker nog, we moeten ze versterken en uitdragen."

Oud-CDA-Kamerlid, burgemeester en columnist Syze Faber kan zich er niet in vinden. Hij heeft altijd tot de linkervleugel van de partij behoord. Volgens hem scherpt de Schoo-lezing de tegenstellingen in de samenleving aan. "Er gaat de suggestie vanuit dat de een van meer betekenis is dan de ander."

Hij vraagt zich ook af of iedereen zich in die Nederlandse tradities kan herkennen. Nieuwkomers hoeven zich volgens hem niet aan alles aan te passen. "Ze moeten zich aanpassen aan de Nederlandse wetgeving en democratische rechtsstaat en zich houden aan de geboden en voorschriften, maar je hoeft niet te denken, koken of eten als de oorspronkelijke witmens."

Alles doen voor een betere toekomst

Ook politiek actieve CDA'ers hebben moeite met de koers van hun partij. Het CDA in Drachten hoort tot de twintig lokale afdelingen die het kabinet hebben opgeroepen tot een ruimer kinderpardon De partij is in het migratiedebat te veel naar rechts opgeschoven, vindt men hier.

"Het CDA luistert te weinig naar wat er in de partij leeft en wat er in Nederland leeft", zegt Corrie Ponne, CDA-raadslid in Drachten. "Het botst met mijn christelijke normen en aarden. Als ik denk aan vluchtelingenkinderen, zie ik mijn eigen kinderen. Ik zou als moeder ook alles doen zodat zij een betere toekomst krijgen."

Ook in Drachten wonen Armeense asielzoekers die het land uit moeten. De leden van de vluchtelingenwerkgroep bespreken de situatie. Ze vinden niet dat de grenzen maar open moeten worden gezet, maar de mensen die hier al zijn laat je niet in de steek. "Jezus zou opkomen voor de verdrukten, dus moeten wij dat ook."