De harde brexit-deadline van 29 maart 2019 nadert en het overleg tussen Brussel en Londen lijkt muurvast te zitten. "En dat betekent dat ik geen idee heb waar ik aan toe ben", zegt de Britse Senay Boztas. "Onzin. Allemaal angst die nergens op is gebaseerd", reageert haar landgenoot Alex Powell.
Powell, die al bijna twee decennia in Nederland woont, is een overtuigd brexiteer en een onwankelbaar anti-Europeaan. Hij is lid van de UK Independence Party (UKIP), en was ooit Conservatief. Toen Margaret Thatcher met groot enthousiasme Europa in eigen land promootte, werd hij lid van de eurosceptische Referendum Party. "Ik heb de partij verlaten, omdat de Conservatieven op oneigenlijke gronden het Verenigd Koninkrijk onderdeel hebben gemaakt van Europa."
Brexit-bruid
Hij vindt alle zorgen en angsten over de mogelijke gevolgen van brexit nonsens. Zo ook de zorgen van de Nederlandse Hedwig Hegtermans. Zij woont in het Engelse Bromley en is onlangs getrouwd. "We wonen al 17 jaar gelukkig samen, maar vanwege de brexit hebben we toch maar besloten om een boterbriefje te halen. Ik ben een brexit-bruid."
Als echtgenoot van een Brit staat ze straks sterker. Maar het helpt haar ook om dubbele nationaliteit te krijgen. "Omdat ik met een Brit trouw, kan ik Brits worden. Normaal gesproken verlies je de Nederlandse nationaliteit als je vrijwillig een andere nationaliteit aanneemt. Door te trouwen kan je een dubbele nationaliteit behouden."
Natuurlijk is de EU niet perfect. Maar Europa heeft Groot-Brittannië wel heel veel gebracht.
Powell ziet dat soort zorgen als stemmingmakerij van Britten die bij Europa willen blijven. Hij mocht, omdat hij al heel lang in Nederland woont, niet meedoen aan het brexit-referendum. Als hij had mogen stemmen, was het leave geworden. Powell vindt de EU een ondemocratisch instituut dat de Britse rechtsstaat ondermijnt.
"En de Britse soevereiniteit. We hebben onze macht uit handen gegeven. Europa gaat nu over onze wetten en onze defensie. We hebben onszelf uitgeleverd aan een commissie die niet door ons is gekozen, en die ook niet door ons kan worden weggestemd."
"Dankzij Europa heeft Groot-Brittannië eindelijk een fatsoenlijk zwangerschapsverlof", schampert Senay Boztas. "En hebben de Britten veel betere sociale wetten en veel socialere arbeidscontracten gekregen. En als we het hebben over democratisch: de parlementsleden in de EU worden een stuk democratischer gekozen dan de parlementsleden in het Britse districtenstelsel."
Boztas woont ruim acht jaar in Nederland en stemde tijdens het Britse referendum voor remain. "Natuurlijk is de EU niet perfect. Het is bureaucratisch, en alles gaat heel erg sloom. Maar Europa heeft Groot-Brittannië heel veel gebracht. Eruit stappen zal enkel lijden tot chaos."
'Boris Johnson kan de deal regelen'
Powell is het daar absoluut niet mee eens. Hij ziet grote economische mogelijkheden als het VK eigen handelsakkoorden kan sluiten en weer helemaal zelfstandig kan opereren. Remainers vinden dat soort argumenten getuigen van ouderwetse Britse grootheidswaanzin. Boztas: "Types als de conservatieve politicus Jacob Rees-Mogg, Nigal Farrage of Boris Johnson krijgen enorm veel aandacht, maar vertegenwoordigen een minderheid."
Powell bestrijdt dat argument met verve. Hij ziet in Boris Johnson bijvoorbeeld de man die voor een brexit-deal kan zorgen met Europa. "Theresa May gaat het niet redden. Deep down is zij een remainer. Net zoals de meesten in haar kabinet. Als zij er de komende tijd niet uitkomt, zal er een leiderschapsstrijd ontstaan binnen de Conservatieven. Als Boris die wint, regelt hij de deal."
Het Noord-Ierse conflict gebruiken om de brexit tegen te houden is een oneigenlijk gebruik van sentimenten.
Vooralsnog is er nog helemaal geen deal. Aan de vooravond van de Europese top van morgen beraden de 27 lidstaten zich tijdens een diner op de brexit. Premier May mag voor het voorgerecht nog een keer haar kant van de zaak bepleiten. Zowel Boztas als Powell verwachten geen enkele duidelijkheid. Het kan uitlopen op geen deal, het verzoek om meer tijd of een totale deadlock.
En dan is er nog de Ierse kwestie. Een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland is voor Europa onbespreekbaar. "Na zo veel jaren horror, moet er heel voorzichtig worden omgegaan met die kwestie", vindt Boztas. "Het vredesakkoord is in 1998 met veel bloed, zweet en tranen tot stand gekomen. Dat kun je niet kapot maken door brexit."
Alex Powell vindt die reactie ernstig overdreven. "Noord-Ierland is niet meer dezelfde provincie als twintig jaar geleden. Net zomin als Ierland hetzelfde land is als toen. Ze hebben daar tegenwoordig zelfs een homoseksuele allochtone premier! De tijden zijn veranderd. Dat oude conflict gebruiken om de brexit tegen te houden is een oneigenlijk gebruik van sentimenten."
