Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) telt Nederland voor het eerst in tien jaar meer optimisten dan pessimisten. Het aantal mensen dat vindt dat het met Nederland de goede kant op gaat, is gestegen van 35 procent vorig jaar naar 49 procent in 2018.
NRC-columnist Bas Heijne denkt dat de problemen voor mensen nu niet meteen zijn opgelost, maar ziet wel een tendens. "Het wordt allemaal beter begrepen." Heijne noemt de daadkracht van het kabinet als voorbeeld. "Kijk naar het gasbesluit, het terugdraaien van de salarisverhoging van de ING-topman. Het is een enorm verschil."
Tranen
Waar de vorige kabinetsperiode in het teken stond van de crisis, zijn er volgens Heijne nu veel meer positieve voorbeelden. "Dit kabinet is niet van de grote visie, maar praktisch. Ik las gisteren dat iemand tranen in zijn ogen had gekregen van het gasbesluit. Wanneer was de laatste keer dat iemand het kabinet dankbaar was? Dan moet je terug naar de periode-Drees", denkt Heijne.
Daiyanara Adelina is een alleenstaande moeder en werkt op een ROC in de Bijlmer. Ze trok vorig jaar met haar 18-jarige zoon in bij haar ex-schoonmoeder. "Zodat we de kosten konden delen. Zij had het financieel moeilijk en had verder niemand. Maar nu willen we eigenlijk wel weer zelfstandig wonen, maar het blijkt toch heel moeilijk om een huis te vinden".
Toch ziet Adelina het niet als een tegenslag. "Ik heb vertrouwen in de politiek. Natuurlijk maken ze fouten, maar daar leren ze van. En ze herstellen het ook. Wat ze nu doen voor het onderwijs en weer meer geld naar de zorg. Ik vind dat heel goed."
Het kabinet ziet waar de problemen zitten. Dat voelen mensen.
Mensen voelen volgens Heije ook echt dat het beter gaat met Nederland. "Er zijn geen aanslagen geweest, de vluchtelingencrisis is tijdelijk bedwongen, er heeft geen bloed gevloeid, de waarschuwingen over asielzoekers zijn nauwelijks uitgekomen. Mensen zijn moe van eeuwige boosheid, achterdocht en schreeuwen."
"Natuurlijk is het fijn dat er weer meer geld is, maar het gaat er vooral om dat het kabinet ziet waar de problemen zitten. Dat voelen mensen. Armoede is natuurlijk echt nog wel een zorg", zegt Heijne. "Veel jonge mensen hebben beroerde baantjes. Als ze dat over tien jaar nog steeds hebben, is dat niet goed. Dat is het verhaal van links, maar toch heeft men daar blijkbaar minder behoefte aan."
Als je geen telefoon hebt dan is je armoede heel zichtbaar.
Volgens Adelina is de armoede zeker nog niet opgelost. Ze ziet op haar school leerlingen die kleren nodig hebben. "Natuurlijk kan je denken, ze maken de verkeerde keuze en kopen wel een dure telefoon. Maar ik snap het wel, als je geen telefoon hebt dan is je armoede heel zichtbaar."
"Er was laatst een meisje op school dat zei: 'mijn moeder vraagt of ik wat boodschappen kan doen voor vanavond. Maar ik heb geen geld en mijn broertje heeft alle lege flessen al weggebracht'. Toen heb ik haar maar een tientje gegeven."
Er is nog wel echt een paar jaar veel groei nodig.
Voor de zoon van Adelina is juist de boodschap van links die hem positief stemt. "Mijn zoon mocht dit jaar voor het eerst stemmen. Hij heeft op GroenLinks gestemd. Mijn zoon ziet Jesse Klaver als de oplossing. Hij gelooft er in, in die ambities, die spreken hem aan", zegt Adelina.
Leo van Loon is sociaal ondernemer, al tien jaar, en voor het eerst gaat het ook goed in zijn branche. "Ik werk met jongeren en vluchtelingen. Als je met zo'n groep werkt, dan moet je wel positief zijn en ze niet zien als dropouts of als gangsters, maar als mensen met talent. We krijgen ruim 70 procent uit de uitkering en we hebben maar een heel kleine terugval, dus daar word je wel positief van."
Lonen omhoog
Al ziet hij ook nog een grote uitdaging. "Ik kom ook jongeren tegen die zo kansarm zijn, dat ze niet weten hoe ze werk moeten vinden. En er zijn nog veel hoogopgeleiden die onder hun niveau werken."
De oplossing is volgens Van Loon dat de lonen omhoog moeten. "De winst van bedrijven is gestegen, de inkomens gedaald. Er is nog wel echt een paar jaar veel groei nodig. Vooral voor de groep die na 2008 tijdens de crisis op de arbeidsmarkt is gekomen. Dat is echt een verloren generatie. Ik hoop dat zij nu ook aan de bak komen."
