Het was een van de meest opmerkelijke momenten uit de campagne: de 57-jarige Martin Kock confronteerde D66-leider Alexander Pechtold in een uitzending van Nieuwsuur met zijn doodswens.
In aanloop naar de verkiezingen maakten wij tien uitzendingen vanuit perscentrum Nieuwspoort, waarin lijsttrekkers geconfronteerd werden met vragen van gasten uit het publiek. De lijsttrekkers wisten van tevoren niet wie ze tegenover zich zouden treffen.
Pechtold had aan het begin van de uitzending nog niets door. "Totdat hij ineens zei: Ik wil nu. Ik wil nu dood. Op dat moment vond ik het zo confronterend. Ik besefte niet meer dat ik in een politiek interview zat."
Kock kijkt tweeledig terug op de uitzending. "Aan de ene kant vind ik dat ik Pechtold voor het blok heb gezet, want het is een vrij indringende vraag. Aan de andere kant was het de enige manier om een echte reactie van hem te krijgen."
Al voor de verkiezingen presenteerde Pia Dijkstra van D66 haar initiatiefwet over een groep mensen die vindt dat hun leven voltooid is. Mensen ouder dan 75 jaar zouden euthanasie moeten kunnen krijgen als zij niet verder willen leven, maar verder gezond zijn.
Heeft de Nieuwsuur-uitzending de campagne voor D66 veranderd? Pechtold: "Voltooid leven was niet een thema waarmee we als D66 campagne wilden voeren. Ik wist wel dat het een punt kon worden in uitzendingen, maar dit had ik niet verwacht."
Hij vervolgt: "Gelukkig werd het een integer gesprek tussen meneer Kock en mij. De volgende dag wilden andere programma's erover doorpraten. En de ChristenUnie reageerde, daarmee werd het politiek. Dat hoort erbij."
Kock had niet gedacht dat de uitzending zo veel aandacht zou krijgen. "Ik ben geen naïeveling, dus natuurlijk weet ik dat dit reuring geeft, maar de hoeveelheid, daar ben ik wel van geschrokken."
Ik weet ook wel dat het D66 nu niet gaat lukken om de wet over voltooid leven er doorheen te krijgen.
Na de uitzending van Nieuwsuur spraken Pechtold en Kock af om elkaar later nog een keer te ontmoeten. Dat gebeurde ook. "Ik ben naar Den Haag geweest en heb een uur met Pechtold en Pia Dijkstra gesproken", vertelt Kock.
"Het was een goed gesprek, maar ik weet ook wel dat het D66 nu niet gaat lukken om de wet over voltooid leven er doorheen te krijgen. En al helemaal niet zonder leeftijdsgrens. Het is nu een politiek spel."
Pechtold zegt daarover: "Je zit met de beperkingen van een kabinet met verschillende partijen. Ik hoop wel dat het gaat lukken en hopelijk niet op al te lange termijn."
Slapen en nooit meer wakker worden
De wens van Kock blijft onveranderd. "Ik wil gewoon rustig op de bank gaan liggen met een Belgisch biertje en dan slapen en nooit meer wakker worden. Humaan, met 100 procent zekerheid."
Pechtold: "Ik vermoed dat Martin teleurgesteld al zijn, want hij is nu 58. Een wet zonder leeftijdsgrens is echt nog een station verder. Die nuance vind ik heel belangrijk."
