De zwaarste aanval op de democratie sinds de dictatuur van generaal Franco in Spanje. Zo noemde de Catalaanse regiopresident Carles Puigdemont in een toespraak het harde ingrijpen van Madrid in Catalonië.
De Spaanse regering maakte eerder vandaag bekend dat het de regio onder direct bestuur van Madrid wil brengen. Puigdemont roept daarom het Catalaanse parlement bijeen om te reageren. Hij zei de maatregelen niet te accepteren.
De Catalanen gingen bijna drie weken geleden naar de stembus. Over het uitroepen van de onafhankelijkheid deed Puigdemont geen uitspraken in zijn toespraak. Vermoedelijk laat hij dat over aan het Catalaanse parlement.
De geschiedenis herhaalt zich
Het conflict tussen Catalonië en de regering in Madrid is niet van vandaag op morgen ontstaan. Het heeft diepe historische wortels. De geschiedenis herhaalt zich, krijgt Europa-correspondent Saskia Dekkers regelmatig te horen in de regio.
"Natuurlijk zijn er historische parallellen. Als we kijken naar de Spaanse burgeroorlog en Catalonië dat nu onafhankelijk wil worden, net als in de jaren 30", zegt historicus Arnau Gonzalez Vilalta.
Hij maakt zich zorgen over de toekomst. Hij is bang dat het conflict zal uitlopen op geweld. "Als je kijkt naar het verleden in Spanje, worden zulke conflicten met geweld opgelost. In 2017 mag zoiets geen oplossing zijn."
Catalaans nationalisme hard onderdrukt
Catalonië riep in 1934 de onafhankelijkheid uit. Maar dat was slechts van korte duur; de opstand werd neergeslagen. De Catalaanse president Lluís Companys werd opgepakt en gevangen gezet door de Spaanse republiek. Pas na twee jaar kwam hij vrij.
In 1936 brak de burgeroorlog uit, die aan meer dan tweehonderdduizend Spanjaarden het leven kostte. Drie jaar later behaalden de Spaanse nationalisten de overwinning en kwam generaal Francisco Franco aan de macht.
Het Catalaanse nationalisme werd hard onderdrukt. Alles wat volgens de dictator niet-Spaans was, was in die periode strikt verboden. Franco zette president Companys vast, liet hem martelen en tekende uiteindelijk zijn doodsvonnis.
Carles Vallejo (67) heeft zelf ook de harde hand van Franco gevoeld. Hij was toen 21 jaar. "Ik werkte voor een groot autobedrijf. Vanwege mijn activiteiten voor de vakbond hebben ze me gearresteerd, opgesloten en gemarteld. Uiteindelijk moest ik naar het buitenland vluchten."
Vallejo begrijpt de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging, maar hij doet er zelf niet aan mee. En de link die met het Franco-verleden wordt gelegd, gaat hem te ver.
Er wordt gespeeld met de emoties van een deel van de bevolking.
"Het fascisme is iets heel serieus. Het is te erg om luchtig te vergelijken met wat we vandaag meemaken. We leven in een democratie die niet perfect is, maar we hebben middelen om te vechten tegen onrechtvaardigheid of om politieke doelen te bereiken."
Hij vreest dat door op het gevoel te spelen met simpele vergelijkingen, de boel verder uit de hand loopt en niet meer te repareren is. "Er wordt gespeeld met de emoties van een deel van de bevolking."
