Het gemeentebestuur van Barcelona wil een essentiële voorziening weghalen bij de markt en weer in eigen beheer nemen: het leidingwater. Dat is al ruim 150 jaar in handen van hetzelfde particuliere bedrijf. Hoe de prijs voor de consument tot stand komt, en hoe de leidingen precies liggen, het is voor de gemeente een raadsel.
Sinds 2015 wordt de stad bestuurd door het burgerplatform Barcelona en Comú, dat is voortgekomen uit een aantal partijen waaronder het linkse Podemos. Een van de doelen van het stadsbestuur is deprivatiseren. De afgelopen tijd nam het allerlei voorzieningen terug in beheer zoals speeltuinen en kinderdagverblijven.
Concurrentie
De gemeente richtte zelfs al een eigen begrafenisonderneming op, omdat Barcelonezen te hoge prijzen betaalden voor begrafenissen. "Zo stimuleert de publieke sector de concurrentie in de vrije markt", zegt wethouder Eloi Badia.
"In Catalonië en in heel Spanje zijn er tijdens de crisis bij veel mensen het water en het licht afgesloten", vervolgt Badia. "Duizenden families konden de energierekeningen niet meer betalen. Dat heeft nog eens benadrukt dat er opnieuw moest worden nagedacht over de rol van onze basisvoorzieningen."
Volgens Badia heeft het stadsbestuur van Barcelona kritisch gekeken naar de drinkwater- en elektriciteitsvoorzieningen en de uitvaartbranche. "Dat waren diensten die als monopolie werden geleverd, zonder dat dat enig voordeel had omdat er geen concurrentie was."
Wereldwijde trend
Barcelona wil nu het water weer in beheer nemen. In verschillende andere Catalaanse steden is dit al het geval. De beweging begon in Terrassa, een uurtje rijden van Barcelona. Dit jaar werd de concessie van het waterbedrijf daar, na ruim een eeuw niet verlengd.
"Toen we begonnen, hadden we nooit gedacht dat we zo ver zouden komen", zegt activist Sonia Gimenez. "Dat het water nu in overheidshanden is, is een succes. We hopen dat het water zal verbeteren, want niemand drinkt uit de kraan omdat het zo slecht smaakt."
Niet alleen in Spanje, maar wereldwijd worden privatiseringen teruggedraaid. Volgens een rapport van het in Amsterdam gevestigde Transnational Institute, zijn er sinds het jaar 2000 minstens 835 voorbeelden van het terugnemen van essentiële diensten in eigen beheer, in 45 landen.
