Een grote groep van naar schatting 850.000 jonge kiezers mag 15 maart aanstaande voor het eerst stemmen. Politici doen alles om ze te bereiken. De vraag is of al die jongeren over twee maanden ook echt komen opdagen. Want van alle leeftijdsgroepen gaan jongeren het minst naar de stembus.
Claes de Vreese, hoogleraar communicatiewetenschap, deed onderzoek naar de beweegredenen van jongeren om te gaan stemmen. "In Nederland zien we structureel een lage opkomst van jongeren. Veel thema’s spreken jongeren totaal niet aan. Zaken als pensioenen of hypotheekrenteaftrek zijn een ver-van-hun-bed-show."
Student politicologie Tibbe van den Nieuwenhuijzen is 22 jaar en geeft als jongerenvertegenwoordiger Europese Zaken van de Nationale Jeugdraad gastcolleges op scholen en universiteiten. "Jongeren die ik spreek zeggen: ik snap het niet. Het is iets wat zo ver van me af staat. Ik denk dat de politiek ongrijpbaar is geworden."
Je moet jongeren wel serieus nemen. Je moet het over de inhoud hebben.
Dat zit soms in het taalgebruik van politici, legt Van den Nieuwenhuijzen uit. "Een partij zei 'wij willen sociale rechtvaardigheid bevorderen'. Als je gewoon zegt ‘we willen gelijke kansen en daar zetten we ons voor in’, dan snappen jongeren dat."
Via Facebook, Youtube en Instagram proberen partijen jongeren te bereiken. "Internet werkt. Jongeren zitten op scoiale media. Maar wat je ziet is dat politici met een blogger gaat praten. Je moet jongeren wel serieus nemen. Je moet het over de inhoud hebben", zegt Van den Nieuwenhuijzen.
De Vreese: "Manieren om je te uiten zijn toegenomen en daar maken jongeren gebruik van. Alleen er is geen goed mechanisme om dat soort uitingen een weg te laten vinden naar de politiek en verkiezingen. Het leidt nog niet tot een hogere opkomst."
Inspraak
Volgens recent onderzoek van onderzoeksbureau I&O Research doet de PVV van Geert Wilders het goed onder jongeren. Maar de concurrentie op rechts is groot. GeenPeil wil de internetgeneratie zelf de standpunten laten bepalen. En het Forum voor Democratie van Thierry Baudet denkt dat ook jongeren meer inspraak willen door middel van referenda.
Carola Dieudonné (25) van het Forum voor Democratie is een van de jongste kandidaat-Kamerleden die mee doet aan de verkiezingen. Hoewel de opkomst onder jongeren bij het Oekraïnereferendum laag was, gelooft ze dat ook jongeren meer inspraak willen.
"Het Oekraïneverdrag was voor jongeren minder interessant. Als het over onderwijs of asielbeleid gaat en je bent jong dan denk ik dat je daar ook je stem voor wilt uitbrengen."
Je moet je niet rijk rekenen, want je bent ze ook zo weer kwijt.
De politicus hoeft zelf niet per se jong te zijn om aan te spreken. Neem de 75-jarige Bernie Sanders. Hij trok tijdens de Amerikaanse voorverkiezingen meer jongeren naar de stembus dan Hillary Clinton en Donald Trump samen.
Wat is zijn geheim? Van den Nieuwenhuijzen: "Ik denk dat jongeren heel erg behoefte hebben aan een positief geluid. Hij zei 'het gaat nu niet goed', maar hij koppelde dat wel aan een positief verhaal."
De Vreese: "Wat interessant kan zijn is dat je een beweging bouwt. De mogelijkheid om jongeren te binden is groot, omdat er een grote groep is die niet gaat stemmen. Maar je moet je niet rijk rekenen, want je bent ze ook zo weer kwijt."
