Aangepast

Presidentschap Obama: hoge verwachtingen en veel tegenwerking

In november 2008 schreef Barack Obama geschiedenis door als eerste zwarte kandidaat de Amerikaanse presidentsverkiezingen te winnen. Obama had nauwelijks ervaring in de politiek. De verwachtingen waren hoog gespannen, misschien wel te hoog gespannen.

Hij zou als 'helende' president een gespleten land bijeen brengen en het vastgeroeste politieke systeem vlot trekken. Dat pakte anders uit: vanaf het begin waren de meeste Republikeinen vastbesloten zijn initiatieven te dwarsbomen.

Obama werd president toen de kredietcrisis om zich heen sloeg. Meerdere banken vielen om en een kwart van de Amerikaanse huizen stond onder water. De situatie was vergelijkbaar met de economische crisis in de jaren 30 van de vorige eeuw.

Een belangrijke verdienste van Obama is dat hij wist te voorkomen dat in 2009 een depressie volgde op een beurscrash. Het lukte hem om de noodlijdende economie vlot te trekken met een financieel hulppakket. Inmiddels draait de Amerikaanse economie weer op volle toeren.

'Dat er geen depressie kwam is een grote prestatie van Obama'

Een andere grote overwinning van Obama is de hervorming van de gezondheidszorg. Dat lukte - ondanks het verzet van de Republikeinen - door de steun van Democraten, die toen nog de meerderheid hadden in het Congres. Miljoenen Amerikanen kregen door Obamacare voor het eerst een verzekering.

De Republikeinen hebben zich nooit verzoend met Obama's gezondheidszorg. De pogingen om de hervorming terug te draaien waren vooral voor de bühne, zolang Obama president was. Maar nu hij over ruim een week afzwaait, zien de Republikeinen met Donald Trump als nieuwe president hun kans schoon.

'Die betuttelende verzorgingsstaat is niet goed voor dit land'

Nadat de Democraten in 2010 de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden verloren - en in 2014 ook nog eens in de Senaat - werd nieuw beleid van Obama bijna onmogelijk.

Maar afgezien van de onverzettelijke of ronduit vijandige houding van Republikeinen, is Obama ook wel verweten dat hij zijn presidentschap onvoldoende heeft gebruikt.

Hij gaf speeches, die ontroerden, maar na die redevoeringen bleef het vaak stil. Sommige van zijn kiezers voelen zich teleurgesteld.

'Ik zag al die jaren niets veranderen'

Obama liet het volgens critici na zijn gewicht als president in te zetten in het politieke bedrijf. Wat hij had te zeggen, zei hij in zijn speeches. Het overtuigen van parlementsleden om hem te volgen, bijvoorbeeld bij het inperken van vrij wapenbezit, deed hij niet.

Daardoor heeft Obama bijvoorbeeld op dat gebied niets voor elkaar gekregen, terwijl de urgentie er wel was. In het bijzonder na het doodschieten van 20 kinderen en zes volwassenen in een basisschool in Newton, in december 2012.

Het is Obama wel gelukt om een aantal strafrechthervormingen door te voeren. Hij heeft op grote schaal strafvermindering en kwijtschelding geregeld. Tijdens zijn regeringsperiode heeft hij van meer gevangenen de straf ingekort dan zijn tien voorgangers samen hebben gedaan.

Ook was hij de eerste Amerikaanse president die ooit een gevangenis heeft bezocht.

'Hij steunde hervormingen om een einde te maken aan extreme vonissen'

Tijdens zijn presidentschap kreeg Obama te maken met twee zogeheten grassroots-bewegingen waar hij niet goed raad mee wist. Aan rechterzijde kwam de Tea Party op, een populistische protestbeweging die zich aanvankelijk verzette tegen belastingen. Al snel mondde dat uit in een breed gedragen verzet tegen de almaar uitdijende macht van Washington in het algemeen en Obama in het bijzonder.

De Tea Party is inmiddels over zijn hoogtepunt heen, maar de invloed ervan is gebleven. Veel Republikeinen hebben hun functie in het Congres eraan te danken.

We hebben kritiek op de regering Obama, maar erkennen dat hij zeker probeerde het roer om te gooien.

Patrice Cullors, Black Lives Matter

De tweede volksbeweging die onder Obama opkwam is die van Black Lives Matter. Die is begonnen door activisten in 2013 na het doodschieten van de zwarte tiener Trayvon Martin door een buurtwachter in Florida. De dader, George Zimmerman, werd niet vervolgd.

Dat leidde tot demonstraties en betogingen die zich ook verspreidden naar andere plaatsen en steden na het neerschieten van zwarten door politieagenten.

Obama verwierp het geweld, maar deed volgens veel activisten niet genoeg om 'het systeem' te veranderen. Hij liet het na om het structurele racisme van Amerika, verweven met het dna van de bevolking, aan te pakken.

'De regering van Obama was een grote teleurstelling'
Presidentschap Obama: hoge verwachtingen en veel tegenwerking

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl