Het leven in het kalifaat: 'is een hel geworden'

• 

  Jan Eikelboom

  verslaggever

Als je de propaganda van Islamitische Staat mag geloven, is het kalifaat het land van melk en honing. Met overvolle winkels, gratis geld voor de armen en vermaak voor jong en oud. Maar als het ooit al zo was, zo is het nu zeker niet meer.

"Het leven in het kalifaat is in één woord vreselijk", zegt Fawaz Gerges, hoogleraar aan de London School of Economics. "Het is vreselijk, omdat de staat niet de financiële middelen heeft om het land te besturen zoals voorheen."

Volgens Gerges dwingt IS nu jonge mannen en vrouwen om zich aan te sluiten bij de beweging, omdat de bombardementen hun tol hebben geëist. "Het is een oorlogssituatie."

IS is volgens Gerges aan de verliezende hand. "Ze raken hun grote steden kwijt en het geld is op." De voortdurende oorlog heeft het kalifaat aan de bedelstaf gebracht. De economie is ingestort en de bevolking betaalt daarvoor de prijs. "IS plukt een heel arme bevolking kaal."

Ludovico Carlino van denktank IHS Jane's in Londen deed onderzoek naar de economie van het kalifaat. Volgens Carlino voert IS steeds nieuwe belastingen in en worden bestaande belastingen verhoogd. "Zo hebben ze de belasting verhoogd voor vrachtwagens die door IS-grondgebied rijden."

Ook worden er volgens de onderzoeker nieuwe, vreemde belastingen in het kalifaat ingevoerd. "Zo zijn er nu boetes voor het laten openstaan van de deur van je huis en voor schapen die een bel dragen."

Volgens Firas Abi Ali, Midden-Oosten-expert van denktank IHS Jane's, betekent dit dat de levensstandaard van het volk nog verder is gedaald en dat de behoefte van de bevolking om weg te gaan nog groter is geworden.

"Maar IS houdt een groot deel van de bevolking in gijzeling. Ze beboeten iedereen die wil vertrekken. Ze leggen beslag op hun eigendommen als ze vertrekken en verkopen die." Volgens Abi Ali worden kinderen gedwongen zich bij de organisatie aan te sluiten. "Een van de manieren om het volk af te persen en mee te laten vechten."

Het leven in het kalifaat, en met name in de steden Mosul en Raqqa, is volgens hoogleraar Gerges een hel geworden. "Niet alleen vanwege de strenge regels die IS de bevolking oplegt, maar ook omdat de financiële en economische situatie een dieptepunt heeft bereikt."

Intussen probeert IS in het kalifaat de schijn op te houden. Ondanks alle problemen, lijkt de kans niet groot dat de bevolking in opstand komt.

"Het probleem is dat de Syrische bevolking op een bepaalde manier gewend is geraakt aan het leven in angst", zegt onderzoeker Carlino. "Hoewel de leefomstandigheden slechter worden, hebben we nog geen opstanden gezien. Mensen zijn bang om in verzet te komen. IS heeft verzet altijd met grof geweld de kop ingedrukt."