Meerdere bloemenkwekerijen in de omgeving van Bahir Dar in Ethiopië zijn de afgelopen dagen slachtoffer geworden van brandstichting en vernieling. In de noordwestelijke regio van het land zijn al maanden spanningen tussen de regering en bevolkingsgroepen die zich achtergesteld voelen.
De schade bij vier kwekerijen die zijn aangesloten bij de coöperatie Royal FloraHolland, is enorm. In verschillende bedrijven is brand gesticht en zijn pomphuizen vernietigd waardoor alleen water via een noodvoorziening en door regen beschikbaar is. De bedrijven worden nu extra beveiligd. Een vijfde bedrijf wist zich te verdedigen.
Buitenlandse investeerders
Directeur Loui Hooyman van het Nederlandse Esmeralda Farms schat dat 10 miljoen aan investering in rook is opgegaan. "Onze manager aldaar is tijdelijk gevlucht en informatie over de onlusten komt nauwelijks naar buiten. Het is nog steeds onrustig rond Bahar Dar, een stad ten noorden van Addis Ababa. Ik begrijp dat inmiddels tien bedrijven, veelal tuinbouwbedrijven, zijn getroffen door acties van groepen die tegen de regering zijn", zegt hij in het vakblad voor de bloemisterij.
"Nu zijn buitenlandse investeerders de klos die hulp hebben gehad van de regering bij het opzetten van hun bedrijf. Een paar weken geleden waren het lokale bedrijven die een link hebben met de regering. Er waren militairen op ons bedrijf toen de opstandelingen kwamen, zij zijn gevlucht omdat de groep te groot was. Alles is toen in brand gestoken", aldus Hooyman.
Veel kwekerijen van Royal FloraHolland, de grootste bloemenveiling ter wereld, exporteren hun bloemen via Nederland naar andere landen in Europa. Royal FloraHolland bekijkt nu hoe zij kwekerijen die lid zijn van de coöperatie kan steunen en wat de gevolgen voor de aanvoer van bloemen uit Ethiopië zijn.
Het begon bij een Belgische buurman die bonen teelt, toen onze Italiaanse buurman met gips en daarna waren wij aan de beurt.
In rook opgegaan
Het is nu voor het eerst dat kwekerijen op deze schaal doelwit worden. De aangevallen kwekerijen zijn in handen van Nederlandse, Indiase, Belgische, Israëlische en Italiaanse eigenaren of volledig in handen van de Ethiopische overheid.
Hooyman: "We zitten in een relatief nieuw tuinbouwgebied. Het begon bij een Belgische buurman die bonen teelt, toen onze Italiaanse buurman met gips en daarna waren wij aan de beurt. Er worden nu gesprekken gevoerd met de president over hoe we eventueel verder kunnen. Tegen dergelijke schade kan je jezelf niet verzekeren."
"Alles is weg. Tien miljoen investering en heel veel tijd en inzet is binnen een dag in rook opgegaan. Gelukkig viel er bij ons bedrijf slechts een gewonde", aldus Hooyman in het vakblad.
Land
In de omgeving van Bahir Dar zijn al langer spanningen tussen de regering en bevolking. Binnen de regering heeft de etnische minderheid, de Tigray, de grootste stem. De Oromo en Amhara zijn samen goed voor 65 procent van de bevolking maar voelen zich achtergesteld.
Er is ook een grensgeschil tussen twee andere etnische groepen. De plaatselijke Amharen willen niet bij de regio van de Tigrayers horen. Bij dat protest vielen inmiddels al tientallen doden. Volgens Amnesty International zijn in het gehele land al honderd doden en honderden gewonden gevallen sinds de onrusten.
Heineken doet in het land zaken en heeft er drie brouwerijen. Sinds 2011 investeert de biermagnaat in Ethiopië. De brouwer wordt door de Nederlandse overheid ondersteund met ruim 1 miljoen euro subsidiegeld. Geld waarmee de lokale boeren gerst verbouwen. Eind maart stelde tv-programma Zembla vraagtekens bij de activiteiten van Heineken in Ethiopië.
Subsidie
Het kabinet geeft de subsidie omdat in de nieuwe visie handel de motor is van vooruitgang en ontwikkeling. Dat betekent dat de Nederlandse overheid Nederlandse bedrijven steunt die zich in Ethiopië vestigen. Bedrijven zien vooral voordelen in Ethiopië vanwege de lage arbeidskosten en het positieve investeringsbeleid.
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken scherpte gisteren het reisadvies voor de onrustige regio's aan.
