Poolse militairen tijdens een NAVO-oefening in Letland

Voor Letland is NAVO-steun van levensbelang

De NAVO-lidstaten voelen zich bedreigd door Rusland sinds de annexatie van de Krim in 2014. Daarom stuurt de NAVO vier bataljons naar Oost-Europa. Die worden daar gestationeerd om Polen, Estland, Letland en Litouwen gerust te stellen. In Letland komen 1000 Canadese militairen.

Maar schrikt de NAVO de Russen af met extra troepen langs de Russische grens of zaait het voornemen alleen maar haat?

Correspondent Arjan Noorlander is in Letland en merkt dat de Letten nog steeds door emoties worden overmand bij het ophalen van herinneringen aan de herwonnen vrijheid. Vanavond in Nieuwsuur zijn reportage.

Trauma

De Letten, die na jaren van overheersing eindelijk vrij zijn willen maar één ding: die vrijheid behouden. En daar zijn troepen en vooral die van de NAVO voor nodig.

Voor Letland is NAVO-steun van levensbelang

Sandra Kalniete, nu een vooraanstaande Letse politica, werd geboren in gevangenschap in Siberië en heeft de Sovjet-bezetting van Letland aan den lijve ondervonden. Ze haalt in het grensgebied herinneringen op.

"Voor mij is dit een deprimerende plek. Elke keer als ik hier kom roept het alle kinderverhalen weer op. Met zo’n soort trauma als het mijne leeft bijna elke Let", zegt ze. "De letten hebben veel over voor hun economische vooruitgang en westerse vrijheden."

De etnische Russen, die in de jaren 60 naar Letland werden gestuurd om het land te beschermen tegen het westen - en die nog als militair hebben gediend in de tijden van het Warschaupact - vinden dat de NAVO een gevaarlijk spel speelt en beloftes breekt. Zij staan recht tegenover de Letse bevolking.

Vladimir Procenko, Russisch oud-militair vind de NAVO de agressor. "Als ze weg gaan, zal alles goed zijn. Zo niet is één provocatie, één incident genoeg om een raket af te schieten en dan begint de oorlog", denkt hij.

Nieuwe militairen

De Letse regering houdt er rekening mee dat de geschiedenis zich weer zal herhalen en dat de Russen weer zullen komen zolang de verdeeldheid tussen Oost- en West-Europa zo groot blijft.

Op de Letse militaire opleiding trainen ze de kadetten. De afgelopen twee jaar zijn er steeds meer nieuwe militairen bijgekomen. Korporaal Oleg Dubovs: "De opleiding die wij geven voldoet aan de NAVO-eisen en we werken heel goed samen met de andere NAVO-landen."

De Letten hopen - mocht het nodig zijn - op keiharde steun van die andere NAVO-landen. Een verzekering die er moet komen op de NAVO-top, morgen in Warschau. Een top die door velen nu al historisch wordt genoemd: na de Koude Oorlog zijn de spanningen tussen Rusland en het Westen niet zo hoog opgelopen.

NAVO-dreiging verenigt Russen rond nieuw nationalisme

De verslechtering begon ruim twee jaar geleden toen Rusland het schiereiland De Krim annexeerde, een deel van Oekraïne. Het gebied stond uit het niets vol met Russische militairen, al wist aanvankelijk niemand waar ze vandaan kwamen. Zonder insignes namen de militairen posities in bij het vliegveld van de hoofdstad Simferopol en de belangrijkste basis van de Oekraïense strijdkrachten.

Daarna sprak de bevolking van de Krim, merendeels Russen, via een referendum uit bij Rusland te willen horen, en niet meer bij Oekraïne. De NAVO-landen hebben deze verkiezing nooit erkend omdat er geen internationale waarnemers bij waren maar wel veel Russische militairen. Oekraïne is geen lid van de NAVO.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl