Rekenkamer: aanpak ouderenwerkloosheid weinig effectief

266 miljoen euro gaf de overheid afgelopen jaar uit om werkzoekende 50-plussers aan een baan te helpen. Maar het is onduidelijk of de maatregelen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben geholpen. Het resultaat is onzichtbaar, zo concludeert de Algemene Rekenkamer vandaag op Verantwoordingsdag.

In Nieuwsuur een gesprek met Arno Visser, president van de Algemene Rekenkamer. Ook een reactie van minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken.

Actieplan

Werkloosheid onder ouderen ligt in Nederland flink boven het gemiddelde. Tweehonderdduizend 50-plussers zoeken een baan. Sinds 2013 probeert minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid met het 'Actieplan 50pluswerkt' oudere werklozen aan een baan te helpen.

Zo kunnen werkgevers korting krijgen op premies als ze oudere werknemers aannemen en organiseert het UWV netwerktrainingen en inspiratiedagen voor 50-plussers.

Volgens de Rekenkamer is er nauwelijks onderzoek gedaan of de maatregelen van minister Asscher werken. Alleen de proefplaatsing lijkt succesvol te zijn.

Een oudere werknemer kan dan twee maanden aan de slag bij een werkgever om ervaring op te doen en zich te bewijzen in de functie. Het UWV betaalt de uitkering door en de werkgever hoeft geen loon te betalen.

Bij de helft van de maatregelen van het ministerie is ook niet bekend hoeveel ouderen ervan gebruikmaken. Bovendien is vaak onduidelijk hoeveel geld er specifiek naar de doelgroep gaat. De Rekenkamer heeft nu berekend dat dat 266 miljoen euro was in 2015.

Campagne

Onderdeel van het actieplan is ook een speciale campagne: 'Open voor 50-plus'. Duizend bedrijven beloven tenminste één 50-plusser uit te nodigen als ze een vacature hebben. De campagne kostte 400.000 euro.

In een promotiefilmpje van afgelopen augustus is te zien hoe twaalf werkloze 50-plussers met Henk Westbroek een audio-cv inspreken. De werkzoekenden zouden op die manier zich aantrekkelijker presenteren voor werkgevers.

Bijna een jaar later hebben drie van de twaalf werkzoekenden van de campagne een baan gevonden, blijkt na een rondvraag van Nieuwsuur. De drie mét baan geven aan dat ze de baan op eigen kracht vonden, zonder hulp van de overheid, UWV of de campagne.

Een van de werklozen die meedeed aan de campagne is Tinus Nijstad (57). Hij is twee jaar werkloos en tweehonderd sollicitaties verder. "De campagne leek mij wel aardig, maar het eindproduct was ver beneden de maat. Ik heb het UWV meer geholpen dan zij mij."

Bij geen enkele werkgever werd Nijstad afgelopen jaar uitgenodigd. Hij kreeg met bijna alle maatregelen van de overheid te maken. Hij deed de netwerktraining 'succesvol naar werk', ging naar de inspiratiedagen en liet in sollicitatiebrieven aan werkgevers weten dat ze in aanmerking kunnen komen voor bonusregelingen. "Maar werkgevers zijn daar toch niet helemaal vatbaar voor."

Van de mobiliteitsbonus maakt hij wel gebruik. Hij werkt nu acht uur per week bij een jong bedrijf, dat door de bonus nauwelijks premies voor hem hoeft te betalen. "Maar zonder die bonus hadden ze me ook wel ingehuurd." Voor de overige 32 uur zoekt hij nog wel een baan.

Ook Liesbeth Viguurs (59) is te zien in het promotiefilmpje. Voor haar wordt tijdens de opnames een sollicitatiegesprek geregeld. Een jaar later is ze nog steeds werkloos. "Ik heb nooit meer iets gehoord van het bedrijf." Volgens haar wordt ze voortdurend vanwege haar leeftijd afgewezen. "Vaak krijg ik überhaupt geen reactie."

Nu volgt ze een cursus om trainer hormoonfactor te worden. Van de overheid krijgt ze daarvoor 1000 euro via een speciale scholingsvoucher. Maar volgens de Rekenkamer is niet bekend of die maatregel effectief is. Het is onbekend hoeveel mensen daadwerkelijk aan het werk komen door de gesubsidieerde scholing.