Stay or go? Spanning rond brexit-referendum loopt op

Nog een kleine zes weken tot het brexit-referendum. Op 23 juni geven de Britten antwoord op de vraag: moet het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie blijven of eruit vertrekken? Het referendum wordt nu al historisch genoemd.

In de peilingen gaan de voor- en tegenstanders nog praktisch gelijk op. Ondertussen blijven Vote Leave en Vote Remain elkaar in de publieke en politieke arena bevechten. De afgelopen tijd regende het vooral veel waarschuwingen uit het blijven-kamp.

Volgens de Britse EU-voorstanders staat het Verenigd Koninkrijk bij een vertrek veel ellende te wachten. Premier David Cameron zei vorige week dat de vrede en veiligheid van het Verenigd Koninkrijk en van Europa op het spel staan, als de Britten uit de EU stappen.

Hij refereerde daarbij aan de periode voor de Tweede Wereldoorlog, toen de Britten zich van Europa afkeerden. Dat heeft volgens de premier niet goed uitgepakt en daarom moeten de Britten zich niet van Europa isoleren.

"Isolatie was nooit goed voor ons", sprak Cameron in een toespraak. "Als we Europa verloochenen, krijgen we daar vroeg of laat spijt van. We gaan altijd weer terug, altijd tegen een hogere prijs."

Verenigd Koninkrijk staat meer werklozen en hogere inflatie te wachten bij brexit.

Mark Carney

Ook waarschuwde de premier voor economische teruggang bij een breuk met de EU. Daarin wordt hij ondersteund door de gouverneur van de Bank of England, de Britse centrale bank, die zich deze week uitsprak voor blijven in de EU.

Volgens Mark Carney staat het Verenigd Koninkrijk bij een brexit economische groeivertraging te wachten, meer werklozen, hogere inflatie en uiteindelijk een recessie. "Dit vooruitzicht is niet gebaseerd op een gevoel, maar op een rigoureuze analyse", aldus Carney.

Later voegde IMF-topvrouw Christine Lagarde daar nog aan toe dat Londen als financieel centrum hard zal worden getroffen als de Britten uit de EU stappen. Daardoor zouden honderdduizenden banen op het spel komen te staan.

Een deel van de 250 buitenlandse banken die nu hun hoofdkantoor in de Britse hoofdstad hebben, dreigt onderdelen weg te halen uit Londen als het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt.

Premier David Cameron pleit voor in de EU blijven

Voorstanders van een brexit vinden dat het Verenigd Koninkrijk beter af is zonder Europa en de EU niet nodig heeft. Ze zeggen dat het land zal profiteren van minder Europese regelgeving en dat het land in z'n eentje makkelijker handelsverdragen kan sluiten met andere landen.

Let's take back control is de slogan die het vertrek-kamp gebruikt. De brexit geeft het Verenigd Koninkrijk weer controle over de eigen wetten en grenzen, zeggen de voorstanders. Bijvoorbeeld als het gaat om de komst van migranten.

Ook stellen de brexit-voorstanders dat het EU-lidmaatschap te veel geld kost. "Laten we stoppen iedere week 350 miljoen pond naar Brussel te sturen en dat geld gebruiken voor dingen die we zelf belangrijk vinden", stellen de voorstanders op hun campagne-site.

Oud-burgemeester van Londen Boris Johnson zit in het tegen-kamp

Het brexit-referendum laat ook de breuk binnen de conservatieve partij van Cameron zien. Een van de meest prominente partijleden die strijdt voor een brexit is Boris Johnson. De oud-burgemeester van Londen geldt zelfs als een van de fanatiekste pleitbezorgers.

Dit weekend bepleitte hij in een interview met The Telegraph nog eens waarom de Britten uit de EU moeten stappen. Johnson is bang voor een verlies van zelfstandigheid en identiteit. Volgens hem wil Europa een soort superstaat vestigen. Hij ging daarbij een vergelijking met Hitler niet uit de weg.

Gooi naar leiderschap

Er wordt getwijfeld aan de motieven van Johnson. Zijn steun voor een brexit wordt door sommigen gezien als een gooi naar het leiderschap van de conservatieve partij en het premierschap. Als het brexit-kamp op 23 juni wint, kan Cameron onmogelijk aanblijven als premier.

Meer leden van Camerons kabinet hebben zich aangesloten bij het brexit-kamp. Minister van Werk en Pensioenen, Iain Duncan Smith, legde dit jaar zijn functie neer en besloot daarna voor de brexit campagne te voeren. Ook de minister van Justitie, Michael Gove, is voor een vertrek uit de EU.

Uitslag referendum

Wat de Britten ook kiezen op 23 juni: het referendum is bindend. Er is geen minimum opkomstpercentage dat gehaald moet worden en geen manier voor de regering om de stemming terug te draaien. De Britse regering moet de uitslag volgen.

Maar ook als premier Cameron het referendum zal winnen en de Britten in Europa blijven, is daarmee de discussie nog niet ten einde. De anti-EU-gevoelens zullen binnen het Verenigd Koninkrijk blijven bestaan.

Als Vote Remain wint, zal dus van belang zijn hoe groot die winst is. Zo was in Schotland de uitslag van het referendum over de onafhankelijkheid 55 (nee) tegenover 45 (ja), waardoor de discussie eigenlijk steeds weer terugkomt. Bij een uitslag die dicht bij elkaar ligt, wacht de Britten hetzelfde lot.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl