Verlieslijdende gascentrale moet superbatterij worden

  • Karin Bakker

    redacteur

  • Karin Bakker

    redacteur

In de Eemshaven staat een gloednieuwe energiecentrale, bedoeld om met gas stroom op te wekken. Maar de centrale is amper in gebruik. Ondanks de gemaakte afspraken in het klimaatakkoord draaien de meer vervuilende kolencentrales in Nederland volop.

Ze drukken gas volledig uit de markt. Dat is een blok aan het been voor energiebedrijf Nuon. Zij proberen een nieuw verdienmodel te vinden door van hun verlieslijdende gascentrale een superbatterij te maken voor de opslag van zonne- en windenergie.

In Nieuwsuur een reconstructie van de komst van de gascentrale en de nieuwe weg die Nuon inslaat. In de studio spreken we met hoogleraar Transitiekunde Jan Rotmans over de energietransitie en de positie van de grote energiebedrijven hierin.

Verlieslijdende gascentrale moet superbatterij worden

Energietransitie

In 2005 ontstaat het idee van Nuon om in de Eemshaven in Groningen een elektriciteitscentrale te bouwen op gas, kolen en biomassa. Het energiebedrijf en de Nederlandse overheid verwachten een capaciteitstekort en er moeten nieuwe centrales gebouwd worden. In de Provinciale Staten geeft de PvdA van William Moorlag de doorslaggevende stem voor de bouw van de centrale.

"Iedereen wilde schone, duurzame energie, maar onze inschatting was dat het zeker nog wel 20 tot 30 jaar zou duren voordat de energietransitie voltooid zou zijn", zegt Moorlag. "Als de centrale niet in de Eemshaven zou komen, zou die aan de overkant van het water in het Duitse Emden komen. Dit wilden we voorkomen."

Vergunning tegenhouden

De provincie neemt alle barrières weg en er wordt begonnen aan de bouw van de centrale. Milieuorganisaties zijn echter fel tegen het idee om ook kolen te verstoken. Zij stappen naar de rechter en proberen de bouw te stoppen.

"Kolencentrales geven de meeste CO2-vervuiling van alle centrales. Daarom hebben we bij de Nuon-centrale een juridische procedure gestart om de vergunning tegen te houden", zegt campagne-directeur Joris Thijssen van Greenpeace.

In 2011 is het gasgedeelte van de centrale af en wil Nuon deze laten draaien. Maar dat kan niet door de lopende rechtszaken. Greenpeace sluit daarop een deal met het energiebedrijf: Nuon ziet voorlopig af van het kolengedeelte en in ruil daarvoor stopt Greenpeace met de juridische procedure.

Protest van Greenpeace tegen de bouw van het kolengedeelte

De energiewereld ziet er in 2011 totaal anders uit dan in 2007. Door de economische crisis is de energieprijs enorm gedaald en Nuon had niet verwacht dat er zoveel gesubsidieerde groene energie de markt op zou komen.

"We zagen dat de energiemarkt fundamenteel was veranderd en dat de maatschappelijke wens om kolen uit te bannen steeds groter werd", zegt Nuon-directeur Martijn Hagens. "Alle factoren bij elkaar hebben geleid tot de beslissing het kolengedeelte van de centrale niet meer te bouwen."

Maar dat is momenteel wel een dure keuze. De gloednieuwe kolencentrale van energiebuurman RWE in de Eemshaven draait volop. Met kolen valt geld te verdienen, terwijl Nuon al 1 miljard euro heeft moeten afschrijven op de verlieslijdende gascentrale.

Kortzichtig

Directeur Hagens is echter overtuigd dat Nuon de tijd gaat uitzingen. "Wij zijn een bedrijf dat zegt: kolen is eindig en we gaan daar niet meer in investeren. Wij investeren in duurzame energie en we zien gas als transitiebrandstof naar een duurzame energiemarkt."

Greenpeace vindt dat Nuon veel te laat tot dit inzicht is gekomen. "In 2011 vond Nuon een kolencentrale nog een goed idee. Het bedrijf is tijdens de gehele bouw kortzichtig en arrogant geweest. Ze zagen niet wat wij zagen, dat groene energie de toekomst is. Door schade en schande zijn ze wijs geworden en proberen nu met het idee van de superbatterij het tij te keren."

Volgens Nuon-directeur Hagens kan onze energievoorziening pas echt verduurzamen als het ook mogelijk wordt om groene energie in grote getale en voor langere periodes op te slaan. "De zon schijnt niet altijd en het waait ook niet altijd voldoende."

Hij hoopt in periodes met veel zon en wind, de overige energie op te slaan in een zogenoemde superbatterij. "We zetten de energie om naar vloeibare ammoniak. Deze ammoniak kunnen we CO2-vrij verstoken en er zo weer energie van maken zodra het nodig is."

Samen met de TU Delft wil Nuon binnen 5 jaar de gascentrale ombouwen naar een superbatterij.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl