De aanslagen in België zijn ook op veel scholen het gesprek van de dag. Docenten gaan met leerlingen in gesprek over de gebeurtenissen en hun kijk hierop. Bij vorige aanslagen en herdenkingen liepen de emoties hoog op, vooral bij leerlingen met een islamitische achtergrond.
Tips
Op de school Calvijn Vreewijk in Rotterdam-Zuid krijgen leraren voordat de lessen beginnen een speciale briefing over het onderwerp. Een zorgcoördinator geeft tips over hoe leraren het gesprek kunnen aangaan, en hoe ze moeten reageren op eventuele felle reacties van leerlingen.
"Ik denk echt niet dat dit iets met het geloof te maken heeft. Geloof laat mensen niet doden. Dat kan gewoon niet. Ik weet niet wat hen beweegt om onschuldige mensen te doden", zegt een leerling van het Calvijn College vandaag.
Gevoelige kwesties
Maar er zijn ook andere reacties. "Leerlingen vragen ook waarom er nu veel aandacht wordt besteed aan Brussel en waarom niet aan de aanslagen in Ankara. Leerlingen nemen dat de school kwalijk. Dat moet je goed uitleggen", zegt Jessica Verheij, zorgcoördinator op CalvijnVreewijk.
Journalist Margalith Kleijwegt onderzocht voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap hoe docenten omgaan 'met gevoelige maatschappelijke kwesties' in de klas. Na de aanslagen op Charlie Hebdo heeft ze op veel verschillende vmbo's, mbo's en hbo's de gesprekken en discussies gevolgd.
Daaruit blijkt hoe extreem leerlingen kunnen denken. Zo geloofden sommigen dat de aanslag op Charlie Hebdo een verzinsel was van de Amerikanen en 'zionisten' om moslims in een kwaad daglicht te stellen.
Buiten de les
"Het gaat ook beide kanten op. Nederlandse leerlingen die zeggen: het jongetje Aylan is niet aangespoeld. Er zijn ook veel leerlingen die dat denken. Dus iedereen heeft de raarste beelden over elkaar", zegt Kleijwegt.
"Incidenten zie je niet echt binnen de les, omdat leerlingen goed weten wat ze wel en niet kunnen zeggen. Maar buiten de les worden er wel dingen gezegd. Waar je van denkt: dat kan echt niet", aldus zorgcoördinator Verheij. "Leerlingen roepen vaak dingen zonder dat ze zich realiseren wat ze echt zeggen."
Kleijwegt merkt ook dat leraren zelf niet altijd weten wat een verstandige aanpak is. "Ik vind het heel goed als ze daarmee naar buiten komen en zeggen: dit is zo’n rare tijd, laten we het daar met elkaar over hebben.”
De voornaamste conclusie van Kleijwegt is dat tegenstellingen groter worden. Tussen leerlingen onderling, en tussen leerlingen en docenten.