In de serie Leiders over Later van Nieuwsuur spreken Diederik Samsom (PvdA), Halbe Zijlstra (VVD) en Jesse Klaver (GroenLinks) over drie belangrijke thema’s voor de toekomst.
De gejaagde actualiteit dwingt Den Haag vaak tot vluchtige debatten. Niet zelden bepalen incidenten het politieke discours. Nu regeringspartijen VVD en PvdA moeite hebben parlementaire meerderheden te vinden ligt de journalistieke focus veelal op kortetermijnconflicten en raken fundamentele vraagstukken over de komende decennia ondergesneeuwd. Politici lijken nauwelijks toe te komen aan het ontwikkelen van visies.
Daarom haalt Nieuwsuur, nu het zomer is, drie politieke leiders even weg uit Den Haag om te spreken over grote thema's van de toekomst: demografie, technologie en klimaat. Vanavond deel 3: het Klimaat.
Nadenken
In de serie wordt ieder onderwerp ingeleid door vooraanstaande professoren van verschillende wetenschappelijke disciplines. Ze schetsen een verontrustend scenario voor het jaar 2050 en roepen de politici op om eens diep na te denken over de toekomst.
Smeltende ijskappen, bosbranden en overstromingen. Volgens de wetenschap zijn er grote veranderingen nodig in ons energieverbruik om doemscenario's voor in de toekomst te voorkomen.
Tijdbom
Gail Whiteman is klimaateconoom en professor in Business Society Management. Ze bekleedt de leerstoel duurzaamheid en klimaatverandering aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Haar stelling: klimaatverandering is een economische tijdbom. Hoe denken politici dit probleem op te lossen voor de komende generaties?
We moeten het vertrouwen hebben dat de samenleving, de wetenschap, en het bedrijfsleven een oplossing vinden en een slag maken.
Halbe Zijlstra is het er mee eens dat er een grote omslag gemaakt moet worden in energievoorziening. Volgens de VVD'er speelt het bedrijfsleven daar een belangrijke rol in. "De politiek moet niet de illusie hebben dat wij zelf het probleem kunnen oplossen. We moeten de ruimte bieden aan anderen om dat voor ons te doen."
De Nederlandse overheid stuurt te veel aan om een oplossing voor het klimaatprobleem te vinden, vindt Zijlstra. "Maar als politiek moet je aansturen op de uitkomst niet de oplossing. We moeten het vertrouwen hebben dat de samenleving, de wetenschap, en het bedrijfsleven een oplossing vinden en een slag maken."
Klimaatverandering is een sluipende bedreiging. Dat maakt het heel ingewikkeld.
Maar volgens PvdA-leider Diederik Samson leeft klimaatverandering te weinig in de politiek en in Nederland om een oplossing te vinden.
"Het gewone dagelijkse leven van mensen is niet ingericht op bedreigingen als klimaatverandering. Wij zijn ingesteld op bedreigingen als geweld of overstromingen, dan komen we onmiddellijk in actie. Dat werkt in de politiek ook zo. Klimaatverandering is een sluipende bedreiging. Dat maakt het heel ingewikkeld."
Als politicus moet je geen speelbal zijn, maar de geschiedenis zelf vormgeven.
"Er is niet een technische oplossing voor het probleem van klimaatverandering. Daar liggen veel normatieve keuzes aan ten grondslag en daar is politiek debat voor nodig. Er is wel veel meer actie nodig dan er dit moment wordt gedaan", zegt GroenLinksleider Jesse Klaver.
"Het is belangrijk dat we ons realiseren dat we een grote radicale verandering nodig hebben om klimaatverandering aan te pakken. Dat zal ons leven veranderen. Maar als we niets doen verandert het leven ook, maar hebben we daar zelf geen keuze in en zijn we een speelbal van de geschiedenis. Als politicus moet je geen speelbal zijn, maar de geschiedenis zelf vormgeven."