Het was terecht dat het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek begon naar huisarts Nico Tromp in Tuitjenhorn. Dat vindt een commissie onder leiding van voormalig vice-president van de Hoge Raad Carel Bleichrodt. Wel hadden de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en justitie beter moeten samenwerken en zijn er beslissingen genomen die volgens de commissie beter niet genomen hadden kunnen worden.
De commissie onderzocht het handelen van de verschillende instanties die betrokken waren bij de zaak, waarbij Tromp zelfmoord pleegde nadat hij werd verdacht van moord op een terminaal zieke patiënt. De weduwe van huisarts Tromp laat Nieuwsuur weten dat ze zich absoluut niet herkent in de bevindingen van het rapport.
In de studio reageert vanavond Hans van Santen, huisarts en hoofdredacteur van Medisch Contact.
Wat vooraf ging
Huisarts Nico Tromp uit Tuitjenhorn dient in de zomer van 2013 een zeer hoge dosis morfine toe aan een terminale kankerpatiënt, die kort daarna overlijdt. De co-assistent van het AMC die hierbij aanwezig is, heeft twijfels over de handelwijze van de huisarts.
Zij bespreekt de kwestie met haar begeleider bij het AMC, die het voorval meldt bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. De inspectie schakelt op haar beurt het Openbaar Ministerie in, die een strafrechtelijk onderzoek tegen Tromp start. De huisarts wordt verdacht van moord.
Het AMC en de Inspectie nemen, voordat zij de kwestie aanhangig maken bij het Openbaar Ministerie, geen contact op met de huisarts zelf. Hij wordt overvallen door een inval bij hem thuis, door een officier van justitie, een rechter-commissaris en twee politieagenten. Ongeveer een week later krijgt de huisarts te horen dat hij zich moet melden op het politiebureau, waar hij zal worden aangehouden.
Dante's hel was hierbij vergeleken een pretpark. Het is een nachtmerrie geweest.
Zelfmoord
Huisarts Tromp raakt door de gebeurtenissen psychisch in de war. Hij meldt zich ziek en laat zich opnemen in een psychiatrische kliniek. Tijdens zijn verblijf in deze kliniek verhoort het OM hem twee keer. Zijn advocaat is hier telkens bij, en afgesproken wordt dat de verhoren niet langer dan vier uur mogen duren.
Na ongeveer twee weken verlaat Tromp de kliniek en keert terug naar huis. Weer twee weken later stelt de Inspectie hem op non-actief. Ze plaatst een zogenaamd 'bevel' op haar website, waarin dit besluit wordt toegelicht. 'De inspectie heeft geen vertrouwen in verantwoorde zorgverlening door huisarts Tromp', zo schrijft de Inspectie. Het strafrechtelijk onderzoek loopt dan nog.
Twee dagen na de publicatie van de Inspectiebevel pleegt de huisarts zelfmoord.
Melding
De weduwe van de patiënt die huisarts Tromp behandelde, reageert kort daarna. Tegen RTV Noord Holland zegt ze dat ze heel tevreden was over het optreden van de huisarts. Haar wijlen echtgenoot was 'helemaal op' geweest. 'Hij zou gestikt zijn als de dokter niet had ingegrepen. We waren blij dat het zo gegaan is', zegt ze. Ze is verbolgen over de wijze waarop het OM heeft opgetreden. 'Ik ben heel boos, echt heel boos. We hadden een prima band, dit heeft hij niet verdiend en z’n familie ook niet.'
Ook het AMC reageert even daarna, in de Volkskrant. Een woordvoerder van het ziekenhuis laat weten dat de co-assistente ernstige twijfels had over het optreden van de huisarts. Ze probeerde er eerst met de huisarts zelf over te spreken, maar kreeg daarop ‘onvoldoende antwoorden’.
De woordvoerder: 'Vervolgens is ze - terecht - naar haar begeleider gegaan, een ervaren huisarts. Die heeft overlegd met onze hoogleraar medische ethiek. Deze twee artsen besloten dat de gebeurtenissen zo ernstig waren dat ze niets anders konden doen dan onverwijld melding hiervan te maken bij de inspectie.'
Onderzoek
De huisartsen in Nederland roeren zich. Huisartsenorganisatie LHV vraagt de Inspectie om een toelichting op de beslissing de arts op non-actief te stellen. Artsenorganisatie KNMG stelt vragen aan het OM over de grond van vervolging van de huisarts. Ging het erom dat Tromp op een onjuiste wijze palliatieve sedatie toepaste, of had hij de regels omtrent euthanasie niet goed uitgevoerd?
Hij is heel snel in een weerloze pion in een wrang schaakspel veranderd.
'Veel huisartsen vragen zich inmiddels af of ze nu ook zomaar de politie aan de deur kunnen krijgen als ze aan palliatieve zorg doen', zegt de voorzitter van huisartsengroep uit Heerhugowaard Hans Gimbel.
Het OM laat weten geen mededelingen te kunnen doen over de inhoud van het strafrechtelijk onderzoek naar de huisarts. 'In zijn algemeenheid kan gezegd worden dat er geen strafrechtelijk onderzoek wordt ingesteld in gevallen van palliatieve sedatie of euthanasie waarbij de richtlijnen zijn opgevolgd of waarbij slechts in beperkte mate van de richtlijnen is afgeweken. Dergelijke zaken worden beoordeeld door IGZ of de Regionale Toetsingscommissies.'
Gelogen
De Inspectie besluit uiteindelijk ook op de commotie te reageren. Ze publiceert de toelichting op het bevel om de huisarts op non-actief te stellen. Daaruit blijkt dat huisarts Tromp een ‘bovenmatige hoeveelheid’ van 1000 mg morfine en 350 mg dormicum had toegediend.
Ook zou hij tegen een medewerker van de thuiszorg gelogen hebben door te zeggen dat de dosering verdund was. De Inspectie spreekt van ‘medisch ontoelaatbaar handelen’ en ‘duidelijke aanwijzingen voor een strafbaar feit’. De Inspectie moest het OM daarom wel inschakelen.
De Inspectie stelt de Nederlandse huisartsen gerust: 'Artsen die handelen volgens de geldende richtlijnen hoeven zich geen zorgen te maken en patiënten kunnen blijven vertrouwen op de noodzakelijke terminale zorg.'