Europa houdt de adem in voor wat de spannendste verkiezingen van het jaar lijken te worden. In Griekenland staat het radicaal-linkse Syriza al weken aan kop in de peilingen. De partij wil de Griekse schuld van ruim 300 miljard euro niet afbetalen en wil de bezuinigsafspraken met de trojka niet nakomen.
De zorgen over een instabiel Griekenland zijn weer terug van weggeweest. Europacorrespondent Saskia Dekkers sprak de hoofdeconoom van Syriza en ontmoette jonge ondernemers die hopen dat de partij niet aan de macht komt.
Verdeeldheid
De strijd om de kiezer mondt uit in een nek-aan-nek race tussen twee partijen. Aan de ene kant Nieuwe Democratie, de regeringspartij van premier Samaras die forse hervormingen heeft doorgevoerd en aan de andere kant hun grootste tegenstander, de radicaal-linkse partij Syriza van Alexander Tsipras. Hij wil een onmiddellijk einde aan de drastische bezuinigingen.
In de laatste Palmos-peiling loopt Syriza verder uit met 28.7 procent op Nieuwe Democratie, die 21.8 procent van de stemmen zou krijgen. Andere peilingen laten een kleiner verschil zien, maar Syriza staat overal bovenaan.
Radicaal
Hoewel de economische prognoses voor 2015 en 2016 voorzichtig positief zijn, merkt de Griekse bevolking weinig verbetering. De Syriza-stemmers vrezen nieuwe bezuinigingen en willen een radicaal ander beleid.
Nieuwsuur spreekt Spiridoula Tziamaki, die full time werkt op een kinderdagverblijf: "Bijna iedereen om me heen gaat Syriza stemmen, ik ook. Voor het eerst. Ik verdien 580 euro. Ik ga naar de voedselbank en zo overleef ik. Mijn ontspanning? Als ik eindelijk een rekening kan betalen." Ze vreest voor nog meer hervormingen. "Waar moet nog op bezuinigd worden? Op onze lonen die al gekort zijn?"
Humanitaire crisis
Syriza-leider Tsipras belooft een einde te maken aan wat hij de 'humanitaire crisis' in zijn land noemt en wil de afspraken met Europa openbreken. Griekenland betaalt nu miljarden aan rente en aflossing. Syriza wil dat geld gebruiken om de armoede te bestrijden. Daarom moet de schuld aan Europa van 240 miljard voor de helft worden kwijtgescholden, vindt de partij.
In een interview met Nieuwsuur zegt Syriza’s hoofd-econoom John Milios dat er voldoende mogelijkheden zijn om de schuld aan Europa omlaag te brengen. Hij zoekt de oplossing bij de Europese Centrale Bank. Milios: "We kunnen een schuldvermindering krijgen van meer dan 50 procent als de ECB een andere koers vaart en inziet dat het schuldprobleem een politiek probleem is, dat met de beschikbare middelen kan worden opgelost."
Vrees
Er zijn ook Grieken die bang zijn voor een regering-Tsipras. Ondernemer Maria Vlachou (35), directeur van een grote slakkenkwekerij maakt zich grote zorgen over haar land.
Zij denkt dat het land met Syriza juist achteruit zal gaan: "De ambtenaren zijn nog inefficiënt, de belastinginning faalt nog steeds, maar er zijn stappen gezet om het land te verbeteren en nu lijkt het alsof we terug gaan. Veel mensen om me heen zijn bang voor wat er komen gaat met Syriza aan de macht."
Harde strijd
De verkiezingsstrijd is fel. De beschuldigingen vliegen over en weer. Premier Samaras waarschuwt voor een zware periode als Syriza aan de macht komt. "Syriza is een ongeluk dat Griekenland niet moet overkomen." Syriza beschuldigt Samaras van bangmakerij.
Na de verkiezingen breekt waarschijnlijk nog een periode van onzekerheid aan. Gaat Syriza een absolute meerderheid halen of moet de partij coalitiepartners zoeken? Dat zal niet eenvoudig worden. Voor kleine partijen is samenwerken met een grote radicale partner niet aantrekkelijk.