Capitol Hill in Washington DC

Wie betaalt, bepaalt bij verkiezingen VS?

Morgen stemmen de Amerikanen in tussentijdse verkiezingen voor de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Deze verkiezingen zijn de eerste midterms sinds de controversiële 'Citizens United'-uitspraak van het Hooggerechtshof. Dat bepaalde dat het mogelijk is om ongelimiteerd geld aan een politieke campagne te geven.

Bekijk: Wie betaalt, bepaalt bij verkiezingen VS?

"Er zijn 200 mensen in Amerika die met elkaar kunnen bepalen wie de volgende president wordt. En als het niet de president is, dan wel de beide presidentskandidaten. Alleen maar vanwege het geld." Het is een citaat van president Obama, volgens politiek journalist Ken Vogel van website POLITICO zit er een kern van waarheid in. "Het is puur een kwestie van geld."

Vogel deed twee jaar onderzoek naar de ontwikkelingen sinds de uitspraak van het Hooggerechtshof in 2010 die de Amerikaanse politiek ingrijpend veranderde. Volgens hem gingen toen de sluizen open. "Rijke mensen, bedrijven, vakbonden en lobbygroepen doneerden enorme bedragen. De kandidaten krijgen daardoor meer geld, maar daarnaast verplaatst de macht zich van de partij en de kandidaten naar outsiders en rijke lobbygroepen."

Geldschieters besloten te investeren in onze gemeenteraadsverkiezingen. Een kwart miljoen aan folders, reclames en belcampagnes.

Sue Dvorsky, gemeenteraadslid in Coralville

Veel geld loopt via zogeheten SuperPACs, Political Action Committees. Het zijn politieke groepen die officieel niet aan een kandidaat verbonden zijn, maar wel vaak, voor een deel, zijn boodschap uitdragen. Bekende geldschieters zijn bijvoorbeeld industriemagnaten en broers Charles en David Koch. Met hun actiegroep 'Americans for prosperity' haalden ze in 2012 bijna een half miljard dollar op.

Geld geven aan kandidaten kan nu op alle niveaus: niet alleen een presidentskandidaat, maar ook een burgemeester of een gemeenteraadslid kan financieel gesteund worden. Dat gebeurde bijvoorbeeld in het stadje Coralville in Iowa. Daar werd de lokale gemeenteraadsverkiezing van vorig jaar overspoeld met 'outside money'. Een kwart miljoen maar liefst.

"Americans for Prosperity besloot te investeren in onze gemeenteraadsverkiezingen", zegt gemeenteraadslid Sue Dvorsky. Alle inwoners van Coralville kregen dagelijks folders in de bus. Verder waren er reclames, belcampagnes en mensen die de huizen afgingen. "Al dat geld voor onbezoldigde, onafhankelijke gemeenteraadsleden in ons plaatsje."

Geldschieters Charles en David Koch
Campagneborden in Coralville, Iowa

Als je die rijke lui niet aan jouw kant hebt, zal een tegenstander ze geheid aan zijn kant krijgen.

Ken Vogel van POLITICO

Maar een kwart miljoen valt in het niet bij de prijs voor een zetel in de Amerikaanse Senaat. "Dat gaat richting de 20 miljoen dollar", zegt Ken Vogel van POLITICO. "En dat wordt alleen maar meer naarmate meer mensen geld in de politiek pompen. En als je die rijke lui niet aan jouw kant hebt, zal een tegenstander ze geheid aan zijn kant krijgen."

De vrees bestaat dat wie betaalt, ook in grote mate de uitkomst bepaalt. Maar of het ook zo werkt is nog de vraag. "Bij de presidentsverkiezing van 2012, de eerste na het Citizens United-vonnis, verloren de grootste geldschieters juist", zegt Vogel. "Toch denk ik dat het de toon en de inhoud van de Amerikaanse politiek en het politieke debat beïnvloedt. En dat moet niet onderschat worden."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl