liveblog
NOS NieuwsAangepast

Oekraïne: zeven burgers gedood door Russische beschietingen op Pasen

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

liveblog gesloten

Liveblog gesloten

Dit liveblog is nu gesloten. We gaan verder in een nieuw blog.

Oekraïne meldt zeven burgerslachtoffers door Russische beschietingen

Oekraïne meldt dat in totaal zeker zeven burgers gedood door Russische beschietingen. In zowel Rusland als Oekraïne werd Palmzondag gevierd, maar de oorlog ging door.

De twee oostelijke provincies Charkiv en Zaporizja werden bestookt door Rusland met raketten en artillerievuur. In de eerstgenoemde regio vielen volgens de autoriteiten aan het begin van de dag twee burgerdoden. Later op de zondag raakte een 30-jarige man zwaargewond.

In de stad Zaporizja werden afgelopen nacht een man en een kind gedood door artillerievuur. Zo'n achttien woonwijken kwamen onder vuur te liggen, zegt de gouverneur. Nog eens drie mensen kwamen om het leven en vijf personen raakten gewond.

Orthodoxe christenen vieren Palmzondag in Kyiv

In Kyiv vieren leden van de in Oekraïne dominante orthodoxe kerk Palmpasen. Eind 2018 maakte de orthodoxe kerk in het land zich definitief los van de Russisch-orthodoxe kerk, na een jarenlange kerkenstrijd die was opgelaaid nadat Rusland in 2014 de Krim had geannexeerd. Sindsdien staat Epifaniy I aan het hoofd van de onafhankelijke Oekraïens-orthodoxe kerk.

Bekijk hieronder foto's van de viering van de Palmzondag in de Oekraïense hoofdstad:

  • Reuters
    Het hoofd van de Oekraïense orthodoxe kerk, Epifaniy I, met gezegend wijwater
  • Reuters
    Christenen steken kaarsen aan in een kerk in Kyiv
  • Reuters
    Een orthodoxe priester besprenkelt gelovigen met wijwater
  • Reuters
    Veel gelovigen hebben paastakken bij zich, zoals wilgenkatjes

Europese Commissie organiseert conferentie om Oekraïense kinderen terug te halen

De Europese Commissie is van plan om samen met Polen een conferentie te organiseren over Oekraïense kinderen die in Rusland vastzitten. De Commissie zegt op Twitter dat het doel van die conferentie is de kinderen terug te halen. Wanneer het evenement plaatsvindt, is niet bekendgemaakt.

Volgens Oekraïne heeft het Kremlin sinds het begin van de oorlog bijna 19.500 Oekraïense kinderen laten wegvoeren naar Rusland. Moskou stelt dat Rusland de kinderen daarmee "in veiligheid" brengt en ontkent dat sprake is van deportaties. Afgelopen week zijn 31 Oekraïense kinderen die in Rusland verbleven herenigd met hun familie. Een van hen zei dat ze in Rusland als beesten werden behandeld.

De Europese Commissie spreekt van een oorlogsmisdaad die het internationale arrestatiebevel rechtvaardigt dat het Internationaal Strafhof in Den Haag tegen president Poetin heeft uitgevaardigd.

Twee doden bij aanval in Zaporizja

Bij een Russische aanval op de Oekraïense stad Zaporizja zijn vannacht twee mensen omgekomen: een 50-jarige man en zijn dochter van 11. Een appartementengebouw waar de slachtoffers woonden werd vanochtend onder vuur genomen, zeggen lokale autoriteiten. Een vrouw werd levend onder het puin gehaald.

Ook een ander gebouw werd beschoten. De schade is groot. Op een foto die de plaatselijke autoriteiten naar buiten hebben gebracht, is te zien dat er na de aanval brand is uitgebroken.

Een gemeenteraadslid zegt op Telegram dat het om twee raketten ging. "De vervloekte Russische terroristen hebben Zaporizja opnieuw aangevallen, waardoor mensenlevens zijn verloren."

Vader (50) en dochter (11) omgekomen bij beschietingen Zaporizja

Hulporganisatie: 31 Oekraïense kinderen herenigd met hun familie

31 Oekraïense kinderen zijn deze week teruggebracht bij hun familie nadat ze hadden vastgezeten in Rusland, heeft hulporganisatie Red Oekraïne bekendgemaakt. De ngo meldt dat het de vijfde operatie is waarbij door de Russen gedeporteerde kinderen worden gerepatrieerd. Volgens Oekraïne zijn er sinds het begin van de oorlog bijna 19.500 kinderen weggevoerd. Rusland ontkent dat het kinderen deporteert en stelt dat ze alleen maar in veiligheid worden gebracht. Ze zouden in Rusland worden opgevangen in 'zomerkampen'.

Drie kinderen die vorige maand terugkeerden uit Rusland vertelden op een persbijeenkomst van Red Oekraïne over hun ervaringen. Ze waren afkomstig uit bezet gebied rond de steden Charkiv en Cherson en hun ouders werden gedwongen hen naar de Russische zomerkampen te laten gaan. Dat verblijf zou twee weken duren, beloofden de Russen, maar dat werd uiteindelijk tussen de vier en zes maanden. In die periode werden ze voortdurend naar andere locaties gebracht. "We werden als beesten behandeld. We werden opgesloten in een apart gebouw", verklaarde een jongen wiens leeftijd niet werd gegeven. De kinderen kregen te horen dat hun ouders hen niet meer wilden zien.

Het Internationaal Strafhof heeft vorige maand een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de Russische president Poetin vanwege het deporteren van de kinderen. Rusland erkent het hof niet en zegt dat het arrestatiebevel ongeldig is.

Eerbetoon voor vermoorde Russische militaire blogger

Militair blogger Vladlen Tatarski (40) werd vorig weekend opgeblazen in een café in Sint-Petersburg. Zijn uitvaart in Sint-Petersburg vandaag ging gepaard met veel eerbetoon van militairen. Ook Jevgeni Prigozjin, de baas van huurlingenleger Wagnergroep, was aanwezig,

Eerbetoon voor vermoorde Russische militaire blogger

Oekraïne gaat weer stroom exporteren

Oekraïne is voor het eerst in zes maanden tijd weer in staat om stroom te exporteren. Maandenlang kon dat niet vanwege aanhoudende Russische aanvallen op de stroomvoorziening. Door de aanvallen op het energienetwerk kwamen hele steden tijdelijk zonder elektriciteit en dus zonder verlichting te zitten. De export van restenergie moest daarom worden stilgelegd.

Maar die kan nu weer worden hervat, bevestigt de Oekraïense minister voor Energie. "De lastigste winter ligt achter ons", aldus minister Haloesjsjenko . Volgens hem is de volgende stap het hervatten van de export, zodat Oekraïne met de inkomsten uit de energie de stroominfrastructuur kan herstellen.

Volgens netbeheerder Ukrenergo heeft Rusland afgelopen winter in totaal zo'n 1200 aanvallen uitgevoerd op het energienetwerk. Het bedrijf spreekt van de grootste aanval op een Europees energienetwerk ooit, schrijft de BBC. Ukrenergo waarschuwt overigens dat kleinere aanvallen door de Russen in de toekomst niet uit te sluiten zijn.

'Ergste voorbij voor Oekraïense energievoorziening'

De pogingen van Rusland om het Oekraïense energienetwerk te ontwrichten, zijn naar alle waarschijnlijkheid mislukt. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie, dat dagelijks een update geeft over de oorlog op basis van informatie van de inlichtingendiensten. Afgelopen najaar begonnen de Russische aanvallen op de infrastructuur in Oekraïne, in reactie op de Oekraïense militaire successen.

Onder meer transformators en verdeelstations werden doelwit, wat ertoe leidde dat miljoenen Oekraïners in het hele land soms dagenlang zonder stroom en verwarming kwamen te zitten. Steeds werd het stroomnetwerk hersteld en volgens het Britse ministerie wordt er momenteel hard aan vervangende transformators gewerkt.

Met het oog op de lente en het warmere weer is het ergste nu voorbij voor het Oekraïense stroomnetwerk, concluderen de Britten. Sinds maart vinden grootschalige aanvallen op de stroomvoorziening nauwelijks meer plaats. Wel blijft Rusland nog altijd kleine aanvallen uitvoeren. Ondertussen wordt het energienetwerk al gereed gemaakt voor volgende winter.

Een monteur bij het herstel van een energiecentrale in het noorden van Oekraïne (foto van eind maart)

'Weer geheime stukken van Pentagon gelekt'

Er zijn opnieuw geheime documenten van het Amerikaanse ministerie van Defensie online verschenen. Dat schrijft The New York Times, nadat de krant gisteren al had bericht over een eerder soortgelijk lek.

In de nieuwste documenten staat onder meer vertrouwelijke militaire informatie over Oekraïne, het Midden-Oosten en China. Zo was er een overzichtskaart van de situatie in Bachmoet te zien, de Oost-Oekraïense stad waar al ruim acht maanden zwaar om wordt gevochten. Ook staan er delen uit vertrouwelijke briefings over China, het Midden-Oosten en terrorisme online.

Amerikaanse overheidsfunctionarissen vrezen dat er mogelijk meer dan honderd documenten zijn gelekt, zeggen ze tegen The New York Times. Een hoge inlichtingenfunctionaris omschrijft het lek tegenover de krant als "een nachtmerrie" voor de zogenoemde five eyes, het samenwerkingsverband van de inlichtingendiensten van de VS, het Verenigd Koninkrijk, Australië, Nieuw-Zeeland en Canada. Achter de schermen wordt er door het Pentagon en Amerikaanse veiligheidsdiensten volop gezocht naar de oorzaak van het lek en wat er mogelijk nog meer naar buiten kan komen.

'Oorlogsdocumenten zijn gelekt om verwarring te zaaien'

Wie zitten er achter de recent gelekte geheime documenten over de steun van het Westen aan Oekraïne? En wat staat erin? Bob Deen, Ruslandkenner van Instituut Clingendael, vindt het opvallend dat de documenten zijn gelekt. "Dit kan leiden tot wantrouwen tussen alle partijen. Je kunt alles fotoshoppen", zegt hij in Nieuwsuur.

Zowel Oekraïne als Rusland is weinig transparant over bijvoorbeeld het aantal slachtoffers. Is er daarom sprake van manipulatie? Deen: "Iedereen is paranoïde geworden. Het meest voor de hand ligt dat de Russen hierachter zitten. Maar de Russen zeggen dat de Oekraïners erachter zitten. Verwarring zaaien, dat is wat er gebeurt." Timo Koster, oud-topambtenaar van de NAVO, beaamt dit. "Documenten kunnen vervalst zijn. De waarheid is moeilijk te achterhalen. Dat geldt voor alle informatie over zaken die de oorlog in Oekraïne aangaan."

Scheepsbouwer Damen levert minder schepen door sancties Rusland

Scheepsbouwer Damen heeft mede door de sancties tegen Rusland vorig jaar minder schepen afgeleverd. Het bedrijf uit Gorinchem bouwde er vorig jaar 104 af, fors minder dan de 143 schepen in 2021. Het bedrijf kondigde kort na de Russische inval in Oekraïne aan om niet meer te handelen met Rusland. De invloed van de sancties op het bedrijf is substantieel, zei Damen eerder.

Tegelijkertijd profiteerde Damen van de grote vraag naar nieuwe schepen. Het bedrijf heeft nog voor 8,8 miljard euro aan opdrachten. Het concern bouwt onder meer schepen voor de Duitse marine en werkt ook aan een schip voor de Nederlandse marine. Damen zag de omzet stijgen van 2,4 miljard naar 2,5 miljard euro. De nettowinst steeg tot 15 miljoen euro, fors meer dan de 1 miljoen euro van een jaar eerder.

Damen heeft nog een vestiging in Sint-Petersburg, maar die is volgens een woordvoerder "volledig afgesloten van de rest van het bedrijf". Twee locaties in Oekraïne moesten door de oorlog dicht. Topman Arnout Damen zegt dat het bedrijf "nog steeds intensief meeleeft met de collega's aldaar en we steunen hen waar dat kan".

Oekraïens leger verliest terrein in en rond Bachmoet

De situatie bij de Oost-Oekraïense plaats Bachmoet is "ingewikkeld", zegt het Oekraïense leger. Op sommige plaatsen heeft het Russische leger volgens een zegsman "tactisch succes", maar betalen de Russen daar wel een hoge prijs voor. "De situatie is moeilijk", zegt hij. "De vijand zet zich maximaal in om Bachmoet te veroveren. De verliezen aan hun kant zijn groot en ze bereiken geen strategische successen."

De inzet van de Oekraïners is er volgens de woordvoerder op gericht om de Russen tegen te houden, veel Russen uit te schakelen en Oekraïners te sparen.

Eerder vandaag zei de inlichtingendienst van het Britse leger dat Rusland de westelijke oever van de Bachmoetovka, een rivier in het gebied, inmiddels in handen heeft. Daardoor komt volgens de Britten een belangrijke aanvoerroute van het Oekraïense leger in gevaar. "Rusland heeft verdere vooruitgang geboekt en is hoogstwaarschijnlijk doorgedrongen tot het centrum van de stad", zeggen de Britten. Meestal legt het Britse leger in zijn dagelijkse updates juist de nadruk op successen van het Oekraïense leger.

De bloedige strijd om Bachmoet is al maanden bezig. Westerse analisten zeggen dat zowel Rusland als Oekraïne zeer grote verliezen heeft geleden bij die strijd.

Legervoertuigen in de buurt van Bachmoet

Geheime Amerikaanse stukken over oorlog verschenen op internet

Op internet zijn geheime stukken verschenen van het Amerikaanse ministerie van Defensie over de steun van de NAVO en de Verenigde Staten aan Oekraïne. Wie er achter de publicaties zit is niet duidelijk, maar The New York Times meldt dat de stukken op sommige plaatsen zijn aangepast. De documenten zijn vijf weken oud.

Een Amerikaanse schatting van het aantal Russische doden zou in de stukken naar beneden zijn bijgesteld, terwijl het aantal Oekraïense slachtoffers juist naar boven is bijgesteld. Dat zou erop kunnen wijzen dat Rusland achter de publicatie van de stukken zit, zeggen militair analisten. Volgens analisten worden de stukken ook gedeeld door pro-Russische kanalen op Twitter en Telegram.

In de stukken wordt onder meer geschreven over de voorbereiding van een aankomend Oekraïens offensief tegen Rusland, Amerikaanse wapenleveranties aan het Oekraïense leger en troepenaantallen. Ook wordt beschreven hoe snel de Oekraïners door de munitievoorraden van het Himars-raketsysteem gaan. Er wordt in de stukken niets gezegd over aanvalsplannen van het Oekraïense leger.

De Amerikanen proberen de stukken offline te krijgen, maar dat heeft volgens The New York Times nog niet geleid tot succes.

Contactverbod Amerikaanse journalist met consulaat "onvergeeflijk"

Het Witte Huis vindt het "onvergeeflijk" dat de door Rusland opgepakte Wall Street Journal-correspondent Evan Gershkovich geen contact mag hebben met het Amerikaanse consulaat. Dat heeft John Kirby van de Nationale Veiligheidsraad gezegd tegen journalisten, meldt persbureau Reuters.

De journalist is vorige week aangehouden voor spionage. Hij zou onderzoek doen naar een wapenfabriek. Bij zijn voorgeleiding mocht hij ook niet met zijn advocaat spreken. Kirby wil dat het Amerikaanse consulaat zo snel mogelijk contact krijgt met de correspondent.

Vandaag werd bekend dat het beroep dat Gershkovich heeft ingediend tegen zijn voorarrest dient op 18 april.

Weer topoverleg Poetin en Loekasjenko

Belarus en Rusland hebben op een tweedaagse top vandaag opnieuw gesproken over hun Uniestaat, het samenwerkingsverband van de buurlanden.

Op het programma stond een ontmoeting tussen de Russische president Poetin en zijn Belarussische ambtgenoot Loekasjenko, waarna topfunctionarissen uit beide landen met elkaar in gesprek gingen. Gesproken werd onder meer over het uitbreiden van de economische samenwerking en het versterken van de onderlinge defensiestrategie. Volgens het Russische staatspersbureau Interfax is er niet onderhandeld over het plaatsen van ballistische raketten in Belarus.

Vorige maand maakte Poetin bekend dat Rusland van plan is om tactische kernwapens - korteafstandswapens - in Belarus te plaatsen. Loekasjenko bood daarop aan dat het Kremlin ook ballistische raketten - bestemd voor doelen op grote afstand - in het land mag stationeren. Maar over die laatste optie is volgens Interfax vandaag dus niet gesproken.

Sinds de inval van Rusland in Oekraïne is het Kremlin nauwer gaan samenwerken met Belarus, een land dat altijd al een belangrijke bondgenoot was. Bij de inval gebruikte het Kremlin het land als 'springplank' vanuit waar de opmars naar Oekraïne werd ingezet. Maar Loekasjenko houdt vol geen partij in de oorlog te zijn en pleitte eerder voor een wapenstilstand.

Loekasjenko (links) en Poetin

Macron hoopt op Chinese inzet, Xi blijft op de vlakte

De Franse president Macron heeft bij een bezoek aan Peking gezegd dat hij hoopt dat China kan helpen "Rusland weer bij zinnen te krijgen". Bij een persontmoeting in de Grote Hal van het Volk ging president Xi echter nauwelijks in op de kwestie. Hij benadrukte liever de onderlinge banden met Parijs en verwees verder naar het eerdere standpunt van China dat onderhandelingen nodig zijn.

"De Russische agressie in Oekraïne was een zware klap voor de internationale stabiliteit", zei Macron in het openbare gedeelte van hun ontmoeting. "Ik weet dat ik op u kan rekenen om Rusland weer bij zinnen te krijgen en onderhandelingen te hervatten." Hij noemde vrede ook in het belang van China en Europa.

Beide wereldleiders spraken anderhalf uur met elkaar in wat de Franse delegatie "open en constructieve" gesprekken noemde. Macron zei eerder te willen voorkomen dat oplopende spanningen tussen China en het Westen diplomatieke en zakelijke relaties raken.

Behalve met Macron heeft Xi vandaag ook een afspraak met voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie op de agenda staan. De drie spreken elkaar bovendien nog gezamenlijk in de avond.

China is een belangrijke bondgenoot van Rusland. Hoewel Peking hamert op vrede in de regio, heeft Xi de inval in Oekraïne nog nooit veroordeeld en is hij recent nog op bezoek geweest in Moskou.

Macron begroet Xi bij zijn ontvangst in Peking

Amerikaanse journalist zeker tot 18 april vast

Het beroep dat Wall Street Journal-correspondent Evan Gershkovich heeft ingediend tegen zijn voorarrest dient op 18 april. De Amerikaan werd vorige week opgepakt voor spionage in Jekaterinaburg omdat hij daar onderzoek zou doen naar een wapenfabriek. Het was voor het eerst sinds de Koude Oorlog dat een Amerikaanse journalist door Moskou is gearresteerd.

Bij zijn voorgeleiding mocht Gershkovich uit Russische veiligheidsoverwegingen niet met zijn advocaat spreken. Zijn verdediging kreeg daarom evenmin inzage in het dossier dat de autoriteiten opstelden. De zitting over anderhalve week zal om dezelfde reden achter gesloten deuren plaatsvinden.

De Wall Street Journal spreekt de aantijgingen fel tegen. Ook westerse leiders spraken schande van de arrestatie. De Amerikaanse buitenlandminister Blinken sprak van een regelrechte gijzeling. Het Witte Huis raadde landgenoten aan het land te verlaten.

Zweden ziet dwaalsporen in Nordstream-onderzoek

Het Zweedse Openbaar Ministerie zegt in een voortgangsbericht nog altijd niet te weten wie er achter de sabotage van de Nordstream-gaspijpleidingen zit. Een woordvoerder wijst erop dat onderzoek op de bodem van de zee moeilijk is en er bovendien internationaal geprobeerd wordt invloed op het onderzoek uit te oefenen. Specifieke voorbeelden of namen van landen geeft hij niet.

In een toelichting tegen persbureau Reuters zegt het OM dat bewijsmateriaal dat op de plek van de explosie is gevonden in verschillende richtingen wijst. Volgens de woordvoerder is dat waarschijnlijk opzettelijk gedaan door de daders, om dwaalsporen te creëren. Een terreuractie wordt volgens hem nog niet volledig uitgesloten, maar op basis van de gevonden explosieven is het scenario dat een land achter de sabotage zit het meest waarschijnlijk.

De gaslijnen van Rusland naar Europa in de Oostzee waren vorig jaar september doelwit van een aanslag. Wie daarachter zit is onbekend: westerse inlichtingendiensten berichtten over pro-Oekraïense milities, Moskou ontkent betrokkenheid en onbevestigde bronnen spreken van Amerikaanse betrokkenheid, wat het Witte Huis ontkent.

Het Zweedse OM zegt dat het onderzoek nog voortduurt, maar lijkt ook voor te sorteren op het uitblijven van definitieve conclusies. "We werken onvoorwaardelijk en lichten elke tegel omdat we hopen de dader te kunnen aanwijzen, maar dat zal gezien de omstandigheden wel moeilijk worden." Prioriteit ligt volgens het OM bij het vaststellen of de Zweedse nationale veiligheid in het geding is.

Gas ontsnapt uit de gesaboteerde Nordstream

Koning over biertje met Poetin: inval en MH17 wisten we toen nog niet

In de podcast waarin koning Willem-Alexander terugkijkt op tien jaar koningschap spreekt hij ook over een omstreden ontmoeting met president Poetin, tijdens de Olympische Spelen in het Russische Sotsji. Op 9 februari 2014, de dag dat Ireen Wüst goud won op de 3.000 meter, hieven zij samen het glas op de Nederlandse prestaties. Een maand later annexeerde Rusland de Krim, in juli dat jaar waren Russische militairen betrokken bij het neerschieten van de MH17.

"We kregen een telefoontje dat Poetin had besloten om aanwezig te zijn die avond in het Holland Heineken Huis met de vraag of ik daarbij aanwezig kon zijn", herinnert Willem-Alexander. "Het was ook echt beleid van de Nederlandse regering om de vriendschap met Rusland weer aan te halen. (...) Daarom was ook het verzoek of ik echt wel aanwezig kon zijn in het Holland Heineken Huis om Poetin die avond te ontvangen." De koning herinnert eraan dat er eerder al staatsbezoeken over en weer waren geweest en het Nederlands-Russische Vriendschapsjaar net was afgesloten.

"Maar ja, we wisten niet dat hij een maand later de Krim zou binnenvallen. Ook niet dat een paar maanden later zijn troepen MH17 zouden neerhalen. Als we dat geweten zouden hebben, dan was het anders geweest." Volgens de koning kon niemand toen weten dat de Krim binnengevallen zou worden.

In het podcastgesprek benadrukt de koning dat communicatie ook nodig is met landen waar meningsverschillen of problemen mee zijn. "Als je alleen nog maar naar Noorwegen, Zweden of Denemarken kan gaan omdat je het helemaal over alles eens moet zijn met andere landen, dan kan je niet veel landen meer bezoeken." Gevraagd waar hij een lijn zou trekken, antwoordt hij: "Die grens moet per keer bekeken worden".

In de podcast Door de ogen van de Koning behandelt Edwin Evers telkens een jaar van het koningschap van Willem-Alexander. Vanochtend kwamen de eerste drie van tien afleveringen online.

Poetin heft het glas met Willem-Alexander

Meisje van anti-oorlogstekening naar moeder

Het Russische meisje dat in een jeugdinstelling terechtkwam om een anti-oorlogstekening, is opgehaald door haar moeder. Kinderrechtencommissaris Maria Lvova-Belova, die is aangeklaagd bij het Internationaal Strafhof, zegt dat het meisje zelf tot dat besluit is gekomen.

"Masja wilde eerst niet naar haar moeder en juridisch moeten we rekening houden met haar wensen. Maar ze is van gedachten veranderd, vertelde ze me aan de telefoon", zei Lvova-Belova, die ook een foto van de hereniging publiceerde. "Laten we hopen dat alles nu goedkomt voor moeder en dochter."

Masja had al enige jaren geen contact met haar moeder en werd opgevoed door haar alleenstaande vader, de 54-jarige Aleksej Moskaljov. Hij kwam in de problemen toen Masja op school een tekening maakte waarin ze de Russische aanval afwees met teksten als "nee tegen oorlog" en "glorie aan Oekraïne". Toen Moskaljov huisarrest kreeg, werd Masja uit huis geplaatst.

Moskaljov probeerde door te vluchten nog een veroordeling te ontlopen, maar werd opgepakt in Minsk, de hoofdstad van Belarus. Hij heeft inmiddels twee jaar strafkamp gekregen.

De tekening waar de zaak om draait

Staatsbezoek is vanwege sterke band tussen bondgenoten Polen en Oekraïne

De Oekraïense president Zelensky had niet voor niks Warschau uitgekozen als locatie voor zijn eerste staatsbezoek sinds de oorlog is uitgebroken. Polen vangt vluchtelingen op, levert wapens en zet zich in voor meer wapenleveranties aan Oekraïne.

Maar beide landen hebben bovendien veel gemeen, waaronder een "troebele historie" met Rusland, zegt Iwona Gusc, cultuurhistoricus aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam in het radioprogramma Met het Oog op Morgen.

Lees hier meer over de band tussen Polen en Oekraïne:

Polen gaat aan coalitie werken voor levering gevechtsvliegtuigen

Polen gaat helpen bij het opzetten van een coalitie van westerse landen die gevechtsvliegtuigen gaan leveren aan Oekraïne, vergelijkbaar met de samenwerking die werd opgezet voor het leveren van tanks. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd bij een bezoek aan Warschau.

In een toespraak daar zei Zelensky dat Rusland "niet in staat zal zijn om Europa te verslaan zolang Oekraïne en Polen schouder aan schouder staan". Hij bedankte Polen nadrukkelijk voor alle tot nu toe ontvangen steun.

Ook vertelde de president over de situatie aan het front in Bachmoet, waar al maanden zwaar gevochten wordt. Volgens hem is daar nog altijd een barre strijd aan de gang. Mocht de stad omsingeld worden door Russische troepen, zijn er volgens hem nog mogelijkheden om "gepaste maatregelen te nemen", waarmee hij lijkt te doelen op een eventuele terugtrekking.

Opvallend genoeg zei de Oekraïense onderminister van Defensie rond dezelfde tijd juist dat de situatie in Bachmoet "volledig onder controle" is, en dat de Oekraïense troepen de Russische aanvallen weten te pareren.

Overgelopen Russische officier: 'Poetin is paranoïde'

Een gevlucht lid van de Russische presidentiële veiligheidsdienst heeft uit de school geklapt over zijn voormalige baas, president Poetin. Gleb Karakulov vluchtte in oktober met zijn gezin uit Rusland waar hij werkte bij een afdeling die beveiligde communicatiemiddelen regelt voor hoge Russische politici. Hij zegt dat hij in die hoedanigheid Poetin van 2009 tot eind vorig jaar kon observeren. Hij sprak in Londen met Dossier Center, een anti-Poetinsite van de gevluchte Russische Kremlincriticus Michail Chodorkovsky.

De overgelopen Russische officier zegt tegen de site dat Poetin vreest voor zijn leven en daarom al vier jaar vrijwel in quarantaine leeft. Voor lange reizen gebruikt hij alleen nog maar zijn gepantserde trein en hij heeft al enkele jaren geen mobiele telefoon meer, zegt Karakulov. "Ik heb hem nog nooit daarmee gezien. Alle informatie die hij krijgt, komt van mensen die heel dicht bij hem staan."

Karakulov noemt Poetin in het gesprek een oorlogsmisdadiger. "Het is tijd om deze oorlog te beëindigen en niet langer te zwijgen." Persbureau AP heeft de identiteit van de gevluchte man gecontroleerd en zegt ook dat hij sinds zijn vlucht op een Russische lijst staat van gezochte criminelen.

Wapenleveranties niet in belang China, zegt president Macron

Het is niet in het belang van China om wapens te leveren aan Rusland voor de oorlog in Oekraïne, heeft de Franse president Macron gezegd tijdens zijn bezoek aan China. Doet Peking dat wel, dan maakt het zich medeplichtig aan een schending van het internationaal recht.

"We hebben vanaf het begin van het conflict besloten om het slachtoffer te helpen", zei Macron, doelend op Oekraïne. "En we hebben ook heel duidelijk gemaakt dat iedereen die de agressor helpt medeplichtig is aan schending van het internationaal recht", zei hij.

Macron herhaalde dat China een positieve rol kan spelen in de oorlog vanwege de hechte relatie tussen Peking en Rusland. Kort na aankomst in Peking zei Macron dat de Europese dialoog met China noodzakelijk is.

Hij zei ook dat Europa zich niet mag afkeren van China, ook al zijn de handelsbetrekkingen met Peking onevenwichtig. "We moeten onze industrieën op de een of andere manier van risico's ontdoen (...) maar we mogen ons niet afkeren en afscheiden", zei hij.

Zelensky: 'Beschermen soldatenlevens het belangrijkste'

De situatie in de oostelijke Oekraïense stad Bachmoet is nog altijd erg moeilijk. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd tijdens zijn bezoek aan Polen vandaag. Hij zei dat het beschermen van de levens van Oekraïense soldaten het belangrijkste voor hem is, als ze het risico lopen om omsingeld te worden door Russische troepen.

De Poolse president Duda zei dat zijn land in totaal 14 MiG-29 straaljagers naar Oekraïne wil sturen. "Vier MiG-29's zijn de afgelopen maanden overgedragen aan de Oekraïense strijdkrachten. Nu worden er nog vier MiG's gegeven, dus acht in totaal", zei Duda op een persconferentie met Zelensky. "We zijn er klaar voor om er nog zes te geven. Die worden momenteel in gereedheid gebracht. We gaan ervan uit dat ze binnenkort kunnen worden overgedragen."

Zelensky zei verder dat Oekraïne wil dat Polen een belangrijke partner wordt in de wederopbouw van zijn land na het einde van de oorlog met Rusland. De Oekraïense leider nodigde ook het Poolse bedrijfsleven uit om voor het einde van de oorlog naar Oekraïne te komen om een betere positie op de Oekraïense markten veilig te stellen.

Krimbrug is bijna gerepareerd, zegt Rusland

Rusland heeft beelden gedeeld van de reparatie van de Krimbrug. In oktober vorig jaar raakte de brug beschadigd na een explosie. Volgens Rusland zat Oekraïne daar achter. In deze video wordt een nieuw brugdeel geplaatst.

'Krimbrug is bijna gerepareerd', zegt Rusland

Macron aangekomen in China voor gesprekken met Xi Jinping over Oekraïne

De Franse president Macron is aangekomen in China voor een driedaags staatsbezoek. Morgen en overmorgen staan gesprekken met het Chinese staatshoofd en partijleider Xi Jinping op de agenda. Daarin zal het met name gaan over de oorlog in Oekraïne.

Parijs ziet China als het enige land dat directe invloed kan uitoefenen op welke richting de oorlog op gaat, omdat het nauw samenwerkt met Rusland. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen neemt morgen ook deel aan de gesprekken met Xi Jinping. Vrijdag staan er verdere gesprekken tussen Macron en het Chinese staatshoofd gepland in de Zuid-Chinese metropool Guangzhou.

Meer lezen over de belangen van China bij de steun aan Rusland en de "afstandelijke" relatie tussen de EU en China kan via onderstaande artikelen:

Video: aankomst Zelensky in Polen

De Oekraïense president Zelensky is begonnen aan zijn officiële bezoek aan Polen. Zelensky werd daar ontvangen door de Poolse Andrzej Duda in het presidentiële paleis in Warschau. Ook de vrouw van Zelensky is naar Polen afgereisd.

Zelensky op bezoek in Polen

'Kremlin dwingt Belarus tot verdere integratie'

Het Kremlin gaat waarschijnlijk proberen Belarus te dwingen tot verdere integratie met Rusland onder het mom van bescherming tegen westerse dreiging, meldt de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW). Vandaag ontmoeten de presidenten Poetin en Loekasjenko elkaar in Moskou voor gesprekken die twee dagen gaan duren. De leiders van Rusland en Wit-Rusland zullen het onder meer hebben over het versterken van de 'Uniestaat' tussen Rusland en Belarus.

De Uniestaat is een alliantie tussen de twee landen. De afgelopen maanden hebben de twee landen weer een aantal beleidsmaatregelen afgestemd. Onlangs kwamen ze overeen om Russische tactische kernwapens in Wit-Rusland te stationeren. De ISW zegt dat dit deel uitmaakt van de "nucleaire chantage"-tactiek van het Kremlin om het Westen te ontmoedigen militaire steun te geven voor een gepland tegenoffensief van Oekraïne.

De Russische minister van Defensie Sjojgoe noemde het verplaatsen van kernwapens naar Belarussisch grondgebied een vergelding voor de intensivering van de gevechtstraining van de NAVO voor Oekraïense soldaten en de intensivering van de militaire hulp van de VS. Gisteren maakte de VS bekend nog eens 2,5 miljard dollar aan militair materieel te sturen. Volgens het ISW is het risico van nucleaire escalatie nog altijd "extreem laag".

Spaanse Leopard-tanks deze maand naar Oekraïne

Zes Leopard 2A4-tanks worden in de tweede helft van deze maand verstuurd. Dat heeft de Spaanse minister van Defensie Margarita Robles vandaag in een interview met het tv-station 24H gezegd. Ze voegde eraan toe dat het Spaanse leger bezig is met het gevechtsklaar maken van vier extra tanks zodat die ook naar Oekraïne gestuurd kunnen worden.

'Oekraïense drone neergestort bij Zaporizja'

In de buurt van de kerncentrale van Zaporizja is een Oekraïense drone van Poolse makelij neergestort, meldt het Russische staatspersbureau RIA vandaag. RIA baseert zich op een verklaring van de commandant van de troepen die de veiligheid van de centrale moeten waarborgen. De centrale wordt gecontroleerd door Russische troepen. Volgens de door RIA geciteerde Russische militaire officier had de in Polen gemaakte drone een gewicht van meer dan 2 kilo. Wanneer de drone zou zijn neergestort wordt niet gezegd.

Oekraïne heeft niet gereageerd op het verhaal van de commandant, dat niet onafhankelijk is geverifieerd.

De Russische verklaring over de drone komt op een opvallend moment. Vandaag komt Rafael Grossi, het hoofd van de internationale atoomenergieorganisatie IAEA, naar de Russische exclave Kaliningrad om over de veiligheidssituatie in Zaporizja te praten. Grossi dringt al langer op een gedemilitariseerde zone rond Europa's grootste nucleaire installatie, die herhaaldelijk is beschoten.

Zelensky is in Polen

De Oekraïense president Zelensky is de Poolse grens overgestoken voor zijn officiële bezoek aan hoofdstad Warschau. Dat heeft een adviseur van de Poolse president Andrzej Duda gezegd. Het bezoek van Zelensky was eerder deze week aangekondigd.

Zelensky praat vandaag in Warschau met Duda, Poolse politici en burgers en gevluchte Oekraïners. Het wordt het eerste officiële bezoek van Zelensky aan Polen sinds Rusland Oekraïne binnenviel. Zelensky bracht wel eerder bezoeken aan het land op de terugreis van bezoeken aan andere landen.

Polen is een belangrijke bondgenoot van Oekraïne. Veel Oekraïners zijn naar Polen gevlucht en Polen was een van de eerste landen die straaljagers leverden na de Russische invasie. Warschau speelt een voortrekkersrol bij het leveren van wapens en andere hulp aan Oekraïne.

VS levert opnieuw wapens en munitie aan Oekraïne

De Verenigde Staten hebben nieuwe wapensteun voor Oekraïne aangekondigd. Ter waarde van een bedrag van ruim 2,5 miljard dollar worden onder andere munitie, raketwerpers en granaten geleverd.

Het gaat om het 35e Amerikaanse steunpakket voor Oekraïne sinds augustus 2021. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne, meer dan een jaar geleden, heeft de VS voor meer dan 35 miljard dollar aan militaire hulp aan Kyiv toegezegd.

Verdachte van aanslag op blogger langer vast

De 26-jarige Darja Trepova blijft in ieder geval nog tot 2 juni vastzitten. Dat meldt het Russische staatspersbureau RIA.

Trepova wordt verdacht van betrokkenheid bij de aanslag op de militaire blogger Vladlen Tatarski. Hij kwam zondag om het leven bij een explosie in een café in Sint-Petersburg. 32 anderen in het café raakten gewond. Trepova heeft volgens de autoriteiten een beeldje aan de blogger gegeven, dat kort daarna ontplofte.

De autoriteiten houden Oekraïne en de gevangengenomen oppositieleider Navalny verantwoordelijk voor de aanslag. Maar Kyiv en ook de gevangen oppositieleider weerspreken de beschuldiging en zeggen dat de aanslag het gevolg is van een interne Russische machtsstrijd.

Biden roept Turkije en Hongarije op Zweden lid te maken van NAVO

De Amerikaanse president Biden heeft er bij NAVO-lidstaten Turkije en Hongarije op aangedrongen om Zweden toe te laten treden tot het militaire bondgenootschap. Om lid te worden moeten alle lidstaten akkoord gaan.

Biden deed de oproep kort na het toetreden van Finland als 31e lid van de alliantie vanmiddag. In een verklaring noemde de Amerikaanse president Zweden en Finland "sterke democratieën met zeer capabele strijdkrachten, die onze waarden en visie op de wereld delen". Biden zegt ernaar uit te zien om "Zweden zo snel mogelijk als NAVO-lid te verwelkomen".

Hongarije en Turkije steken vooralsnog een stokje voor de Zweedse toetreding. Boedapest is niet blij met de Zweedse kritiek op het beleid van premier Orbán en wil eerst met Stockholm om de tafel om de problemen uit te praten. Ook Ankara is nog niet akkoord, vanwege de manier waarop Zweden omgaat met Koerdische organisaties als de PKK en YPG. Turkije wil dat Zweden harder optreedt tegen deze organisaties, voordat het land akkoord gaat met de NAVO-toetreding.

Finland formeel lid geworden van de NAVO

Finland is formeel toegetreden tot de NAVO, op de dag af 74 jaar na de oprichting van het militaire bondgenootschap. Tijdens de officiële ceremonie werd de Finse vlag gehesen voor het NAVO-hoofdkwartier in Brussel.

De Finse minister Haavisto van Buitenlandse Zaken rondde het toetredingsproces af door een document te overhandigen aan NAVO-baas Stoltenberg die dat op zijn beurt doorgaf aan de Amerikaanse buitenlandminister Blinken. Finland is het 31e land dat is toegetreden tot met militaire bondgenootschap.

Finland officieel toegetreden tot de NAVO

Shell krijgt ruim een miljard voor aandeel in Sachalin-2-project

Shell krijgt omgerekend 1,1 miljard euro voor zijn aandeel in het grote olie- en gasproject Sachalin-2 in Rusland. Volgens de Russische krant Kommersant heeft president Poetin daar toestemming voor gegeven.

Kremlin: Rusland neemt maatregelen tegen NAVO-toetreding Finland

Rusland wordt gedwongen om tegenmaatregelen te nemen tegen de toetreding van Finland tot de NAVO, zegt een woordvoerder van het Kremlin. Vanmiddag treden de Finnen toe tot het militaire bondgenootschap. Daarmee wordt de grens tussen de NAVO en Rusland in een keer verdubbeld.

Volgens de woordvoerder is de stap van Helsinki om zich bij het blok aan te sluiten een "inbreuk" op de Russische veiligheid. Hij stelt dat de NAVO zich hiermee vijandig opstelt tegen Rusland. De Russische maatregelen zullen tactisch en strategisch zijn, zegt de woordvoerder, zonder verdere details te geven.

NAVO-baas Stoltenberg zegt dat Finland nog niet heeft gevraagd om manschappen in het land te stationeren. Volgens hem zijn permanente NAVO-bases in Finland "geen onderwerp van gesprek". Of die er ooit wel komen, is aan Finland, benadrukte hij. Stoltenberg stelt dat er voor Rusland "geen ruimte meer is voor misrekeningen over de bereidheid van de NAVO om Finland te beschermen".

Stoltenberg: Poetin veroorzaakte 'historische' NAVO-uitbreiding met Finland

De toetreding van Finland tot de NAVO later vandaag is historisch en een direct gevolg van de Russische invasie in Oekraïne. Dat zegt Jens Stoltenberg, de baas van het militaire bondgenootschap. Hij zegt verder dat de NAVO er alles aan zal doen om ook Zweden toe te laten treden.

"President Poetin had met de invasie als doel dat de NAVO kleiner zou worden", zei Stoltenberg tegen de pers voorafgaand aan een bijeenkomst met de ministers van Buitenlandse Zaken van de lidstaten. "Maar hij krijgt precies het tegenovergestelde. Finland treedt vandaag toe en Zweden zal binnenkort een volwaardig lid worden van het bondgenootschap."

De Russische minister Sjojgoe van Defensie zegt dat de toetreding van de Finnen en de stappen van de NAVO om de eigen gevechtsgereedheid uit te breiden het risico op conflicten vergroot.

Russische droneaanvallen boven Odesa

Rusland heeft afgelopen nacht droneaanvallen uitgevoerd. Voor zover bekend zijn er geen slachtoffers gevallen. Wel is een bedrijfspand in de zuidelijke havenstad Odesa beschadigd geraakt, zegt de Oekraïense legertop.

Het merendeel van de drones werd op Odesa afgevuurd, zegt het leger. Het leger gaat er vanuit dat de onbemande vliegtuigen zijn afgevuurd vanaf de zee van Azov, ten oosten van de Krim. Veertien drones zouden zijn neergehaald.

Volgens het leger waren het Iraanse Shahed-drones. Dertien van die drones werden boven Odesa uit de lucht gehaald.

Medaille voor omgekomen Russische militaire blogger

De Russische president Poetin heeft een medaille toegekend aan de Russische militaire blogger Vladlen Tatarski, die gisteren bij een explosie om het leven kwam in een café in Sint-Petersburg. "Wegens moed en dapperheid bij de uitvoering van zijn professionele taken wordt de militaire correspondent Fomin, Maxim Yuryevich (Vladlen Tatarsky) postuum onderscheiden met de Orde van Moed", staat er in het decreet dat Poetin heeft ondertekend.

Tatarski, die in het echt Maxim Fomin heette, had meer dan 560.000 volgers op Telegram en was een van de belangrijkste militaire influencers. Hij was voorstander van een harde aanpak van Oekraïne.

De Russische autoriteiten arresteerden vandaag de 26-jarige Darja Trepova op verdenking van betrokkenheid bij de aanslag. Volgens de autoriteiten heeft zij een beeldje aan Tatarski gegeven. De autoriteiten houden Oekraïne en de gevangengenomen oppositieleider Navalny verantwoordelijk voor de aanslag. Laatstgenoemden ontkennen hun betrokkenheid en zeggen dat de aanslag het gevolg is van een interne Russische machtsstrijd.

VS: Oekraïne nog steeds in zware gevechten gewikkeld om Bachmoet

Ook de Verenigde Staten zeggen dat de strijd om Bachmoet nog lang niet gestreden is. Het Witte Huis zegt dat het Oekraïense leger nog steeds hard vecht om behoud van de stad in aan het oostfront.

Gisteren claimde het Russische huurlingenleger Wagner Groep Bachmoet te hebben veroverd. Vandaag zei Oekraïne al dat daar "nog lang geen sprake van is". Volgens president Zelensky is de strijd om de stad nog altijd "behoorlijk zwaar".

Nieuw steunpakket voor Oekraïne ter waarde van kwart miljard euro

Nederland biedt Oekraïne nog eens 274 miljoen euro aan humanitaire hulp en militaire steun. Het steunpakket komt uit het potje van 2,5 miljard euro dat het kabinet eind vorig jaar heeft gereserveerd voor Oekraïne.

180 miljoen euro is bestemd voor humanitaire hulp, landbouw en herstelwerk. Er worden bijvoorbeeld ziekenhuizen van gerepareerd en er gaat geld naar de geestelijke gezondheidszorg. 94 miljoen euro is uitgetrokken voor steun aan de Oekraïense strijdkrachten.

Ook is er een speciaal gezant ingesteld om het Nederlandse bedrijfsleven te betrekken bij de wederopbouw van het door oorlog getroffen land. Dat melden de verantwoordelijke ministers Hoekstra (Buitenland) en Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) aan de Tweede Kamer.

Rusland wil leger in westen versterken

Rusland is van plan het leger in het westen en noordwesten van het land te versterken, nu Finland morgen officieel toetreedt tot de NAVO. Dat zegt de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Aleksandr Groesjko tegen het Russische persbureau RIA. Finland deelt een grens van ongeveer 1300 kilometer met Rusland.

"Als de strijdkrachten en middelen van andere NAVO-lidstaten in Finland worden ingezet, kunnen we stappen ondernemen om de militaire veiligheid van Rusland te waarborgen", zegt Groesjko.

Vrouw 'bekent' rol in dodelijke aanslag op Russische blogger

De Russische autoriteiten hebben een video gepubliceerd waarin de verdachte van de fatale aanslag op de militaire blogger Tatarski zegt dat ze het explosief het café binnenbracht. Aangenomen wordt dat de 26-jarige Darja Trepova de bekentenis onder dwang heeft afgelegd.

Tatarski kwam gisteren om bij een explosie in een café in Sint-Petersburg. Volgens de Russische autoriteiten gaf Trepova hem een beeldje, dat kort daarna ontplofte.

In de video zegt ze dat ze inderdaad in het café was. Op de vraag wie haar het beeldje gaf, antwoordt ze: "Mag ik dat later vertellen?".

Terrorismebestrijders in Rusland zeggen dat Oekraïense inlichtingendiensten achter de moord op de pro-Russische blogger zitten, en volgens het Russische persbureau TASS zijn ze geholpen door aanhangers van oppositieleider Navalny. Voor de beweringen ontbreekt ieder bewijs.

De beelden van de Russische autoriteiten:

Darja Trepova 'bekent' rol in dodelijke aanslag op Russische blogger

Finland treedt morgen officieel toe tot NAVO

Finland treedt morgen officieel toe tot de NAVO, laten zowel het kantoor van de Finse president, als NAVO-chef Stoltenberg weten.

"Finland wordt met deze toetreding veiliger. En ook Zweden wordt hiermee veiliger", zegt Stoltenberg.

Het was al bekend dat de toetreding aanstaande was: Turkije keurde vrijdag als laatste land de toetreding goed. Finland vroeg het NAVO-lidmaatschap aan na de inval van Rusland in Oekraïne. Ook Zweden deed dat, maar dat land wacht nog op goedkeuring.

NAVO-chef Stoltenberg bij een persconferentie vandaag

Zelensky woensdag naar Polen

De Oekraïense president Zelensky brengt woensdag een officieel bezoek aan Polen, zegt de adviseur van de Poolse president Andrzej Duda. Zelensky gaat daar met Duda, Poolse politici en burgers en gevluchte Oekraïners praten.

Het bezoek vindt plaats op uitnodiging van Duda, zegt de adviseur tegen het Poolse radiostation RMF. Volgens hem gaan er "lange en uitgebreide gesprekken over de veiligheidssituatie, en economische en politieke steun" worden gevoerd.

Het wordt het eerste officiële bezoek van Zelensky aan Polen sinds Rusland Oekraïne binnenviel. Zelensky bracht wel eerder bezoeken aan het land op de terugreis van bezoeken aan andere landen.

Polen is een belangrijke bondgenoot van Oekraïne. Veel Oekraïners zijn naar Polen gevlucht en Polen was een van de eerste landen die straaljagers leverden na de Russische invasie.

Rusland heeft Bachmoet 'nog lang niet' onder controle, zegt Oekraïne

Oekraïne beweert dat Rusland de stad Bachmoet "nog lang niet" onder controle heeft. Een woordvoerder van het Oekraïense leger zegt dat het Russische huurlingenleger Wagner Groep ten onrechte de inname van de stad claimt.

"Ze hijsen een vlag boven een of ander toilet", zegt de woordvoerder tegen persbureau Reuters. Hij verwijst daarmee naar Wagner-baas Jevgeni Prigozjin, die beelden publiceerde van een Russische vlag, volgens hem in Bachmoet. "Laat ze maar denken dat ze het hebben ingenomen", zegt de woordvoerder.

De Oekraïense president Zelensky zei in zijn nachtelijke videoboodschap al dat de strijd om Bachmoet nog altijd "behoorlijk zwaar" is.

Rusland: Oekraïense inlichtingendiensten achter moord op militaire blogger

Terrorismebestrijders in Rusland zeggen dat Oekraïense inlichtingendiensten achter de moord op de militaire blogger zitten, schrijft de Russische krant Kommersant. Zij zouden volgens het Russische persbureau TASS zijn geholpen door "agenten" van de verboden anticorruptiestichting van de gevangen Russische oppositieleider Navalny. Voor de beweringen ontbreekt ieder bewijs.

Blogger Tatarski kwam gisteren om na een explosie in een café in Sint-Petersburg. De 26-jarige Russische Darja Trepova is opgepakt als verdachte van de moord. Zij zou volgens Russische media Trepova een beeldje hebben gegeven, dat kort daarna ontplofte.

Wagner-baas plaatst video met Russische vlag 'in Bachmoet'

De leider van het Russische huurlingenleger Wagner Groep, Jevgeni Prigozjin, heeft op Telegram beelden geplaatst waarop te zien is dat hij een Russische vlag vasthoudt; hij zegt zelf dat hij in de Oost-Oekraïense stad Bachmoet is, maar dat is op de beelden niet goed te zien. Prigozjin beweert tevens dat zijn troepen de vlag hebben gehesen op het gemeentehuis van Bachmoet.

"Juridisch is Bachmoet nu van ons":

Wagner-baas: Russische vlag boven gemeentehuis Bachmoet

Russische vrouw gearresteerd vanwege moord op militaire blogger

De 26-jarige Russische Darja Trepova is opgepakt als verdachte van de moord op militaire blogger Vladlen Tatarksi. Dat bevestigen de Russische opsporingsdiensten. Tatarski kwam gisteren om na een explosie in een café in Sint-Petersburg. Het Russische staatspersbureau Interfax meldt dat Trepova volgens de autoriteiten een beeldje aan Tatarski heeft gegeven, dat kort daarna ontplofte.

Het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken plaatste Trepova vanochtend op de opsporingslijst. Trepova werd eerder gearresteerd vanwege haar deelname aan anti-oorlogsdemonstraties.

Russische media brachten haar gisteren al in verband met de explosie. In eerste instantie meldden zij ook dat de 26-jarige gearresteerd was, maar later berichtten ze dat Trepova voortvluchtig was en dat haar moeder en zus ondervraagd werden.

Tatarski, die in het echt Maxim Fomin heette, was een van de belangrijkste militaire bloggers. Hij had meer dan 560.000 volgers op Telegram en was voorstander van een harde aanpak van Oekraïne. Tatarski was in het café voor een "patriottische avond". Volgens het Russische staatspersbureau Ria Novosti raakten 32 anderen gewond bij de explosie. Tien van hen zouden in kritieke toestand verkeren.

Kijk hieronder beelden van de explosie en de schade aan het café:

Russische militaire blogger komt om bij explosie in café in Sint-Petersburg

Duitse minister van Economische Zaken op bezoek in Kyiv

De Duitse minister Habeck van Economische Zaken is samen met Duitse vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven op bezoek in Oekraïne. Het Duitse gezelschap kwam vanochtend aan met de trein in Kyiv.

Het is de eerste keer sinds het uitbreken van de oorlog dat de minister een bezoek brengt aan Oekraïne. Habeck gaat in Kyiv praten over de wederopbouw van Oekraïne en de samenwerking in de energiesector.

Rusland: kernwapens in Belarus komen op grens met Polen

De tactische kernwapens die Rusland in Belarus gaat plaatsen, komen op de grens met Polen te staan. Dat heeft de Russische ambassadeur in Minsk dit weekend bekendgemaakt. De nucleaire wapens komen daarmee langs de grens met een NAVO-land te staan. Volgens Rusland is dat geen schending van de internationale kernwapenverdragen, omdat de Verenigde Staten ook kernwapens in Europa hebben geplaatst.

Poetin kondigde vorige maand al aan tactische kernwapens te gaan plaatsen in buurland Belarus. De bunkers waarin de kernwapens worden opgeslagen zouden 1 juli klaar moeten zijn.

De Belarussische president Loekasjenko zei vorige week dat de tactische kernwapens nodig zijn om de soevereiniteit van Belarus te kunnen waarborgen. Ook zei hij dat er plannen zijn om Belarus vanuit Polen aan te vallen. Rusland en Belarus zijn meer gaan samenwerken na de inval van Rusland in Oekraïne. Zo viel Rusland Oekraïne ook vanaf Belarussisch grondgebied aan, waarvoor het land de grondwet moest aanpassen.

Zelensky: slag om Bachmoet 'behoorlijk hevig'

De Oekraïense president Zelensky heeft in zijn nachtelijke videoboodschap gezegd dat de slag om Bachmoet nog altijd "behoorlijk hevig" is, maar rept niet over een Russische inname van de stad, zoals Wagner-baas Prigozjin opnieuw beweert. Prigozjin heeft eerder gezegd dat de stad vrijwel was ingenomen door zijn huurlingenleger terwijl de strijd in werkelijkheid nog in volle gang was.

Zelensky bedankte in zijn boodschap de militairen die op dit moment vechten in Andiivka, Marjinka en Bachmoet. "Met name in Bachmoet."

Eerder sprak de Oekraïense onderminister van Defensie, Maliar, al vergelijkbare woorden. "De situatie in Bachmoet blijft gespannen. Maar elke militaire beslissing en elke stap wordt zorgvuldig afgewogen. We reageren passend op de situatie, met oog voor alle omstandigheden."

Wagner-baas: Russische vlag boven gemeentehuis Bachmoet

Het Russische huurlingenleger Wagner Groep claimt Bachmoet "in juridische zin" te hebben veroverd. De leider van de groep, Prigozjin, beweerde eerder al eens dat de huurlingen de stad in het oosten van Oekraïne vrijwel hadden ingenomen. Ditmaal is zijn verhaal dat zijn troepen de Russische vlag hebben gehesen op het gemeentehuis, waarmee de stad wat hem betreft "juridisch" is veroverd.

Prigozjin heeft op Telegram videobeelden geplaatst waarop hij een Russische vlag vasthoudt met een eerbetoon aan blogger Vladlen Tatarski, die gisteren omkwam bij een bomaanslag in Sint-Petersburg. "Dit is het Wagner-privéleger, dit zijn de mannen die Bachmoet hebben ingenomen. Wettelijk gezien is het van ons."

Er wordt al tijden zwaar gevochten om Bachmoet, ook al is de strategische waarde van de stad voor zowel Rusland als Oekraïne volgens deskundigen zeer beperkt. De symbolische waarde, en daarmee de waarde voor het moreel, is voor beide kanten des te groter. Het is dus onwaarschijnlijk dat de strijd daadwerkelijk is beslecht met een vlag boven het gemeentehuis van Bachmoet.

Rusland brengt eerbetoon aan omgekomen militaire blogger

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een eerbetoon gebracht aan de militaire blogger Vladlen Tatarski, die gisteren om het leven kwam bij een bomaanslag in Sint-Petersburg. Het ministerie is woedend over het uitblijven van een reactie van westerse regeringen op de aanslag.

Woordvoerder Maria Zakharova, die twee dagen geleden de arrestatie van de Wall Street Journal-correspondent Evan Gershkovich nog verdedigde, vindt dat westerse landen het nalaten om op te komen voor de persvrijheid. Ze noemt Tatarski en vergelijkbare bloggers "voorvechters van de waarheid".

Welkom

Welkom! We houden je in dit liveblog de hele week op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne. Het blog van vorige week teruglezen? Dat kan hier.