liveblog
NOS NieuwsAangepast

Blinken belt met Lavrov over detentie journalist

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

liveblog gesloten

Kaag bezoekt Kyiv: 'ook kijken naar financiële steun voor wederopbouw'

Minister Kaag van Financiën heeft vandaag een bezoek aan Kyiv gebracht. Ze sprak met de Oekraïense ministers van Financiën en van Economische Zaken. Volgens Kaag is het belangrijk om naast het leveren van militaire steun, ook naar de toekomst te kijken. "Zelfs al gaat de oorlog nog een tijd door, je moet plannen hebben voor wat daarna komt. Dat is goed voor de moraal en het is goed voor de regering om met eigen middelen te kunnen blijven werken aan het land."

Kaag noemde het de morele plicht van Nederland om naast Oekraïne te blijven staan, maar benadrukte dat Oekraïne ook veel zelf doet. "Wij geven liquiditeitssteun, maar we dragen niet de hele economie."

Sigrid Kaag in Kyiv

Russische militaire blogger komt om bij explosie in café

Een explosie in een café in Sint-Petersburg heeft het leven gekost aan een bekende Russische militaire blogger. Het gaat om Vladlen Tatarski (40). Volgens het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken zijn ook zestien mensen gewond geraakt.

In het café vond volgens onbevestigde berichten een "patriottische avond" plaats. Een vrouw zou Tatarski een beeldje hebben overhandigd, dat vervolgens ontplofte. Voor zover bekend heeft niemand de verantwoordelijkheid opgeëist.

Tatarski, die in het echt Maxim Fomin heette, had meer dan 560.000 volgers op Telegram en was een van de belangrijkste militaire influencers. Hij was voorstander van een harde aanpak van Oekraïne. Afgelopen september was hij nog aanwezig bij een ceremonie waarbij vier Oekraïense provincies tot Russisch grondgebied werden verklaard.

Beelden van de explosie en de schade aan het café:

Russische militaire blogger komt om bij explosie in café in Sint-Petersburg

Blinken belt met Lavrov over detentie journalist Gershkovich

De Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken heeft gebeld met zijn Russische ambtgenoot Lavrov. Zij spraken volgens het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken onder meer over de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich, die deze week in Rusland werd opgepakt op verdenking van spionage. Blinken zou er bij Lavrov op hebben aangedrongen om de verslaggever van The Wall Street Journal onmiddellijk vrij te laten.

Blinken eiste volgens de Amerikanen ook de onmiddellijke vrijlating van Paul Whelan. Deze Amerikaanse ex-marinier zit sinds 2018 gevangen in Rusland. Hij wordt, volgens de VS onterecht, beschuldigd van spionage en zit een celstraf van zestien jaar uit. Ook spraken Blinken en Lavrov over het belang van het creëren van een sfeer waarin diplomatiek werk mogelijk is, meldt de VS.

Volgens Rusland zei Lavrov tegen Blinken dat het onaanvaardbaar is dat de VS de kwestie-Gershkovich "politiseert". Volgens Lavrov werd de journalist op heterdaad betrapt en zal hij zich voor een rechtbank moeten verantwoorden. Bewijs voor de spionagebeschuldiging heeft Rusland tot dusverre overigens niet gegeven.

Gesprekken tussen Russische en Amerikaanse diplomaten komen niet veel voor sinds Rusland Oekraïne vorig jaar februari binnenviel. Wel spraken Blinken en Lavrov elkaar afgelopen maand kort in de kantlijn van een G20-top in India.

Dat was hun eerste contact sinds vorig jaar zomer, toen ze belden over een voorstel van de VS dat Rusland Whelan en de Amerikaanse basketbalster Brittney Griner zou vrijlaten. Griner kwam vervolgens vrij in ruil voor de vrijlating van de Russische wapenhandelaar Viktor Bout, die gevangenzat in de VS.

Oekraïne komt met plannen voor Krim na herovering

Oekraïne heeft verschillende plannen gepresenteerd voor de Krim, die moeten worden uitgevoerd als het schiereiland is heroverd op Rusland. Een daarvan is het slopen van de brug die de Krim sinds 2018 verbindt met het Russische vasteland.

Daarnaast wil Oekraïne het schiereiland "zuiveren" van mensen die de Russische autoriteiten hebben gesteund sinds de Krim in 2014 werd ingelijfd, schrijft Oleksiy Danilov, secretaris van de Oekraïense Nationale Veiligheids- en Defensieraad op Facebook. Daartoe moeten Oekraïners worden vervolgd die werkten voor de door Moskou aangestelde regering op de Krim. Ook is het de bedoeling om Russen uit te zetten die zich de afgelopen jaren op het schiereiland hebben gevestigd.

Andere plannen zijn een programma om de effecten van Russische propaganda terug te draaien, en een nieuwe naam voor de stad Sebastopol.

Rusland annexeerde de Krim in 2014. Het land eist voor een vredesakkoord dat Oekraïne het schiereiland en andere door Rusland bezette gebieden erkent als Russisch grondgebied. Maar Oekraïne heeft laten weten niet akkoord te gaan met een vredesakkoord als Rusland de Krim niet teruggeeft.

'Rusland verandert strategie in zuiden Oekraïne'

Het Oekraïense leger meldt dat Rusland zijn aanvalsstrategie in het zuiden van Oekraïne heeft gewijzigd. Oekraïense stellingen worden nu aangevallen vanuit de lucht, met Soechoj SU-35 gevechtsvliegtuigen. Tot nu toe gebruikten de Russen artillerie om Oekraïense militairen te beschieten, maar hun aanvalsposities waren doelwit van Oekraïense tegenaanvallen.

Volgens een woordvoerder blijven de gevechtsvliegtuigen net buiten bereik van het Oekraïense luchtafweergeschut. Ze schieten geleide raketten af op doelen in de regio Cherson, aan de oostkant van de rivier de Dnjepr. Oekraïense militairen verdreven de Russische aanvallers in november uit de regio, maar de dagelijkse beschietingen houden aan.

Oekraïne meldt hevige beschietingen in de afgelopen 24 uur in het zuiden van Cherson en in de regio Zaporizja met raketten, mortieren, tanks en gevechtsvliegtuigen.

Poetins oorlogskas blijft gevuld: waarom sancties daar weinig aan veranderen

Megajachten aan de ketting, een ban op Russische olie en de helft van de nationale geldreserves bevroren. Door middel van vergaande sancties raakt het Westen de Russische economie en daarmee Poetins oorlogskas keihard, zo lijkt het. Maar ruim een jaar na de eerste sancties is de Russische economie niet ingestort, en lijkt er geen sprake van geldgebrek bij het leger. Er vloeien zelfs nog tientallen miljarden euro's vanuit het Westen naar Rusland.

Zelfs als het Westen de sancties maximaal opvoert, kan Rusland waarschijnlijk nog jaren oorlog voeren zonder in geldnood te komen. Hoe zit dat?

'262 Oekraïense sporters gedood sinds begin oorlog'

De oorlog in Oekraïne heeft aan 262 Oekraïense sporters het leven gekost, zegt Vadym Hoettsajt, de minister van Sport van het land. Ook zijn er sinds het begin van de oorlog ruim 350 sportfaciliteiten verwoest. Tijdens een ontmoeting met de voorzitter van de Internationale Gymnastiekfederatie zei Hoettsajt dat sporters uit Rusland uitgesloten moeten worden van deelname aan de Olympische Spelen of andere sportevenementen.

Oekraïne liet vrijdag weten dat Oekraïense sporters niet wordt toegestaan mee te doen aan kwalificatiewedstrijden voor de Olympische Spelen als ze het moeten opnemen tegen Russen, maar het IOC heeft die beslissing bekritiseerd.

Woning hoofd Holenklooster van Kyiv doorzocht

De Oekraïense politie doorzoekt het huis van het hoofd van het beroemde Holenklooster van Kyiv. De metropoliet Pavel wordt ervan verdacht dat hij de Russische agressie goedpraat en haatzaait. De leider van het belangrijkste Oekraïens-Orthodoxe klooster spreekt van een politieke zaak. "Ik heb nooit aan de kant gestaan van de agressie", zei Pavel, zonder Rusland te noemen. "Ik ben tegen agressie en ik ben nu in Oekraïne, dit is mijn land."

Pavels tak van de Oekraïens-Orthodoxe Kerk viel voorheen onder het patriarchaat van Moskou, maar verklaarde zich in mei vorig jaar onafhankelijk. Kyiv wil het klooster sluiten vanwege de voormalige banden met Moskou en probeert Pavel en zijn volgelingen uit het klooster te krijgen vanwege hun veronderstelde sympathie voor Rusland. Ze hadden uiterlijk twee dagen geleden het klooster moeten verlaten, maar hebben dat niet gedaan. Daarom is de Oekraïense regering nu naar de rechter gestapt, ook om een uitzettingsbevel te krijgen.

De Oekraïense veiligheidsdienst SBU heeft op Telegram een tekst geplaatst waarin metropoliet Pavel ervan wordt beschuldigd dat hij de Russische agressie heeft gerechtvaardigd. De dienst heeft ook geluidsfragmenten geplaatst waarin een mannenstem, naar verluidt die van Pavel, onder meer zegt dat Oekraïne de Russische agressie over zich heeft afgeroepen.

"De vijand probeert vandaag de dag de kerk te gebruiken om zijn propaganda te verspreiden en de Oekraïense samenleving te verdelen", reageert SBU-hoofd Vasyl Malyuk op de zaak. "Maar we zullen hem geen enkele kans daartoe geven."

Oekraïne krijgt honden uit Nederland voor opsporen explosieven

Oekraïne meldt de ontvangst van elf honden uit Nederland die worden ingezet bij het opsporen en onschadelijk maken van landmijnen. Na een aanvullende training worden de honden ingezet. Ook andere landen hebben honden aangeboden voor het opsporen van explosieven.

Rusland voor een maand voorzitter VN-Veiligheidsraad

Rusland is deze maand voorzitter van de VN-Veiligheidsraad. De laatste keer dat Rusland de zittingen voorzat was in februari vorig jaar, tevens de maand dat het land Oekraïne binnenviel. De Amerikaanse regering verwacht dat Rusland, ook nu het weer even voorzitter is, zijn positie in de Veiligheidsraad zal gebruiken om "desinformatie te verspreiden om zijn acties in Oekraïne te rechtvaardigen". Volgens het Witte Huis is Rusland "ongelukkig genoeg" een van de permanente leden van de raad en "er is geen begaanbare juridische weg om daar verandering in te brengen".

De raad wordt nu dus een aantal weken geleid door een land waarvan de president wordt gezocht wegens oorlogsmisdaden in Oekraïne. President Poetin wordt onder meer beschuldigd van het deporteren van Oekraïense kinderen naar Rusland.

De Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken noemt het Russische voorzitterschap "de slechtste 1-aprilgrap aller tijden". Een adviseur van president Zelensky spreekt van "een nieuwe verkrachting van het internationale recht". Zelensky zelf zei een jaar geleden dat de Veiligheidsraad niet voldoende had gedaan om de Russische invasie te voorkomen. Hij drong aan op hervormingen, anders kon de raad maar beter worden opgeheven.

Gisteren kwam de Russische regering met een nieuwe leidraad voor zijn buitenlandse beleid. Volgens analisten blijkt daaruit dat Rusland een anti-westerse coalitie nastreeft "die de Amerikaanse hegemonie" moet ondermijnen.

De raad heeft vijf permanente leden (naast Rusland zijn dat de VS, China, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) en tien wisselende. De wisselende leden worden door de algemene vergadering van de Verenigde Naties gekozen voor een periode van twee jaar. Het voorzitterschap roteert elke maand op alfabetische volgorde.

Kuba (29) redt achterblijvers uit verwoest Bachmoet, met gevaar voor eigen leven

De Poolse journalist Kuba Stasiak heeft al meer dan 150 mensen, vooral ouderen, uit de stad gered. Dat gebeurt vaak op verzoek van familie op afstand. "We wilden vanaf het begin naar de gevaarlijkste plekken toe. Niet omdat we adrenaline-junkies zijn, maar omdat je daar het meest van nut kunt zijn."

Kuba (29) redt achterblijvers uit verwoest Bachmoet

IMF-lening van 15 miljard dollar aan Oekraïne goedgekeurd

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft een vierjarig financieringspakket van 15,6 miljard (zo'n 14,4 miljard euro) voor Oekraïne goedgekeurd. Het IMF had daar anderhalve week geleden al een voorlopige overeenkomst met Kyiv over gesloten.

De lening maakt deel uit van een breder pakket van 115 miljard dollar aan internationale steun om Oekraïne te helpen. De oorlog met Rusland heeft grote schade aan de economie veroorzaakt. Deze lening is de eerste die het IMF doet aan een land in een actieve oorlog. Eerder was het niet mogelijk om landen te hulp te schieten die in oorlog waren, maar inmiddels heeft het IMF de regels aangepast.

De miljardensteun moet helpen bij het stabiliseren van de overheidsfinanciën, de wederopbouw en het economisch herstel. Op de lange termijn moet het geld ook helpen bij de toetreding tot de Europese Unie. Het IMF verwacht dat bondgenoten van Oekraïne met extra financiële hulp komen dankzij het nieuw pakket.

'30.000 Russische militairen gedood of gewond bij Bachmoet'

Sinds de slag om Bachmoet begon zijn er zo'n 30.000 Russische militairen gedood of gewond geraakt. Dat heeft de Britse militaire adviseur Ian Stubbs gerapporteerd aan de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).

Volgens de Britse adviseur hebben de Russische troepen en huurlingen van de Wagnergroep vooral in de afgelopen weken significante verliezen geleden in de regio Bachmoet. Stubbs zegt dat het verlies aan mankracht de aanvalskracht van het Russische leger bepekt.

Donderdag heeft president Poetin een decreet getekend voor het oproepen van 147.000 dienstplichtigen tussen 1 april en 15 juli. Die worden echter waarschijnlijk niet meteen naar Oekraïne gestuurd, stelt het Institute for the Study of War. "Het is onwaarschijnlijk dat Poetin de stabiliteit van zijn regime riskeert door nieuwe dienstplichtigen naar het front te sturen."

Experts van het ISW denken dat het Kremlin in plaats daarvan dienstplichtigen zou kunnen dwingen contracten bij het leger te tekenen om de Russische strijdkrachten op het slagveld te versterken.

Rusland: reacties op arrestatie Amerikaanse journalist 'veelzeggend'

Rusland noemt de reacties in de VS op de arrestatie van de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich "veelzeggend". De correspondent van de Wall Street Journal werd gisteren opgepakt in Jekaterinenburg op verdenking van spionage. "Als de dreigementen doorgaan zullen ze een wervelstorm oogsten", waarschuwt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken via staatspersbureau RIA.

De Amerikaanse regering heeft de aanhouding in de sterkst mogelijke bewoordingen veroordeeld. Minister Blinken van Buitenlandse Zaken noemde de arrestatie een gijzeling, een woordvoerder van het Witte Huis betitelde de verdenking van spionage als "belachelijk" en onacceptabel en president Biden maande Rusland Gershkovich onmiddellijk vrij te laten. "Laat hem gaan", zei Biden op een persconferentie.

Gershkovich' voorarrest duurt tot en met 29 mei, maar kan nog worden verlengd. Hij kan worden veroordeeld tot maximaal twintig jaar cel. Volgens het Russische ministerie kan Gershkovich consulaire steun krijgen, "overeenkomstig de interne procedures".

Stoltenberg: Finland binnen enkele dagen formeel NAVO-lid

Finland kan binnen enkele dagen formeel lid zijn van de NAVO nu Turkije als laatste lidstaat de toetreding van het land heeft goedgekeurd. Dat heeft NAVO-topman Stoltenberg gezegd. Het Turkse parlement ratificeerde de toetreding gisteravond. Finland vroeg in mei vorig jaar het lidmaatschap aan, tegelijk met Zweden, in reactie op de Russische inval in Oekraïne.

"Ik heb met president Niinistö gesproken om hem te feliciteren met dit historische moment", zei Stoltenberg in Brussel. "Finland zal zich de komende dagen formeel bij onze alliantie aansluiten."

Stoltenberg zei verder te hopen dat ook Zweden "zo spoedig mogelijk" zal toetreden tot het militaire bondgenootschap. Turkije en Hongarije zijn echter nog niet akkoord met het Zweedse lidmaatschap.

Loekasjenko: Russische kernwapens nodig vanwege dreiging vanuit het Westen

De Belarussische president Loekasjenko heeft in een toespraak gezegd dat het Russische plan om tactische kernwapens in Belarus te plaatsen nodig is om de soevereiniteit van Belarus te kunnen waarborgen. Loekasjenko claimt dat er plannen zijn om Belarus binnen te vallen vanuit Polen.

Loekasjenko zei daarnaast dat er onmiddellijk een wapenstilstand moet komen. Het Kremlin zei daarop dat Rusland volgende week met Belarus in gesprek zal gaan, maar dat een staakt-het-vuren op dit moment niet strookt met de doelen van Rusland.

President Loekasjenko tijdens zijn toespraak

Oekraïense regering verbiedt Oekraïense sporters deel te nemen aan kwalificaties met Russen

Oekraïense sporters mogen alleen meedoen aan olympische kwalificatietoernooien als er geen Russische deelnemers zijn. Dat heeft de Oekraïense regering besloten. Oekraïense sportbonden die zich hier niet aan houden, kunnen hun nationale status kwijtraken.

IOC-baas Thomas Bach kondigde dinsdag aan dat onder bepaalde voorwaarden weer Russische en Belarussische sporters toegelaten zullen worden op kwalificatietoernooien. Het is nog onduidelijk of de sporters aan de Olympische Spelen in 2024 mogen meedoen.

Kremlin: alle geaccrediteerde journalisten kunnen werk blijven doen

Volgens het Kremlin kunnen alle geaccrediteerde buitenlandse journalisten gewoon hun werk blijven doen in Rusland. Deze week arresteerde de geheime dienst de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich, op verdenking van spionage. Rusland levert geen bewijs voor de verdenking. Gershkovich is correspondent voor The Wall Street Journal, De krant maakt zich grote zorgen over zijn veiligheid.

Het is voor het eerst sinds het einde van de Koude Oorlog dat er een Amerikaanse journalist is opgepakt vanwege "spionage." De positie van buitenlandse correspondenten wordt al langere tijd moeilijker. Zo zijn de regels voor buitenlandse journalisten in december nog eens aangescherpt en is er sprake van militaire censuur.

Organisaties als Reporters without Borders (RSF) maken zich zorgen over vergeldingsacties van de Russische autoriteiten. Gershkovich hield zich bezig onderzoek naar huurlingenorganisatie Wagner.

Een jaar na Boetsja: 'symbool van wreedheden'

Een jaar geleden werden in Boetsja honderden doden aangetroffen na de terugtrekking van de Russische troepen uit het voorstadje van Kyiv. Tientallen van hen lagen wekenlang op straat. Bij meerdere mensen waren de handen op hun rug gebonden. Anderen werden aangetroffen in massagraven. Nog altijd zijn niet alle slachtoffers geïdentificeerd.

President Zelensky staat vandaag op zijn Telegramkanaal stil bij de 'verjaardag' van de bevrijding van Boetsja. Hij noemt het "een symbool van de wreedheden van het leger van het bezettende land".

De strategie van het Russische leger in de eerste weken van de oorlog was om Kyiv te omsingelen en binnen te trekken door voorsteden van de hoofdstad te belegeren. Na enkele weken trokken de troepen zich terug en kwamen de gruwelijkheden die in de voorstad hadden plaatsgevonden aan het licht. De schokkende beelden riepen wereldwijde afkeuring op. Rusland verliet de VN-Mensenrechtenraad, nadat 93 landen in de Algemene Vergadering van de VN voor de schorsing van Rusland als lid van de raad stemden.

Graven van niet-geïdentificeerde slachtoffers in Boetsja.

Turkse parlement keurt toetreding Finland tot NAVO goed

Met de officiële goedkeuring van het Turkse parlement is, de toetreding van Finland tot de NAVO is door alle lidstaten goedgekeurd. Voordat een land lid mag worden van de NAVO is goedkeuring van alle lidstaten nodig.

De goedkeuring komt niet als een verrassing. Tijdens een bezoek van de Finse president Niinistö aan Turkije begin deze maand zei de Turkse president Erdogan al dat Turkije ging beginnen met de ratificatie van het toetredingsproces van Finland.

De Finse regering zei na de Turkse stemming te hopen dat het NAVO-lidmaatschap de veiligheid van het land en de stabiliteit in de regio zal versterken.

Zweden diende tegelijkertijd met Finland een aanvraag voor lidmaatschap in, maar wacht nog altijd op de goedkeuring van Hongarije en Turkije. Turkije is niet tevreden over de manier waarop Zweden omgaat met Koerdische organisaties als de PKK en YPG. Hongarije heeft bezwaar geuit tegen Zweedse kritiek op het beleid van de Hongaarse premier Orbán.

Gouverneur: zes Russische raketten ingeslagen in Charkiv

De Oost-Oekraïense stad Charkiv is aangevallen met zeker zes Russische raketten, meldt de regionale gouverneur. Het is nog niet duidelijk of er slachtoffers zijn gevallen in de stad en welke schade de aanval heeft aangericht. De autoriteiten doen daar nu onderzoek naar, zegt gouverneur Sinegoebov.

"De vijand valt Charkiv opnieuw aan", zegt hij. Volgens de eerste informatie gaat het om S-300-luchtdoelraketten. Die werden volgens de gouverneur gelanceerd vanuit Belgorod, in het zuiden van Rusland.

De Russen vallen al maanden doelen in Oekraïne aan met raketten en drones. Vaak is daarbij vitale infrastructuur het doelwit.

VS: Rusland wil Noord-Koreaanse munitie in ruil voor voedsel

Rusland wil volgens het Witte Huis munitie kopen van Noord-Korea en in ruil daarvoor voedsel sturen naar het geïsoleerde land. De Amerikaanse regering is bezorgd dat Noord-Korea op dit verzoek in gaat.

Rusland kampt met een tekort aan munitie en wapens in de strijd met Oekraïne en riep daarom eerder al hulp in van Iran. Zo werden Iraanse drones ingezet om doelen in Oekraïne te raken. Noord-Korea ontkent wapens aan Rusland te leveren, maar volgens de VS ontving huurlingenleger Wagner al wapens van het communistische land.

'Advocaat gevangengenomen journalist mocht niet bij zitting zijn'

De advocaat van de in Rusland opgepakte Amerikaanse journalist Evan Gershkovich mocht niet bij de hoorzitting van zijn cliënt zijn, zegt hij. Gershkovich, een correspondent van The Wall Street Journal, is opgepakt op verdenking van spionage. De krant maakt zich grote zorgen om zijn veiligheid.

Amerikaanse journalist opgepakt in Rusland

Gevluchte vader van meisje dat anti-oorlog-tekening maakte gearresteerd in Belarus

Een 54-jarige Rus die werd veroordeeld tot twee jaar strafkamp voor het in diskrediet brengen van het leger, is gearresteerd in Belarus, meldden Russische media. De man, Aleksej Moskaljov, was onder huisarrest geplaatst, maar wist zijn woning voor de uitspraak te ontvluchten.

De advocaat van Moskaljov zegt geen contact met zijn cliënt te hebben gehad maar vermoedt dat het verhaal van de arrestatie klopt. Volgens de raadsman is de klopjacht op Moskaljov uitgevoerd "op het hoogste niveau". "Het is goedgekeurd en uitgevoerd door de Belarussen, maar gecoördineerd door de FSB en de Belarussische KGB", aldus de advocaat.

Moskaljov kreeg de straf vanwege een tekening van zijn 13-jarige dochter Masja. Zij moest vorig jaar op school een tekening maken als steun aan de Russische militairen in Oekraïne. Maar ze schreef onder meer "glorie aan Oekraïne" en "nee tegen oorlog" op haar tekening.

Omdat haar vader de tekening verdedigde, werd hij verhoord en begon de politie een onderzoek naar hem. Op de sociale media van Moskaljov vond de politie pro-Oekraïense berichten, waarvoor hij werd beboet. In december opende de politie een nieuw onderzoek, opnieuw vanwege een bericht op sociale media. Op basis hiervan werd Moskaljov veroordeeld tot twee jaar strafkamp.

De Russische autoriteiten plaatsten Masja begin deze maand in een jeugdinstelling.

Amerikaanse journalist blijft vastzitten, ontkent beschuldiging

De in Rusland gearresteerde Amerikaanse journalist Evan Gershkovich ontkent dat hij spion is. Een rechtbank in Moskou heeft geoordeeld dat hij zeker nog twee maanden blijft vastzitten in voorarrest, zo melden Russische staatsmedia.

De zaak werd achter gesloten deuren behandeld en heeft volgens de autoriteiten het label 'topgeheim' gekregen. Gershkovichs advocaat zegt dat zijn cliënt niet in de rechtbank mocht komen om de aanklacht in te zien. De journalist wordt waarschijnlijk naar een detentiefaciliteit in Moskou gebracht, zegt zijn advocaat.

De Amerikaan is opgepakt door de Russische geheime dienst FSB. Hij wordt beschuldigd van spionage, maar zijn opdrachtgever The Wall Street Journal noemt die beschuldigingen onzin.

Journalist Evan Gershkovich voor de rechtbank

Oekraïense tennisster Kostyuk voelt zich gediscrimineerd

Het IOC heeft voorgesteld om Russische en Belarussische spelers weer toe te laten tot wedstrijden, waarbij ze onder neutrale vlag zouden moeten spelen. IOC-voorzitter Bach verwees naar de Oekraïense tennisster Marta Kostyuk, die na een gewonnen partij tegen een Russische tegenstander weigerde om handen te schudden. Dat leidt tot verdeeldheid in de sport, aldus Bach. Tennisorganisaties willen Kostyuk niet meer toelaten als ze niet wil spelen tegen Russische en Belarussische tegenstanders.

Kostyuk vreest voor haar carrière:

‘Als ik weiger te spelen tegen Russen is mijn carrière voorbij’

WSJ: ernstige zorgen over opgepakte correspondent in Rusland

The Wall Street Journal maakt zich grote zorgen over de veiligheid van hun in Rusland opgepakte correspondent. Dat meldt de Amerikaanse krant in een verklaring over de arrestatie.

Evan Gershkovich zit vast op verdenking van spionage. De Russische autoriteiten beschuldigen hem van het "verzamelen van staatsgeheimen" in opdracht van de Amerikaanse overheid. Hij riskeert daarmee een celstraf van twintig jaar, schrijft de Britse krant The Guardian.

Het is onduidelijk wanneer Gershkovich is aangehouden in Jekaterinenburg. Volgens het mediakanaal Nexta zou de journalist daar een reportage hebben gemaakt over het rekruteren van mensen voor huurlingengroep Wagner:

Bankiers veroordeeld voor opzetten bankrekening Poetin-bondgenoot

In Zwitserland zijn vier bankiers veroordeeld voor het opzetten van een bankrekening voor de Rus Sergej Roldoegin. Hij is een jeugdvriend van president Poetin en de peetvader van diens oudste dochter.

De bankiers werden gebruikt als stromannen om te verbergen dat de rekening werkelijk van Roldoegin was, schrijft Reuters. De drie Russen en een Zwitser zijn veroordeeld tot voorwaardelijke geldboetes.

Roldoegin staat op de sanctielijst van Zwitserland. Hij zou voor zo'n 30 miljoen euro aan francs op de rekening hebben gehad.

Amerikaanse journalist opgepakt in Rusland op verdenking van spionage

De Russische geheime dienst heeft een Amerikaanse journalist gearresteerd op verdenking van spionage. Het gaat om Evan Gershkovich, een correspondent van The Wall Street Journal.

Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken heeft de FSB "de illegale activiteiten van de correspondent" gestopt. De aantijging is dat de in 1991 geboren journalist gespioneerd zou hebben voor de Amerikaanse regering.

Het zou zijn "vastgesteld" dat hij informatie verzamelde over de activiteiten van een Russische militair-industriële onderneming. Rusland stelt dat het gaat om staatsgeheimen.

Rusland boekt terreinwinst in Bachmoet, tegen hoge verliezen

Russische strijdkrachten hebben tegen hoge verliezen terreinwinst geboekt in de belegerde stad Bachmoet. Het Oekraïense leger erkent dat de Russen "wat succes" hebben gehad. De legertop voegt daaraan toe dat "onze verdedigers de stad behouden en talloze aanvallen hebben afgeslagen".

Het hoofd van het Russische huurlingenleger Wagner beweert dat Oekraïne in een dag tijd veel militairen en materieel heeft verloren. Maar hij geeft toe dat het verlies onder zijn eigen manschappen ook groot is bij de aanhoudende strijd om de stad in de oostelijke regio Donbas.

De Russen zijn opgerukt in het zuiden en zuidwesten van Bachmoet. Denktank Institute for the Study of War baseert dit op videobeelden op sociale media waarvan de locatie is vastgesteld. Ook in de omgeving van de stad wordt zwaar gevochten.

Wel lijkt de intensiteit van de Russische aanval fors lager dan enkele weken geleden. Afgelopen week werden 69 aanvallen gemeld, tegenover 124 in de periode tussen 1 en 7 maart. Reutersverslaggevers in de buurt van het front onderschrijven dat het er minder heftig aan toe gaat dan voorheen.

Oekraïense militairen op een pantserhouwitser bij Bachmoet, foto 28 maart

Atoomagentschap: situatie rond kerncentrale Zaporizja wordt niet beter

Het hoofd van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) is bezorgd over de situatie in en rond de kerncentrale in Zaporizja. Volgens topman Rafael Grossi neemt de militaire activiteit rond de centrale niet af, maar juist toe. "Het is duidelijk dat de situatie niet verbetert", zei hij na zijn bezoek aan de centrale. Het is de tweede keer dat Grossi poolshoogte neemt bij de centrale.

De kerncentrale van Zaporizja ligt in Oekraïne, maar wordt door de Russen bezet. Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van beschietingen. Grossi zegt dat er plannen liggen voor een veiligheidszone rond de centrale en dat gewerkt wordt aan "realistische maatregelen" die voor Rusland én Oekraïne acceptabel zijn, aldus het Russische persbureau RIA Novosti.

De Russen veroverden de kerncentrale in februari 2022. De centrale, die voorheen van groot belang was voor de Oekraïense energievoorziening, ligt niet ver van de frontlinie. In de centrale is permanent een team van het agentschap aanwezig om toezicht te houden. Zij worden geregeld afgewisseld door andere medewerkers van het IAEA.

Bezoek van de IAEA-delegatie aan de kerncentrale van Zaporizja

Organisatie Europese Spelen negeert IOC en blijft atleten uit Rusland en Belarus weren

Sporters uit Rusland en Belarus blijven uitgesloten van deelname aan de Europese Spelen in de Poolse stad Krakau komende zomer. Het organisatiecomité geeft daarmee geen gehoor aan de aanbeveling van het IOC om Russen en Belarussen onder neutrale vlag weer te laten deelnemen aan internationale wedstrijden.

"Het standpunt van het organisatiecomité blijft ongewijzigd", melden de organisatoren woensdag aan het Duitse persbureau DPA. Het Europees Olympisch Comité besloot in oktober al dat atleten uit de twee landen niet aan de Europese Spelen mogen deelnemen vanwege de oorlog in Oekraïne.

Hongarije vertraagt NAVO-aanvraag Zweden

Hongarije stemt nog niet over NAVO-toetreding van Zweden. Het land is niet blij met de Zweedse kritiek op het beleid van premier Orbán en wil eerst met Stockholm om de tafel om de problemen uit te praten.

Een woordvoerder van Orbán zegt dat Zweden zich jarenlang "vijandig" heeft opgesteld tegenover Hongarije. Ook zou de Zweedse kritiek op de rechtsstaat in Hongarije "de Hongaarse belangen schaden".

Zweden vroeg na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne samen met Finland het NAVO-lidmaatschap aan. Finland is een stap dichterbij in het proces. Hongarije gaf groen licht voor een Finse toetreding en de Turkse president Erdogan zei dat hij geen bezwaar meer heeft en dat het Turkse parlement erover gaat stemmen.

Maar in het geval van Zweden is Ankara nog niet akkoord, vanwege de manier waarop Zweden omgaat met groepen die Turkije als terroristisch beschouwt. En daar komt nu dus de Hongaarse kink in de kabel bij.

Zweden roept Russische ambassadeur op matje na dreigement

Het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Russische ambassadeur in Stockholm op het matje geroepen. Gisteren verscheen er een statement op de site van de Russische ambassade. Daarin stond dat Zweden en Finland "legitieme doelwitten" zouden zijn voor vergeldingsacties, als die landen toe zouden treden tot de NAVO.

Na de Russische inval in Oekraïne vroegen Zweden en Finland NAVO-lidmaatschap aan. Tot nu toe lag met name Turkije dwars bij het goedkeuren van die aanvraag. Volgens de Russische ambassadeur Tatarintsev zal toetreding van beide landen betekenen dat de NAVO-grens met Rusland twee keer zo lang wordt.

Minister van Buitenlandse Zaken Billström zegt tegen het Zweedse persbureau TT dat hij Tatarintsev wil spreken om bezwaar te maken tegen deze "overduidelijke poging tot beïnvloeding". Hij benadrukt dat Zweden zelf zijn veiligheidsbeleid bepaalt.

'Oekraïne beschiet Melitopol, ten zuiden van kerncentrale Zaporizja'

Oekraïne heeft volgens Russische staatsmedia beschietingen uitgevoerd op de door Rusland bezette stad Melitopol. Die ligt in de Oekraïense regio Zaporizja, in het zuiden van het land. In Melitopol en omliggende steden is de elektriciteit uitgeschakeld, omdat het stroomnetwerk door de beschietingen is beschadigd.

De burgemeester, die in ballingschap is, zegt op Telegram dat er verschillende explosies zijn geweest. Het Russische staatspersbureau TASS meldt dat er naast schade aan het stroomnet ook een locomotiefremise is verwoest.

Melitopol ligt zo'n 120 kilometer ten zuiden van de kerncentrale van Zaporizja. De directeur van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) Grossi gaat vandaag naar de door Rusland bezette centrale. Hij noemde de situatie daar gisteren al "erg gevaarlijk".

IAEA-baas Grossi bij een ontmoeting met president Zelensky, eergisteren

Zelensky nodigt Xi uit in Oekraïne

De Oekraïense president Zelensky heeft de Chinese president Xi uitgenodigd voor een bezoek aan Oekraïne. "We zijn klaar om hem hier te ontvangen", zegt hij tegen persbureau AP.

Xi was vorige week al een paar dagen in Moskou voor een ontmoeting met zijn Russische ambtgenoot Poetin. Daarin zeiden ze allebei open te staan voor vredesbesprekingen, al zijn analisten sceptisch over de Chinese intenties. Xi zegde bij zijn bezoek geen wapens toe aan Rusland. Het feit dat hij niet openlijk partij koos in de oorlog in Oekraïne duidt er volgens Zelensky op dat Poetin "geen bondgenoten" heeft.

Eerder werd al duidelijk dat Xi van plan is om na Poetin ook met Zelensky te praten, maar dan via een videocall. Van een bezoek aan Oekraïne is nog geen sprake.

Rusland oefent met ballistische raketten

Rusland is volgens planning begonnen met een oefening met intercontinentale ballistische raketten. Dat gebeurt op verschillende locaties in Rusland; exacte locaties zijn niet bekendgemaakt. Aan de oefening doen volgens het ministerie van Defensie in Moskou ruim 3000 militairen mee.

Het gaat om zogeheten Yars-raketten. Over dat wapensysteem is nog relatief weinig bevestigde informatie beschikbaar. Naar verluidt hebben de raketten een bereik van 12.000 kilometer.

Bij de oefening gaat het volgens Rusland ook om het camoufleren van raketsystemen en het bestrijden van moderne luchtverkenningsapparatuur, zoals drones.

Twee jaar strafkamp voor vader van meisje dat anti-oorlog-tekening maakte

Een 54-jarige Russische man, Aleksej Moskaljov, is veroordeeld tot twee jaar strafkamp voor het in diskrediet brengen van het leger. Hij was niet bij de uitspraak: volgens de rechtbank heeft hij de benen genomen.

Masja, de 13-jarige dochter van Moskaljov, moest vorig jaar op school een tekening maken als steun aan de Russische militairen in Oekraïne. Maar ze schreef onder meer "glorie aan Oekraïne" en "nee tegen oorlog" op haar tekening.

Omdat haar vader de tekening verdedigde, werd hij verhoord en begon de politie een onderzoek naar hem. Op de sociale media van Moskaljov vond de politie pro-Oekraïense berichten, waarvoor hij werd beboet. In december opende de politie een nieuw onderzoek, opnieuw vanwege een bericht op sociale media. Op basis hiervan is Moskaljov nu veroordeeld tot twee jaar strafkamp.

De Russische autoriteiten plaatsten Masja begin deze maand in een jeugdinstelling. Moskaljov zelf was onder huisarrest geplaatst, maar wist zijn woning voor de uitspraak van vandaag te ontvluchten. Onduidelijk is waar hij is.

Voorwaarden deelname Russische sporters 'onaanvaardbaar'

De voorzitter van het Russisch Olympisch Comité noemt de criteria die het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft geformuleerd voor de deelname van Russische en Belarussische sporters aan internationale wedstrijden onaanvaardbaar. "Dit is discriminatie op basis van nationaliteit", zegt voorzitter Stanizlav Pozdniakov.

Atleten uit Rusland en Belarus mogen sinds de inval van Rusland in Oekraïne met de meeste sporten niet meedoen. Eerder vandaag riep IOC-baas Thomas Bach de internationale bonden op om individuele sporters uit de twee landen wel weer overal toe te laten, onder bepaalde voorwaarden.

Zo moeten ze deelnemen onder neutrale vlag en zijn atleten die de oorlog openlijk steunen niet welkom. Ook sporters in dienst van het leger of bij veiligheidsdiensten zijn niet welkom bij internationale competities.

Russische voorjaarsoffensief lijkt vastgelopen, 'mislukkingen rijgen zich aaneen'

Het Russische voorjaarsoffensief is zo goed als vastgelopen. De aanvallen zijn nog niet gestopt, maar vorderingen maakt het Russische leger nauwelijks meer in Oost-Oekraïne.

In veel militaire analyses wordt gesproken van een culminerend offensief, militair jargon voor een aanval die over zijn hoogtepunt heen is. Maar volgens anderen heeft het Russisch offensief nooit een hoogtepunt bereikt en kan het daarom ook niet culmineren. Volgens deze theorie hebben de aanvallen hun 'momentum verloren'.

Een andere verklaring voor het vastlopen van het offensief is de slechte coördinatie en de slechte aansturing van het Russische leger. Er is te veel hiërarchie waardoor bij wijze van spreken voor ieder probleem eerst met Moskou moet worden gebeld.

Het zwaartepunt van de Russische inspanning heeft zich inmiddels wat verlegd naar het zuiden, van Bachmoet naar Avdiivka. Dat is een poging om de rest van de provincie Donetsk te omsingelen. Een tankregiment, net getraind in Belarus, zou daar een groot deel van al zijn tanks zijn verloren. Als gevolg van "frontale aanvallen", zo meldt het Britse ministerie van Defensie in zijn dagelijkse briefing. En zo blijven de Russische mislukkingen zich voorlopig aaneenrijgen.

Zelensky bezoekt noordelijke regio Soemy

De Oekraïense president Zelensky heeft twee steden in de regio Soemy bezocht, in het noorden van het land. Hij spreekt daar inwoners en militairen toe en deelt medailles uit.

Precies een jaar geleden wist het Oekraïense leger plaatsen in die regio te heroveren. Er werd hevig gevochten in het begin van de oorlog. "Deze dagen en deze weken vieren we het jubileum van de bevrijding van onze steden en gemeenschappen in het noorden", zei Zelensky.

Het bezoek aan Ochtyrka en Trostjanets is al het zesde in een reeks. Gisteren bezocht hij militairen in de regio Zaporizja, in het zuidoosten. Vorige week was hij in Bachmoet, waar al weken hevig wordt gevochten.

Zelensky spreekt in Ochtyrka inwoners en militairen toe

IOC-baas vindt dat Russische en Belarussische sporters kunnen terugkeren

Russische en Belarussische sporters kunnen volgens IOC-baas Thomas Bach onder bepaalde voorwaarden weer deelnemen aan internationale competities.

Volgens de voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité levert deelname van sporters uit Rusland en Belarus geen problemen op. Dat zei hij bij de start van een driedaagse vergadersessie van het IOC in Lausanne, waar het heikele onderwerp op de agenda staat.

Het IOC worstelde lange tijd met de vraag of het sporters uit Rusland en Belarus zou moeten laten deelnemen aan de kwalificatiewedstrijden voor de Olympische Spelen, die volgend jaar in Parijs plaatsvinden.

Amnesty: westerse reactie op Oekraïne-oorlog legt hypocrisie bloot

Het is goed dat de westerse wereld krachtig reageert op de Russische agressie in Oekraïne, stelt Amnesty International, maar er is sprake van een dubbele moraal. Het ene land wordt internationaal veel harder aangepakt dan het andere, schrijft de organisatie in een jaarrapport over mensenrechten in 2022.

"Er is sprake van een oorverdovende stilte over de mensenrechtensituatie in Saudi-Arabië, passiviteit ten aanzien van Egypte en de weigering om het Israëlische systeem van apartheid tegen Palestijnen aan te pakken."

Lees verder:

'Belarus kan meer sancties verwachten wegens opslaan kernwapens'

Belarus kan meer sancties van Europa verwachten nu het land heeft toegezegd om Russische tactische kernwapens op te slaan, zegt de Poolse premier Morawiecki.

"De sancties gaan veel zwaarder worden voor het regime van Loekasjenko", zegt de premier op een persconferentie. Morawiecki zegt tevens dat hij dagelijks in gesprek is met andere EU-leiders over het elfde pakket aan sancties tegen Rusland, dat deze keer meer sancties tegen Belarus zou bevatten.

De relatie tussen Polen en Belarus was voor de oorlog in Oekraïne al slecht, maar komt met de waarschuwingen van Morawiecki en het opslaan van de Russische kernwapens nog verder onder druk te staan. Het Belarussische ministerie van Defensie zei eerder vandaag dat het zich 'genoodzaakt' voelde om Rusland de kernwapens te laten plaatsen, vanwege acties van de NAVO.

Rusland: voor de eerste keer langeafstandsraket onderschept

Rusland heeft een zogenoemde ground-launched small diameter bomb (GLSDB), een gps-geleide raket, onderschept. Dat zegt het Russische ministerie van Defensie. Volgens Russische media is het de eerste keer dat zo'n raket onderschept wordt. Oekraïne kreeg het wapensysteem van de Verenigde Staten in januari.

Volgens de verklaring van de Russische regering is de raket in de afgelopen 24 uur onderschept. Het is niet bekend waar dit precies gebeurde.

De GLSDB is een wapensysteem waarmee een explosieve lading van ongeveer 250 pond met grote precisie op een doel kan worden afgevuurd. Het systeem heeft een groot bereik; raketten kunnen doelen op 150 kilometer afstand raken. Voordat de VS het wapensysteem leverde, had Oekraïne enkel raketten die doelen op maximaal 80 kilometer konden bereiken.

VK en Polen bouwen samen tijdelijke dorpen in Oekraïne

Het Verenigd Koninkrijk en Polen gaan samen twee tijdelijke dorpen in Oekraïne bouwen, maakt de Britse regering bekend. De dorpen moeten aan ongeveer 700 Oekraïners die hun huis zijn kwijtgeraakt onderdak bieden.

Een dorp wordt gebouwd in de buurt van Lviv, in het westen van het land. Het andere nabij Poltava, in het midden van het land.

"Het afgelopen jaar heeft Poetin herhaaldelijk huizen van burgers en infrastructuur aangevallen, waardoor de Oekraïense bevolking een grote prijs betaalt", schrijft de Britse minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly in een verklaring. "Deze nieuwe samenwerking tussen het VK en Polen helpt om licht, warmte en huizen te bieden aan hen die dat het meeste nodig hebben."

Het VK gaat 10 miljoen pond, ongeveer 12,3 miljoen euro, voor het project vrijmaken. Hoeveel Polen gaat bijdragen is niet bekend.

Oekraïense minister van Defensie bedankt VK voor tanks

De Oekraïense minister van Defensie bedankt in een video de Britse minister van Defensie voor de veertien Challenger 2-tanks die in Oekraïne zijn aangekomen. Een groep Oekraïense militairen leerde in Engeland al om te gaan met de tanks.

"Dit is een hele goede stap":

Veertien Britse Challenger 2-tanks aangekomen in Oekraïne

Belarus: door acties van NAVO 'genoodzaakt' Russische kernwapens op te slaan

Belarus heeft door acties van de NAVO besloten om toe te staan dat Rusland tactische kernwapens in het land plaatst, zegt het Belarussische ministerie van Defensie. De Russische president Poetin maakte zaterdag bekend dat het land kernwapens in het land gaat plaatsen; het Kremlin houdt wel de controle over de wapens.

"De laatste 2,5 jaar is Belarus onderworpen aan ongekende politieke en economische druk van de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, de NAVO-bondgenoten en de lidstaten van de Europese Unie", staat in een verklaring van het ministerie. Volgens het ministerie is het land daarom "gedwongen" om eigen "veiligheids- en verdedigingsmaatregelen" te treffen.

Volgens Poetin vroeg de Belarussische president Loekasjenko al langer om de kernwapens, als afschrikmiddel tegen de NAVO. Hij zei zaterdag tevens dat de plaatsing van de kernwapens niet in strijd is met internationale anti-kernwapenverdragen, omdat de Verenigde Staten ook kernwapens in Europa hebben gestationeerd.

Tactische kernwapens bevatten een kleinere nucleaire lading dan traditionele kernwapens, maar ze richten veel meer schade aan dan conventionele wapens. Rusland heeft ongeveer 2000 tactische kernwapens, schat de Amerikaanse regering.

Zelensky: Rusland gijzelt werknemers kerncentrale Zaporizja

Russische strijdkrachten houden medewerkers van kerncentrale Zaporizja gegijzeld, zei president Zelensky op bezoek in de gelijknamige stad. De veiligheid van de centrale, de grootste van Europa, is volgens hem niet gewaarborgd zolang de bezetting voortduurt.

Vlak na de start van de invasie werd het nucleaire complex ingenomen door het Russische leger. "Een kerncentrale ruim een jaar lang gijzelen, dit moet de slechtste situatie ooit zijn in de geschiedenis van wereldwijde kernenergie", zei Zelensky tegen aanwezigen.

Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van beschietingen rondom de kerncentrale. Sinds de zomer van 2022 is er een permanent team van VN-atoomwaakhond IAEA aanwezig op het complex.

Drone-aanval op Kyiv, geen slachtoffers gemeld

Rusland heeft weer een aantal drone-aanvallen uitgevoerd, meldt Oekraïne. Veertien van de vijftien gelanceerde 'kamikaze'-drones zouden zijn neergehaald. Voor zover bekend vielen er geen slachtoffers.

Het overgrote deel van de drones werd neergeschoten boven Kyiv. De neervallende brokstukken veroorzaakten op zeker twee plekken branden in de stad.

Het gaat zeer waarschijnlijk om Shahed-drones, die in Iran zijn geproduceerd. Dit zijn relatief goedkope onbemande toestellen met een explosief aan boord.

Een beschadigd gebouw in Kyiv

Britse Challenger-tanks aangekomen in Oekraïne

Veertien Britse Challenger 2-tanks zijn aangekomen in Oekraïne, meldt het Oekraïense ministerie van Defensie. De tanks werden in januari aan het land beloofd door het Verenigd Koninkrijk. "Ze zijn al in het land", zei woordvoerder Iryna Zolotar tegen persbureau AFP. Ze gaf verder geen details over waar ze zijn.

De Oekraïense minister van Defensie noemde de Britse Challengers "werken van militaire kunst". Een groep Oekraïense soldaten leerde in Engeland al om te gaan met de tanks.

Eerder vandaag werd al bekend dat de achttien beloofde Duitse Leopard 2-tanks zijn aangekomen in Oekraïne, schreef het Duitse weekblad Der Spiegel. Ook heeft Duitsland nog veertig Marder-gevechtsvoertuigen geleverd.

Een Challenger 2-tank in Engeland

VN stelt geen onderzoek in naar Nord Stream explosies

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gaat geen onafhankelijk onderzoek instellen naar de sabotage bij gasleiding Nord Stream vorig jaar september. Rusland had hierom gevraagd, maar alleen Brazilië, China en Rusland zelf stemden voor. De overige twaalf landen onthielden zich van stemming. Om een resolutie aan te nemen moeten minstens negen landen voor stemmen en mag er geen veto worden uitgebracht. Geen van de vijf landen met een vetorecht zette dat middel in.

Begin deze maand berichtte The New York Times dat waarschijnlijk een "pro-Oekraïense groep" achter de sabotage zit. De Duitse, Zweedse en Deense autoriteiten voeren het officiële onderzoek uit naar de oorzaak van de explosies bij Nord Stream 2, maar laten nog niets los over de stand van het onderzoek.

Rusland waarschuwt Armenië voor 'ernstige gevolgen' om arrestatiebevel Poetin

Als Armenië het arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof (ICC) tegen de Russische president Poetin opvolgt zal dat "ernstige gevolgen" hebben. Dat zegt een bron binnen het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken tegen het staatspersbureau Ria Novosti.

Het Armeense constitutionele hof oordeelde vrijdag dat het arrestatiebevel in lijn is met de Armeense grondwet. Dat betekent dat Poetin gearresteerd moet worden zodra hij het voormalige Sovjet-land betreedt.

De uitspraak van het hof is opmerkelijk, omdat Armenië sterke economische en politieke banden heeft met Rusland. Zo gaan sanctieproducten via Armenië nog steeds naar Rusland en treedt Rusland regelmatig op als bemiddelaar in het Nagorno-Karabachconflict met Azerbeidzjan.

Armenië is nog niet aangesloten bij het ICC, maar is dat wel van plan. De bron binnen het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken noemt dat "onaanvaardbaar". Armenië heeft nog niet op de berichten gereageerd.

Hongarije keurt toetreding Finland tot NAVO goed

Het Hongaarse parlement keurt de toetreding van Finland tot de NAVO goed. Daarmee is Turkije het enige land dat de toetreding van Finland nog niet heeft goedgekeurd. De Turkse president Erdogan heeft dat proces overigens al wel in gang gezet.

Finland en Zweden vroegen na de inval van Rusland in Oekraïne lidmaatschap van de NAVO aan, vanwege de Russische dreiging. Turkije en Hongarije waren de enige NAVO-landen die de aanvragen van de beide landen nog niet hadden goedgekeurd.

Over de aanvraag van Zweden is meer te doen dan over die van Finland. Hongaarse politici hebben onder meer bedenkingen omdat Zweden volgens hen geregeld kritiek uit op de staat van de democratie in Hongarije. En Turkije wil toezeggingen over uitleveringsverzoeken van Koerdische PKK-leden en YPG-strijders.

Het Hongaarse parlement heeft nog geen datum bekendgemaakt waarin over de Zweedse toetreding wordt gestemd.

Het Hongaarse parlement tijdens de stemming

Ontslagen Oekraïense ambassadeur in Nederland neemt afscheid

Koning Willem-Alexander heeft op Paleis Noordeinde afscheid genomen van Maksym Kononenko, de voormalige ambassadeur van Oekraïne. Kononenko werd vorig jaar september ontslagen. Het kantoor van president Zelensky bracht dat toen naar buiten zonder een reden te geven. Kort daarvoor ontsloeg Zelensky ook vijf andere ambassadeurs.

Ook Kononenko zelf liet alleen weten dat het aan de president is om dit soort besluiten te nemen en dat hij "geen commentaar op dit politieke besluit" kon geven. De diplomaat zat sinds februari 2022 op zijn post in Nederland. Vlak daarna vielen de Russen zijn vaderland binnen. Hij was tot vorige week aan het werk in Nederland, zo is te zien op zijn Twitterpagina.

Duitse media: Leopard-tanks aangekomen in Oekraïne

De achttien beloofde Duitse Leopard 2-tanks zijn aangekomen in Oekraïne, schrijft het Duitse weekblad Der Spiegel. Ook heeft Duitsland nog veertig Marder gevechtsvoertuigen geleverd.

Om de levering van de Leopard 2-tanks was lange tijd veel te doen; de Duitse regering was eerder terughoudend uit vrees voor escalatie van de oorlog. Eind januari ging de regering toch overstag om de tanks te leveren. Ook veel andere Europese landen hebben beloofd om de tanks te gaan leveren, na herhaaldelijke oproepen van president Zelensky om zwaardere wapens te leveren.

Er moeten in totaal tientallen van deze tanks naar het Oekraïense front gaan. De leveringen uit Polen en Portugal zijn al aangekomen. De moderne Leopard 2 wordt gezien als een van de beste tanks ter wereld.

Een Duitse Leopard 2-tank

Zelensky bezoekt militairen aan frontlinie, sprak met chef atoomagentschap

De Oekraïense president Zelensky heeft vanmiddag militairen bezocht aan het front in de regio van de stad Zaporizja, in het zuidoosten van het land. Het is het laatste bezoek in een reeks; de president was vorige week al in Bachmoet en Cherson.

"Ik ben vereerd om hier te zijn, naast deze militairen", schrijft Zelensky in een bericht op Telegram. Hij deelde tevens medailles uit. "Ik ben dankbaar voor elk van deze strijders, voor het verdedigen van Oekraïne, onze soevereiniteit, onze steden en onze kinderen."

Zelensky sprak ook met de chef van atoomagentschap IAEA, Rafael Grossi. De twee hadden een "vruchtbaar gesprek" over de veiligheid van de kerncentrale van Zaporizja en het personeel.

Oekraïne: twee doden en 29 gewonden door Russische beschietingen

In de plaats Slovjansk zijn volgens Oekraïne twee doden gevallen door Russisch artillerievuur. Ook worden er 29 gewonden gemeld in de stad in de deels bezette regio Donetsk.

Op foto's en video's is schade te zien in woonwijken. President Zelensky veroordeelde de beschietingen als Russisch terrorisme.

Ook op andere plekken in Donetsk zijn artilleriebeschietingen gemeld. Volgens Oekraïne zijn de afgelopen dag zeker tien dorpen beschoten.

Schade in Slovjansk vandaag

Rusland overweegt compensatieclaim om sabotage Nord Stream

Het Kremlin overweegt schadevergoeding te eisen voor de sabotage van gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2. Rusland zegt dat het land erachter zal komen wie voor de explosies verantwoordelijk is.

De toekomst van de opgeblazen gaspijpleidingen is onzeker. Ze zouden kunnen worden hersteld, zegt het Kremlin. Maar de kans lijkt minimaal dat Europese landen weer op grote schaal Russisch gas zouden willen importeren.

Kremlin-woordvoerder Peskov zegt dat het eisen van schadevergoeding "op een later tijdstip niet wordt uitgesloten". Volgens hem probeert het Westen de sabotage in de doofpot te stoppen. Rusland heeft de VS herhaaldelijke beschuldigd van de sabotage-actie, wat Washington stellig ontkent.

De leidingen in de Oostzee werden in september vorig jaar opgeblazen. Er gaan verschillende theorieën rond wie het gedaan kan hebben, maar er zijn nooit harde conclusies getrokken.

Oekraïense militairen met Britse tanktraining op zak naar het front

De Oekraïense militairen die in Groot-Brittannië een tanktraining volgden, hebben die met succes afgerond en zijn onderweg terug naar het Oekraïense front. Dat laat de Britse minister van Defensie Ben Wallace in een verklaring weten.

De Oekraïners kregen die training om meer te leren over de Challenger 2-tanks, waarvan Engeland de levering eerder dit jaar aan Oekraïne toezegde. In het Britse opleidingscentrum leerden de militairen onder andere hoe zij met andere bemanningsleden van de gevechtstanks kunnen samenwerken en hoe ze de aanval op vijandige doelwitten het best kunnen aanpakken.

Wallace was onder de indruk van het doorzettingsvermogen van de militairen, maar benadrukte dat het gevaar in Oekraïne nog niet is geweken: "Wij zullen hen blijven bijstaan en alles doen om Oekraïne zo lang als nodig te ondersteunen."

Denktank: Poetin gelooft nog heilig in volledige overwinning

De Russische president Poetin gelooft nog altijd heilig in een volledige overwinning in Oekraïne. Dat schrijven experts van de Amerikaanse oorlogsdenktank Institute for the Study of War (ISW) in een laatste update over de oorlog.

Volgens hen is zowel het Westen als Oekraïne er nog niet in geslaagd Poetin ervan te overtuigen dat er een compromis nodig is voor een einde van de oorlog. Poetin is bereid tot een lange, slepende oorlog om zo uiteindelijk Oekraïne te dwingen tot overgave of om het Westen oorlogsmoe te maken, zodat Kyiv alleen komt te staan, schrijft de ISW.

De experts denken op basis van de recente retoriek en acties van de Russische president dat enkel meerdere succesvolle tegenoffensieven van Oekraïne Poetin naar de onderhandelingstafel kunnen dwingen. Maar dan is het alsnog de vraag of Poetin de realiteit op het slagveld zal accepteren.

Poetin op vrijdag, tijdens een ontmoeting met zijn transportminister

Amerikaanse veteraan in Oekraïne loog over militaire cv

Een Amerikaanse veteraan die geregeld de media haalde vanwege zijn deelname aan de oorlog in Oekraïne is in opspraak geraakt door een artikel in The New York Times. Volgens de krant loog de veteraan, genaamd James Vasquez, onder meer over zijn militaire ervaring. Zo claimde hij dat hij was uitgezonden naar Koeweit en Irak, maar een woordvoerder van het Pentagon zegt tegen de krant dat dit onjuist is; Vasquez is nooit uitgezonden. Ook verliet hij het Amerikaanse leger met een aanzienlijk lagere rang dan hij beweerde.

Verder zijn er twijfels over de vrijwilligersorganisatie waarvoor Vasquez via zijn grote bereik - bijna een half miljoen volgers op Twitter - geld ophaalde, om zo Oekraïne aan modern legermaterieel te helpen. Vasquez deelde regelmatig video's en foto's van het front en schreef op Twitter uitgebreid over zijn ervaringen. Hij is meerdere keren geïnterviewd, vooral in de VS, waardoor hij een van de bekendste Amerikaanse veteranen in Oekraïne was. Na de onthullingen in het New York Times-artikel deactiveerde hij zijn Twitteraccount.

The New York Times schrijft in het artikel ook over Amerikaanse veteranen die mogelijk illegaal militaire technologie hebben geëxporteerd, per ongeluk locaties van Oekraïense eenheden deelden en een 'verrader' die kort na aankomst in Oekraïne overstapte naar Rusland. Volgens de krant gaat het om dubieuze veteranen die ongecontroleerd toegang hebben tot wapens en militaire uitrusting, "terwijl ze in een door de VS geleide oorlog nergens in de buurt van het slagveld mogen komen".

EU dreigt met nieuwe sancties tegen Belarus om Russische kernwapens

De Europese Unie is bereid nieuwe sancties in te stellen tegen Belarus wanneer het land Russische kernwapens stationeert. Dat heeft EU-buitenlandcoördinator Josep Borrell gisteren op Twitter gezegd. "Wanneer Belarus Russische kernwapens laat plaatsen, zou dat een onverantwoordelijke escalatie en bedreiging voor de Europese veiligheid betekenen", tweette Borrell.

Volgens hem kan het land ervoor kiezen niet in te stemmen met de plannen van de Russische president Poetin. Gisteren werd duidelijk dat het Kremlin tactische nucleaire wapens gaat stationeren in het buurland, nadat Poetin en zijn Belarussische ambtgenoot Loekasjenko dit waren overeengekomen. Op wat voor sancties Borrell vandaag doelt, is niet duidelijk.

Welkom

Welkom! We houden je in dit liveblog de hele week op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne. Het blog van vorige week teruglezen? Dat kan hier.