liveblog
NOS NieuwsAangepast

EU dreigt met meer sancties als Belarus Russische kernwapens toelaat

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen over de oorlog in Oekraïne.


EU dreigt met nieuwe sancties tegen Belarus om Russische kernwapens

De Europese Unie is bereid nieuwe sancties in te stellen tegen Belarus wanneer het land Russische kernwapens stationeert. Dat heeft EU-buitenlandcoördinator Josep Borrell op Twitter gezegd. "Wanneer Belarus Russische kernwapens laat plaatsen, zou dat een onverantwoordelijke escalatie en bedreiging voor de Europese veiligheid betekenen", tweette Borrell.

Volgens hem kan het land ervoor kiezen niet mee te gaan met de plannen van de Russische president Poetin. Gisteren werd duidelijk dat het Kremlin tactische nucleaire wapens gaat stationeren in het buurland, nadat Poetin en zijn Belarussische ambtgenoot Loekasjenko dit waren overeengekomen. Op wat voor sancties Borrell vandaag doelt, is niet duidelijk.

Al eerder legde de EU sancties op aan Belarus, een belangrijke bondgenoot van Rusland. Dat kwam mede doordat Russische troepen vorig jaar bij het begin van de invasie via Belarus Oekraïne binnentrokken. Het land kreeg onder meer een exportverbod opgelegd voor tabak, hout, ijzer, staal en cement.

Poetin houdt overigens vol dat Loekasjenko al langer om kernwapens vraagt, als afschrikmiddel tegen de NAVO.

NAVO haalt uit naar Rusland vanwege plaatsing kernwapens in Belarus

De NAVO heeft uitgehaald naar Rusland voor het besluit om tactische kernwapens te plaatsen in Belarus. President Poetin maakte dat gisteren bekend. Een woordvoerder van de NAVO noemt die stap tegenover persbureau Reuters "gevaarlijk en onverantwoord".

"De NAVO is waakzaam en we houden de situatie goed in de gaten", laat de woordvoerder weten. "We hebben geen veranderingen gezien in de Russische houding ten aanzien van kernwapens, dus er is voor ons ook geen aanleiding om stappen te ondernemen."

Poetin zei gisteren dat de plaatsing van de kernwapens niet in strijd is met anti-kernwapenverdragen, omdat de VS ook kernwapens in Europa heeft gestationeerd. De NAVO noemt die opmerking "totaal misleidend". "NAVO-bondgenoten komen hun internationale verplichtingen altijd na. Rusland heeft de regels rond wapenbeheersing consequent gebroken en zette onlangs de samenwerking in het New Start-verdrag stop."

Poetin zegt niet te werken aan militair bondgenootschap met China

Rusland werkt niet aan een militair bondgenootschap met China, zegt president Poetin. De landen werken volgens hem wel samen op militair vlak, maar van een bondgenootschap zou geen sprake zijn.

"We hebben niets te verbergen. Alles wat wij samen doen is bekend en iedereen kan dat zien, alles is transparant", aldus de Russische president. Poetin en de Chinese president Xi ontmoetten elkaar afgelopen week voor de veertigste keer. Vanuit Washington klonk onlangs de vrees dat Peking Rusland zou kunnen bewapenen, iets dat China ontkent.

Oekraïense troepen zijn erin geslaagd om het Russische offensief in en rond Bachmoet af te remmen, zei de opperbevelhebber van het Oekraïense leger gisteren. Het Britse ministerie van Defensie bevestigde dit. De maandenlange Russische aanval op de stad neemt in kracht af. Volgens Oekraïne voerden de Russen gisteren achttien grondaanvallen uit rond de oostelijke plaats. Recentelijk was het Russische leger nog in staat om 40 tot 50 aanvallen per dag uit te voeren. De Oekraïners suggereren daarbij dat Russische troepen uitgeput raken.

'Poetin probeert Sovjet-aura rond leger te creëren'

De Russische president Poetin is een nieuwe informatiecampagne begonnen met als doel het Oekraïense verzet af te schrikken, zeggen analisten van de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW). In een interview met de Russische staatstelevisie overdreef Poetin gisteren volgens het ISW in hoeverre de oorlogsindustrie van zijn land kan worden opgeschaald. Daarmee probeert hij "een Sovjet-aura" rond het Russische leger te creëren.

Poetin beweerde dat het Westen aanzienlijke offers moet brengen om de oorlog in Oekraïne te blijven ondersteunen, terwijl Rusland zijn economie helemaal niet hoeft te 'militariseren'. Volgens het ISW is die bewering niet gegrond en doet de president dergelijke uitspraken in de hoop dat er in het Westen twijfel ontstaat over wapenleveringen. De denktank schrijft dat het Westen niet in de oorlogsstand hoeft te schieten om Oekraïne te ondersteunen, terwijl Rusland de totale oorlog zou moeten verklaren om alle productie bij te kunnen benen.

Als voorbeeld geeft het ISW de ontwikkeling van nieuwe tanks. De enige tankproducent van Rusland, UralVagonZavod, zou twintig nieuwe exemplaren per maand leveren. Met die informatie in het achterhoofd zou het zes jaar duren om de net aangekondigde - en volgens het ISW onrealistische - doelen van het Kremlin te halen.

Uitbreiden van de productie van moderne tanks is lastig, vanwege de internationale sancties en tekorten aan gespecialiseerde arbeidskrachten. Het ISW merkt daarbij op dat Rusland maandelijks zo'n 150 tanks verliest in Oekraïne. Om op het huidige niveau strijd te kunnen blijven leveren, zouden er de komende negen maanden 1350 tanks geproduceerd moeten worden.

Een door Rusland vrijgegeven foto van de T-90-tank in de regio Donetsk

VS: geen aanwijzingen voor inzet kernwapens

In een eerste reactie op het Russische besluit om tactische kernwapens te plaatsen in Belarus, laat het Amerikaanse ministerie van Defensie weten "geen aanwijzing" te hebben dat Rusland ze ook daadwerkelijk wil inzetten.

"We zien geen reden om onze strategische nucleaire positie aan te passen. Ook zijn er geen aanwijzingen dat Rusland van plan is een nucleair wapen te gebruiken."

Volgens de VS spraken Rusland en Belarus al langer over de plaatsing van kernwapens. De VS zegt verder zich te blijven inzetten voor collectieve verdediging via het NAVO-bondgenootschap.

Ook Duitsland heeft gereageerd op het besluit. Het ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt van "een verdere poging tot nucleaire intimidatie".

Hoofd atoomagentschap gaat kerncentrale Zaporizja weer bezoeken

Het hoofd van het internationaal atoomagentschap IAEA gaat volgende week opnieuw kijken bij de kerncentrale van Zaporizja, in het zuiden van Oekraïne. Het wordt het tweede bezoek aan de centrale van topman Grossi van het internationaal atoomagentschap (IAEA).

De centrale ligt in gebied dat in handen is van Rusland en is de afgelopen maanden geregeld onder vuur genomen. Rusland en Oekraïne geven elkaar daar de schuld van. Het atoomagentschap wil dat er rond de kerncentrale een veiligheidszone komt.

"De situatie is nog altijd precair", zegt Grossi in een verklaring. Hij wil met eigen ogen zien hoe het gesteld is met de veiligheid in en rond de kerncentrale. Ook wil hij in gesprek met de medewerkers "die de centrale onder ongekende en zeer moeilijke omstandigheden" operationeel houden. Op de locatie van de centrale is een team van het atoomagentschap aanwezig. Een nieuwe groep deskundigen reist volgende week met Grossi mee naar de kerncentrale.

Een deel van de kerncentrale van Zaporizja

Rusland gaat kernwapens in Belarus stationeren

Rusland gaat tactische kernwapens plaatsen in Belarus. Dat heeft president Poetin gezegd volgens het Russische persbureau TASS. De president wijst erop dat Rusland de controle houdt over de kernwapens.

Poetin zegt dat de plaatsing van de kernwapens niet in strijd is met anti-kernwapenverdragen, omdat de Verenigde Staten ook kernwapens in Europa hebben gestationeerd. Volgens Poetin vraagt de Belarussische president Loekasjenko al langer om de kernwapens.

Volgens de Russische president is de bouw van een opslaglocatie op 1 juli klaar. Het is niet duidelijk waar in Belarus de kernwapens geplaatst worden. In Belarus zijn volgens Poetin al tien vliegtuigen gestationeerd die kernwapens kunnen vervoeren.

Het autoritair bestuurde Belarus is een van de trouwste bondgenoten van Rusland. Het leger van het land traint regelmatig met het Russische leger. De oppositie in Belarus zei eind vorig jaar bang te zijn voor annexatie door de Russen.

Oekraïne: situatie rond Bachmoet stabiliseert zich

De opperbevelhebber van het Oekraïense leger zegt dat de situatie bij de Oost-Oekraïense plaats Bachmoet zich stabiliseert. Dat is volgens hem het gevolg van de "titanenstrijd" die het Oekraïense leger daar voert.

In en rond Bachmoet wordt al zeven maanden gevochten tussen het Oekraïense leger en de Russen, die voor de strijd zowel militairen als huurlingen van de Wagner-groep inzetten. De Russen nemen de plaats van drie kanten onder vuur. Van groot strategisch belang is Bachmoet volgens experts niet. Deskundigen denken dat Oekraïne zo lang mogelijk stand probeert te houden rond Bachmoet, om over enkele weken met westers materiaal een tegenoffensief uit te voeren. Verder hoopt de Oekraïense legertop het Russische leger te verzwakken, door de vele slachtoffers die vallen bij de strijd rond de plaats.

De inlichtingendienst van het Britse leger zei eerder vandaag al dat de aanval van Rusland op Bachmoet grotendeels tot stilstand is gekomen. Dat komt waarschijnlijk door "extreme uitputting" van de Russische troepen, aldus de Britten. Het Oekraïense leger zei eergisteren dat een tegenaanval er op korte termijn aan zal komen.

Een Oekraïense soldaat in de loopgraven bij Bachmoet

ISW: Wagner-baas twijfelt aan Kremlin-narratief over 'denazificatie'

De baas van de Wagner Group, Jevgeni Prigozjin, trekt in een interview een belangrijk Kremlin-narratief over de oorlog in Oekraïne in twijfel. De Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) zegt dat de leider van het Russische huurlingenleger deze week in een vraaggesprek op Telegram heeft ontkend dat Rusland in Oekraïne tegen de NAVO strijdt. Ook betwijfelt Prigozjin daarin of er nazi's zijn in Oekraïne en zegt hij daarom niet zeker te weten in hoeverre sprake kan zijn van de "denazificatie" van het land. Volgens het Kremlin is dat een van de doelen van de Russische inval. Ook de steun van de NAVO aan Oekraïne is in de ogen van Moskou een belangrijke reden voor de oorlog in Oekraïne.

"Het zijn weer opvallende uitspraken van Prigozjin", zegt NOS-buitenlandredacteur Christiaan Paauwe in het NOS Radio 1 Journaal. Het is niet voor het eerst dat de Wagner-baas openlijk kritiek uit op het Kremlin. "De onderlinge spanningen lopen al langer op. Naarmate Wagner meer betrokken raakte bij de strijd, nam Prigozjin minder een blad voor de mond en werd hij kritischer op het Russische leger."

Ondertussen lijkt de Wagner-baas, die met zijn huurlingenleger al maanden grote verliezen lijdt in en rond Bachmoet, meer en meer op een zijspoor te worden gezet, zegt Paauwe. Zo krijgt hij van het Kremlin niet meer de munitie die hij zegt nodig te hebben. "Prigozjin probeert daarom tegelijkertijd ook een handreiking naar het ministerie van Defensie te doen. Hij zegt een Oekraïens tegenoffensief te vrezen en vraagt om meer munitie. Dan zal alles in orde komen, zo redeneert hij. Maar de vraag is of Prigozjin relevant blijft voor de strijd rond Bachmoet."

Wagner-baas Prigozjin in een Telegram-video, begin maart

Hoe de Oekraïense geheime dienst verraders in eigen land opspoort en uitschakelt

De Oekraïense veiligheidsdienst SBOe heeft het afgelopen jaar naar eigen zeggen 600 spionnen en vijandelijke agenten opgepakt, ook binnen de eigen gelederen. De dienst, die behoorlijk veel taken en macht heeft in Oekraïne, treedt op tegen verschillende vormen van collaboratie.

In onderstaand artikel lees je meer over hoe de SBOe daarbij te werk gaat. Daarin komt ook Angeline Kovtoen aan het woord. Vorige maand werd, totaal onverwachts, een vriend van haar opgepakt op verdenking van collaboratie met Rusland.

Doemavoorzitter wil ICC-activiteiten in Rusland verbieden

De voorzitter van het Russische parlement, Vjatsjeslav Volodin, wil dat alle activiteiten van het Internationaal Strafhof (ICC) in Rusland wettelijk worden verboden. Het promoten en ondersteunen van het ICC wordt dan strafbaar, schrijft Volodin op Telegram. Aanleiding voor de uitspraken van de Doemavoorzitter is het arrestatiebevel dat het ICC vorige week tegen de Russische president heeft uitgevaardigd. Het strafhof houdt Poetin verantwoordelijk voor de deportatie van kinderen uit Oekraïne naar Rusland.

Rusland erkent het ICC niet. Hetzelfde geldt voor China en de Verenigde Staten. Volodin zegt in zijn Telegram-bericht over de Amerikanen dat zij wetgeving hebben om te voorkomen dat Amerikaanse staatsburgers ooit door het ICC worden berecht. "Het is goed om dit werk voort te zetten", schrijft hij.

Het Internationaal Strafhof is in 2002 opgericht om plegers van oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid te kunnen berechten. Er hebben zich 123 landen bij aangesloten. Grootmachten als Rusland, de VS en China erkennen het hof niet omdat het hun soevereiniteit in gevaar zou brengen. Toen het ICC in 2018 onderzoek deed naar geweld door Amerikaanse militairen in Afghanistan, dreigde de VS rechters die aan dat proces zouden meewerken hard aan te pakken. "Het hof mag van ons doodbloeden", zei de toenmalige Witte Huis-veiligheidsadviseur John Bolton toen. "Voor ons is het al dood."

Doemavoorzitter Vjatsjeslav Volodin in november 2022

'Meerdere burgers gedood bij Russische aanvallen'

Bij Russische langeafstandsbombardementen zijn meerdere burgers om het leven gekomen, meldt Kyiv. Zeker twintig mensen zouden gewond zijn geraakt.

In het oostelijk gelegen Kostjantynivka zijn vijf doden gevallen. Een Russische raket raakte een hulppost, waar bewoners hun telefoon kunnen opladen en zichzelf kunnen opwarmen. In Bilopillja, in het noorden, kwamen twee burgers om het leven en raakten er negen gewond. Volgens regionale functionarissen werd de plaats afgelopen nacht onder artillerievuur genomen. Ook vonden er luchtaanvallen plaats.

In de zuidelijke stad Cherson viel bij Russische beschietingen één dode. Iets ten westen daarvan, in Bilozerka, viel ook een dode en raakten vier mensen gewond.

De schade in Kostjantynivka

Oekraïense militair na 42 dagen gered uit kelder

Een 28-jarige Oekraïense militair is na 42 dagen gered uit een kelder in de buurt van Bachmoet. Oleksej Hordjejev viel samen met twee anderen in Russische handen en bracht anderhalve maand door in de kelder, waar de anderen een langzame dood stierven.

Hordjejev sliep tussen de lichamen van zijn omgekomen medesoldaten, dronk uit een waterplas om in leven te blijven en verloor de helft van zijn gewicht.

'Nieuw-Zeeland, Nieuw-Zeeland!' Militair na 42 dagen bevrijd in regio Bachmoet

Estland zet Russische diplomaat uit

Estland zet een Russische diplomaat uit, zo maakt het ministerie van Buitenlandse Zaken van het land bekend. De diplomaat moet voor volgende week woensdag Estland verlaten.

Volgens het ministerie heeft de diplomaat zich "rechtstreeks en actief beziggehouden met het ondermijnen van de veiligheid en de constitutionele orde van Estland". Ook zou hij propaganda hebben verspreid die het militaire optreden van Rusland rechtvaardigt en zorgen voor verdeeldheid in de samenleving.

Een derde van de bevolking van Estland hoort tot de Russischtalige minderheid. Sinds de Russische militairen Oekraïne binnenvielen, zag de veiligheidsdienst in Estland een flinke toename van Russische pogingen om spionnen in het grensgebied van Estland te werven. De regering probeert de beïnvloeding van Russische propaganda tegen te gaan.

Denen vragen uitbater Nord Stream 2 om hulp bij onderzoek naar onbekend object

De Deense autoriteiten hebben de uitbater van de Nord Stream 2-pijpleiding gevraagd te helpen bij het onderzoek naar een onbekend object dat gevonden is bij de pijpleiding onder de Oostzee. Het gaat om een buisvormig object met een diameter van 10 centimeter. Het object steekt zo'n 40 centimeter uit de zeebodem, zo werd vorige week al bekend. Het is niet duidelijk of het Zwitserse bedrijf Nord Stream 2 AG, dat in handen is het Russische staatsgasbedrijf Gazprom, van plan is mee te werken aan het onderzoek. Het object levert volgens de Denen geen direct gevaar op.

Vorige week zei de Russische president Poetin dat Gazprom in de buurt van de plek van de explosies een "antenne-achtig object" heeft gevonden. Het is niet duidelijk of het gaat om hetzelfde object als waar de Denen over spreken. De Nord Stream-pijpleidingen werden eind september vorig jaar getroffen door explosies. Het is nog altijd onduidelijk wie er achter die sabotageacties zit.

Het onbekende object

Finland weer stapje dichter bij NAVO-lidmaatschap met handtekening president

De Finse president Niinistö heeft de wetten ondertekend die vanaf Finse zijde de weg vrijmaken voor NAVO-lidmaatschap. Dit was slechts een formaliteit. Een groot deel van het parlement stemde begin maart al in met de wetswijziging en de president had al aangekondigd zijn handtekening eronder te zetten voor de Finse parlementsverkiezingen die op 2 april worden gehouden.

Of Finland daadwerkelijk toe zal treden hangt nog af van de opstelling van Hongarije en Turkije. Dat laatste land begon vrijdag met de ratificatie van het toetredingsproces van Finland. Mogelijk stemt het Turkse parlement volgende week al in met Finland als nieuw NAVO-lid.

Eerste vier Slowaakse MiG-straaljagers aan Oekraïne geleverd

Slowakije heeft de eerste vier aan Oekraïne beloofde MiG-29-straaljagers geleverd, meldt het Slowaakse ministerie van Defensie.

Slowakije beloofde in navolging van Polen straaljagers aan Oekraïne te leveren. In totaal zegde Slowakije het land dertien MiG-29's toe. Polen leverde eerder al vier toestellen van hetzelfde type aan Oekraïne. De MiG-29 is een gevechtsvliegtuig dat ontworpen werd in de Sovjettijd en al door de Oekraïense luchtmacht wordt gebruikt.

President Zelensky dringt er al maanden bij landen op aan om gevechtsvliegtuigen te sturen in de strijd met Rusland. Tot nu toe staan de meeste landen daar terughoudend tegenover. Moderne, westerse vliegtuigen zijn sowieso nog niet geleverd.

Twee Poolse MiG 29's bij een NAVO-gevechtsoefening

Prins William dankt Poolse president voor hulp aan Oekraïne

De Britse prins William heeft de Poolse president Andrzej Duda bedankt voor de Poolse steun aan de bevolking van Oekraïne. "De prins van Wales heeft de gelegenheid genomen om de president en de Poolse bevolking te bedanken, die zoveel hebben gedaan om Oekraïners te helpen die hierheen zijn gevlucht", zegt een woordvoerder van de prins. Tijdens het gesprek ging het vooral over de humanitaire hulp.

William bracht gisteren een onaangekondigd bezoek aan het land. Hij bedankte gisteren al de Poolse troepen voor de "nauwe samenwerking" met de Britten en het Poolse volk voor hun "inspirerende medemenselijkheid. "Jullie hebben zowel jullie harten als jullie huizen opengesteld."

Hongarije weigert Poetin te arresteren bij bezoek

Hongarije zal de Russische president Poetin niet arresteren wanneer hij in het land is. Dat heeft een woordvoerder van premier Orbán laten weten. Het Internationaal Strafhof (ICC) heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Poetin.

Hongarije is een van de grondleggers van het Internationaal Strafhof, maar zegt dat het wettelijk niet mogelijk is om Poetin op te pakken. "Als we naar de Hongaarse wet kijken, zien we dat we de Russische president niet kunnen arresteren, aangezien het statuut niet is ingevoerd in Hongarije."

Het arrestatiebevel tegen Poetin is uitgegeven vanwege oorlogsmisdaden in Oekraïne. Het ICC noemt de deportatie van kinderen uit Oekraïne naar Rusland als hoofdreden. Onafhankelijke onderzoekers stelden onlangs vast dat minstens 6000 kinderen daarheen zijn gebracht. Het ICC verdenkt Poetin van betrokkenheid bij de onwettige deportatie van kinderen uit bezette gebieden in Oekraïne naar Rusland.

Moskou erkent het in Den Haag gevestigde hof niet.

Finland levert geen Hornets aan Oekraïne

De Finse defensieminister Kaikkonen heeft laten weten dat het land voorlopig nog geen Hornet-gevechtsvliegtuigen gaat leveren aan Oekraïne. Kiev had wel gevraagd om zulke toestellen.

Op dit moment is Finland bezig om binnen de eigen vloot de Hornets te vervangen door F-35 gevechtsvliegtuigen. Het land had die in 2021 besteld en ze worden pas over twee tot drie jaar geleverd.

Een Amerikaanse Hornet-gevechtsvliegtuig

Zelensky bezoekt Cherson

Een dag na zijn bezoek aan Bachmoet is president Zelensky in Cherson, in het zuiden van Oekraïne. De stad was acht maanden lang bezet door de Russen, voordat hij in november werd bevrijd door het Oekraïense leger. Zelensky beloofde om "alles weer op te bouwen".

Sinds de bevrijding van de stad hebben de bewoners regelmatig te maken gehad met Russische aanvallen en hebben ze maar beperkt toegang tot elektriciteitsvoorzieningen. "We moeten zorgen voor een volledig herstel en bescherming van onze energiesector", zei Zelensky. "Ik ben iedereen dankbaar die zich hiervoor inzet en het licht teruggeeft aan onze mensen."

  • Reuters
    President Zelensky loopt door de straten van Cherson
  • Reuters
    President Zelensky bezocht ook meerdere dorpen in de regio Cherson

'Oekraïne koopt tijd in Bachmoet om met tegenoffensief te kunnen komen'

Al maanden wordt er hevig gevochten in de Oost-Oekraïense stad Bachmoet, maar de stad is nog niet gevallen. Het Oekraïense leger probeert zo lang mogelijk stand te houden om over enkele weken met westers materieel een tegenoffensief uit te voeren, zegt hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit Leiden Frans Osinga.

"Dat zou echt een kwaliteitsimpuls zijn. Je mag dan hopen dat Oekraïne in staat is gebieden te heroveren, wat het land ook een betere onderhandelingspositie zou geven. Verondersteld dat Kyiv daarin geïnteresseerd is. Vooralsnog kopen ze vooral tijd."

Meer lezen over de strijd in Bachmoet? Klik dan op de onderstane link.

Estse premier: sancties tegen Rusland niet versoepelen

De sancties tegen Rusland moeten niet versoepeld worden vanwege de graandeal. Daarvoor pleit de premier van Estland Kaja Kallas.

Oekraïne en Rusland hebben vorige week de graandeal verlengd, hoelang is nog onduidelijk. Volgens Oekraïne wordt het akkoord verlengd met 120 dagen, maar Rusland wil dat de sancties worden versoepeld als de deal langer dan zestig dagen loopt.

"We weten dat Rusland nu minder verdient aan olie", zegt Kallas in Brussel bij een bijeenkomst van EU-leiders. "We zien dat de economische sancties, zoals het prijsplafond op olie, effect hebben op de Russische economie en hun oorlogsmachine. En daarmee moeten we doorgaan."

Door het akkoord tussen Oekraïne en Rusland kan Oekraïens graan en andere landbouwproducten via de Zwarte Zee worden vervoerd. Door de oorlog was die export stil komen te liggen, wat leidde tot hogere voedselprijzen en dreigende hongersnood in delen van Afrika.

NAVO-baas waarschuwt Westen voor langere Oekraïne-oorlog

In een interview in de Britse krant The Guardian waarschuwt NAVO-baas Jens Stoltenberg voor een lange oorlog in Oekraïne. "Poetin maakt geen plannen voor vrede en plant alleen maar meer oorlog", stelt de Noor. Stoltenberg wijst erop dat Rusland zijn militaire industriële productie opvoert en de banden aanhaalt met autoritaire regimes in een poging aan meer wapens te komen.

Volgens Stoltenberg moet het Westen daarom bereid zijn om Oekraïne voor langere tijd te steunen met wapens, munitie en ander materieel. Ook vraagt hij de NAVO-leden om er tijdens de komende topontmoeting in het Litouwse Vilnius mee in te stemmen om 2 procent van hun bnp uit te geven aan defensie.

Stoltenberg noemt het conflict een uitputtingsslag. "Het gaat om de industriële capaciteit om de steun vol te houden. Met het door het Westen geleverde materieel kan Oekraïne een offensief lanceren en grondgebied heroveren." Stoltenberg benadrukt dat de NAVO geen partij is in het conflict.

Oud-president Medvedev: 'Arrestatie Poetin is oorlogsverklaring'

Volgens de Russische oud-president Dimitri Medvedev zou de arrestatie van Vladimir Poetin in het buitenland een directe oorlogsverklaring zijn aan Rusland. Medvedev zei dat tegen staatspersbureau Tass.

Sinds vorige week geldt er een internationaal arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof tegen de huidige Russische president. "Je kan het je bijna niet voorstellen, maar stel Poetin komt naar Duitsland en wordt daar gearresteerd, dan is dat een aanval op de Russische Federatie. Een oorlogsverklaring!", zei Medvedev.

Medvedev trok de laatste maanden vaker de aandacht met opvallende uitspraken, gericht tegen het Westen. Zo zinspeelde hij vorige week op een raketaanval op het Internationaal Strafhof in Den Haag en noemde hij het van levensbelang dat Rusland zijn grenzen beschermt, desnoods ten koste van buurlanden als NAVO-lid Polen.

Medvedev is tegenwoordig vicevoorzitter van de Russische Veiligheidsraad. Hij was tussen 2008 en 2012 president van Rusland.

De Russische president Poetin

Dodental na Russische droneaanvallen opgelopen tot negen

Het dodental na de Russische droneaanvallen van vanochtend is opgelopen tot negen, zegt de Oekraïense president Zelensky. Bij een reeks droneaanvallen in de stad Rzjysjtsjiv, in de buurt van de hoofdstad Kyiv, kwamen acht mensen om het leven. In Zaporizja overleed een persoon nadat een aanval werd uitgevoerd op appartementencomplexen.

In Rzjysjtsjiv werden twee slaapzalen en een schoolgebouw geraakt. Een persoon kon onder het puin vandaan worden gehaald. Naar verwachting liggen er nog vier mensen onder het puin. Onder de doden is een ambulancebestuurder die was opgeroepen om hulp te verlenen, zegt de regionale politiechef. Hoe die man om het leven kwam, is niet duidelijk.

Zeker 33 mensen werden na de aanval in Zaporizja naar het ziekenhuis gebracht. Wat de aard van hun verwondingen is, is niet bekend.

Prins William bezoekt Polen als dank voor opvang Oekraïense vluchtelingen

De Britse kroonprins William heeft een onaangekondigd bezoek gebracht aan de Poolse stad Rzeszow. Hij sprak daar met Britse en Poolse manschappen en met Oekraïense vluchtelingen. Met het bezoek wil het VK zijn steun aan Polen tonen voor de grootschalige opvang van vluchtelingen uit Oekraïne.

Rzeszow, op zo'n 65 kilometer van de grens met Oekraïne, is een belangrijk knooppunt voor humanitaire en militaire hulp aan Oekraïne. Ook is het een grote doorvoerhaven voor vluchtelingen. "Ik ben hier omdat ik persoonlijk de Britse en Poolse troepen wil bedanken voor hun nauwe samenwerking", zei William tegen Poolse media. Hij bedankte ook het Poolse volk voor hun "inspirerende medemenselijkheid". "Jullie hebben zowel jullie harten als jullie huizen opengesteld."

Morgen staat een ontmoeting met de Poolse president Duda op de planning. Ook gaat de Britse kroonprins dan in gesprek met jonge Oekraïners die werken en studeren in Polen. De Britse troepen zijn in Polen gestationeerd om de oostflank van het NAVO-grondgebied te versterken. Dat gebeurde na de Russische invasie van Oekraïne,

Prins William bezoekt militairen in Polen

Rusland: Oekraïense droneaanval op de Krim afgewend

De Russische marine heeft een droneaanval van Oekraïne op de haven van Sebastopol op de Krim afgewend. Dat zeggen minister Sjojgoe van Defensie en de pro-Russische gouverneur van de stad. Volgens de gouverneur zijn "in totaal drie objecten vernietigd".

De gouverneur zegt volgens persbureau AP dat de drones met "klein geschut" uit de lucht zijn gehaald en dat "het luchtverdedigingssysteem naar behoren" werkte. Hij zegt dat er geen gewonden zijn gevallen en dat er geen Russische schepen beschadigd zijn geraakt. Wel zijn er ramen gesneuveld van nabijgelegen gebouwen.

Oekraïne voert geregeld aanvallen uit op het geannexeerde schiereiland. Schepen van de Russische Zwarte Zeevloot liggen daar in de havens. Volgens het Oekraïense ministerie van Defensie zijn gisteren Russische kruisraketten uitgeschakeld bij een droneaanval. Rusland weerspreekt dat en zegt dat de drones uit de lucht zijn gehaald. Een persoon zou gewond zijn geraakt door brokstukken van de drones.

Parlement Zweden stemt formeel in met toetreding NAVO

Het Zweedse parlement heeft een wetswijziging doorgevoerd waarmee het land kan toetreden tot de NAVO. Het was al de verwachting dat het parlement ermee zou instemmen. Door de wetswijzigingen door te voeren die nodig zijn om deel te nemen aan het militaire bondgenootschap, heeft Zweden er nu formeel mee ingestemd. Of het land daadwerkelijk kan toetreden en wanneer dat dan gebeurt, is nog onduidelijk.

Om dat mogelijk te maken, moeten alle dertig lidstaten ermee instemmen. Op dit moment ligt Turkije dwars, alle andere landen hebben al wel hun goedkeuring gegeven. Volgens Turkije treedt Zweden niet hard genoeg op tegen leden van de Koerdische Arbeiderspartij PKK en andere partijen die volgens Ankara terroristisch zijn.

Volgens de Turkse president Erdogan wordt er nog steeds overlegd met Zweden. Ankara wil onder meer dat Stockholm 120 personen uitlevert die door Turkije worden beschouwd als terroristen.

Met het lidmaatschap van Finland, dat tegelijk met Zweden het verzoek tot toetreding indiende, zijn wel alle landen akkoord, ook Turkije. De Turken hadden dezelfde bezwaren tegen dat land, maar vorige week maakten ze bekend dat de Finnen stappen vooruit hadden gezet en op goedkeuring konden rekenen.

Finland en Zweden willen tot het militaire bondgenootschap worden toegelaten als reactie op de Russische invasie van Oekraïne.

'Zeker zeven doden bij Russische droneaanvallen'

Zeker zeven mensen zijn omgekomen als gevolg van de Russische luchtaanvallen van vanochtend, meldt de Oekraïense president Zelensky. Bij een reeks droneaanvallen in de stad Rzjysjtsjiv, in de buurt van de hoofdstad Kyiv, kwamen zes mensen om het leven. Vanochtend ging het nog om drie doden. Er werden ook achttien mensen naar het ziekenhuis gebracht.

Een paar uur later werden twee appartementencomplexen geraakt in Zaporizja. Volgens lokale bestuurders overleed daarbij een persoon en moesten 33 slachtoffers naar het ziekenhuis.

De Oekraïense legerleiding zegt dat Rusland in totaal 21 drones heeft afgevuurd. Daar zaten ook drones bij van Iraanse makelij, zegt het leger. Zestien drones zouden uit de lucht zijn gehaald. President Zelensky spreekt op Twitter van "moorddadige drones".. De aanval op Zaporizja noemt hij "beestachtig".

Londen: Kremlin verspreidt desinformatie over munitie

Het Verenigd Koninkrijk heeft Rusland beschuldigd van het verspreiden van desinformatie over de geplande levering van munitie met verarmd uranium aan Oekraïne. Moskou reageerde woedend op het voornemen van Londen om Oekraïne te voorzien van deze krachtige munitie. Volgens Poetin gaat het om "wapens met een nucleaire component". Hij zegt zich gedwongen te voelen om daar "passend" op te reageren. Ook minister Sjojgoe van Defensie waarschuwde voor een "nucleaire botsing".

Volgens een woordvoerder van het Britse ministerie van Defensie gebruikt het Britse leger al tientallen jaren verarmd uranium in pantserdoorborende granaten. "Dit is een standaardcomponent en heeft niets te maken met kernwapens of capaciteiten. Rusland weet dit, maar probeert bewust desinformatie te verspreiden", aldus de woordvoerder.

Door de hoge dichtheid van het metaal in munitie met verarmd uranium komt er meer kinetische energie vrij wanneer het explodeert. Deze munitie is daardoor geschikt om pantsers van bijvoorbeeld tanks te doorboren. Het wordt ook toegepast om tanks juist beter te bepantseren. Munitie met verarmd uranium is niet onomstreden, omdat het vrijgekomen uranium bij een explosie schadelijk is voor het milieu.

Wederopbouw Oekraïne kost 381 miljard euro

De kosten van de wederopbouw van Oekraïne zijn een jaar na het begin van de oorlog opgelopen tot 381 miljard euro. Dat is de uitkomst van een gezamenlijk onderzoek van de Wereldbank, de Verenigde Naties en de EU. Een berekening in september kwam nog op 324 miljard uit.

Gisteren werd bekend dat het Internationaal Monetair Fonds Oekraïne een lening van bijna 14,5 miljard euro wil geven. De energievoorziening, woningen, infrastructuur, de economie en humanitaire hulp hebben prioriteit bij de besteding daarvan, zei premier Sjmyhal.

Bij de berekening van de schade is volgens hem geen rekening gehouden met de schade in de gebieden die door Rusland zijn bezet.

Zelensky in de buurt van het front in Bachmoet

President Zelensky heeft een bezoek gebracht in de buurt van Bachmoet. Hij heeft daar onderscheidingen uitgedeeld aan mannen en vrouwen van het Oekraïense leger.

"Het is een eer hier te zijn en om onze helden een onderscheiding te geven, om ze de hand te schudden en ze te danken voor het verdedigen van onze zelfstandigheid."

De laatste maanden is nergens zo hard gevochten als in Bachmoet. Even leek het erop dat het Oekraïense leger de stad moest opgeven, maar eerdere deze week besloot Oekraïne dat niet te doen en meer manschappen naar Bachmoet te sturen.

Zelensky bezoekt militairen bij frontlinie vlakbij Bachmoet

Raket treft appartementencomplex in Zaporizja

In de Zuid-Oekraïense stad Zaporizja is volgens het militair bestuur in die regio een appartementencomplex getroffen door twee Russische raketten.

Het kantoor van president Zelensky zette beeld van een inslag op sociale media. Daarop is te zien dat een raket op klaarlichte dag inslaat in een flat aan een drukke verkeersweg. Of er slachtoffers zijn gevallen is niet bekendgemaakt.

Zelensky zegt dat er "burgers en kinderen" in de flat wonen. Zulke aanvallen moeten volgens de president niet bij een "gewone dag in Oekraïne" gaan horen. Hij roept de wereld daarom op om "meer eenheid en vastberadenheid te tonen, zodat de Russische terreur sneller verslagen kan worden en zo levens worden beschermd."

Het hoofd van het door Rusland bezette deel van de regio zegt dat de inslag is veroorzaakt door een Oekraïense raket die een Russische raket moest onderscheppen. Hij zegt niet waarop hij dat baseert.

Beelden van raketinslag appartementencomplex Zaporizja

VK wil munitie met verarmd uranium leveren, Rusland waarschuwt

Het Verenigd Koninkrijk en Rusland ruziën over een munitielevering aan Oekraïne die verarmd uranium bevat. Deze week zei het VK naast Challenger-tanks ook een aantal projectielen te leveren aan Oekraïne.

Na vragen van een Brits parlementslid over die munitie verklaarde de Britse onderminister van Defensie Goldie dat er sprake is van munitie die verarmd uranium bevat. Volgens Goldie is zulk soort munitie uiterst effectief in het verslaan van moderne tanks en gepantserde voertuigen.

'Nucleaire botsing'

Hoewel bekend is dat ook Rusland gebruikmaakt van munitie met verarmd uranium is het land niet te spreken over de plannen van het Verenigd Koninkrijk en voelt zich genoodzaakt daarop te reageren. De Russische minister van Defensie, Sergej Sjojgoe, waarschuwde voor een "nucleaire botsing" waar een antwoord op zal volgen.

Munitie met verarmd uranium is niet onomstreden, het bevat een bijzonder zwaar metaal waarbij een grote hoeveelheid kinetische energie vrijkomt. Het verhoogt het penetratievermogen, maar omgekeerd verstevigt het ook weer de bepantsering.

Drie doden bij drone-aanval in regio Kyiv

Afgelopen nacht zijn er in de regio Kyiv drie doden gevallen door een Russische drone-aanval, dat melden de Oekraïense autoriteiten via Telegram. Ook worden er nog vier mensen vermist.

In de stad Rzjysjtsjiv zijn meerdere gebouwen ingestort, meer dan honderd reddingswerkers werden opgeroepen. President Zelensky spreekt op Twitter van op z'n minst twintig Iraanse "moorddadige drones" die afgelopen nacht werden afgevuurd.

IMF en Oekraïne bereiken akkoord over miljardenlening

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft een voorlopig akkoord gesloten met Oekraïne over een financieringspakket ter waarde van 15,6 miljard dollar, omgerekend bijna 14,5 miljard euro. Over de miljardenlening, die een looptijd moet krijgen van vier jaar, wordt al maanden onderhandeld. Oekraïne is hard op zoek naar financiële steun, nu de economie van het land vanwege de oorlog veel schade heeft opgelopen.

De overeenkomst moet nog wel officieel worden goedgekeurd door het IMF-bestuur. Naar verwachting buigt het bestuur zich er de komende weken over. Als de deal doorgaat, zou het gaan om de hoogste lening aan Oekraïne sinds het begin van de oorlog in februari vorig jaar. Voor het IMF zou het bovendien het grootste bedrag ooit zijn dat de internationale geldschieter overmaakt aan een land dat betrokken is bij een conflict, meldt persbureau Reuters.

Normaal gesproken schiet het IMF landen die met veel onzekerheden kampen niet te hulp, maar vorige week paste de organisatie de eigen regelgeving daarover aan. Volgens de nieuwe regels kan het IMF nu ook leningen aanbieden aan landen die buiten hun schuld te maken hebben met "uitzonderlijk grote onzekerheden". Oekraïne werd daarbij overigens niet bij naam genoemd.

Gavin Gray, de IMF-gezant voor Oekraïne, zei vandaag dat de komende kwartalen een geleidelijk economisch herstel wordt verwacht in Oekraïne. Dat was een van de eisen die het IMF had gesteld tijdens de onderhandelingen over het noodpakket. Eerder dit jaar had Gray al gezegd dat Oekraïne vooruitgang had geboekt in hervormingen die volgens het IMF nodig zijn, zoals de strijd tegen corruptie en het verbeteren van het openbaar bestuur.

Het hoofdkwartier van het IMF in Washington

'VS stuurt oudere Abrams om levering te versnellen'

De Verenigde Staten gaan opgeknapte Abrams-tanks leveren aan Oekraïne in plaats van nieuwe. Dit doen ze om de levertijd te verkorten, zeggen bronnen rondom de regering tegen AP.

Het oorspronkelijke plan was om Oekraïne 31 van de nieuwere M1A2 Abrams te sturen. Het bouwen en verzenden van deze tanks zou minstens een jaar hebben geduurd. Nu wordt de oudere M1A1-versie geleverd, deze tanks kunnen voor het eind van dit jaar aan het front zijn. De tanks zouden ook makkelijker te besturen zijn, zeggen de bronnen tegen AP.

'Poetin en Xi spreken over vrede in Oekraïne'

De Russische president Poetin zei na afloop van de tweede dag van het staatsbezoek van de Chinese president Xi dat Chinese vredesvoorstellen kunnen worden gebruikt als "basis voor het oplossen van het conflict in Oekraïne".

Poetin gaf aan dat de twee leiders tijdens een een-op-een-ontmoeting veel aandacht hebben besteed aan de vredesvoorstellen van Peking. Xi zei dat zijn land een "onpartijdig standpunt" inneemt over het conflict in Oekraïne en dat het vrede en dialoog steunt. Hij gaf verder aan dat de gesprekken met de Russische president "open en vriendelijk" waren.

'Vertrokken westerse firma's vervangen door Chinese'

De Russische president Poetin heeft op dag twee van het staatsbezoek van zijn Chinese collega Xi Jinping beloofd om Chinese bedrijven te helpen om de westerse firma's te vervangen die Rusland hebben verlaten vanwege de oorlog in Oekraïne. Veel westerse bedrijven zijn vertrokken uit Rusland vanwege de economische sancties die zijn opgelegd na de inval.

Daarnaast hebben de twee leiders gesproken over de gaspijpleiding Siberia 2. Via die leiding kunnen de Chinezen gebruikmaken van Russisch gas. Xi heeft op zijn beurt gezegd dat Rusland en China nauw moeten samenwerken om nieuwe doelen te bereiken.

Volgens het Russische staatspersbureau RIA heeft Xi Poetin eerder vandaag uitgenodigd om nog dit jaar naar China te komen.

Xi en Poetin schudden elkaar de hand

Beeld van explosie van vannacht op de Krim

Op sociale media gaan beelden rond van een explosie bij de Oekraïense stad Dzjankoj op de door Rusland bezette Krim.

Rusland zegt dat bij die plaats drones zijn neergehaald. Een persoon zou gewond zijn geraakt door brokstukken van de drones. Het Oekraïense ministerie van Defensie zegt dat bij explosies bij Dzjankoj Kalibr-kruisraketten zijn vernietigd. Het is niet bekend wie er gelijk heeft.

Dzjankoj is een spoorwegknooppunt. Als de Russen over het spoor raketten voor de Zwarte Zeevloot willen aanvoeren, moeten ze door Dzjankoj.

Kruisraketten vernietigd bij explosies op de Krim

Russische bommenwerpers vliegen boven Japanse Zee tijdens bezoek Kishida aan Oekraïne

Twee Russische bommenwerpers hebben meer dan zeven uur boven de Japanse Zee gevlogen. Dat heeft het Russische ministerie van Defensie bevestigd.

De timing van de vluchten is opvallend omdat ze werden uitgevoerd op het moment dat de Japanse premier Fumio Kishida onderweg was naar Kyiv voor een ontmoeting met de Oekraïense president Zelensky. De actie wordt dan ook gezien als een Russische provocatie, omdat de vliegtuigen ook nucleaire wapens kunnen vervoeren.

Het vliegen boven de internationale wateren van de Japanse Zee is niet illegaal. Rusland vliegt wel vaker met de Toepolev Tu-95MS-vliegtuigen over internationale wateren in het Noordpoolgebied, de Noord-Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan als machtsvertoon. Volgens Rusland ging het om een "geplande vlucht".

Al sinds de Tweede Wereldoorlog heeft Japan een territoriaal geschil met Rusland over verschillende eilanden in de Stille Oceaan. Het land heeft ook meerdere sancties ingevoerd tegen Moskou naar aanleiding van invasie in Oekraïne.

'Duizenden ex-gevangenen van Wagner-leger komen vrij'

De Britse militaire inlichtingendienst meldt in zijn dagelijkse update over de oorlog dat het Wagner-huurlingenleger de komende weken waarschijnlijk duizenden manschappen moet ontslaan.

Het zijn voormalige gevangenen die in het najaar werden gerekruteerd met de belofte dat ze na een half jaar dienst als vrij man konden terugkeren in de Russische samenleving. Er zijn geen aanwijzingen dat de belofte niet wordt nagekomen.

Volgens de Britten is de helft van de gevangenen die dienstnamen inmiddels gesneuveld of gewond geraakt. De Wagner-groep vecht onder meer bij Bachmoet waar het in de afgelopen maanden ten koste van enorme verliezen meter voor meter terreinwinst kon boeken.

Wagner-leider Prigozjin zegt dat hij bij Bachmoet een Oekraïens offensief verwacht. De Oekraïners zouden de Wagner-eenheden daar willen isoleren door de verbinding met het reguliere Russische leger af te snijden.

Xi nodigt Poetin uit in China op tweede dag van bezoek

Vandaag is de tweede dag van het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan de Russische president Poetin. De twee hadden gisteren urenlang 'informele gesprekken'. Vandaag staan er officiële gesprekken op het programma, naar verwachting over de onderlinge handel en over de strijd in Oekraïne. De dag wordt afgesloten met een staatsdiner.

Volgens het Russische staatspersbureau RIA heeft Xi Poetin uitgenodigd om nog dit jaar naar China te komen. Staatspersbureau TASS meldt dat de Russische premier Michail Misjoestin vanochtend heeft gesproken met Xi en dat Rusland de banden met China nog verder wil aanhalen.

Verwacht wordt dat Xi en Poetin aan het einde van de middag met een gezamenlijke verklaring komen.

Rusland organiseert bijeenkomst VN-veiligheidsraad om deportatie Oekraïense kinderen

Rusland bereidt voor begin april een informele bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad voor over de Oekraïense kinderen die volgens het Kremlin in Rusland zijn geadopteerd. Moskou wil dan de 'echte situatie' bespreken van die kinderen. Oekraïne en het Westen zeggen dat Rusland de kinderen heeft gedeporteerd.

Het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag heeft vorige week een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen president Poetin en de Russische kinderombudsvrouw. Volgens het ICC zijn zij verantwoordelijk voor de ontvoering en deportatie van Oekraïense kinderen naar bezette gebieden. Rusland erkent het ICC niet en noemt het arrestatiebevel "onwettig" en "schandalig".

Volgens de Russische VN-ambassadeur Vassily Nebenzia stond de bijeenkomst al gepland voordat het arrestatiebevel werd aangekondigd.

Ook Japanse premier brengt bezoek aan Kyiv

De Japanse premier Kishida is onderweg naar de Oekraïense hoofdstad Kyiv voor gesprekken met president Zelensky. Het bezoek was vooraf niet aangekondigd.

Op de Japanse zender NHK verschenen beelden van Kishida die in Polen in een trein stapte in de richting van Oekraïne. Enkele uren ervoor sprak Kishida nog met zijn Indiase collega Modi in New Delhi.

Kishida is de enige leider van de G7-landen (de groep rijke industriële landen) die nog geen bezoek had gebracht aan Oekraïne. Het is de verwachting dat de Japanse premier bij zijn bezoek zijn steun aan Oekraïne zal benadrukken. Ook Japan heeft zware sancties ingesteld tegen Rusland vanwege de oorlog.

Japanse premier bezoekt Kyiv

Oekraïne: Russische kruisraketten vernietigd bij explosies op Krim

Bij explosies op de Krim zijn Russische raketten vernietigd, meldt het Oekraïense ministerie van Defensie. De Kalibr-kruisraketten werden vervoerd via het spoor en zijn door de explosies in de stad Dzjankoj vernietigd, aldus Kyiv. Het Russische leger heeft nog niet gereageerd.

De raketten waren hoogstwaarschijnlijk bestemd voor de Russische Zwarte Zeevloot, die een basis heeft op de Krim. Kalibr-varianten kunnen meer dan 2500 kilometer ver komen voor landdoelen en maximaal 375 kilometer voor doelen op zee.

Het Oekraïense leger zegt in het bericht niet of het verantwoordelijk was voor de explosies, maar zegt wel dat de explosies het proces van "demilitarisering van Rusland" voortzetten en de Krim "voorbereiden op bevrijding" van de Russen.

Een door Rusland aangestelde functionaris stelt dat Dzjankoj het doelwit is geweest van aanvallen met drones, en dat een 33-jarige man gewond is geraakt door puin van een neergekomen drone. Hij is overgebracht naar het ziekenhuis. Een huis, school en supermarkt zouden in brand zijn gevlogen en het elektriciteitsnet zou schade hebben opgelopen. Bij Dzjankoj was in augustus vorig jaar ook al een explosie in een munitiedepot.

De Krim is sinds 2014 bezet door Rusland, maar de meeste landen zien het schiereiland als Oekraïens gebied. President Zelensky van Oekraïne heeft meermaals gezegd dat het Oekraïense leger de Krim wil heroveren op de Russen.

De lancering van een Kalibr-raket vanaf een Russisch oorlogsschip

Poetin en Xi spraken elkaar 'informeel' 4,5 uur

De presidenten van Rusland en China hebben elkaar in Moskou 4,5 uur gesproken, melden Russische persbureaus. Het zou zijn gegaan om "een informeel gesprek". Het is niet bekendgemaakt wat de twee leiders bespraken.

Morgenmiddag begint het officiële deel van Xi's driedaagse staatsbezoek aan Poetin. Dan zullen de twee presidenten naar verwachting een aantal samenwerkingsovereenkomsten ondertekenen.

Het Witte Huis waarschuwde vandaag andermaal dat China overweegt om Rusland wapens, drones en munitie te leveren voor de oorlog in Oekraïne. Peking ontkent die bewering.

Poetin noemde Xi vandaag een goede vriend bij zijn ontvangst in Moskou:

Xi en Poetin schudden elkaar de hand in Moskou

Oekraïne: door invasie zal graanoogst halveren

Als gevolg van de oorlog verwacht Oekraïne dit jaar weer fors minder graan te oogsten. De verwachte opbrengst voor dit jaar is 44,3 miljoen ton. Dat is bijna tien miljoen minder dan vorig jaar, en de helft van de graanproductie in 2021, het laatste jaar voor de Russische invasie.

Oekraïne is een van de grootste graanproducenten ter wereld, met gewassen als tarwe, mais en gerst. Maar vanwege de oorlog is de beschikbare landbouwgrond voor deze gewassen inmiddels met zo'n 10 procent gekrompen, zo melden de autoriteiten.

Vorig jaar ontstonden voedseltekorten in Afrikaanse landen en het Midden-Oosten toen volle graanschepen Oekraïne niet konden verlaten. President Poetin bevestigde vandaag dat de zogenoemde graandeal wordt verlengd, volgens hem voor de komende 60 dagen. Maar deze afspraak, gemaakt tussen de VN, Turkije, Oekraïne en Rusland, kan op elk moment worden opgezegd door Moskou als Kyiv "zich niet aan de voorwaarden houdt", aldus Poetin.

Kremlin: Poetin geeft Xi 'opheldering' over Oekraïne

De Russische president Poetin gaat de Chinese president Xi Jinping "opheldering" geven over het Russische standpunt over het conflict in Oekraïne, aldus het Kremlin.

Kremlinwoordvoerder Peskov zei in gesprek met verslaggevers dat de twee presidenten gedurende het driedaagse staatsbezoek van Xi aan Rusland thema's zouden bespreken in het door China voorgestelde vredesplan voor Oekraïne.

Xi heeft een twaalfpuntenplan op tafel gelegd waarin hij beide partijen oproept tot dialoog. Over terugtrekking van Russische troepen wordt niet gerept. "Voor complexe problemen zijn geen simpele oplossingen", stelde Xi in een ingezonden stuk in de Russische krant Rossiiskaya Gazeta.

Lees hieronder meer over het bezoek van Xi:

Europese defensieministers bereiken akkoord over munitie voor Oekraïne

De Europese ministers van Defensie hebben een akkoord bereikt voor de gemeenschappelijke aankoop van munitie voor Oekraïne. Dat heeft Boris Pistorius gezegd, de Duitse defensieminister. Pistorius deed de aankondiging rond een bijeenkomst met andere EU-defensieministers.

"Vandaag ondertekenen we de documenten", zei hij tegen verslaggevers. "Ons doel moet zijn om voor het einde van dit jaar een aanzienlijke hoeveelheid munitie naar Oekraïne te verschepen", benadrukte Pistorius.

De EU-lidstaten zijn overeengekomen om 1 miljoen patronen artilleriemunitie te leveren aan Oekraïne, zei de Estse minister van Defensie Hanno Pevkur. "We hebben een politieke consensus bereikt om 1 miljoen patronen van 155 mm kaliber naar Oekraïne te sturen. De granaten zullen binnen 12 maanden worden verzonden", zei hij.

Pevkur zei dat er wel nog "veel, veel" details moesten worden opgelost. Hij zei dat "het van het grootste belang is dat we deze onderhandelingen afronden. Het laat me één ding zien: dat als er een wil is, er ook een weg is."

Oekraïense militairen met 155 mm artilleriemunitie (archief)

Poetin: 'We bekijken Chinees voorstel over Oekraïne met respect'

De Chinese president Xi Jinping is zojuist door de Russische president Poetin in Moskou ontvangen. Xi kwam vandaag aan voor een driedaags staatsbezoek aan Rusland.

Poetin zei tegen Xi dat hij de voorstellen van China voor een oplossing van het Oekraïne-conflict "met respect heeft bekeken". Eerder vandaag zei het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat China een "objectief en eerlijk standpunt" inneemt over de oorlog en dat het een "constructieve rol wil spelen bij het bevorderen van vredesbesprekingen".

Tijdens het informele praatje in het Kremlin zei Poetin ook dat Rusland "enigszins jaloers" was op de snelle ontwikkeling van China in de afgelopen decennia. De twee leiders noemden elkaar hun "goede vriend".

Xi en Poetin schudden elkaar de hand in Moskou

Rusland begint strafzaak tegen ICC

Rusland begint in eigen land een strafzaak tegen het Internationaal Strafhof (ICC). De zaak richt zich tegen de aanklagers en de rechters van het strafhof. Het besluit volgt op het arrestatiebevel van het ICC tegen president Poetin.

Volgens het Russische onderzoekscomité dat zich bezighoudt met zware misdrijven is er "geen enkele grond" om Poetin strafrechtelijk te vervolgen. Daarnaast zou hij als staatshoofd volledige immuniteit hebben. Het ICC beschuldigt volgens het comité bewust een onschuldig persoon en zou "een aanval voorbereiden op een vertegenwoordiger van een buitenlandse staat die internationale bescherming geniet om zo internationale betrekkingen te bemoeilijken".

Sinds vrijdag heeft het ICC een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Poetin vanwege oorlogsmisdaden in Oekraïne. Het ICC noemde de deportatie van kinderen uit Oekraïne naar Rusland als hoofdreden. Onafhankelijke onderzoekers stelden onlangs vast dat minstens 6000 kinderen daarheen zijn gebracht.

Wat kunnen we verwachten van het bezoek van Xi?

Rusland heeft China hard nodig, nu het is geïsoleerd door een groot deel van de westerse wereld. Maar wat heeft China aan dit bezoek? In het onderstaande artikel gaan China-correspondent Sjoerd den Daas en Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp in op de verwachtingen van het staatsbezoek.

Xi aangekomen in Moskou voor staatsbezoek

Chinese president Xi aangekomen in Rusland voor driedaags bezoek

De Chinese president Xi Jinping is aangekomen in Moskou voor zijn driedaagse staatsbezoek aan Rusland. Volgens het Russische staatspersbureau heeft hij gezegd dat China "klaar is om samen met Rusland een nieuwe wereldorde te verdedigen".

Het is het eerste bezoek van Xi aan Rusland sinds het begin van de invasie in Oekraïne. Later vandaag zal Xi een diner hebben met Poetin, waarbij ook de laatste stand van zaken rondom de oorlog zal worden besproken. Tot die tijd voert hij een aantal informele gesprekken met de Russische president.

Eerder vandaag zei het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat China een "objectief en eerlijk standpunt" inneemt over de oorlog en dat het een "constructieve rol wil spelen bij het bevorderen van vredesbesprekingen".

Russische oud-president Medvedev zinspeelt op raketaanval op Den Haag

Dimitri Medvedev, vicevoorzitter van de Russische veiligheidsraad, heeft op Telegram gezinspeeld op een raketaanval op het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. In een reactie op het internationale arrestatiebevel tegen president Poetin waarschuwt hij strafhofrechters "voorzichtig naar de lucht te kijken".

"Het is goed denkbaar dat een hypersonische raket vanaf een Russisch schip op de Noordzee wordt ingezet voor een strategisch bombardement op de rechtbank in Den Haag", schrijft Medvedev, die van 2008 tot 2012 president was van Rusland. Hij haalt sinds de Russische invasie in Oekraïne wel vaker het nieuws met soortgelijke uitspraken. Zo dreigde hij al meerdere malen met het inzetten van kernwapens.

Overigens is Rusland niet het enige land dat de aanwezigheid van het ICC gebruikt als reden om Den Haag mogelijk aan te vallen. In 2002 namen de Verenigde Staten een speciale wet aan om Amerikaanse vertegenwoordigers te beschermen tegen vervolging door het ICC. De wet, ook wel de The Hague Invasion Act genoemd, geeft de Amerikaanse president toestemming om militaire middelen te gebruiken om verdachten uit Den Haag te bevrijden, eventueel met een militaire invasie.

Zowel Rusland als de Verenigde Staten erkennen het ICC niet.

Nederland geeft miljoen extra aan ICC

Nederland gaat nog eens een miljoen euro bijdragen aan het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. Het geld is ook bedoeld om slachtoffers van de oorlog in Oekraïne bij te staan, zoals slachtoffers van seksueel geweld tegen vrouwen.

Minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid doet de toezegging vandaag in Londen, op een speciale conferentie met ministers van Justitie uit landen over de hele wereld. Doel van de bijeenkomst is om meer steun en middelen te krijgen voor het ICC, dat onderzoek doet naar oorlogsmisdaden in Oekraïne. Vrijdag vaardigde het ICC een internationaal arrestatiebevel uit tegen de Russische president Poetin.

De extra steun van Nederland komt boven op de twee miljoen euro die het ministerie al eerder toezegde aan het ICC. Daarnaast heeft Nederland vorig jaar al twee teams naar Oekraïne gestuurd die bewijsmateriaal verzamelden voor onderzoeken naar misdrijven. Ook voor dit jaar staan twee missies gepland.

Yesilgöz, die samen met haar Britse ambtgenoot de initiatiefnemer is van de conferentie, noemde het vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal "ontzettend belangrijk" dat mogelijke oorlogsmisdrijven worden onderzocht en dat misdrijven worden bestraft. Ze hoopt dat het ICC een uitvalsbasis in Oekraïne krijgt. "Het zou erg goed zijn als je daar ter plekke mensen hebt zitten."

Oekraïense soldaten omgekomen bij ongeval

Bij een ongeval op een militair oefenterrein ten noorden van Kyiv zijn vier Oekraïense militairen om het leven gekomen. Dat maakte het trainingscentrum gisteravond bekend via sociale media, zonder details te delen.

Het centrum spreekt van een "buitengewone gebeurtenis" die zich zaterdag afspeelde. Het onderzoekt de oorzaak van het ongeluk en heeft de condoleances aangeboden aan de families en vrienden van de slachtoffers.

Britten: graag bereid Polen te helpen na levering straaljagers

Het Britse leger is bereid Polen te helpen, nu dat land enkele MiG-29-gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne stuurt. Dat heeft minister Heappey van Defensie gezegd tegen de Duitse krant Welt. De Polen hebben zo'n verzoek tot dusver nog niet ingediend, zegt de minister.

Polen kondigde afgelopen week aan op korte termijn vier gevechtsvliegtuigen te leveren aan Oekraïne. Het is de eerste bondgenoot van Oekraïne die dergelijke toestellen levert. De gevechtsvliegtuigen zijn snel in te zetten, omdat het Oekraïense leger ze ook al in gebruik heeft. Polen gaat de gevechtsvliegtuigen vervangen door Koreaanse en Amerikaanse vliegtuigen.

De Britten zeggen in de tussentijd hulp te kunnen bieden. "We zullen zeer positief naar een Pools verzoek om de gaten op te vullen kijken", zegt Heappey. Londen leverde eerder al Challenger 2-tanks, toen Polen T-72-tanks stuurde naar Oekraïne.

Twee Poolse MiG-29-gevechtsvliegtuigen

Welkom

Welkom! We houden je in dit liveblog de hele week op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne. Het blog van vorige week teruglezen? Dat kan hier.