liveblog

'Amerikaanse tanks hebben weinig nut, gestuurd om Duitsland te overtuigen'

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen over de oorlog in Oekraïne. Het is iets meer dan een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel.

liveblog gesloten

'Amerikaanse tanks hebben weinig nut, gestuurd om Duitsland te overtuigen'

Het Witte Huis heeft groen licht gegeven voor het sturen van M1 Abrams-tanks naar Oekraïne om zo Duitsland te bewegen Leopard-tanks te sturen. Dat zei de nationaal veiligheidsadviseur van de Amerikaanse president Biden, Jake Sullivan, in een interview met tv-zender ABC.

Sullivan zegt dat Biden in eerste instantie niet van zins was om de 31 Abrams-tanks te sturen, omdat het Pentagon tegen hem had gezegd dat ze niet nuttig zouden zijn op het slagveld in Oekraïne. Leopard-tanks zouden wel het verschil kunnen maken, maar Duitsland benadrukte geen tanks te willen sturen zonder Amerikaanse toewijding. Dus stemde Biden volgens Sullivan in met de tanklevering in het belang van de "eenheid van de alliantie" en "om ervoor te zorgen dat Oekraïne krijgt wat het wil".

Overigens is de kans aanwezig dat de Amerikaanse tanks pas volgend jaar in Oekraïne zijn. Een hoge functionaris van het Amerikaanse leger zei eerder deze week dat er nog volop onderzocht wordt hoe de Abrams-tanks geleverd moeten gaan worden en dat het daarbij om "langere tijdlijnen" gaat.

Een M1 Abrams-tank

Het dilemma voor gevluchte Oekraïners: blijven of teruggaan?

Sinds het begin van de oorlog, ruim een jaar geleden, zijn miljoenen Oekraïners gevlucht naar landen door heel Europa. In Nederland waren eind januari nog zo'n 89.000 Oekraïners geregistreerd. Het einde van de oorlog is nog lang niet in zicht. Sommige gevluchte Oekraïners willen hier blijven tot het veilig is, maar anderen gaan terug naar hun thuisland - met alle risico's van dien. Nieuwsuur laat hun dilemma's zien:

Het dilemma voor gevluchte Oekraïners: blijven of teruggaan?

Poetin: 'Rusland houdt rekening met nucleaire kracht van NAVO'

President Poetin heeft gezegd dat Rusland rekening moet houden met de nucleaire capaciteiten van de NAVO, omdat die als doel heeft Rusland te verslaan.

"Onder deze omstandigheden, waarin alle leidende NAVO-landen hebben verklaard dat ze ons een strategische nederlaag willen toebrengen, zodat ons volk zal lijden, hoe kunnen we dan hun nucleaire capaciteiten negeren?", vroeg de Russische president zich af op de Russische staatszender Rossia 1.

Het Westen is van plan Rusland "te liquideren", stelt de president. "Ze hebben één doel: de voormalige Sovjet-Unie en haar belangrijkste onderdeel, de Russische Federatie, ontbinden."

Wagnergroep en Kyiv claimen beiden dorp bij Bachmoet in handen te hebben

De leider van de Russische Wagnergroep claimt dat het huurlingenleger het dorp Yahidne ten noorden van Bachmoet heeft ingenomen, maar de Oekraïense legertop spreekt dat tegen. Volgens Kyiv hebben Oekraïense troepen de dorpen rond Bachmoet nog steeds in handen.

Volgens Oekraïne zijn er voortdurend aanvallen op zes dorpen, waaronder Yahidne, maar zijn die offensieven tot nu toe onsuccesvol.

Er wordt al maanden gestreden om Bachmoet. Russische troepen proberen de stad in de regio Donetsk te omsingelen, maar daarmee wordt weinig vooruitgang geboekt.

Persbureau Reuters zegt de claims van de beide partijen niet te kunnen controleren, maar heeft uit andere bronnen vernomen dat Russische troepen het dorp zijn binnengevallen en dat de situatie voor de Oekraïense eenheden die Bachmoet verdedigen gevaarlijker wordt.

CIA-baas: 'China overweegt wapens te leveren aan Rusland'

De Amerikaanse inlichtingendienst CIA is ervan overtuigd dat China overweegt wapens te leveren aan Rusland voor de oorlog tegen Oekraïne. Dat zegt CIA-directeur Bill Burns in een interview met de Amerikaanse tv-zender CBS News.

Hij benadrukte wel dat Peking nog geen definitief besluit heeft genomen. Door de informatie te delen wil de Amerikaanse regering de beslissing van China beïnvloeden, bevestigde Burns. Hij noemt de mogelijke wapenleveranties een "hele riskante en onverstandige gok" van de Chinese president Xi.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zei vorig weekend al dat China overweegt om wapens te leveren. Details gaf hij niet, maar Blinken waarschuwde wel dat het "ernstige gevolgen" zou hebben. Peking reageerde fel op Blinkens uitspraken en zei geen plannen te hebben voor wapenleveringen.

China ziet zichzelf als neutrale partij in de oorlog, maar het Westen denkt daar anders over. Dat ziet Peking als Ruslands belangrijkste bondgenoot, die ondanks de Russische agressie nog altijd achter Moskou is blijven staan.

CIA-directeur Bill Burns

Mensen van over de hele wereld steunen Oekraïne

Wereldwijd gingen mensen vandaag de straat op om hun medeleven te tonen met Oekraïne en op te roepen tot vrede. Van Mexico tot Zuid-Korea toonden mensen hun solidariteit met het land. Gisteren was het precies een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel.

Wereldwijd de straat op om Oekraïne te steunen: 'Dit is een strijd van alle vrije mensen'

Grote vredesdemonstratie in Berlijn

In het centrum van Berlijn wordt gedemonstreerd voor vrede. De betogers pleiten voor onderhandelingen over beëindiging van de oorlog in Oekraïne en zijn tegen wapenleveranties aan het land. Volgens de politie zijn bij de Brandenburger Tor zeker 10.000 demonstranten op de been, de organisatoren spreken zelf van 50.000 betogers.

Het initiatief van de demonstratie komt van de linkse politicus Sahra Wagenknecht en de Duitse vrouwenrechtenactivist Alice Schwarzer. Twee weken geleden publiceerden de twee een manifest waarin ze bondskanselier Olaf Scholz opriepen om "de escalatie van wapenleveranties te stoppen". Ze riepen ook op tot een staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen met Rusland.

Duizenden mensen demonstreren in Berlijn tegen de oorlog in Oekraïne en tegen wapenleveranties aan dat land

Rusland staakt olietoevoer naar Polen via pijplijn

Rusland heeft de toevoer van olie naar Polen via de Droezjba-pijplijn stopgezet. Dat heeft de topman van het Poolse olieconcern PKN Orlen gemeld. Zijn bedrijf heeft nog een contract met één Russische olieleverancier om tot het einde van dit jaar olie te ontvangen via de pijplijn.

PKN Orlen was al voorbereid op de mogelijkheid dat Rusland de oliekraan zou dichtdraaien en zegt dat inwoners niets gaan merken van de maatregel. Polen is nog maar voor een tiende afhankelijk van Russische olie.

De Europese Unie heeft een verbod op de invoer van Russische olie ingesteld, maar dat geldt alleen voor olie die met tankers wordt aangevoerd. Voor olie via een pijplijn is een uitzondering gemaakt.

De Droezjba-pijplijn levert behalve aan Polen ook aan Duitsland, Hongarije, Tsjechië en Slowakije. Het gebruik van de pijplijn is sinds de start van de oorlog stevig afgenomen omdat landen niet meer afhankelijk willen zijn van Rusland.

Duizenden songfestivalkaarten voor gevluchte Oekraïners in VK

Duizenden kaartjes voor het Eurovisie Songfestival worden uitgedeeld aan Oekraïners die naar het Verenigd Koninkrijk zijn gevlucht. Dat heeft de Britse regering bekendgemaakt.

Omdat Oekraïne, als winnaar van vorig jaar, het evenement niet kan organiseren, vindt het songfestival plaats in Liverpool. De organisatie wil met de show wel graag de Oekraïense cultuur onder de aandacht brengen, onder meer met optredens van Oekraïense artiesten.

Burgemeester Anderson van Liverpool zegt dat Oekraïne "het hart" zal zijn van alle songfestivalplannen. Ook zegt ze dat de organisatie samenwerkt met de Oekraïense gemeenschap in Liverpool.

De eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival is op 9 mei. De finale staat gepland op 13 mei.

Russen protesteren tegen Poetin in Den Haag

Een groep van enkele honderden Russen in Nederland heeft vanmiddag geprotesteerd bij de Russische ambassade in Den Haag. Ze droegen spandoeken mee tegen de oorlog in Oekraïne, die sinds gisteren een jaar duurt.

Ze riepen ook op tot vrijlating van de mensen die in Rusland zijn opgepakt omdat ze daar hebben gedemonstreerd tegen de oorlog en het beleid van president Poetin. Een aantal demonstranten hulde zich in de Oekraïense vlag.

De demonstratie werd georganiseerd door Free Russia NL. Dat is een beweging van Russisch sprekende inwoners en burgers in Nederland, die in januari 2021 ontstond toen oppositieleider Navalny in Rusland werd opgepakt. Tot 24 februari 2022 telde Free Russia NL rond de 300 leden. Naar eigen zeggen groeide de beweging na de inval van Rusland in Oekraïne in één nacht uit tot 1200 leden.

Demonstranten, van wie sommige met de Oekraïense vlag, bij de Russische ambassade in Den Haag

Bondskanselier Scholz ontmoet Indiase premier Modi en vraagt om steun

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft in New Delhi met de Indiase premier Narendra Modi gesproken over onder meer de oorlog in Oekraïne. Scholz wil dat India zich aansluit bij de westerse sancties tegen Rusland, om zo de Russische oorlogskas uit te hollen.

Modi nam opnieuw geen duidelijk standpunt in over de oorlog. De Indiase premier zei dat India wil dat het conflict wordt beëindigd door het gesprek aan te gaan. "India is bereid een bijdrage te leveren aan elk vredesinitiatief."

Scholz liet bij een persmoment ook weten dat hij zijn bedenkingen heeft over het standpunt van China in de oorlog. China kwam deze week met een twaalfpuntenplan dat tot vrede moet leiden in Oekraïne. Het plan werd afwachtend ontvangen omdat onder meer Rusland niet als agressor wordt aangewezen en nergens het woord invasie wordt genoemd.

Scholz benadrukte dat het moet gaan om "eerlijke en rechtvaardige vrede", en niet om een "gedicteerde vrede in Russische stijl".

De Duitse bondskanselier Scholz schudt de hand van de Indiase premier Modi

Gebouwen kleuren blauw en geel voor Oekraïne

Verschillende gebouwen in Nederland kleurden de afgelopen avond blauw-geel uit solidariteit met de Oekraïense bevolking. Onder meer op de stadhuistoren in Hengelo, de Erasmusbrug in Rotterdam en het stadhuis van Den Haag waren de kleuren van de Oekraïense vlag te zien.

  • ANP
    De stadhuistoren in Hengelo
  • Gemeente Rotterdam
    De Erasmusbrug in Rotterdam
  • Gemeente Den Haag
    Het stadhuis in Den Haag
  • Provincie Noord-Brabant
    Het provinciehuis van Noord-Brabant in Den Bosch

Akkoord Europese Unie over tiende sanctiepakket Rusland

De EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over nieuwe strafmaatregelen tegen Rusland. De ambassadeurs van de 27 landen stemden na dagen onderhandelen in Brussel in met het inmiddels tiende sanctiepakket.

Vooral Polen was aanvankelijk niet tevreden over de door de Europese Commissie voorgestelde strafmaatregelen en noemde ze te slap. Het land wilde meer vertrouwelingen en familie van de Russische president Poetin met strafmaatregelen treffen, terwijl Hongarije volgens EU-bronnen juist namen van de bestaande sanctielijst wilde schrappen. Er was ook onenigheid over ontheffingen voor de invoer van Russisch synthetisch rubber, dat bijvoorbeeld voor autobanden wordt gebruikt.

Toch werden de 27 landen het uiteindelijk eens over het tiende pakket, dat volgens commissievoorzitter Ursula von der Leyen een waarde heeft van ruim 11 miljard euro. De nieuwe sancties betreffen onder meer exportverboden vanuit de EU voor onderdelen of goederen die kunnen bijdragen aan de Russische oorlogsvoering, zoals bepaalde elektronica-onderdelen. Ook worden Poetins propagandisten aangepakt.

Zelensky vecht tegen zijn tranen: 'Ik zie mijn ouders nooit meer'

Zelensky vecht tegen zijn tranen: 'Ik zie mijn ouders nooit meer'

Zelensky: Stop met ons te bombarderen

De Oekraïense president Zelensky heeft een jaar na het uitbreken van de oorlog in zijn land Rusland opgeroepen om te stoppen met de strijd. "Respecteer ons recht om in ons eigen land te leven. Vertrek uit ons gebied. Stop met ons te bombarderen", zei hij op een persconferentie waar hij stilstond bij één jaar oorlog.

"Stop met het vernietigen van al onze infrastructuur en energie- en drinkwatervoorzieningen. Stop met het bombarderen van steden en dorpen. Stop met het doden van honden en katten, alle dieren. Stop met het verbranden van bossen."

In zijn toespraak zei hij verder dat 24 februari 2022 "de langste dag van ons leven" was. "De zwaarste dag in onze moderne geschiedenis. We zijn vroeg wakker geworden en hebben sindsdien niet meer geslapen."

Zelensky riep de VS opnieuw op om wapenleveranties te versnellen. Daarnaast hoopt de Oekraïense president de diplomatieke banden met Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse landen te verstevigen.

Hij zou graag een top willen zien tussen Oekraïne en Latijns-Amerika om over de oorlog te spreken. "Het is moeilijk voor mij om het land te verlaten, maar hiervoor zou ik graag willen reizen", zei hij.

Oekraïense vicepremier had afspraak kapper toen oorlog uitbrak: 'Is nu een heilig ritueel'

'Ik kon er niet mooi uitzien, want de oorlog was begonnen'

Tientallen mensen in Rusland aangehouden om herdenking oorlog

In verschillende Russische steden zijn in totaal tientallen mensen aangehouden die aandacht besteedden aan de inval in Oekraïne, een jaar geleden. Dat zegt een mensenrechtenorganisatie volgens persbureau Reuters.

Sommige mensen werden opgepakt toen ze bloemen legden. Dat gebeurde onder meer in Moskou en Sint-Petersburg.

Rusland legt zware straffen op aan mensen die kritiek hebben op de oorlog in Oekraïne. Dat kunnen celstraffen zijn of hoge boetes. Zo mag de term 'oorlog' niet gebruikt worden. Rusland spreekt van een 'speciale militaire operatie'.

Duitsland levert nog eens vier tanks aan Oekraïne

Duitsland gaat nog eens vier Leopard 2-tanks leveren aan Oekraïne. Dat heeft minister Pistorius van Defensie bekendgemaakt. Het totaal aantal tanks dat Duitsland aan Oekraïne doneert wordt daarmee 18.

Zweden heeft vandaag ook aangekondigd ongeveer tien van dit type tanks te leveren. En Polen heeft een deel van de veertien toegezegde tanks inmiddels aan Oekraïne geleverd.

Doof gezin blikt terug op vluchten uit oorlogsgebied

Gevlucht uit Oekraïne: Roman en zijn gezin zijn doof

Zweden stuurt zo'n tien Leopard 2-tanks naar Oekraïne

Zweden zal zo'n tien Leopard 2-tanks en luchtafweersystemen naar Oekraïne sturen. Dat heeft de Zweedse regering vandaag bekendgemaakt.

Met de toezegging voegt het Scandinavische land zich bij een aantal landen dat al heeft besloten om deze tanks te sturen. Tot nu toe zijn er tientallen toegezegd aan Oekraïne. Om de tanks te mogen leveren was toestemming van Duitsland nodig omdat ze daar gebouwd zijn.

De Duitse bondskanselier Scholz stemde er vorige maand mee in.

Oekraïense militairen worden ook in Nederland getraind

Het Nederlandse leger traint niet alleen in het buitenland Oekraïense militairen, maar ook in Nederland. Minister Ollongren van Defensie zei voor de vergadering van het kabinet dat het gaat om "specifieke trainingen op specifieke systemen of voor specifieke handelingen". Om "operationele redenen" wilde ze er verder niets over kwijt.

Ze benadrukte dat veel trainingen in Duitsland en Polen gebeuren, maar dat het soms beter is om ze in Nederland te doen. Commandant der Strijdkrachten Eichelsheim zei vanochtend in De Telegraaf dat de training op verschillende locaties in Nederland wordt gegeven en dat het bijvoorbeeld gaat om medische scholing en oefening op voertuigen. "En natuurlijk zijn we bezig om de Oekraïners voor te bereiden op de tankleveranties."

Verwoeste tank bij Russische ambassade Berlijn geplaatst

Verwoeste tank voor Russische ambassade in Berlijn

Vredesmars door Den Haag om jaar oorlog te herdenken

Zo'n 350 tot 400 mensen doen mee aan een vredesmars in Den Haag om de oorlog in Oekraïne te herdenken die vandaag een jaar geleden uitbrak.. De tocht begon bij de Russische ambassade en leidt naar Lange Voorhout in het centrum.

De deelnemers dragen Oekraïense vlaggen en gele bloemen. Sommige mensen hebben borden bij zich met teksten als '#standwithUkraine' en 'As long as it takes'. Een deelnemer draagt een bord met de woorden 'Russian warship, fuck off'. De sfeer is gemoedelijk en er is vooralsnog niemand aangehouden, zegt de politie tegen persbureau ANP.

Vlak voordat de mars begon werd een meterslange vlag van Oekraïne uitgerold. Daarbij werd ook het volkslied gespeeld.

Zo'n 400 mensen lopen mee in Den Haag

Kunstenaar plaatst draaiorgel met Oekraïens volkslied voor de Russische ambassade in Den Haag

Een ludieke actie vanmorgen in Den Haag, waar kunstenaar Teun Castelein een draaiorgel voor de deur van de Russische ambassade parkeerde. Daar speelde het draaiorgel het Oekraïense volkslied af, waarvoor de kunstenaar speciale bladmuziek voor had laten maken. De actie is een steunbetuiging voor Oekraïne, precies een jaar nadat de oorlog uitbrak. Het orgel zet dit moment volgens Castelein "op gepaste wijze luister bij".

Castelein was van plan het orgel tussen acht uur 's ochtends en acht uur 's avonds te laten spelen, maar aan het begin van de middag werden ze toch weggestuurd: "we zijn vanmorgen met een soort guerrilla-actie op de stoep gaan staan, maar na een halfuur kwam de politie. Toen gingen we onderhandelen en zijn we uiteindelijk heel vreedzaam weggestuurd", zo zei hij tegen de NOS.

Een draaiorgel was niet de eerste keus van de kunstenaar: "Eerst wilde ik een doedelzak maar dat vond ik onhandig. Toen dacht ik aan een fanfare maar daar heb je behoorlijk veel mensen voor nodig." Uiteindelijk bedacht hij dat een draaiorgel hetzelfde effect zou hebben: "Een draaiorgel kan ook heel irritant zijn, vooral na zoveel uur. Dan word je helemaal gek."

Het was nog niet zo makkelijk om een draaiorgeluitbater te vinden die mee wilde werken aan de actie, maar de firma Krul zag het wel zitten: "Op de website van Fabian [Krul] stond dat hij draaide op elk evenement, dus toen heb ik hem gebeld.", aldus Castelein. Bang dat het draaiorgel zou worden ingenomen was de eigenaar van het draaiorgel niet: "Nou, dan moet er nog wel meer gebeuren dan op de stoep staan draaien. Maar een beetje spannend was het toch wel."

Vandaag werd er ook een herdenkingsmars in Den Haag georganiseerd waarvan de route ook langs de Russische ambassade liep. Daar kwamen deelnemers van de mars ook het draaiorgel tegen.

Draaiorgel voor vrede

Russische ambassades brandpunt protesten

Op verschillende plekken wereldwijd hebben betogers tegen de oorlog zich verzameld bij de Russische ambassade in hun land. Soms werd daar op een ludieke of indringende manier uiting gegeven aan de onvrede over de oorlog.

Midden in Berlijn is een verwoeste Russische tank geplaatst voor de Russische ambassade. Het gaat om een T-72 die in de eerste dagen van de strijd bij Kyiv werd uitgeschakeld. Een Berlijnse kunstenaar heeft het gevaarte van de Oekraïense strijdkrachten geleend en naar de Duitse hoofdstad gehaald.

"Ik wilde geen schokkende beelden of foto's van dode mensen tonen om het Duitse publiek laten zien hoe wreed en schandalig oorlog is, want dan kijkt men weg. Maar zo'n opgeblazen tank laat zien dat zelfs die niet onoverwinnelijk is en dat oorlog nooit een goed idee is", vertelde de organisator over het project. Op het drukke Unter den Linden was de tank al snel een trekpleister.

In Londen schonk een protestgroep gisteren honderden liters gele en blauwe verf op straat voor de ambassade, zodat de Oekraïense vlag verscheen. "Deze enorme vlag zal Poetin eraan herinneren dat Oekraïne een onafhankelijk staat is waar de mensen zelfbeschikkingsrecht hebben", zei de actiegroep.

De gemeenteraad van Londen had ook een manier gevonden om Rusland te jennen: de straat waar de ambassade is gevestigd heet nu officieel Kyiv Road. Het gaat om precies de paar meter van de Bayswater Road waar de diplomatieke post is gevestigd, de rest van de weg door hartje Londen houdt zijn oude naam.

Weg voor Russische ambassade in Londen beklad met Oekraïense vlag

'Vredesakkoord alleen op basis van oude grenzen'

Oekraïne zal alleen akkoord gaan met een vredesplan dat is gebaseerd op zijn oude grenzen, die in 1991 werden getrokken bij de val van Sovjet-Unie. Zelensky-adviseur Michajlo Podoljak zegt dat elk alternatief "een nederlaag voor Oekraïne is en de volgende stap in de genocide door Rusland". Dat betekent dat hij dus de Krim en de Donbas-regio die illegaal door Rusland werden geannexeerd niet wil opgeven.

Podoljak twitterde zijn standpunt in reactie op een Chinees stappenplan, dat een staakt-het-vuren, onderhandelingen en een einde aan sancties de opmaat naar vrede noemt. "Een 'vredesplan' met alleen een staakt-het-vuren en daardoor een nieuwe grenslijn en een blijvend bezet Oekraïne, betekent geen vrede maar een bevroren oorlog."

China drong al eerder aan op een wapenstilstand, maar Oekraïne vreest dat de Russen dan de mogelijkheid krijgen zich te hergroeperen en bezet gebied te verdedigen. "Onze positie is bekend", benadrukt Podoljak. Ook president Zelensky sprak vandaag in een toespraak over het bevrijden van heel het land. "We zijn jullie niet vergeten, we geven jullie niet op. Hoe dan ook zullen we ons hele land bevrijden."

VS maakt nieuwe sancties tegen Rusland bekend

Net als de Britten hebben ook de Verenigde Staten nieuwe sancties tegen Rusland bekendgemaakt. Het gaat om een reeks economische maatregelen gericht op onder andere het bankwezen, de mijnbouw en de wapenindustrie. Ook worden Amerikaanse importtarieven op meer dan honderd soorten metaal, mineralen en chemicaliën uit Rusland verhoogd.

Daarnaast kondigde de VS aan dat 1,9 miljard euro wordt vrijgemaakt voor meer militaire hulp aan Oekraïne, naast een miljoenenpakket om de Oekraïense energie-infrastructuur te versterken. Het land stuurt onder andere extra drones en munitie, net als een extra lading apparatuur om het elektriciteitsnet te verstevigen. Het materiaal zou Oekraïne in maart moeten bereiken.

De sancties tegen Rusland zijn gericht op meer dan tweehonderd individuen, bedrijven en organisaties die de inval steunen, zowel binnen als buiten Rusland. Verder liet de VS weten strenger te gaan optreden tegen hen die onder de sancties uit proberen te komen.

De Amerikaanse minister van Defensie Austin liet weten dat de westerse toewijding om Oekraïne te helpen het afgelopen jaar alleen maar is gegroeid: "Poetin dacht dat de Oekraïense verdediging ineen zou storten, dat de vastberadenheid van Amerika zou wankelen en dat de rest van de wereld de andere kant op zou kijken. Niets was minder waar."

Poolse tanks aangekomen in Oekraïne

Polen heeft zijn eerste Leopard-2-tanks naar Oekraïne gebracht. Dat is bekendgemaakt tijdens een bezoek van de Poolse premier Morawiecki aan Kyiv. Trainers uit Polen, Noorwegen en Canada zijn deze maand begonnen de eerste tankbemanningen op te leiden in het Poolse Leopard-trainingscentrum in Swietoszow.

Het is niet bekendgemaakt hoeveel tanks nu zijn afgeleverd van de veertien die Polen heeft toegezegd. Morawiecki beloofde in de Oekraïense hoofdstad achter de verdedigers van het land te blijven staan.

Er was internationaal lang discussie over de levering van de tanks, omdat ze van Duitse makelij zijn. Dat land moet daarom toestemming geven voor levering, maar Berlijn wilde Moskou niet tegen zich krijgen. De regering-Scholz ging uiteindelijk toch overstag, nadat duidelijk was geworden dat ook de VS en Groot-Brittannië tanks zouden leveren. Ook uit andere landen kwamen toezeggingen en Duitsland zal zelf met Nederland en Denemarken honderd tanks leveren.

Morawiecki legde vandaag in Kyiv een krans bij de gedenkmuur voor de oorlog. Polen maakte eind januari bekend ook zestig oudere tanks te zullen sturen, iets wat het land eerder in de oorlog ook al deed.

Feyenoord treft Oekraïens Sjachtar Donetsk in achtste finales Europa League

Feyenoord treft de Oekraïense topclub Sjachtar Donetsk in de achtste finales van de Europa League, zo bleek bij de loting in Nyon. De Rotterdammers beginnen met een uitwedstrijd op 9 maart. De return is op 16 maart. Vanwege de oorlog spelen de Oekraïners hun thuiswedstrijden in het Poolse Warschau.

Rutte spreekt tijdens herdenking in Utrecht

Premier Rutte heeft zojuist per videoboodschap de Oekraïners toegesproken die zich in de Jaarbeurs in Utrecht hadden verzameld. Daar was het eindpunt van de herdenkingsmars die vanmorgen bij het Centraal Station begon. "Nederland staat achter jullie", zei Rutte in de video, die ook in het Oekraïens werd ondertiteld. "Dat geldt niet alleen voor de Nederlandse regering, maar ook voor de mensen die hier wonen."

De premier blikte terug op het begin van de oorlog, die de wereld volgens hem ingrijpend heeft veranderd. "En jullie wereld nog het meest", vertelde hij de vluchtelingen. "Jullie moesten voor je eigen veiligheid en vaak halsoverkop je land verlaten. Je familie, vrienden en alles wat tot dan toe zo vertrouwd en vanzelfsprekend was. Levend met de angst elkaar misschien wel nooit meer terug te zien."

Rutte benadrukte ook dat het belangrijk is om ons te blijven verzetten tegen Rusland: "Nederland staat zij aan zij met de Oekraïners." Hij hoopt dat de Oekraïners in Nederland een "thuis ver van huis" hebben gevonden en dat zij hun verhalen blijven vertellen. "Die verhalen maken ons heel duidelijk waarom onze steun aan Oekraïne zo hard nodig is. Waarom Poetin niet mag winnen. En ook niet zal winnen."

Zelensky geëmotioneerd bij herdenking

President Zelensky heeft op het centrale Sofiaplein in Kyiv een militaire ceremonie bijgewoond om stil te staan bij het uitbreken van de oorlog een jaar geleden. Hij deelde er militaire onderscheidingen uit en herdacht de slachtoffers.

"Tegen iedereen die voor Oekraïne vecht of hier leeft, wil ik zeggen dat ik trots op jullie ben. Wij allemaal, niemand uitgezonderd, zijn trots op jullie", zei de president tegen de tientallen militairen die op het plein bijeengekomen waren. Zijn "Lang leve Oekraïne" werd door de massa beantwoordt met "Lang leve de helden".

Tijdens de ceremonie van een half uur deelde Zelensky medailles uit aan meerdere militairen, onder wie een die op krukken naar hem toekwam. Ook gaf hij een ereteken aan de moeder van een omgekomen militair. Er werd een minuut stilte gehouden om de slachtoffers te herdenken.

Toen het volkslied werd gespeeld, kreeg Zelensky het volgens een correspondent van persbureau Reuters te kwaad. "Zoals wel vaker gedurende deze oorlog liet hij zijn emoties zien. Hij vocht tegen de tranen toen hij de medailles uitreikte en huilde toen het volkslied werd gespeeld."

Zelenksy overhandigt onderscheidingen aan nabestaanden van overleden militairen

Oekraïners starten met Walk of Hope in Utrecht

In Utrecht zijn tientallen Oekraïners begonnen aan een herdenkingsmars vanaf het Centraal Station richting de Jaarbeurs. De 'Walk of Hope' is onderdeel van een herdenkingsdag voor de oorlog in Oekraïne. De wandelaars worden vergezeld door de Utrechtse burgemeester Dijksma en minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Meerdere mensen hebben de Oekraïense vlag om zich heen geslagen.

De route van de wandeling is dezelfde als die veel Oekraïense vluchtelingen aflegden toen ze in Nederland aankwamen als eindpunt van hun vlucht. In de Jaarbeurs is een regionaal opvangpunt opgezet vanwaaruit mensen een opvangplek kregen toegewezen.

Vanmiddag is er ook een herdenking in de Jaarbeurs, waar onder andere premier Rutte en president Zelensky de Oekraïners in videoboodschappen zullen toespreken.

Ook in andere steden wordt stilgestaan bij het uitbreken van de oorlog. In Den Haag gaat in de middag een herdenkingsmars van start en in Amsterdam wordt op verschillende plekken gedemonstreerd. Ook hebben meerdere kerken aangegeven vandaag te zullen bidden voor vrede en klinken er vanavond in meer dan vijftig Nederlandse steden de kerkklokken.

Een Oekraïense militair bij de Walk of Hope in Utrecht

Medvedev: Rusland desnoods beschermen ten koste van Polen

De Russische oud-president Dmitri Medvedev noemt het van levensbelang dat Rusland zijn grenzen beschermt, desnoods ten koste van buurlanden als NAVO-lid Polen. In een bericht op zijn Telegramkanaal zegt hij dat grenzen van vijandige staten zo ver mogelijk van Rusland moeten worden teruggedrongen.

Medvedev, tegenwoordig vicevoorzitter van de Russische Veiligheidsraad, noemt het cruciaal dat Rusland zijn doelen in Oekraïne bereikt. Hij verwacht dat er daarna losse afspraken zullen worden gemaakt om een einde te maken aan de gevechten. Omdat er dan geen allesomvattend veiligheidsverdrag met Europa zal zijn, is het volgens hem belangrijk dat Moskou al zijn vijanden terugdringt. Daarbij noemt hij expliciet Polen, dat een grens deelt met de Russische exclave Kaliningrad en met Belarus, een nauwe bondgenoot van Rusland.

"Het is cruciaal dat alle doelen van de speciale militaire operatie worden bereikt. Om de grenzen van landen die ons bedreigen zo ver mogelijk terug te dringen, zelfs als het gaat om de grenzen van Polen."

Medvedev was president van Rusland in de acht jaren dat Poetin vanwege grondwettelijke beperkingen op zijn ambtstermijn geen staatshoofd mocht zijn. Hij geldt tegenwoordig als een uitgesproken havik in het conflict met Oekraïne en pleitte al vaker voor een harde lijn.

Een aanval op Polen zou Rusland in een direct conflict met de NAVO brengen. President Biden herhaalde deze week nog dat de VS "elke centimeter" van het NAVO-grondgebied zal beschermen. Een aanval op één NAVO-lid wordt daarbij gezien als een aanval op alle aangesloten landen.

Oekraïens volkslied vanavond op ruim 70 carillons

Vanavond klinkt op ruim zeventig plekken in Nederland het Oekraïense volkslied vanuit de kerktorens. Beiaardier Gerda Peters van de Beverwijkse Agathakerk deed een oproepje onder collega-carillonisten.

Peters organiseert de actie "uit betrokkenheid", zegt ze tegen NH Nieuws. "De afgelopen tijd heb ik bijvoorbeeld ook veel Turkse en Syrische liedjes gespeeld." Ze noemt het emotioneel om het volkslied te spelen. "Het grijpt je aan. Ik had gehoopt dat ik het dit jaar niet meer had hoeven spelen."

Ze doet het ook een beetje voor haar Oekraïense collega Iryna Riabchun uit Kyiv. Riabchun speelt vandaag om 14.00 uur voor de Sint-Sofiakathedraal op een mobiel carillon. Dat is via een livestream te volgen.

"Dichter bij huis nodig ik alle Beverwijkers graag uit om naar de prachtig uitgelichte toren te komen, even naar binnen te stappen voor een kopje koffie of om een kaarsje aan te steken", zegt Peters. Om 19.30 uur zal de klokkentoren geel-blauw worden verlicht en klinkt het volkslied.

Herdenkingen wereldwijd

Van Sydney tot New York: oorlog in Oekraïne over de wereld herdacht

Der Spiegel: China onderhandelt over drones

Het Duitse weekblad Der Spiegel schrijft dat China met Rusland onderhandelt over de levering van aanvalsdrones. Het bedrijf Xian Bingo Intelligent Aviation Technology wordt genoemd als mogelijke leverancier van honderd drones die een bom van 35 tot 50 kilo kunnen dragen. Ook zou er gesproken worden over het opzetten van een fabriek in Rusland zelf, waar maandelijks honderd drones gemaakt kunnen worden.

Het is onduidelijk wat de bronnen zijn van Der Spiegel. Afgelopen weekend zei de Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken al dat China wapenleveranties overwoog, zonder in detail te treden. Hij waarschuwde dat dat "ernstige gevolgen" zou hebben.

China reageerde fel op de uitspraken van Blinken en ontkent ook nu weer plannen voor wapenleveranties te hebben. Een regeringswoordvoerder zegt dat er veel desinformatie wordt verspreid en dat men daarom moet onderzoeken wie daarachter zit.

Rusland zette de afgelopen tijd vaker drones in voor aanvallen op Oekraïne. Die zouden naar verluidt van Iraanse en Noord-Koreaanse makelij zijn, al ontkennen beide landen dat. Als China inderdaad wapens gaat leveren zou dat een flinke escalatie van het conflict kunnen betekenen: Peking onthield zich tot nu toe van militaire steun, ondanks het "Onbegrensde Partnerschap" dat de twee landen vlak voor de Russische invasie aangingen.

Lauwe reacties op Chinese stappenplan

Een Chinees twaalfpuntenplan dat tot vrede in Oekraïne moet leiden wordt afwachtend ontvangen. Voorstanders lijken eerst te willen zien wat Peking concreet gaat doen, critici noemen het kwalijk dat Rusland niet als agressor wordt aangewezen.

China publiceerde vannacht een officieel standpunt over de oorlog in Oekraïne, grotendeels een herhaling van eerdere oproepen. Er wordt gepleit voor een staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen, terwijl tegelijkertijd een koude-oorlogsmentaliteit en sancties worden afgewezen. Nergens valt het woord invasie en de oorlog wordt alleen in algemene termen besproken. Het huidige conflict wordt de Oekraïnecrisis genoemd.

NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg noemt China weinig geloofwaardig als bemiddelaar. "Ze hebben niet eens de illegale invasie veroordeeld", benadrukte hij tegenover verslaggevers.

In een eerste reactie zei ook de Duitse minister Lindner van Financiën dat de tekst "meer ambivalent is dan wij zouden willen". Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie was eveneens weinig enthousiast. Ze zei de tekst te zullen gaan bestuderen, maar wilde het voorstel geen vredesplan noemen. "Bovendien heeft China al partij gekozen", benadrukte ze.

De Oekraïense gezant in China reageerde voorzichtig positief en hoopt dat Peking een actievere rol wil spelen in de beëindiging van het conflict. Gevraagd naar de neutrale opstelling van China merkte zij wel op dat president Xi al meerdere keren met Poetin had gesproken, maar tot haar spijt nog niet met Zelensky. "Als ze neutraal willen zijn, moeten ze beide partijen spreken."

Internationaal wordt er rekening mee gehouden dat president Xi vandaag een vredestoespraak zal houden, maar desgevraagd zei het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken nog van niets te weten.

Nieuwe Britse sancties tegen Rusland

De Britse regering heeft nieuwe sancties aangekondigd tegen Rusland. Zo worden er beperkingen opgelegd aan prominente zakenmensen, geldt er een importverbod voor ijzer en staal en wordt de export verboden van "elk product dat Rusland op het slagveld gebruikt", zoals vliegtuigonderdelen, radioapparatuur en elektronica.

Onder de zakenmensen die worden geraakt zijn volgens Groot-Brittannië enkele persoonlijke vrienden van Poetin, zoals Mattias Warnig, die de leiding heeft over gaspijpleiding Nord Stream 2. Ook worden leidinggevenden van banken, luchtvaartmaatschappij Aeroflot, energiebedrijf Gasprom en kernexploitant Rosatom nu geraakt.

"We raken de elite die Poetins belangrijkste industrieën leidt", zei buitenlandminister Cleverly bij bekendmaking van het pakket. Hij wijst erop dat de exportverboden de Russische wapenindustrie hard treffen. Volgens hem moet het land al Sovjettanks inzetten en chips uit koelkasten slopen om wapentuig te kunnen maken.

De leiders van de G7-landen zullen vandaag digitaal overleggen over nog meer sancties.

Zelensky: 'Alles doen om te winnen'

De Oekraïense president Zelensky heeft met een videoboodschap van 15 minuten stilgestaan bij het uitbreken van de oorlog een jaar geleden. "We zijn niet verslagen en we zullen er alles aan doen om dit jaar te winnen."

Zelensky dacht terug aan de ochtend van 24 februari 2022, toen hij in een gehaaste toespraak aankondigde dat Rusland het land was binnengevallen. "Vanaf deze plek sprak ik u rond 07.00 uur toe, met een verklaring die slechts 67 seconden duurde", vertelde hij. "Zo begon de langste dag van ons leven, de moeilijkste uit de recente geschiedenis. We werden vroeg wakker en zijn nooit meer gaan slapen."

In de video getiteld "Een jaar vol onoverwinnelijkheid" schetste de president hoe het land sindsdien is omgebouwd tot een verdedigingsmachine waaraan elke inwoner zijn bijdrage levert. "We zijn één groot leger geworden."

Zelensky stond ook stil bij de slachtoffers. "Bijna iedereen heeft wel een contact in zijn telefoon staan dat nooit meer te bereiken is. Dat niet antwoordt op een sms'je 'Hoe gaat het?' Deze eenvoudige woorden kregen een totaal andere betekenis door een jaar oorlog."

Zelensky in toespraak een jaar na inval: 'Jaar van moed en een jaar van pijn'

'Russische spionnen Australië uit gewerkt'

De Australische inlichtingendiensten hebben de afgelopen maanden een spionagenetwerk in het land ontmanteld. Dagblad The Sydney Morning Herald schrijft op basis van bronnen dat het gaat om een Russische operatie, maar dat wil een woordvoerder niet bevestigen.

De baas van de Australian Security Intelligence Organisation sprak in een speech van goedgetrainde groep die met diplomatieke paspoorten of undercover-identiteiten probeerde Australiërs te rekruteren om geheime informatie te lekken. Het ging volgens hem om de grootste en gevaarlijkste spionageoperatie uit de recente geschiedenis van het land.

ASIO kwam de groep op het spoor omdat er opvallend veel mensen werkten op de bescheiden Russische ambassade in Canberra. Toen de clandestiene activiteiten ontdekt werden, is besloten de groep lange tijd te volgen, om het hele netwerk in kaart te brengen. "Zij waren goed, maar ASIO was beter", vatte ASIO-chef Burgess het samen. "Dit spionnennest is uitgeschakeld."

Om geen diplomatieke rel te veroorzaken, ontmantelde Australië de cel in alle stilte. De leden werden het land uit gewerkt doordat visums werden ingetrokken of niet verlengd. De regering koos voor deze aanpak omdat gevreesd werd dat als de verdachten persona non grata zouden zijn verklaard, Rusland Australische diplomaten het land uit zou zetten.

De Russische ambassade in Australië was niet bereikbaar voor commentaar.

Eiffeltoren in Oekraïnse kleuren

Om het begin van de oorlog een jaar geleden te gedenken, kleurde de Eiffeltoren gisteravond blauw-geel, de kleuren van de Oekraïense vlag. "Glorie voor Oekraïne!", twitterde de Parijse burgemeester Hidalgo. "Parijs bevestigt zijn niet-aflatende steun aan het Oekraïense volk."

De kleuren van de toeristische trekpleister spelen vaker in op de actualiteit. Zo werd er een regenboogvlag geprojecteerd na een bloedbad in een gayclub in Florida, was de toren gehuld in de Franse driekleur na de aanslag in Nice en is hij elke oktober roze om aandacht te vragen voor borstkanker. Vorig jaar kleurde de toren direct na het uitbreken van de oorlog ook al blauw-geel.

De Eiffeltoren in het blauw-geel

China roept in '12-puntenplan' op tot wapenstilstand en onderhandelingen

De Chinese regering heeft een jaar na de Russische invasie een '12-puntenplan' naar buiten gebracht, waarmee het land de oorlog in Oekraïne tot een einde wil brengen. Het plan bevat geen bijzondere nieuwe plannen of stellingnames. Het Chinese plan roept onder meer op tot een staakt-het-vuren en vredesonderhandelingen, maatregelen om ervoor te zorgen dat kerncentrales veilig blijven, 'humanitaire vluchtroutes' voor burgers, en garanties voor een veilige graanexport vanuit Oekraïne. Ook wil China dat westerse landen de sancties tegen Rusland beëindigen.

De Chinese regering heeft eerder gezegd dat het een 'partnerschap zonder grenzen' heeft met Rusland, en beschuldigde vorig jaar westerse landen ervan de oorlog in Oekraïne te hebben uitgelokt. In het nieuwe plan roept China landen wereldwijd op om de 'koude-oorlogsmentaliteit' achter zich te laten, een term die wordt gezien als codetaal voor Amerikaanse bemoeizucht in andere landen. Ook lijkt het plan kritiek te leveren op een mogelijk NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne, in de bewering dat "regionale veiligheid niet kan worden bewerkstelligd door militaire samenwerkingsverbanden te verstevigen of uit te breiden".

China werd er eerder deze week door de VS van beschuldigd wapens te willen leveren aan de Russen, iets dat het land ontkent. In de Algemene Vergadering onthield het land zich donderdag van stemming, toen de resolutie werd behandeld waarin Rusland werd opgeroepen zich terug te trekken uit Oekraïne.

Zelensky: nieuwe beschietingen Cherson, 40.000 inwoners zonder verwarming

Bij nieuwe Russische beschietingen van de stad Cherson zijn zo'n 40.000 mensen zonder verwarming komen te zitten, zo heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in zijn dagelijkse videotoespraak. De zuidelijke stad werd in november bevrijd na maandenlange bezetting, maar ligt sindsdien vrijwel dagelijks onder vuur van Russische troepen.

Volgens Zelensky is de situatie in het zuiden van het land nu "gevaarlijk op sommige plekken, maar onze troepen hebben de middelen om op te treden tegen de bezetters." In het oosten van het land, in de Donbas-regio, is het volgens de president "zeer moeilijk, en pijnlijk. We doen alles wat we kunnen om het te weerstaan." De Russen concentreren daar hun pogingen om terreinwinst te boeken, de afgelopen weken vooral rondom het stadje Bachmoet - zonder veel succes, en met enorm verlies aan manschappen.

VN neemt resolutie aan, maant Rusland zich terug te trekken uit Oekraine

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft vanavond een resolutie aangenomen die Rusland oproept te stoppen met vechten en zich terug te trekken uit Oekraïne.

Meer dan 75 landen spraken de vergadering de afgelopen twee dagen toe. Een meerderheid spoorde de vergadering aan om te stemmen voor de resolutie die de soevereiniteit van het Oekraïense grondgebied onderstreept.

In New York stemden uiteindelijk 141 lidstaten voor. Zeven landen stemden tegen de resolutie: Rusland, Belarus, Syrië, Noord-Korea, Eritrea, Mali en Nicaragua. 32 landen onthielden zich van stemming, waaronder China, India en Pakistan.

De resolutie is niet bindend en heeft daarom geen directe gevolgen. De Algemene Vergadering nam het afgelopen jaar al vijf keer een resolutie aan over de oorlog in Oekraïne.

Minister Hoekstra spreekt de Algemene Vergadering van de VN toe in New York

Jonge Oekraïners dromen over einde oorlog

"Het permanente gevoel dat je door iets bedreigd wordt", daar zouden deze Oekraïense jongeren graag vanaf willen. Een jaar na de Russische invasie zijn ze in een bepaald opzicht gewend aan de oorlogssituatie. Maar ze missen iedere dag hun oude leven, vertellen ze aan NOS-verslaggever Kysia Hekster in Kyiv.

Jonge Oekraïners over één jaar oorlog: 'Mis het om niet bang te hoeven zijn'

Steun onder EU-burgers groot voor hulp aan Oekraïne

Een grote meerderheid van de Europese burgers staat achter de hulp aan Oekraïne. Uit een peiling van Eurobarometer, het instituut van de Europese Unie dat onderzoek doet naar de publieke opinie in alle EU-lidstaten, blijkt dat 91 procent van de burgers de humanitaire hulp steunt. 88 procent is ook voor de opvang van gevluchte Oekraïners in EU-lidstaten.

De financiële steun die Oekraïne van de EU ontvangt, kan op goedkeuring van 77 procent van de bevolking rekenen. 74 procent steunt de economische sancties tegen Rusland.

Een iets kleinere meerderheid vindt het een goed idee om militair materieel, zoals tanks, te financieren en naar Oekraïne te sturen. 65 procent is daarvoor.

De peiling van Eurobarometer werd tussen 12 januari en 6 februari uitgevoerd onder bijna 26.500 EU-burgers.

Zo ziet het zwaar bevochten Bachmoet eruit

Om de Oekraïense stad Bachmoet wordt al maanden zwaar gevochten. Nieuwe dronebeelden laten zien hoezeer de stad verwoest is.

Zo ziet Bachmoet eruit na één jaar oorlog

VS en NAVO waarschuwen China, Zelensky wil wel praten

De Oekraïense president Zelensky heeft vandaag de Spaanse premier Sanchez op bezoek in Kyiv. Na afloop van het bezoek zei Zelensky in een persconferentie dat een ontmoeting tussen Oekraïne en China welkom zou zijn; ook al heeft Zelensky naar eigen zeggen nog geen Chinees vredesplan gezien.

China herhaalde deze week de boodschap dat het wil bemiddelen tussen Oekraïne en Rusland. Tegelijkertijd zou China volgens de Verenigde Staten plannen hebben om oorlogsmaterieel aan de Russen te leveren. Ook secretaris-generaal van de NAVO Stoltenberg zei eerder vandaag dat er "signalen zijn" dat China wapens naar Rusland wil sturen en waarschuwde Peking vandaag om dat niet te doen.

De Amerikaanse minister van Financiën Yellen zette de waarschuwing vandaag kracht bij door te zeggen dat er "serieuze gevolgen" zullen zijn voor de Chinese regering en voor Chinese banken en bedrijven, als China besluit Rusland te steunen of de sancties tegen Rusland te negeren.

De Chinese topdiplomaat Wang Yi bracht gisteren nog een bezoek aan president Poetin in Moskou.

Wegdek voor Russische ambassade in Londen krijgt kleuren Oekraïense vlag

Aan de vooravond van de herdenking van de Russische aanval op Oekraïne hebben demonstranten de weg voor de Russische ambassade in Londen de kleuren van de Oekraïense vlag gegeven.

Volgens een journalist ter plaatse was dat het werk van een groep die zich Led by Donkeys (Geleid door ezels) noemt. Op een Twitter-account van de groep is inderdaad een video over de actie te zien. "Oekraïne is een onafhankelijke staat en het volk heeft alle recht over zijn eigen lot te beslissen", schrijft de groep. "De aanwezigheid van een enorme Oekraïense vlag voor de ambassade in Londen zal Poetin daaraan herinneren."

Led by Donkeys komt geregeld in het nieuws met opvallende politieke acties. Meestal zijn die tegen de Britse regering gericht.

Weg voor Russische ambassade in Londen beklad met Oekraïense vlag

Tot dusver 26 veroordelingen voor oorlogsmisdrijven in Oekraïne

Oekraïense rechtbanken hebben sinds het begin van de Russische aanval vorig jaar 26 personen veroordeeld voor oorlogsmisdaden. Ze werden verdacht van moord, verkrachting, het onder vuur nemen van woningen, mishandeling van burgers en plundering. Tegen nog eens bijna 300 verdachten is een aanklacht ingediend.

De cijfers komen van de Oekraïense aanklager bij het Joint Investigation Team in Den Haag dat onderzoek doet naar oorlogsmisdaden in Oekraïne. De namen en nationaliteiten van de veroordeelden en verdachten heeft de aanklager niet bekendgemaakt en evenmin of er personen bij verstek zijn veroordeeld.

Oekraïne heeft tot nu toe 71.000 gebeurtenissen als oorlogsmisdaden geregistreerd. "De wreedheden en vernietiging door Rusland veroorzaakt zijn eindeloos", zei de aanklager. "Grootschalige raketaanvallen vernietigen de publieke voorzieningen en veel mensen zijn omgekomen. De schade kan niet ongedaan worden gemaakt, maar we kunnen de verantwoordelijken wel voor de rechter brengen." Rusland ontkent dat zijn leger wreedheden begaat en burgers onder vuur neemt.

Het Joint Investigation Team werkt samen met het Internationaal Strafhof in Den Haag en met Eurojust, het samenwerkingsverband van gerechtelijke instanties uit EU-landen dat ook in Den Haag is gevestigd.

Onderzoek naar de dood van een vrouw die vermoedelijk door Russen werd gedood in de buurt van Cherson

Ook Duitsland hijst de Oekraïense vlag om begin oorlog te herdenken

Het Duitse parlement en het kantoor van de Duitse bondspresident hijsen morgen behalve de Duitse en de Europese vlag ook de vlag van Oekraïne. Morgen is het precies een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. "We willen een duidelijk signaal van onze solidariteit met het Oekraïense volk afgeven", laat het parlement weten.

Ook op het Nederlandse ministerie van Algemene Zaken, op het Binnenhof in Den Haag, wappert morgen de Oekraïense vlag. Premier Rutte kondigde dat dinsdag al aan in een debat in de Tweede Kamer. Waarschijnlijk zal de vlag ook bij andere ministeries te zien zijn.

Voor andere overheidsgebouwen komt geen vlaginstructie. Het kabinet kan andere overheidsinstanties niet verplichten om de Nederlandse vlag te hijsen.

In maart vorig jaar hees de Bondsdag de Oekraïense vlag bij een bezoek van president Zelensky

Wagnerbaas Progozjin na ruzie met legertop: we krijgen weer munitie

De baas van de Russische Wagnergroep, Jevgeni Prigozjin, zegt dat zijn huurlingenleger weer munitie krijgt. Gisteren gaf hij het ministerie van Defensie in harde bewoordingen de schuld van de dood van veel van zijn manschappen op het slagveld. Als het Russische leger voldoende munitie had geleverd, was dat niet gebeurd, zei hij.

"Vandaag om 06.00 uur kwam de aankondiging dat de levering van munitie is gestart, zegt Prigozjin vandaag op Telegram. "Waarschijnlijk is de boel in beweging. Tot nu toe alleen op papier, maar ons is verteld dat de belangrijkste documenten zijn getekend."

Prigozjin ligt al langer met de legerleiding overhoop. Dinsdag beschuldigde hij minister van Defensie Sjojgoe en legerschef Gerasimov van verraad, omdat zij de levering van wapens en munitie aan de Wagnergroep zouden tegenhouden. Het ministerie van Defensie ontkende dat de Wagnergroep werd geboycot.

15 miljoen extra voor taalles Oekraïners

Het kabinet geeft gemeenten 15 miljoen euro extra om Oekraïense vluchtelingen Nederlands te leren. Dat moet het voor hen makkelijker maken om werk te vinden, contact met Nederlanders te maken en onderwijs in het Nederlands te volgen. Oekraïners krijgen al Nederlandse les, maar dat wordt betaald uit een budget dat ook voor andere vluchtelingen bedoeld is.

In Nederland wonen op dit moment zo'n 90.000 Oekraïense vluchtelingen. Ruim 30.000 van hen hadden op 1 november een baan. Dat komt neer op 46 procent van de 15- tot 65-jarige Oekraïners in Nederland.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwacht dat dit aandeel groeit. Wel gaat het vaak om tijdelijke contracten, ook past het werk lang niet altijd bij de vaardigheden en ervaringen van de werknemer.

Moskou: Oekraïne bereidt false flag-operatie voor in Transnistrië

Het Russische ministerie van Defensie beweert dat Oekraïne op korte termijn Transnistrië wil aanvallen. Dat is een pro-Russisch gebied dat van Moldavië is afgescheiden waar Russische militairen zijn gelegerd.

Als excuus voor de aanval zou een zogeheten false flag-operatie worden opgezet: Oekraïne zou doen of Moldavië of Oekraïne vanuit Transnistrië wordt aangevallen. "De saboteurs zullen Russische militaire uniformen aantrekken", aldus het ministerie. Dat zou een rechtvaardiging zijn om een tegenaanval op te zetten.

De Moldavische president Sandu zei eerder deze maand juist dat Moskou een staatsgreep in haar land voorbereidt en Transnistrië in de oorlog met Oekraïne wil betrekken.

Moldavië maakte deel uit van de Sovjetunie. Transnistrië scheidde zich in 1990 af, maar wordt door vrijwel niemand erkend. Het is een langgerekt gebied aan de oostkant van Moldavië, tegen de grens met Oekraïne. Het heeft een gemengde bevolking, maar de meeste inwoners voelen zich Moldavisch, Russisch of Oekraïens.

Controle op de grens tussen Transnistrië en Moldavië

Leider Wagnergroep geeft ministerie de schuld van vele doden in zijn huurlingenleger

De baas van de Wagnergroep Jevgeni Prigozjin geeft het Russische ministerie van Defensie de schuld van het hoge aantal verliezen in zijn huurlingenleger. Hij wijt die aan het tekort aan wapens en munitie, die het ministerie zou moeten leveren. Ook zou hij te weinig transportmiddelen tot zijn beschikking krijgen, zo was in een uitzending van Nieuwsuur te horen.

Volgens het Britse ministerie van Defensie komt zo'n vijftig procent van de Wagnerhuurlingen om in de strijd of raakt gewond. Vooral bij Bachmoet zijn de verliezen hoog. Gisteren toonde Prigozjin een foto van wat tientallen omgekomen huurlingen zouden zijn. Dat was niet nodig geweest als ze voldoende munitie hadden gehad, zei hij.

Het Russische ministerie van Defensie wijst de beschuldigingen van de hand. Het zegt dat alleen de vijand voordeel heeft van pogingen om tweedracht te zaaien, zonder te zeggen wie er tweedracht zaait.

De kritiek van Prigozjin is riskant, zei Peter Wijninga van het Haagse Centre For Strategic Studies (HCSS) tegen Nieuwsuur. "Dit kan voor hem zeker een staartje krijgen. En die kans is groot, zolang Poetin nog alle touwtjes in handen heeft. En dan kan Prigozjin maar beter uit de buurt van hoge flatgebouwen blijven, om het zo maar uit te drukken. Want zo gevaarlijk kan het worden voor hem."

Jevgeni Prigozjin

Oekraïners in Nederland verdeeld over terugkeer

Van de 90.000 Oekraïners die naar Nederland zijn gevlucht, wil een derde hier blijven. Een derde wil terug en nog eens een derde weet het nog niet. Dat blijkt uit een rondgang van de NOS in samenwerking met de Opora Foundation.

De Oekraïners die niet terug willen, hebben hier vaak kinderen op de basisschool of komen uit steden die in de oorlog met Rusland veel schade hebben opgelopen, zoals Charkiv. Ook maken ze zich zorgen over hun veiligheid in Oekraïne.

Na de Russische inval, morgen precies een jaar geleden, vluchtten 8 miljoen Oekraïners naar het buitenland. De meesten verblijven in Polen en Duitsland.

Aantal Oekraïense vluchtelingen per Nederlandse gemeente

Zweedse premier: in maart weer in gesprek met Turkije over NAVO-lidmaatschap

Zweden en Turkije gaan mogelijk halverwege maart weer in gesprek over toetreding van Zweden tot de NAVO. Dat heeft de Zweedse premier Kristersson gezegd in een interview met de Zweedse publieke omroep SVT. "Er is ook al een datum, het is geen geheim, maar we wachten nog op bevestiging", zei hij.

Vorig jaar diende Zweden, samen met Finland, een officieel verzoek in om lid te worden van de NAVO. De Scandinavische landen willen toetreden tot het bondgenootschap vanwege de Russische inval in Oekraïne. Turkije moet als een van de weinige NAVO-landen nog instemmen met het verzoek van Zweden en Finland. President Erdogan zegt dat beide landen onderdak bieden aan terroristische organisaties.

Gesprekken tussen Turkije, Zweden en Finland liepen eind januari spaak, nadat in onder meer Stockholm anti-Turkse protesten waren uitgebroken. Maandag zei de Turkse minister van Buitenlandse Zaken al dat de gesprekken binnenkort weer verder gaan.

Muziek, feest, maar vooral heel veel Rusland bij stadion-bijeenkomst in Moskou

Poetin spreekt Russen toe bij nationalistische bijeenkomst in stadion

VN-topman Guterres noemt een jaar oorlog een 'sombere mijlpaal'

Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, heeft de Russische invasie in Oekraïne opnieuw veroordeeld. In een buitengewone vergadering van de Algemene Vergadering van de VN stond hij stil bij het begin van de oorlog, vrijdag een jaar geleden. "De invasie is een schande voor ons gezamenlijke geweten", zei hij. Hij sprak van "een sombere mijlpaal voor de bevolking van Oekraïne en de internationale gemeenschap".

Ook wees hij op de herhaaldelijke dreiging van de Russische president Poetin om nucleaire wapens te gebruiken. "Dit zogenaamde tactische gebruik van kernwapens is volstrekt onacceptabel. Het wordt hoog tijd om een stap terug te doen."

De VN neemt waarschijnlijk morgen een resolutie aan over de noodzaak om zo gauw mogelijk een alomvattend, duurzaam vredesakkoord te sluiten, in lijn met het VN-handvest. Oekraïne en zijn bondgenoten hopen dat Rusland verder geïsoleerd raakt als de overgrote meerderheid van de VN-landen zich achter dit soort resoluties schaart.

Hongarije bespreekt volgende week NAVO-toetreding Finland en Zweden

Het Hongaarse parlement debatteert vanaf volgende week woensdag over de ratificatie van de toetreding tot de NAVO van Zweden en Finland. De Scandinavische landen vroegen het lidmaatschap vorig jaar aan, niet lang na de Russische inval in Oekraïne. Hongarije en Turkije hebben de toetreding als enige NAVO-landen nog niet geratificeerd.

Hongarije heeft wel de verklaring van de Bucharest Nine ondertekend over het uitbreiden van de NAVO-aanwezigheid op hun grondgebied. In de verklaring spreekt de groep opnieuw zijn steun uit voor Oekraïne. De Bucharest Nine is een groep van negen landen die is opgericht in 2015, naar aanleiding van de agressieve houding van Rusland na de inname van de Krim in 2014. De groep bestaat uit Roemenië, Hongarije, Bulgarije, Tsjechië, Slowakije, Polen, Estland, Letland en Litouwen.

De instemming van Turkije lijkt verder weg. President Erdogan zegt dat Zweden en Finland onderdak bieden aan terroristische organisaties. Hij doelt daarmee op Koerdische militante bewegingen als de PKK en YPG, en op aanhangers van de Gülen-beweging. Hij eist dat met name Zweden daartegen harder optreedt.

'Russische militairen breken door linies bij Kreminna, maar zijn weer teruggedrongen'

Russische troepen zijn er bij de oostelijke stad Kreminna in geslaagd door Oekraïense verdedigingslinies te breken, maar ze werden teruggedrongen. Daarbij raakten ze een deel van hun zware materieel kwijt, zei gouverneur Haidai van de regio Loehansk in een interview met de Oekraïense televisie.

De strijd om de stad duurt al maanden. Gisteren probeerden de Russen ook door de Oekraïense linies te breken, maar zonder succes, zei Haidai op Telegram.

Ook op andere plaatsen in het oosten van Oekraïne hebben de Oekraïense strijdkrachten de afgelopen 24 uur Russische aanvallen afgeslagen, meldt de generale staf van het leger.

VN stemt morgen over resolutie tegen Rusland

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties stemt morgen over een resolutie waarin van Rusland wordt geëist dat het zijn troepen terugtrekt uit Oekraïne. Vrijdag is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Voorafgaand aan de stemming zullen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken, zijn Duitse ambtgenoot Baerbock en een Britse topdiplomaat de vergadering toespreken.

Anders dan in de VN-Veiligheidsraad heeft Rusland in de Algemene Vergadering geen vetorecht. Het kan dus niet voorkomen dat de resolutie wordt aangenomen. Toch zal dat de situatie in Oekraïne naar alle waarschijnlijkheid niet veranderen. Daar is het de bondgenoten van Oekraïne ook niet om te doen. Met de resolutie willen de indieners dat zo veel mogelijk landen zich tegen het Russische optreden uitspreken.

In oktober stemden 143 van de 193 lidstaten van de VN tegen "gepoogde" illegale annexaties door Rusland. Ook erkenden ze opnieuw de grenzen van Oekraïne. Vijf landen stemden tegen, behalve Rusland ook Belarus, Noord-Korea, Nicaragua en Syrië. 35 landen, waaronder China en India, onthielden zich formeel van stemming. De resterende tien landen waren niet aanwezig om te stemmen.

Luchtalarm op Russische zenders werk van hackers

Het Russische ministerie voor Noodsituaties zegt dat de waarschuwing voor luchtaanvallen, die vandaag in Rusland op meerdere commerciële radiostations is uitgezonden, het werk was van hackers. "Het ministerie laat weten dat het nepinformatie is en niet met de werkelijkheid overeenstemt. We vragen u vriendelijk alleen de officiële bronnen te raadplegen."

Volgens het ministerie zonden de gehackte stations een waarschuwing uit dat er een lucht- en een raketaanval zat aan te komen. Luisteraars werden opgeroepen een schuilplaats op te zoeken.

Vorig jaar mei hadden hackers het gemunt op de tv-uitzendingen rond de Dag van de Overwinning in Rusland. Tijdens die uitzendingen waren daardoor anti-oorlogsslogans te zien. Een daarvan luidde: "Het bloed van duizenden Oekraïners en honderden vermoorde kinderen kleeft aan jullie handen. De televisie en de autoriteiten liegen. Zeg nee tegen oorlog."

Finse president: 'Finland en Zweden hand in hand naar lidmaatschap NAVO'

Finland en Zweden gaan "hand in hand" op weg naar het NAVO-lidmaatschap. Dat heeft de Finse president Sauli Niinisto vandaag gezegd. Hij voegde er wel aan toe dat het besluit voor ratificatie bij Turkije ligt.

"We gaan hand in hand wat betreft de dingen die we in eigen handen hebben", zei Niinisto op een gezamenlijke persconferentie met de Zweedse en Noorse premiers. "Maar ratificatie ligt niet in onze handen."

Zweden en Finland dienden vorig jaar een aanvraag in om lid te worden van de NAVO na de Russische invasie van Oekraïne. Turkije schortte vorige maand de gesprekken met Finland en Zweden op, na verschillende protesten in Stockholm en de verbranding van een koran door de extreemrechtse Deens-Zweedse activist Rasmus Paludan.

Behalve Turkije heeft ook Hongarije nog niet ingestemd met de toetreding van de Noord-Europese landen: daar is de goedkeuring al drie keer uitgesteld.

NAVO-baas: 'Rusland mag niet doorgaan met afbreken Europese veiligheid'

Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, sprak na Biden op de bijeenkomst van de zogenoemde 'Boekarest Negen'. Daar ging hij in op de woorden van Biden, en prees hij de Amerikaanse president en diens "ijzersterke inzet" voor de Europese veiligheid.

Ook zei hij dat de Russische president Poetin zich niet voorbereidt op vrede, maar "op meer oorlog". Hij zei dat de NAVO de Russische agressie moet doorbreken. "We weten niet wanneer de oorlog zal eindigen, maar als dat het geval is, moeten we ervoor zorgen dat de geschiedenis zich niet herhaalt", zei Stoltenberg.

"We hebben gedurende vele jaren Russische agressie gezien; Georgië in 2008, de Krim en Donbas in 2014, en daarna de volwaardige invasie van Oekraïne vorig jaar. We kunnen niet toestaan dat Rusland doorgaat met het afbreken van de Europese veiligheid. We moeten de cyclus van Russische agressie doorbreken. De NAVO-bondgenoten zijn nog nooit zo verenigd geweest."

Biden: 'We zullen elke centimeter van NAVO-gebied verdedigen'

De Amerikaanse president Joe Biden is vandaag in Warschau in Polen, waar hij een ontmoeting heeft met leden van de 'Boekarest Negen', een groep van Oost-Europese NAVO-landen die bestaat uit Polen, Roemenië, Bulgarije, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen en Slowakije.

Voorafgaand aan gesprekken met de leiders van de landen, noemde Biden het een "grote fout" van de Russische president Poetin om medewerking aan de zogeheten New Start-overeenkomst op te schorten.

Later, tijdens een bijeenkomst van de Boekarest Negen, zei Biden dat de leiders aan tafel "beter dan wie dan ook" weten wat er op het spel staat in Oekraïne. "De leiders rond deze tafel hebben herhaaldelijk hun steun betuigd", zei hij.

Biden herhaalde dat hij "elke centimeter van de NAVO" zal verdedigen. "Wat op het spel staat, is niet alleen Oekraïne, het is vrijheid", zei hij. "Dingen zijn radicaal veranderd, we moeten ervoor zorgen dat we ze terug veranderen."

Jens Stoltenberg en Joe Biden (derde en tweede van links) in Warschau vandaag

Kort bezoek Poetin aan patriottische bijeenkomst

Het optreden van Poetin op de patriottische bijeenkomst in het Loezjniki-stadion in Moskou was van korte duur.

De president hield een korte toespraak. "Zelfs de kinderen die brieven naar de strijders aan het front sturen, zijn belangrijk", hoorde correspondent Max Seddon van de Financial Times Poetin zeggen. Na nog een paar hoera's en wat mee-lispelen met het volkslied verdween Poetin weer.

Na het moment met Poetin gingen de optredens nog door, maar dropen de eerste toeschouwers wel al af. Onder meer vanwege de kou.

Als een man herinnerd wordt aan de Russische troepen die ook de kou moeten trotseren in de loopgraven zegt hij: "Dat is hun keus!"

Poetin spreekt op patriottische bijeenkomst in stadion Moskou

Daags na zijn toespraak tot het parlement spreekt de Russische president Poetin zometeen een menigte toe in het Loezjniki-stadion in Moskou. Daar is een grote patriottische bijeenkomst aan de gang, met onder meer verschillende optredens van artiesten. Poetins toespraak moet volgens Russische media worden gezien als een vervolg op de speech van gisteren.

Op het evenement zijn volgens de organisatie 200.000 toeschouwers afgekomen. Tienduizenden aanwezigen zwaaien met Russische vlaggen. Of ze daar geheel vrijwillig zijn, wordt betwijfeld: The Moscow Times meldt dat een overheidsinstelling 70 procent van haar arbeiders gedwongen heeft om naar de pro-oorlogsbijeenkomst te gaan.

De krant citeert een staatsambtenaar die zegt: "Eerlijk gezegd vind ik het absurd. We moeten gaan en er is niets dat we kunnen doen. De autoriteiten gebruiken het als propagandamiddel om te pronken voor Z-patriotten en tv-kijkers. Ik zou niet vrijwillig naar het evenement gaan."

De letter Z is het symbool voor pro-Russisch nationalisme sinds de invasie in Oekraïne.

Een correspondent van The New York Times is in het stadion:

'Rakettest Rusland mislukte toen Biden in Kyiv was'

Rusland heeft een test uitgevoerd met een intercontinentale ballistische raket, op het moment dat de Amerikaanse president Biden maandag op bezoek was in Kyiv. Dat melden Amerikaanse overheidsbronnen aan CNN. De test bleek mislukt te zijn.

De bronnen melden dat Rusland de VS op voorhand al had laten weten de oefening uit te voeren. Washington zou het niet hebben opgevat als een escalatie.

De test met de Sarmat-raket, met als bijnaam Satan II, kan meerdere kernkoppen dragen. Volgens CNN denken Amerikaanse functionarissen dat Poetin de test zou hebben aangehaald in zijn toespraak tot de Doema gisteren, als hij wel succesvol was verlopen. Dat bleek niet het geval te zijn, meldt de Amerikaanse omroep.

Overigens zijn tests met de intercontinentale ballistische raket in het verleden wel geslaagd. Zo meldde Moskou in april vorig jaar een succesvolle poging.

Reportage uit Boetsja: kinderen getraumatiseerd door oorlog

Een jaar oorlog in Oekraïne heeft diepe sporen nagelaten bij de bevolking, Fysiek zichtbare, maar ook psychische schade. Ook veel kinderen hebben trauma's opgelopen en dat heeft grote gevolgen. Verslaggever Roel Pauw ging naar het zwaar getroffen Boetsja.

Lees zijn reportage hier:

Poetin ontmoet Chinese topdiplomaat

In Moskou is een ontmoeting gaande tussen de Russische president Poetin en de Chinese topdiplomaat Wang Yi. Het is onduidelijk waar de twee het precies over zullen hebben. De Verenigde Staten hebben Peking zaterdag in elk geval gewaarschuwd geen materiële steun te bieden aan het Russische leger. China ontkent dat het de Russen militaire steun biedt.

De diplomaat sprak vanochtend al met minister Lavrov van Buitenlandse Zaken en prees de samenwerking tussen de twee landen. "Ondanks de veranderende internationale situatie is China vastberaden om samen met Rusland de positieve ontwikkeling in onze relatie te blijven verbeteren", sprak Wang Yi.

De Chinese president Xi is gedurende de oorlog in Oekraïne achter Poetin blijven staan. De twee landen zijn sindsdien meer met elkaar gaan handelen. Zo heeft Rusland meer olie geëxporteerd naar China en andere Aziatische landen.

Zelensky wil naar NAVO-top in juli

De Oekraïense president Zelensky wil in juli een NAVO-top in Vilnius bijwonen. Dat zegt de Oekraïense ambassadeur in Litouwen tegen het Baltische persbureau BNS. "We zijn het bezoek aan het plannen, maar we hebben eerst wel een uitnodiging nodig omdat Oekraïne geen NAVO-lid is", zegt ambassadeur Petro Besta. "We hopen hem (Zelensky) te kunnen ontvangen en hopen de oorlogssituatie in de tussentijd drastisch veranderd te hebben."

De steun aan Oekraïne zal een van de belangrijkste agendapunten zijn op de top. Bondgenoten van Oekraïne binnen de NAVO, waaronder Litouwen, hopen dan concrete informatie te krijgen over een toekomstig toetreden van het land tot het bondgenootschap. "We verwachten een duidelijke toezegging dat Oekraïne het NAVO-lidmaatschap krijgt op het moment dat de oorlog is afgelopen", zegt Besta.

Zelensky is sinds het uitbreken van de oorlog, een jaar geleden, twee keer op buitenlandse reis geweest. In december was hij in Washington en deze maand deed hij nog Londen, Parijs en Brussel aan.

De NAVO-top wordt op 11 en 12 juli gehouden in Litouwen. De meeste leiders van de NAVO, zoals de Amerikaanse president Biden, zullen daarbij aanwezig zijn.

Twee gewonden in Charkiv

Bij de raketinslagen van vanochtend in Charkiv zijn zeker twee mensen gewond geraakt. Dat schrijft gouverneur Synyehubov van de regio Charkiv op berichtendienst Telegram. Hij laat weten dat er zeker vier explosies zijn waargenomen in het gebied.

Doema stemt in met opschorten nucleair verdrag

Het lagerhuis van het Russische parlement, de Doema, heeft ingestemd met het opschorten van het New Start-verdrag, het laatste nog bestaande nucleaire verdrag met de Verenigde Staten. President Poetin kondigde gisteren in zijn jaarlijkse toespraak al aan dat dat voorstel in stemming zou worden gebracht. Het hogerhuis stemt vanmiddag over het voorstel, waarna het van kracht kan worden.

Het verdrag werd in 2010 gesloten door de toenmalige presidenten Obama en Medvedev. Poetin was toen premier. Beide landen spraken af niet meer dan 700 intercontinentale ballistische raketten en 1550 kernkoppen te bezitten, net als 800 draagraketten en bommenwerpers uitgerust voor nucleaire bewapening.

NAVO-landen en experts noemen het opschorten van New Start slecht nieuws, al is vooral veel onduidelijk over wat deze stap van Rusland betekent.

Lees hier meer over het New Start-verdrag:

Explosies in Charkiv, luchtalarm in Kyiv

In Charkiv, in het oosten van Oekraïne, zijn vanochtend meerdere explosies gehoord. Die zouden veroorzaakt zijn door Russische raketten. Er zijn vooralsnog geen berichten over slachtoffers of schade aan gebouwen.

In hoofdstad Kyiv ging vanochtend het luchtalarm af, maar er zijn geen raketinslagen gehoord.

Onenigheid Rusland en VN over kerncentrale Zaporizja

Rusland zegt zich "grote zorgen" te maken over de veiligheidssituatie bij de kerncentrale in Zaporizja. Sinds september staan er permanent medewerkers van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) gestationeerd, nadat Russische bombardementen in de buurt van de centrale tot grote angst voor een kernramp hadden geleid.

Het IAEA-team had deze maand al afgelost moeten zijn door een verse ploeg, maar Rusland zegt dat de Verenigde Naties die wissel hebben geblokkeerd. Een VN-organisatie die zich richt op veiligheid zegt dat te hebben gedaan vanwege zorgen over de route van en naar de faciliteit die het Russische ministerie van Defensie heeft voorgesteld. De VN vindt die te gevaarlijk en eist een andere route waarlangs de IAEA-inspecteurs zich kunnen verplaatsen. De kerncentrale ligt dicht bij de frontlinie in het zuiden van Oekraïne.

Het is onduidelijk of Rusland aan die eis tegemoet wil komen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat de ploegenwissel voor het eind van de maand moet doorgaan. "Als dat niet gebeurt, beschouwen we de houding van de VN-organisatie voor veiligheid als een opzettelijke poging om het werk van het IAEA-personeel te hinderen."

De kerncentrale in Zaporizja

Mariniers Doorn trainen Oekraïense rekruten in Engeland

Mariniers van de kazerne in Doorn trainen op dit moment honderden Oekraïense rekruten op een geheime plek in Engeland. Binnenkort vertrekt de eerste lichting naar het front, schrijft RTV Utrecht. "We stomen ze binnen vijf weken klaar, de tijdsdruk is enorm", vertelt majoor Koen, die niet met achternaam genoemd wil worden.

De rekruten hebben vaak geen ervaring met defensie. Onder hen zijn mannen die bijvoorbeeld bakker of ict'er zijn. Vijf weken training is volgens Koen "waanzinnig kort". "Helaas hebben we niet de luxe om maandenlang te trainen. Zelf heb ik negen maanden opleiding gehad en toen voelde ik mij er nog niet klaar voor, maar dit is het beste wat we kunnen bieden."

De mannen leren onder meer hoe je de nacht doorbrengt en eten klaarmaakt. Ze worden voorbereid op slapen in het veld of de nacht doorbrengen in een put. "Daar moet je ze op voorbereiden", aldus de majoor. Verder krijgen ze medische lessen, schiettrainingen en lessen in aanvallen.

De rekruten hebben volgens zijn collega's een grote drijfveer. "We horen dingen als: 'Als ik niet ga vechten, wie dan wel?' En: 'Ik wil dat mijn kinderen in een vrij land opgroeien.' Er is veel intrinsieke motivatie. Dat helpt ons ook enorm."

VN-debat over resolutie voor vrede

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties komt vandaag bijeen om te kijken of er brede steun is voor een resolutie over de oorlog in Oekraïne. In de concept-resolutie klinkt de noodzaak door om "zo snel mogelijk een veelomvattende, rechtvaardige en aanhoudende vrede" te bereiken in Oekraïne.

Vandaag wordt er gedebatteerd over de resolutie. De verwachting is dat er morgen pas over wordt gestemd.

Russisch ministerie van Defensie ontkent beperking levering munitie aan 'vrijwilligers'

Het Russische ministerie van Defensie ontkent dat het ministerie de levering van munitie aan "vrijwilligers" aan het front beperkt.

Eerder vandaag beschuldigde Jevgeni Prigozjin, de eigenaar van huurlingengroep Wagner, de Russische minister van Defensie en de chef van de generale staf ervan zijn strijders te beroven van munitie en te proberen Wagner te vernietigen. Prigozjin sprak van "hoogverraad."

Het ministerie noemt Wagner niet specifiek, maar zei dat het creëren van onderscheid "contraproductief en in het voordeel van de vijand" werkt.

President Biden in Warschau: 'Kyiv is sterk, trots en vrij'

President Biden hield vandaag in de Poolse hoofdstad Warschau een toespraak, in het teken van één jaar oorlog in Oekraïne. "Ik kan u vertellen dat Kiev sterk, trots en vrij is" zei hij.

President Biden spreekt in Polen: 'Kyiv is sterk, trots en vrij'

Vrijdag Oekraïense vlag op ministeries in Den Haag

Op het ministerie van Algemene Zaken in Den Haag, naast het Torentje, wappert aanstaande vrijdag de Oekraïense vlag. Dat heeft premier Rutte gezegd in een debat over de steun aan Oekraïne in de Tweede Kamer. Het is vrijdag precies een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Behalve op het ministerie van Rutte zal de geel-blauwe vlag waarschijnlijk ook op andere ministeries in Den Haag gehesen worden, zei de premier.

D66 had Rutte gevraagd of het mogelijk is om een vlaginstructie op te stellen, zodat op alle Nederlandse overheidsgebouwen de Oekraïense vlag zou wapperen. Maar volgens Rutte is dat niet mogelijk, omdat de officiële vlaginstructie van het kabinet alleen voor de Nederlandse driekleur geldt, en niet voor vlaggen van andere landen.

Poetin dient wetsontwerp in over de opschorting van het nucleaire verdrag met VS

De Russische president Poetin heeft een wetsvoorstel ingediend bij de Doema over de opschorting van het nucleaire verdrag met de Verenigde Staten. Dat maakt het Russische parlement bekend. In zijn toespraak vanmiddag zei Poetin het 'New Start-verdrag' met de VS op te schorten.

In het nucleaire verdrag spraken beide landen in 2010 af niet meer dan 700 intercontinentale ballistische raketten, 1550 kernkoppen, 800 draagraketten en bommenwerpers uitgerust voor nucleaire bewapening te bezitten.

Het wetsvoorstel wordt morgen behandeld tijdens de plenaire zitting van de Doema, laat Doema-lid Volodin weten. Volgens Volodin zal er onmiddellijk een beslissing over genomen worden. Daarna zal het wetsvoorstel doorgestuurd worden naar de Federatieraad.

Oekraïense vicepremier: 'Rusland moet boeten voor deporteren kinderen'

Iryna Veresjtsjoek is verantwoordelijk voor de aanpak van de humanitaire gevolgen van de oorlog. In Nieuwsuur blikt ze terug op een jaar oorlog, en kijkt ze vooruit.

Oekraïense vicepremier: 'Rusland moet boeten voor deporteren kinderen'

Italiaanse premier Meloni: 'geen sprake van militaire vliegtuigen naar Oekraïne'

Het leveren van Italiaanse gevechtsvoertuigen aan Oekraïne is niet aan de orde, zei de Italiaanse premier Meloni na afloop van haar gesprekken in Kyiv. Op een gezamenlijke persconferentie met de Oekraïense president Zelensky zei Meloni wel dat Italië overweegt om meer luchtverdedigingssystemen te sturen.

Meloni bezocht vandaag de door de oorlog zwaar getroffen steden Boetsja en Irpin. Tijdens haar bezoek kreeg de Italiaanse premier een herdenkingsmunt van de burgemeester van Boetsja.

Italiaanse premier Meloni bezoekt de getroffen Oekraïense steden Boetsja en Irpin

Wat betekent de Russische opschorting van het 'New Start'-verdrag?

De Russische president Poetin zei vanmiddag in zijn speech dat Rusland het laatste nog geldende nucleaire verdrag met de Verenigde Staten opschort. Wat dat betekent, legde defensie-expert Han Bouwmeester uit in de Q&A-sessie hieronder.

Q&A over opschorten kernverdrag, met defensie-expert Han Bouwmeester

Biden: Poetin kan de oorlog met één woord stoppen

President Biden heeft in zijn toespraak in Warschau de schuld voor de oorlog in Oekraïne neergelegd bij de Russische president Poetin. "President Poetin heeft voor deze oorlog gekozen. Elke dag dat de oorlog voortduurt, is zijn keuze. Hij kan de oorlog met één woord stoppen."

Ook benadrukte Biden dat de Verenigde Staten Oekraïne zullen steunen bij het verdedigen van het eigen grondgebied. "Oekraïne zal nooit een overwinning voor Rusland worden."

Biden blikte zoals verwacht terug op één jaar oorlog in Oekraïne. Hij zei dat er veel is om trots op te zijn, maar dat er nog veel moeilijke dagen zullen volgen voor Oekraïne. "Dit is geen kwestie van een dag of een jaar."

Deze week volgen er nieuwe sancties tegen Rusland, kondigde de Amerikaanse president aan. "Samen kunnen we ervoor zorgen dat Rusland een hoge prijs betaalt."

Ook citeerde Biden het bekendste artikel van het Noord-Atlantisch Verdrag: artikel 5. "Een aanval op één is een aanval op allen, het is een heilige eed. We zullen elke centimeter van het NAVO-gebied verdedigen." Van een aanval op Rusland is geen sprake, zei de president. "Het Westen beraamt geen aanval op Rusland."

Biden: 'Kyiv is sterk, Kyiv is trots, en het belangrijkste: Kyiv is vrij'

"Een jaar geleden bereidde de wereld zich voor op de val van Kyiv", zegt Biden. "Kyiv is sterk, het is trots, en het belangrijkste: Kyiv is vrij." Toen Rusland Oekraïne binnenviel, was het niet alleen Oekraïne dat werd getest, zegt Biden. Volgens de Amerikaanse president werden alle Europese landen en de gehele NAVO op de proef gesteld.

"President Poetin wordt vandaag geconfronteerd met iets wat hij een jaar geleden niet voor mogelijk hield. Oekraïne zal niet wankelen, de NAVO zal niet verdeeld raken en wij zullen niet wankelen."

Biden noemt ook de bevolking van Belarus en Moldavië, die de druk vanuit Rusland voelen. "President Sandu is hier vandaag, ik weet niet zeker of ze hier is, maar geef haar een applaus," zegt Biden. Er klinkt een applaus voor de president van Moldavië.

Toespraak Biden in Warschau begonnen

Polen zijn massaal naar het centrum van Warschau gekomen om te luisteren naar de toespraak van president Biden. De speech staat in het teken van één jaar oorlog in Oekraïne.

Voorafgaand aan Bidens toespraak blikte de Poolse president Duda terug op zijn bezoek aan Kyiv, een dag voor de Russische aanval. "Rusland zal beschaamd het Oekraïense grondgebied moeten verlaten", zei Duda. Hij bedankte de Verenigde Staten en de NAVO uitvoerig voor alle militaire steun en riep Europese en NAVO-leiders op solidair te zijn met Oekraïne. "Er is geen vrijheid zonder solidariteit," besloot Duda zijn toespraak.

Oekraïense minister Koeleba in Den Haag: 'Poetin doet net of hij de situatie in de hand heeft'

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba vindt het opschorten van het laatst resterende nucleaire verdrag met de Verenigde Staten door president Poetin een aanval op de internationale wapenbeheersing. "Maar strategisch zal het Rusland niet helpen om te winnen. Rusland kan geen wapens ontwikkelen op hetzelfde niveau als de Sovjet-Unie vroeger deed. Poetin doet net of hij de situatie in de hand heeft." Koeleba zei dat de uitspraken van Poetin hard klinken, maar volgens hem is de toespraak geen gamechanger. De Oekraïense minister gaf zijn commentaar in Den Haag voordat hij met Tweede Kamerleden in gesprek ging.

Minister Hoekstra zag in de woorden van Poetin een nieuw bewijs van hoe Rusland zich isoleert en overhoop ligt met de rest van de wereld. "Hij komt weer met een buitengewoon merkwaardige speech. Het is natuurlijk zorgelijk dat hij het verdrag opzegt, maar de praktische implicaties daarvan zijn op de korte termijn beperkt."

President Biden: 'Veiligheid in Europa is cruciaal'

De Amerikaanse president Biden heeft vanmiddag met de Poolse president Duda gesproken in Warschau. "Veiligheid in Europa is cruciaal", zei Biden bij die gelegenheid. Hij noemde de NAVO een jaar na de Russische inval in Oekraïne "sterker dan ooit."

Biden bedankte de Poolse president voor het opvangen van Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast herhaalde hij dat het hoofdkwartier van de Amerikaanse troepen in Europa in Polen komt. Ook zei hij dat er een nieuw strategisch partnerschap met Polen komt met plannen om kerncentrales te bouwen om de Poolse energiezekerheid voor de komende generaties te versterken.

Voorafgaand aan de ontmoeting met Biden zei Duda op de Poolse televisiezender TVP dat de aanwezigheid van Amerikaanse troepen in Polen heel belangrijk is voor de veiligheid van het land.

Ontmoeting tussen Biden en Duda

Italiaanse premier Meloni: 'Toespraak Poetin was propaganda'

De Italiaanse premier Giorgia Meloni is vandaag in Oekraïne. De premier werd gevraagd naar de toespraak van de Russische president Poetin van vanochtend. Ze zei dat ze had gehoopt op een iets constructievere inhoud, maar dat die hoop niet bewaarheid werd. "Een deel van mijn hart hoopte op een ander geluid, op een stap vooruit. Het was propaganda", zei Meloni bij een bezoek aan de Oekraïense stad Irpin.

Meloni bezoekt ook nog de door de oorlog zwaar getroffen plaats Boetsja. Daarna volgt een ontmoeting met de Oekraïense president Zelensky.

"Ik ben hier om te begrijpen wat een volk dat vecht voor vrijheid nodig heeft. Het is altijd anders om dingen met eigen ogen te zien en ik denk dat het Italianen helpt het te begrijpen", zei Meloni tegen de Italiaanse publieke omroep Rai.

Zes burgers gedood bij beschietingen Cherson

Zes burgers werden gedood en twaalf raakten gewond bij Russische beschietingen van een markt en een halte voor openbaar vervoer in de Zuid-Oekraïense stad Cherson op dinsdag. Dat meldt het Oekraïense leger.

Cherson kwam onder vuur te liggen op het moment dat Poetin zijn State Of The Union hield, schrijft persbureau Reuters. Poetin zei in die speech ook dat zijn land niet in oorlog was met het Oekraïense volk.

'Heineken investeert nog steeds in Rusland'

Ondanks de aankondiging van Heineken van vorig jaar om zich volledig terug te trekken uit Rusland investeert de bierbrouwer nog steeds in het land. Dat melden onderzoeksjournalisten van Follow the Money (FTM). Sterker nog, het bedrijf breidt uit door nieuwe producten in Rusland te lanceren.

Het journalistieke platform verwijst naar webpagina's van Heineken Rusland waar lovend wordt gesproken over de resultaten van afgelopen jaar. Daarin wordt gemeld dat er 243 nieuwe medewerkers bij het bedrijf aan de slag zijn gegaan en dat er 61 nieuwe producten bij zijn gekomen.

"Dit is een geweldig resultaat waar we met recht trots op mogen zijn", schrijft de Russische tak van het bedrijf.

Heineken heeft sinds vanochtend nog niet gereageerd op vragen van de NOS.

Lees het artikel hier:

Rusland-correspondent Iris de Graaf: 'Poetin klinkt als kapotte platenspeler'

Rusland-correspondent Iris de Graaf keek ook naar de speech van Poetin eerder vandaag. Hoe keek zij ernaar?

"Poetin klinkt een beetje als een kapotte platenspeler; vrijwel zijn hele toespraak was weer precies hetzelfde verhaal als altijd: de oorlog is helemaal de schuld van het Westen, zij zijn de oorlog begonnen.

Opvallender is waar hij het allemaal niet over had: niet over de Russische verliezen, over de economische verliezen, over de mobilisatie, of over wanneer de zogenoemde speciale militaire operatie nu eens eindigt. De Russen hoopten vandaag op concrete antwoorden, maar die hebben ze opnieuw niet gekregen.

Wat ze wel kregen is nieuwe nucleaire spierballentaal, door het 'New Start'-verdrag op te schorten. En daarmee geeft Poetin weer een duidelijke boodschap aan het Westen: voor hem is er geen weg meer terug, en Rusland bereidt zich voor op een hele lange strijd met alle gevolgen van dien."

Stoltenberg: 'Russische overwinning gevaar voor hele wereld'

Een overwinning voor Rusland in Oekraïne zou "gevaarlijk zijn voor de hele wereld" en dat kan het Westen niet laten gebeuren. Dat heeft de secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg gezegd. "Dus we moeten onze steun aan Oekraïne volhouden en opvoeren", voegde hij eraan toe. Een Russische overwinning zou aantonen dat "agressie werkt en geweld wordt beloond", zei Stoltenberg.

Stoltenberg ging ook in op de bewering van Poetin eerder vandaag dat het Westen de oorlog was begonnen. Hij noemde Rusland de "agressor" en zei dat het land door niemand wordt aangevallen. Stoltenberg zei dat Oekraïne het "slachtoffer is van Russische agressie" en dat het Westen zijn "zelfverdediging" steunt.

"Het is president Poetin die deze imperiale veroveringsoorlog is begonnen en het is Poetin die de oorlog blijft laten escaleren", zei Stoltenberg. "Hij dacht dat hij Oekraïne kon vernietigen en ons kon verdelen, maar hij onderschatte de vastberadenheid van het Oekraïense volk om hun vaderland en onze eenheid te verdedigen."

De NAVO-baas herhaalde dat de NAVO geen tekenen ziet dat Poetin zich voorbereidt op vrede. Hij zei dat Poetin zich in feite "voorbereidt op meer oorlog" door contact op te nemen met Noord-Korea en Iran voor hulp. Stoltenberg drong er ook bij Rusland op aan zijn besluit om een nucleair verdrag met de VS op te schorten, te heroverwegen en herhaalde zijn bezorgdheid dat China van plan is het land te steunen met "dodelijke wapens".

8000 burgers gedood sinds Russische invasie Oekraïne: 'Topje van ijsberg'

Sinds Rusland bijna een jaar geleden Oekraïne binnenviel, zijn meer dan 8000 burgers zijn gedood. Dat meldt het VN-mensenrechtenbureau vandaag. Dit dodental betekent een aanzienlijke toename ten opzichte van de vorige telling, eerder deze maand, van 7199 geregistreerde doden.

Ongeveer 90 procent van de slachtoffers werd gedood door explosieve wapens. "Onze gegevens zijn slechts het topje van de ijsberg. De tol van burgers is ondraaglijk", zei VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten Volker Turk in een verklaring.

Matilda Bogner, hoofd van de mensenrechtenmissie van de Verenigde Naties in Oekraïne, zei dat er nog duizenden burgerdoden moeten worden geteld. "We hebben niet-bevestigde informatie die aangeeft dat de aantallen duizenden hoger uitkomen dan we hebben gedocumenteerd en een groot aantal daarvan komt uit Marioepol", zei Bogner tegen verslaggevers.

In het Zuid-Oekraïense Marioepol woonden ongeveer 450.000 mensen voordat de stad door Rusland belegerd werd en gedeeltelijk met de grond gelijk werd gemaakt.

Speech Poetin afgelopen

De nationale toespraak tot de huizen van het Russische parlement is nu afgelopen. De toespraak werd in het hele land op televisie uitgezonden.

Een vrouw kijkt met haar kind naar de speech van Poetin op televisie

Poetin schort laatste nucleaire verdrag tussen VS en Rusland op

Rusland schort het nucleaire ontwapeningsverdrag New START met de VS op. Hierin was een beperking van de hoeveelheid intercontinentale raketten opgenomen. Het New Start-verdrag is het enige kernwapenakkoord dat was overgebleven tussen beide landen. "We trekken ons niet terug, maar schorten onze deelname op."

"Als de VS nucleaire testen doet, dan doen wij dat ook", zei Poetin, die er ook op wees dat sommige kernwapens in de VS hun uiterste houdbaarheidsdatum bereiken.

Het gaat om afspraken die president Obama in 2010 maakte met zijn Russische collega Medvedev over de atoomarsenalen van hun landen. Zo mogen beide landen niet meer dan 1550 operationele kernkoppen bezitten.

Poetin en de Amerikaanse president Biden kwamen in 2021 twee dagen voordat het verdrag zou aflopen een verlenging overeen. Het nieuwe verdrag geldt tot 2026.

Poetin houdt toespraak voor parlement: 'Zij zijn de oorlog begonnen'

President Poetin haalt in zijn speech fel uit naar het Westen, dat volgens hem "harteloos met mensenlevens speelde". Bekijk hier een samenvatting van de speech:

Poetin houdt toespraak voor parlement: 'Zij zijn de oorlog begonnen'

Mogelijk DDoS-aanval op Russische staatsmedia tijdens speech

Russische staatsmedia die de toespraak van president Poetin uitzenden, hebben last van storingen. Reuters-journalisten op meerdere locaties hadden tijdens de toespraak op meerdere momenten geen toegang tot de website van staatsomroep VGTRK of het livestreamingplatform van Smotrim.

Op de VGTRK-website werd melding gemaakt van "technische werkzaamheden" die werden uitgevoerd. De Smotrim-website kon dan weer niet worden geopend.

Volgens het staatspersbureau RIA Novosti zijn de storingen het gevolg van een DDoS-aanval.

Poetin: 'Het Westen wil de mensen laten lijden'

Poetin gaat ook in op de sancties dat die Rusland zijn opgelegd. Hij zegt dat het Westen is begonnen met "niet alleen militaire en informatieve, maar ook economische agressie". Volgens Poetin boeken die sancties geen succes. "De initiatiefnemers van de sancties straffen zichzelf", zei hij.

"Ze veroorzaakten een stijging van de prijzen in hun eigen land, de sluiting van fabrieken, de ineenstorting van de energiesector, en ze vertellen hun burgers dat de Russen de schuldigen zijn."

"Ze willen de mensen laten lijden, maar hun berekening kwam niet uit", zegt hij. Nieuwsuur sprak eerder met de Russische politicoloog Andrej Kolesnikov. In onderstaande video zegt hij dat de normale Rus nog wel kan overleven ondanks de sancties, maar dat de situatie wel blijft verslechteren. "Ik weet niet op welk punt mensen echt ontevreden worden."

De meeste Russen zijn pro-oorlog: 'Geweld is nu de norm'

'Poetin herhaalt bekende retoriek'

Poetin heeft in het begin van zijn toespraak vooral zijn bekende retoriek herhaald, zegt correspondent Geert Groot Koerkamp. "Hij zei behoorlijk fel dat het Westen van het begin af aan erop uit was om Oekraïne te gebruiken als stormram tegen Rusland, om Rusland uit de weg te ruimen. Alles wat we de laatste jaren hebben gezien, lijkt daar volgens Poetin op gericht. Dat gaat volgens hem terug tot de 19e eeuw, tot Napoleon. Dat heeft het Westen altijd gewild."

Oprichter Wagnergroep haalt uit naar Defensietop

Bij de dankronde van Poetin zonet werd het privéleger van de Wagnergroep niet specifiek genoemd.

Vandaag uitte de oprichter van de Wagnergroep, Jevgeni Prigozjin, opnieuw kritiek. Hij beschuldigde de Russische minister van Defensie en de chef van de generale staf ervan zijn strijders van munitie te beroven en te proberen Wagner te vernietigen, iets wat volgens hem gelijkstaat aan verraad.

"Er is gewoon directe oppositie gaande", zei Prigozjin in een spraakbericht op zijn Telegram-kanaal. "Dit kan worden gelijkgesteld aan hoogverraad". Het is het tweede bericht dat Prigozjin in twee dagen tijd publiceert.

Gisteren zei hij dat niet bij naam genoemde functionarissen zijn privéleger niet bevoorraden uit persoonlijke vijandigheid jegens hem. "De chef van de generale staf en de minister van Defensie geven links en rechts bevelen om Wagner niet alleen geen munitie te geven, maar ook niet om te helpen met luchttransport", zei hij.

Dankronde van Poetin: 'Te veel om op te noemen'

Poetin is begonnen aan een lange dankbetuiging. Hij bedankt de Russische strijdkrachten die in Oekraïne hebben gevochten. Hij zegt dat er te veel mensen en eenheden bij betrokken zijn om ze allemaal te noemen en hij wilde niet het risico lopen iemand over het hoofd te zien.

Hij prijst ook moeders, echtgenotes, artsen, verpleegsters, spoorwegarbeiders, ingenieurs, landarbeiders voor hun rol bij het helpen van de oorlogsinspanning.

En hij schenkt ook aandacht aan "militaire journalisten" die, zegt hij, "hun leven riskeren om de waarheid aan de hele wereld te vertellen".

Poetin: 'Zij begonnen de oorlog'

Poetin herhaalt eerdere aantijgingen dat het Westen voor escalatie heeft gezorgd. "We deden al het mogelijke om dit probleem vreedzaam op te lossen en te onderhandelen over een vreedzame uitweg uit dit moeilijke conflict, maar achter onze rug werd een heel ander scenario voorbereid."

"Zij begonnen de oorlog", zegt hij.

Poetin: 'Ik spreek jullie toe in een moeilijke tijd'

Poetin begint zijn speech met een terugblik. "Ik spreek jullie toe in een moeilijke tijd, die nodig was om de mensen in de Donbas te hulp te schieten." Volgens hem was Oekraïne al voor de oorlog in gesprek met het Westen over de levering van wapens en was een "bloedige operatie" in de Donbas ophanden. Hij herhaalt daarmee dat in zijn ogen het Westen en Oekraïne schuldig zijn aan de Russische invasie, of in zijn eigen woorden 'speciale militaire operatie'.

Speech Poetin begonnen

De Russische president Poetin is begonnen aan zijn jaarlijkse 'State of the Union'. Poetin spreekt leden van beide kamers van het parlement, militaire commandanten, soldaten en de patriarch Kirill van de Russisch-orthodoxe kerk toe.

Speech vóór invasie van Oekraïne: 'opzienbarende geschiedenisles van vijf kwartier'

Bijna exact een jaar geleden, op dinsdag 22 februari 2022, hield de Russische president Poetin ook een toespraak. Hierin ontvouwde hij zijn plannen om de onafhankelijkheid van twee zelfverklaarde 'volksrepublieken' in Oost-Oekraïne te erkennen en steun toe te zeggen. Daarin kwam alles voorbij: de Napoleontische oorlog, de Oktoberrevolutie, de Tweede Wereldoorlog, Stalin en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991.

Ruslandkenner Hubert Smeets was destijds "met stomheid geslagen" door de toespraak van Poetin. "Vijf kwartier gaf hij college over de geschiedenis van Rusland van de afgelopen duizend jaar. Al die losse zinnen had hij weleens opgeschreven of gezegd, maar nu voegde hij deze zinnen bij elkaar in een toespraak die niet ging over de toekomst, niet over de invasie die op til is in de Donbas, maar die ging over het verleden. Over een tijd die we al honderd jaar achter ons hebben liggen. Dat verbaasde me enorm. De toespraak ging maar 1 minuut over de maatregelen die hij had genomen."

Het is niet bekend hoelang de speech van Poetin vandaag gaat duren, maar een uitschieter van vier uur is een mogelijkheid.

Lees meer over die toespraak van een jaar geleden:

Rutte: 'Oorlog in Oekraïne gaat ook over Nederland'

De oorlog in Oekraïne gaat ook over Nederland, schrijft premier Rutte in een opiniestuk in NRC. Hij benadrukt dat "onze keuze voor steun aan Oekraïne en verdediging van de democratie" de enige juiste is, "maar niet gratis".

Rutte stelt dat "als we Poetin zijn gang laten gaan", hij mogelijk niet stopt bij Oekraïne. "Daarmee staat de hele internationale rechtsorde op losse schroeven. Dat zou Nederland als klein land met een open economie in het hart raken, militair en economisch, met alle gevolgen van dien voor onze veiligheid en onze manier van leven."

Hij schrijft verder dat de oorlog in Oekraïne nog lang kan duren en dat niemand de economische effecten precies kan voorspellen. De overheid kan volgens hem niet alle negatieve gevolgen compenseren, maar zal mensen ook niet helemaal aan hun lot overlaten. "Ergens tussen deze twee uitersten zit een mate van onzekerheid, waarmee we moeten leven zolang de oorlog in Oekraïne duurt, ook als dat (veel) langer is dan we nu hopen."

Vrijdag is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Rutte geeft hier vandaag een gastcollege over aan rechtenstudenten van de Universiteit Leiden.

Biden houdt vandaag toespraak in Warschau

Na zijn verrassingsbezoek aan Kyiv is de Amerikaanse president Joe Biden nu in de Poolse hoofdstad Warschau. Na een ontmoeting met de Poolse president Andrzej Duda houdt hij vanavond een toespraak. Net als zijn bezoek aan Kyiv, staat ook deze trip in het teken van één jaar oorlog in Oekraïne. In zijn toespraak zal Biden nogmaals zeggen dat de VS Oekraïne zal blijven steunen.

Maar volgens deskundigen staat Bidens bezoek aan Polen symbool voor iets groters. "De rol van het land is aan het verschuiven. Vóór de Russische invasie was Polen niet altijd even zichtbaar, nu is het een grote opkomende macht in Europa", zegt Pawel Markiewicz, directeur van het Polish Institute of International Affairs in Washington.

Lees hier meer over de toespraak van Biden en de rol van Polen in Europa:

Vanochtend langverwachte speech Poetin

De Russische president Poetin houdt vanochtend zijn jaarlijkse 'State of the Union'. Sommigen houden rekening met een Russische escalatie, anderen verwachten opnieuw een toespraak waarin het Westen de schuld krijgt van de oorlog en Poetin uitweidt over de 'nieuwe multipolaire wereldorde'.

Naar verwachting spreekt Poetin vanaf ongeveer 10.00 uur de Doema, het Russische parlement, toe. Lees hier wat we kunnen verwachten:

China 'zeer bezorgd' om escalatie in Oekraïne

China is "zeer bezorgd" dat het conflict in Oekraïne "oncontroleerbaar" uit de hand kan lopen. Dat zegt de Chinese minister Qin Gang van Buitenlandse Zaken. "Wij roepen bepaalde landen op om onmiddellijk te stoppen met olie op het vuur gooien", aldus Qin in een toespraak. Hij voegde eraan toe dat "die landen ook moeten stoppen met 'vandaag Oekraïne en morgen 'Taiwan'".

De minister gaat niet zo ver om Moskou te veroordelen voor de invasie. Hij zegt dat hij "resoluut tegen elke vorm van buitenlandse inmenging met Chinese aangelegenheden" is.

Het is niet duidelijk wat hij daarmee bedoelt, maar de Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken waarschuwde de Chinezen voor consequenties als het land Rusland militair zou ondersteunen. Peking zegt Rusland niet van steun te voorzien.

Qin zei met "de internationale gemeenschap samen te willen werken om een dialoog te creëren, de zorgen te benoemen en naar gemeenschappelijke veiligheid te streven".

Unicef: meer dan 400 kinderen omgekomen in oorlog

De oorlog in Oekraïne heeft het afgelopen jaar aan meer dan 430 kinderen het leven gekost, heeft Unicef becijferd. Bijna 850 kinderen raakten gewond. En door de oorlog leeft 82 procent van de kinderen in armoede. Dat is volgens Unicef bijna de helft meer dan een jaar geleden.

De oorlog heeft een grote impact op kinderen, zegt het Kinderfonds van de Verenigde Naties in Nederland. "Kinderen in Oekraïne hebben een rampjaar meegemaakt", zegt Unicef-directeur Suzanne Laszlo. "Kinderen zijn gedood en gewond geraakt, hebben familieleden verloren of zijn verstoken van hun huis, school en speelplaats. Geen enkel kind zou ooit dat soort lijden moeten dragen."

1,5 miljoen kinderen hebben last van mentale problemen. Zij lopen risico op depressie, hevige angst en posttraumatische stress stoornis. Een jaar lang oorlog betekent voor kinderen al een jaar omgaan met gevoelens van angst, verlies en verwoesting. De psychosociale gevolgen hiervan op kinderen kunnen een leven lang doorwerken, stelt Unicef.

Laszlo wil daarom dat het mentale welzijn van de kinderen voorrang krijgt. Dat moet volgens haar onder meer bestaan uit speciale psychosociale zorg die is afgestemd op de leeftijd.

De kinderrechtenorganisatie roept verder op om geen aanvallen meer uit te voeren op op kinderen en de infrastructuur waarvan zij afhankelijk zijn, zoals scholen, ziekenhuizen en water- en sanitaire voorzieningen.

Een 6-jarig meisje wordt geëvacueerd uit Bachmoet

Ruim 30 landen tegen deelname Rusland en Belarus aan Spelen van Parijs

Regeringen van meer dan dertig landen, waaronder Nederland, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Staten, hebben in een gezamenlijke brief opnieuw gepleit voor het weren van Russische en Belarussische atleten bij internationale sportevenementen zoals de Olympische Spelen.

De landen hebben aan het Internationaal Olympisch Comité gevraagd hoe het IOC denkt dat atleten uit Rusland en Belarus kunnen deelnemen aan de Spelen van Parijs in 2024. Atleten uit die twee landen zijn momenteel bij de meeste internationale sportevenementen niet welkom vanwege de invasie van Rusland in Oekraïne en de steun die het Russische leger kreeg van Belarus.

Nederland levert nog eens 230 militairen voor training Oekraïners

Het kabinet gaat dit jaar nog eens 230 militairen inzetten voor de training van Oekraïners. Ze gaan bijdragen aan de training van in totaal 30.000 Oekraïense militairen. Het kabinet noemt het trainen van Oekraïense militairen "essentieel voor het Oekraïense voortzettingsvermogen".

Koning Charles bezoekt Oekraïense militairen bij training

De Britse koning Charles heeft vandaag een bezoek gebracht aan Oekraïense militairen die in Engeland een training krijgen. De koning keek mee tijdens verschillende oefeningen, waarbij de Oekraïners instructies krijgen van Britse militairen.

De training duurt zo'n 35 dagen. In de afgelopen zes maanden zijn zo'n 10.000 soldaten in Engeland getraind voor de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.

  • AFP
    Charles ontmoet Oekraïense militairen, die in Engeland een training krijgen.
  • AFP
    Charles bij de training voor Oekraïense militairen in Engeland.
  • AFP
    Charles krijgt de neusgroet hongi van een Nieuw-Zeelander, die hoort bij het Oekraïense leger.

Podcast De Dag Special: één jaar oorlog in audio

Bijna een jaar geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Daarom staat Podcast De Dag deze week in het teken van deze oorlog: slachtoffers, vluchtelingen, achterblijvers, verslaggevers en analisten komen voorbij. Vandaag: één jaar grootschalige oorlog in audio, een jaaroverzicht in geluid:

Witte Huis bracht Rusland gisteren op de hoogte van Oekraïnereis Biden

Het Witte Huis heeft Rusland gisteren op de hoogte gebracht van het bezoek van president Biden vandaag aan Kyiv. Volgens nationaal veiligheidsadviseur Sullivan is Moskou vlak voor vertrek uit Washington gisteren geïnformeerd.

Sullivan wilde er niet veel over kwijt, behalve dat het bezoek werd gemeld om escalatie te voorkomen. Tijdens het bezoek van Biden hielden Amerikaanse surveillance-vliegtuigen vanuit het Poolse luchtruim toezicht over Kyiv. In de Oekraïense hoofdstad waren straten afgezet en reden er lange colonnes van auto's die de situatie in de gaten hielden.

Het bezoek was strikt geheim gehouden. Volgens Sullivan is er maanden aan gewerkt en gaf Biden afgelopen vrijdag in het Witte Huis zijn goedkeuring voor de reis.

President Zelensky in Kyiv met president Biden

Hoekstra: snel nieuwe munitie voor Oekraïne

Nederland staat achter nieuwe Europese wapenleveranties aan Oekraïne. Dat heeft minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken gezegd bij een overleg met Europese collegaministers in Brussel.

"Er is een EU-plan om zelf samen munitie te gaan kopen. Wij willen als Nederland dat ten volle ondersteunen." Volgens Hoekstra is het belangrijk dat de Europese plannen snel worden uitgewerkt: "Het is essentieel dat de munitie er komt, liever vandaag dan morgen."

De Amerikaanse president Biden kondigde vandaag bij een bliksembezoek aan Kyiv aan dat de Verenigde Staten Oekraïne opnieuw militair gaan steunen, met een pakket ter waarde van een half miljard dollar. Het gaat onder meer om artilleriemunitie en luchtbewakingsradars.

Chinese topdiplomaat pleit voor vrede in aanloop naar bezoek aan Moskou

China hoopt dat er snel een eind komt aan het geweld in de wereld. Dat heeft de Chinese topdiplomaat Wang Yi gezegd, voorafgaand aan zijn bezoek aan Moskou. Hij doelt daarbij waarschijnlijk op de oorlog in Oekraïne.

Yi zei dat op bezoek in Boedapest waar hij sprak met de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Szijjarto. "Wij willen gezamenlijk aan de wereld laten weten dat China en Hongarije graag samenwerken met andere vredelievende landen om het huidige geweld zo snel mogelijk te doen stoppen", aldus Yi. De topdiplomaat wordt ieder moment verwacht in Moskou, waarschijnlijk voor een ontmoeting met president Poetin.

China zegt te werken aan een vredesplan voor de oorlog in Oekraïne. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken uitte gisteren zorgen over de mogelijkheid dat China wapens gaat leveren aan Rusland. EU-buitenlandchef Borrell zegt dat China heeft gezegd dat niet te zullen doen: "Maar we blijven waakzaam", aldus Borrell.

Biden verlaat Kyiv na vijf uur durend verrassingsbezoek

De Amerikaanse president Biden heeft de Oekraïense hoofdstad weer verlaten nadat hij daar vanochtend opdook. Voor het eerst sinds de oorlog bijna een jaar geleden was de Amerikaanse president in Oekraïne.

Biden en president Zelensky de Muur van Herinnering waar alle omgekomen Oekraïense militairen worden geëerd. Daarna spraken de twee elkaar. Biden veroordeelde in het gesprek de oorlog nogmaals en deed opnieuw toezeggingen. Zo gaat de VS onder meer extra artilleriemunitie, antipantsersystemen en luchtbewakingsradars leveren.

Bezoek Biden aan Kyiv 'geweldige steun voor Oekraïne'

Zelensky liet bij de aankomst van Biden weten dat hij het bezoek ervaart als een grote steun voor Oekraïne:

President Biden brengt onaangekondigd bezoek aan Kyiv

Biden en Zelensky lopend langs de herinneringsmuur in het centrum van Kyiv

Biden en Zelensky tijdens hun ontmoeting in Kyiv

President Biden zegt nieuwe militaire steun toe ter waarde van half miljard dollar

De Amerikaanse president Biden is van plan 500 miljoen dollar aan nieuwe militaire steun te geven aan Oekraïne. Het gaat onder meer om zogenoemde Himars-raketsystemen. Dat zou Biden de Oekraïense president Zelensky hebben toegezegd in Kyiv. Waarschijnlijk maakt Biden de levering morgen officieel bekend, tijdens zijn bezoek aan Polen morgen.

In een verklaring schrijft Biden: "Ik zal een nieuwe levering van belangrijke uitrusting aankondigen, waaronder artilleriemunitie, antipantsersystemen en luchtbewakingsradars om het Oekraïense volk te helpen beschermen tegen luchtbombardementen".

Zelensky noemt Kyiv-bezoek Biden 'extreem belangrijk'

De Oekraïense president Zelensky zegt dat het verrassingsbezoek van de Amerikaanse president aan zijn land extreem belangrijk is voor de steun aan Oekraïners. De twee leiders spraken elkaar onder meer over wapenleveringen, zo citeert persbureau Reuters Zelensky. Zo heeft Biden onder meer de levering van nieuwe Himars-raketsystemen toegezegd.

'Biden vannacht vertrokken en per trein aangekomen in Kyiv'

Een journalist van The Financial Times zegt dat president Biden vannacht met het vliegtuig vanuit de VS vertrok en dat hij vanmiddag lokale tijd per trein in Kyiv arriveerde. Waar Biden landde met zijn vliegtuig is niet bekend.

Eerste beelden van Biden in Kyiv

Luchtalarm afgegaan in Oekraïne tijdens verrassingsbezoek Biden

In Kiyiv en andere delen van Oekraïne is het luchtalarm vanochtend afgegaan. Het alarm ging af op het moment dat de Amerikaanse president Biden in de hoofdstad aankwam voor een verrassingsbezoek.

President Biden voor het eerst sinds uitbreken oorlog in Kyiv

De Amerikaanse president Biden is voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Hij is in hoofdstad Kyiv voor een onaangekondigd bezoek. Officieel stond alleen een bezoek aan Polen op Bidens programma. Hij zou daar morgen landen.

Meerdere straten in het centrum van de Oekraïense hoofdstad werden vanochtend afgesloten voor verkeer, waarna de geruchten over een mogelijk bezoek van Biden sterker werden.

Hoekstra: nog jarenlange oorlog in Oekraïne

De oorlog in Oekraïne gaat nog lang duren, zegt minister van Buitenlandse Zaken Hoekstra in het AD. Hij zegt dat de militaire hulp aan Oekraïne onverminderd moet doorgaan. "Nu stoppen met steun kan niet, dan is alles voor niets geweest."

Volgens Hoekstra is de oorlog pas minder dan halverwege. "Kijk naar de geschiedenis: de Sovjet-Unie voerde negen jaar lang oorlog in Afghanistan, de Russen zijn decennialang uit geweest op overheersing in Oost-Europa en in 1940 en 1941 was de gedachte ook dat de Tweede Wereldoorlog snel voorbij zou zijn."

De minister waarschuwt voor oorlogsmoeheid. "Het is een lakmoesproef voor onze geloofwaardigheid. Dit wordt gezien in Moskou, in Peking en Teheran."

Vrijwilligers met hulpgoederen in de Oost-Oekraïense stad Bachmoet, waar al maanden zwaar om wordt gevochten

Herdenkingsweek inval Oekraïne begonnen

Het is vrijdag een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Daar wordt deze week op verschillende plekken bij stilgestaan. Zo vliegt de Amerikaanse president Biden vandaag naar Polen, om daar morgen een toespraak te geven. Hij zal niet naar Oekraïne afreizen. Mogelijk bespreekt Biden met de Poolse premier Morawiecki het sturen van extra Amerikaanse troepen naar Polen.

Het Verenigd Koninkrijk zal vrijdag een minuut stilte houden. Premier Sunak zal het stiltemoment aftrappen. Het Britse kabinet roept mensen en organisaties op om mee te doen.

De VN stemt deze week over een ontwerpresolutie waarin de nadruk wordt gelegd op het bereiken van "rechtvaardige en duurzame vrede". In de resolutie wordt geëist dat Moskou zijn troepen terugtrekt en dat de vijandelijkheden stoppen. Naast de stemming worden er ook toespraken gehouden ter gelegenheid van de jaarmarkering.

Vanaf vandaag Oekraïense schrijfwijze bij nagenoeg alle plaatsnamen

De NOS is vanaf vandaag overgegaan op Oekraïense schrijfwijze van vrijwel alle Oekraïense plaatsnamen. Dat betekent dat we bijvoorbeeld geen Kiev (een omzetting vanuit het Russisch) meer schrijven, maar Kyiv (een omzetting vanuit het Oekraïens). Er is nog wel een aantal uitzonderingen. Hoe dat allemaal zit leggen we hier uit.

Overzicht weekend

Welkom in dit liveblog over de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Een korte terugblik op de belangrijkste gebeurtenissen van zaterdag en zondag:

  • De buitenlandchef van de Europese Unie, Josep Borrell, heeft opgeroepen tot de levering van meer munitie aan Oekraïne. Op de veiligheidsconferentie in München zei hij dat de Oekraïense president Zelensky en de Oekraïners "heel veel applaus krijgen maar niet genoeg munitie". "Dat is de paradox. Er moet minder applaus gegeven worden en meer wapens."
  • De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken heeft China gewaarschuwd geen militair materieel te leveren aan Rusland in de strijd tegen Oekraïne. Steun aan de oorlog zal ernstige gevolgen hebben voor de verhoudingen tussen de VS en China, zei Blinken tegen de Chinese topdiplomaat Wang Yi in de zijlijn van de Veiligheidsconferentie in München.
  • Minister Hoekstra kondigde zaterdag aan dat Nederland een aantal Russische diplomaten het land uit zet, omdat Rusland niet stopt met het plaatsen van inlichtingenofficieren als diplomaten. Ook weigert Rusland visa te verstrekken voor Nederlandse diplomaten voor Sint-Petersburg en de Nederlandse ambassade in Moskou.

Meer teruglezen? Hier vind je het vorige liveblog.