Poetin heeft decreten ondertekend in stap naar annexatie twee regio's

Gesloten

Dit was het blog rond de oorlog in Oekraïne van 29 september. Later vandaag volgt een nieuw blog met de laatste ontwikkelingen. Fijne Dag!

Poetin tekent decreten die de weg vrijmaken voor annexatie

De Russische president Poetin heeft decreten ondertekend waarin hij de Oekraïense regio's Cherson en Zaporizja erkent als onafhankelijke gebieden. Dat wordt gezien als een tussenstap voorafgaand aan de annexatie van de regio's bij Rusland. De verwachting is dat Poetin vrijdag aankondigt dat deze regio's deel uitmaken van Rusland.

In de middag vindt er in Moskou een ceremonie plaats die in het teken staat van het aansluiten van de vier Oekraïense regio's Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja bij Rusland. Dat meldde het Kremlin donderdag.

De afgelopen week werden in de regio's Cherson, Zaporizja, Donetsk en Loegansk onder dwang stemmen verzameld voor aansluiting bij Rusland. Volgens Russische staatsmedia blijkt uit de eerste tellingen dat zo'n 97 procent van de 'kiezers' voor annexatie is.

Oligarch Deripaska aangeklaagd door VS vanwege omzeilen sancties

De Russische oligarch Oleg Deripaska is in de Verenigde Staten aangeklaagd omdat hij sancties van de VS tegen Rusland heeft proberen te omzeilen. Deripaska, oprichter en mede-eigenaar van aluminiumconcern Rusal, probeerde onder de sancties uit te komen met hulp van zijn vriendin en twee handlangers, staat in de aanklacht.

Deripaska staat sinds 2018 op de sanctielijst van de VS. De maatregel was een reactie op de Russische annexatie van het Oekraïense schiereiland de Krim in 2014 en de inmenging van Rusland tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.

Onduidelijk is waar Deripaska is, maar een van zijn handlangers, de in New Jersey woonachtige Olga Shriki, zit vast. Zij hielp Deripaska met het kopen van luxe vastgoed en de verkoop van een muziekstudio in Californië. Die studio was via brievenbusfirma's eigendom van Deripaska.

Ook stuurde de miljardair in 2020 zijn vriendin naar de VS om daar te bevallen van hun kind, met de bedoeling dat het kind de Amerikaanse nationaliteit zou krijgen. Dit jaar probeerde Deripaska's vriendin opnieuw in de VS te bevallen, maar toen werd haar de toegang tot het land ontzegd.

Eerder dit jaar bleek dat een enorm jacht van Deripaska aan de Turkse kust was aangemeerd. Turkije legt, in tegenstelling tot veel Westerse landen, geen jachten van Russische oligarchen aan de ketting.

Rusland opent rekruteringskantoren bij landsgrenzen Kazachstan

Rusland opent meer militaire rekruteringskantoren in de buurt van de landsgrenzen. Hiermee wil het land mannen die de dienstplicht proberen te ontvluchten onderscheppen.

Bij een controlepost in de oblast Saratov aan de Russische grens met Kazachstan is zo'n nieuw rekruteringskantoor geopend, hebben regionale functionarissen volgens Sky News bekendgemaakt. Een ander rekruteringscentrum moet worden geopend bij een grensovergang in de oblast Astrachan, ook aan de grens met Kazachstan.

Eergisteren stond het aantal Russen dat naar Kazachstan is gevlucht volgens de Kazachse autoriteiten op bijna 100.000. Volgens persbureau Reuters zaten de Kazachse hotels en hostels vol en schieten de huurprijzen omhoog, maar kunnen de uitgeweken Russen voorlopig blijven.

Zelensky tegen etnische minderheden Rusland: ga niet vechten

De Oekraïense president Zelensky heeft zich in zijn dagelijkse toespraak in de avond gericht tot minderheden in Rusland, zoals de etnische bewoners van de Kaukasus en Siberië. Hij riep hen op niet mee te vechten in de oorlog.

"Al 58.500 Russische soldaten zijn omgekomen in Oekraïne", zei Zelensky, zonder te zeggen waar hij dit cijfer vandaan heeft. "Ze kwamen om ons te doden en stierven. Maar dit aantal wordt u niet verteld (...). Ze stierven allemaal omdat één persoon deze oorlog wilde."

Hij waarschuwde dat president Poetin meer mensen zal oproepen: "Dacht je dat ze slechts 300.000 mensen zouden meenemen? Degene die deze oorlog is begonnen, stopt niet bij de eerste mobilisatiegolf, er zullen er meer zijn. Hij zal ook proberen andere levens te nemen. Hij geeft niet om mensen."

Dat Zelensky het woord richt tot de inwoners van de verschillende regio's, valt te verklaren. Vanuit deelrepublieken Dagestan en Jakoetië zijn naar verhouding veel mannen naar de oorlog in Oekraïne gestuurd. Daar zijn veel protesten ontstaan.

Roman, Andrey en Maxim besloten Rusland te ontvluchten: 'Dit is voor ons een enkele reis'

Veel Russen wachten de mobilisatie niet af en besluiten om naar het buitenland te vluchten, zoals Roman, Andrey en Maxim. Zij zaten bij de eersten die wisten te vluchten voor Poetins mobilisatie.

Erdogan praat met Poetin over vrede en graan

Nog eens terug naar het telefoongesprek tussen Poetin en Erdogan van eerder vandaag. De Turkse president heeft er bij Poetin op aangedrongen om stappen te ondernemen om de spanningen in Oekraïne te verminderen, meldt Ankara. Hij vroeg Poetin om de vredesonderhandelingen nog een kans te geven in plaats van gebieden in Oekraïne te annexeren.

Ook drong Erdogan er volgens zijn kantoor op aan een overeenkomst te verlengen die de export van granen uit de Zwarte Zee beschermt. De door de VN en Turkije bemiddelde graancorridor, die de export van Oekraïense schepen mogelijk maakt, loopt eind november af en kan worden verlengd met de steun van onder meer Rusland. Hierop zei Poetin volgens Turkije dat het noodzakelijk is om de graanovereenkomst na te komen, maar dat dat ook betekent dat belemmeringen voor Russische voedsel- en kunstmestvoorraden opgeheven blijven.

Poetin: fouten mobilisatie moeten worden hersteld

Alle fouten die tijdens de militaire mobilisatie zijn gemaakt, moeten worden gecorrigeerd. Dat heeft de Russische president Poetin gezegd op een bijeenkomst van de Russische Veiligheidsraad. De president zei dat mensen met militaire ervaring als eersten moeten worden opgeroepen. "Vaders met veel kinderen, of mensen die lijden aan chronische ziekten of die de dienstplicht al gepasseerd zijn" hebben volgens de Russische president "recht op uitstel".

Poetin wees in zijn toespraak geen schuldigen aan voor de fouten. Uit uitgelekte filmpjes uit trainingscentra en kazernes vanuit heel Rusland bleek deze week dat de eerste mobilisatie in Rusland sinds 1941 rommelig verloopt, en dat er een groot gebrek is aan materieel als helmen, scherfvesten en winteruniformen. Verder mankeert er van alles aan de wapens, als die al beschikbaar zijn. Ook hanteren de lokale mobilisatiecentra niet de door defensieminister Sjojgoe aangekondigde criteria ten aanzien van leeftijd, militaire ervaring en gezondheid.

VN en VS veroordelen schijnreferenda Oekraïne

Als Rusland de vier Oekraïense regio's annexeert, dan zou dat een "gevaarlijke escalatie" betekenen die de vooruitzichten op vrede in de regio in gevaar brengt. Dat heeft secretaris-generaal Guterres van de Verenigde Naties gezegd. "Elk besluit om door te gaan met de annexatie van de regio's Donetsk, Loegansk, Cherson en Zaporizja in Oekraïne heeft geen juridische waarde en verdient het om veroordeeld te worden", zei Guterres.

De secretaris-generaal wees er ook op dat de oorlog dramatische gevolgen voor de mondiale economie heeft, met name in ontwikkelingslanden. Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken heeft de Russische plannen om de regio's te annexeren veroordeeld. "De schijnreferenda van het Kremlin zijn een vergeefse poging om te maskeren wat neerkomt op een verdere poging tot landroof in Oekraïne", zei Blinken in een verklaring. "Voor alle duidelijkheid: de resultaten werden georkestreerd in Moskou en weerspiegelen niet de wil van het Oekraïense volk."

Poetin: 'Sabotage Nord Stream is internationaal terrorisme'

De Russische president Poetin heeft de "ongekende sabotage" van de Nord Stream-gaspijpleidingen "een daad van internationaal terrorisme" genoemd. Dat deed hij in een telefoongesprek met zijn Turkse ambtgenoot Erdogan.

Algemeen wordt aangenomen dat die ontploffingen door sabotage zijn veroorzaakt. Wie erachter zit, is onduidelijk. Oekraïne zegt stellig dat Rusland verantwoordelijk is, maar levert geen bewijs. Rusland doet die beschuldiging af als onzin en heeft opgeroepen tot een onderzoek. Eerder vandaag zei het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken dat de lekken zich hebben voorgedaan in gebied dat "volledig gecontroleerd wordt door Amerikaanse inlichtingendiensten".

De sabotageactie zet de geopolitieke verhoudingen, die door de oorlog in Oekraïne al gespannen waren, verder op scherp. De EU zegt al langere tijd dat Rusland de gastoevoer gebruikt als politiek drukmiddel, maar Moskou heeft dat altijd ontkend.

Ook Russische (oud-)topsporters opgeroepen bij mobilisatie: 'Geen privileges'

Voormalige topsporters die worden opgeroepen voor de militaire mobilisatie krijgen geen uitzonderingspositie voor de oorlog tegen Oekraïne. Dat zegt de Russische minister van Sport, Oleg Matytsin.

Onbevoegde drone-activiteit bij olie- en gasplatforms

Gasbedrijf TotalEnergies heeft onbevoegde drone-activiteit gesignaleerd bij zijn olie- en gasinstallaties in de Noordzee. Dat gebeurde gisteren, meldt de Deense krant Ekstra Bladet. Het gaat om de Halfdan olie- en gasplatforms, in het Deense deel van de Noordzee.

Denemarken heeft het veiligheidsniveau van de gas- en energiesector verscherpt, nadat de Nord Stream 1-pijpleidingen begin deze week beschadigd waren geraakt.

'Eng dat burgers op zo'n manier gedood worden'

Verslaggever Sander van Hoorn is in Dnipro, waar gisteren meerdere raketaanvallen waren. Onder een andere een vlooienmarkt en woonwijk werden geraakt. Bij de aanvallen kwamen zeker drie mensen om het leven, onder wie kinderen.

Zelenksy roept veiligheidsraad bijeen

De Oekraïense president Zelensky roept de Nationale Veiligheidsraad en Defensieraad van Oekraïne bijeen voor een noodvergadering morgen, meldt persbureau ANP. Rusland zal die dag de vier bezette Oekraïense regio's officieel annexeren. Het Kremlin kondigde eerder vandaag aan er morgen aansluitingsverdragen worden getekend.

In de Nationale Veiligheidsraad en Defensieraad zitten onder andere de hoogste bevelhebber van de Oekraïense strijdkrachten, de ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken en het hoofd van de Oekraïense veiligheidsdienst.

'Vanaf maandag lekt er geen gas meer uit Nord Stream 1'

Naar alle waarschijnlijkheid zal er vanaf maandag geen gas meer lekken uit de beschadigde Nord Stream 1-pijpleiding in de Oostzee. Dat zegt een woordvoerder van het bedrijf achter het gasnetwerk tegen persbureau Reuters.

Vooralsnog kan het bedrijf niet zeggen of en wanneer de pijpleiding eventueel weer in gebruik kan worden genomen. Eerst moet bekeken worden hoe groot de schade is aan de leiding. Daarvoor moet het bedrijf naar de plek van het lek toe.

"Totdat de resultaten van de beoordeling van de schade binnen zijn, kunnen er nog geen voorspelingen gedaan worden. De schadebeoordeling wordt ter plaatse gedaan zodra we in het gebied kunnen komen. De plek ligt nu nog in verboden gebied", zegt een woordvoerder van Nord Stream tegen Reuters.

Rusland: schade aan gaspijpleidingen lijkt terroristische daad

De schade aan de gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2 lijkt te zijn veroorzaakt door "een terroristische actie", zegt het Kremlin. Moskou wil een internationaal onderzoek naar de schade aan de leidingen die van Rusland naar Duitsland lopen.

Een woordvoerder van het Kremlin zegt dat er mogelijk sprake is van terrorisme op staatsniveau. "Het is heel moeilijk voor te stellen dat een dergelijke daad van terrorisme had kunnen worden uitgevoerd zonder betrokkenheid van een of andere staat. Dit is een zeer gevaarlijke situatie die dringend onderzoek vereist."

De afgelopen dagen werden vier lekken gevonden in de leidingen. De Europese Unie vermoedt sabotage. De VN-Veiligheidsraad buigt zich morgen over de kwestie. De Amerikaanse nieuwszender CNN meldde dat niet ver van de lekken verschillende Russische marineschepen zijn waargenomen.

Maar volgens Rusland zijn de lekken in een zone die "volledig onder controle staat van de Amerikaanse inlichtingendiensten". Het gebeurde volgens een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken "in de handels- en economische zones van Denemarken en Zweden. Dat zijn NAVO-centrische landen". Bewijs voor die claim gaf ze niet.

Dinsdag werd het vierde lek ontdekt:

Finland sluit grens voor Russische toeristen

Finland laat vanaf middernacht lokale tijd geen Russische toeristen meer toe. Het aantal grenspasseringen zal daardoor significant verlagen, verwachten de Finse autoriteiten. Russen die familie in Finland willen bezoeken of die er werken of studeren mogen nog wel de grens over, zegt minister Haavisto van Buitenlandse Zaken.

Sinds bekend werd dat Rusland reservisten oproept om te vechten in Oekraïne proberen veel Russen het land uit te komen, onder meer door naar buurlanden als Finland te gaan.

Kremlin: mogelijk telefoongesprek tussen Poetin en Erdogan

Er worden voorbereidingen getroffen voor een telefoongesprek tussen de Russische president Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Erdogan, meldt het Kremlin. Details over dat gesprek geeft Moskou niet.

De Turkse president houdt al maanden intensief diplomatiek contact met zowel Rusland als Oekraïne. Beide landen beschouwen hem als vriend. Hij was onder meer betrokken bij een deal tussen Oekraïne en Rusland over de export van Oekraïens graan via de Zwarte Zee.

Kremlin: morgen ceremonie aansluiting vier gebieden

In Moskou vindt morgenmiddag de ceremonie plaats die in het teken staat van het aansluiten van de vier Oekraïense regio's Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja bij Rusland. Dat meldt het Kremlin.

Daarmee worden de vier gebieden feitelijk door Rusland geannexeerd. President Poetin zal ook een toespraak houden. Eerder was al duidelijk dat er 'een evenement' plaats zou vinden in de Russische hoofdstad.

Poetin zal de vier pro-Russische leiders van de gebieden ontmoeten, is bekendgemaakt. Gisteren vroegen zij om toe te treden tot de Russische federatie, nadat een overgrote meerderheid van de inwoners van de gebieden daarvoor zou hebben gestemd in referenda.

Maar die stemming is niet eerlijk verlopen. Inwoners zijn onder druk gezet door gewapende 'kiescommissies', er waren geen onafhankelijke waarnemers, er was geen geheime stemming en een groot deel van de bevolking is gevlucht.

Paus zegt te hebben geholpen bij gevangenenruil

Paus Franciscus heeft geholpen bij pogingen om gevangenen te ruilen. Dat zei hij vorige week op een bijeenkomst met jezuïeten in Kazachstan, schrijft het jezuïetentijdschrift La Civiltà Cattolica. Hij laat in het midden of de missie succesvol was.

Volgens de paus wordt hij regelmatig bezocht door vertegenwoordigers uit Oekraïne die hem verslag uitbrengen over de voortgang van de oorlog. Daar zou ook een legerchef bij zijn geweest die verantwoordelijk is voor gevangenenruil. De paus zou een lijst hebben gekregen van meer dan 300 gevangenen.

"Ze vroegen me iets te doen om een uitwisseling te vergemakkelijken", aldus Franciscus, die zelf ook tot de jezuïetenorde behoort. "Ik heb onmiddellijk de Russische ambassadeur gebeld om te vragen of er iets kon worden gedaan, of een gevangenenruil kon worden bespoedigd."

Eind juni wisselden Oekraïne en Rusland bijna 300 krijgsgevangenen. Op dat moment werd dat omschreven als de grootste ruil sinds het uitbreken van de oorlog. Het was aanvankelijk onduidelijk of de paus bij die actie betrokken was.

Schade in Dnipro na raketaanvallen zichtbaar

Over de schade in de oostelijke stad Dnipro na de dodelijke raketaanvallen van vannacht wordt steeds meer duidelijk. Verslaggever Sander van Hoorn is aanwezig in het gebied en deelt foto's op Twitter.

Er kwamen onder meer raketten neer op een markt met tweedehandsartikelen en een woonwijk, met enorme kraters tot gevolg. Zeker drie mensen zijn omgekomen.

'Mogelijk volgende week overeenstemming over nieuw sanctiepakket EU'

Naar verwachting wordt de Europese Unie het volgende week eens over een nieuw sanctiepakket tegen Rusland. De overeenstemming zou voor de top van volgende week bereikt moeten worden, zegt een ambtenaar tegen persbureau Reuters.

Op die top gaat het onder meer over op de nepreferenda in Oekraïne, de mogelijke annexaties in de Donbas door Rusland die daaruit kunnen voortkomen, de nucleaire dreiging van de Russen en de beschadiging van de Nord Stream-gaspijpleidingen.

Van de EU-leiders wordt ook verwacht dat ze verschillende ideeën bespreken over de prijsplafonds voor energie.

Moskou maakt zich op voor bekendmaking inlijving Oekraïense regio's

Oekraïne: tot nu toe 58.580 Russische militairen gedood

Tot nu toe zijn er in de oorlog ongeveer 58.580 Russische militairen omgekomen, zegt het Oekraïense ministerie van Defensie. Verder zijn er sinds de inval op 24 februari ruim 2300 tanks, 4900 pantservoertuigen, bijna 1400 stuks artilleriegeschut en 3700 overige militaire voertuigen vernield.

De aantallen zijn niet bevestigd.

Doden en gewonden bij aanval Dnipro

Zeker drie mensen, onder wie een kind, zijn vannacht omgekomen in de stad Dnipro na raketaanvallen van Rusland, zegt de gouverneur van de regio op Telegram. Nog eens vijf mensen, onder wie een 12-jarig meisje raakten gewond.

Volgens de gouverneur zijn meer dan zestig huizen beschadigd geraakt door de aanval. Ook werden voertuigen, een markt, elektriciteitsleidingen en verschillende flatgebouwen getroffen. Reddingswerkers zouden nog zoeken naar slachtoffers onder het puin. De gouverneur vreest dat er meer kinderen onder het puin liggen.

Dnipro ligt in oostelijk Oekraïne, iets ten noorden van Zaporizja. Het bericht van de gouverneur is nog niet onafhankelijk bevestigd. Op sociale media gaan foto's rond van beschadigde gebouwen in de stad.

Opnieuw gaslek in Nord Stream-gasleiding ontdekt

De Zweedse kustwacht heeft deze week een vierde gaslek ontdekt bij de Nord Stream-gaspijpleidingen. Dat zegt een woordvoerder tegen de krant Svenska Dagbladet.

Eerder kwam al naar buiten dat in Nord Stream 1 en 2 ontploffingen hadden plaatsgevonden, met drie gaslekken als gevolg. Algemeen wordt aangenomen dat die ontploffingen door sabotage zijn veroorzaakt. Wie daarvoor verantwoordelijk is, is onduidelijk.

Zelensky bedankt wereldleiders voor steun

De Oekraïense president Zelensky heeft gisteren met meerdere wereldleiders gesproken over de oorlog in Oekraïne. Ook bedankte hij hen voor hun steun inzake de Russische schijnreferenda in de regio's Loegansk, Donetsk, Zaporizja en Cherson in het oosten van Oekraïne. "Oekraïne kan en zal geen enkele poging van Rusland tolereren om enig deel van ons land te veroveren", zei Zelensky daarover vannacht in zijn dagelijkse videotoespraak.

De president van Oekraïne belde met onder anderen de Duitse bondskanselier Scholz, de Canadese premier Trudeau, premier Truss van het Verenigd Koninkrijk en de Turkse president Erdogan. Ook voorzitter Charles Michel van de Europese Raad en António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, stonden op zijn bellijst. In de gesprekken heeft Zelensky aangedrongen op extra steun. Zo heeft hij het met Truss gehad over mogelijkheden om de Britse sancties tegen Rusland aan te scherpen.

Gisteren werd bekend dat de Europese Commissie met een nieuw sanctiepakket tegen Rusland komt, vanwege de schijnreferenda van het land in de vier bezette Oekraïense gebieden. Ook de VS werkt om die reden aan nieuwe sancties. De Amerikanen bieden Oekraïne verder 1,1 miljard dollar extra aan wapensteun.

Protest bij Georgische grens om overstekende Russen: 'gevaar voor onze veiligheid'

Demonstranten verzamelden zich gisteren bij de Georgisch-Russische grensovergang in Larsi om duidelijk te maken dat Russen niet welkom zijn, terwijl lange rijen met Russische burgers de grens oversteken.

Welkom

In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Het liveblog van gisteren kun je hier teruglezen.