liveblog
NOS NieuwsAangepast

Vaccinatieplicht Oostenrijk zo goed als rond • Drukte bij priklocaties

  • Welkom in het coronaliveblog van donderdag 3 februari.
  • Drukte bij priklocaties voor booster.
  • Duizenden boetes voor niet dragen mondkapje.
  • Europese Commissie wil corona-reispas langer gebruiken.
liveblog gesloten

Besmette zorgmedewerkers mogen in noodscenario aan het werk

Besmette zorgmedewerkers mogen in noodscenario's, als de continuïteit van zorg in het gevaar komt, toch aan het werk. Dat schrijft het Expertiseteam Infectiepreventie van de Federatie Medisch Specialisten in een nieuw advies. Het team noemt als aanleiding het hoge aantal besmettingen dat tot capaciteitsproblemen in de ziekenhuizen kan leiden.

"De druk op de ziekenhuizen door uitval van personeel is groot", zegt voorzitter van het team Andreas Voss. "We willen risico's voor zowel zorgmedewerkers als patiënten zoveel mogelijk beperken en tegelijkertijd hebben ziekenhuizen de uitdaging om de roosters rond te krijgen om goede zorg te kunnen blijven verlenen."

Het team benadrukt dat besmette medewerkers alleen in het uiterste geval van nood kunnen worden ingezet, dus als er geen andere opties zijn. Daarnaast wordt geadviseerd om deze medewerkers niet in te zetten bij afdelingen met veel kwetsbare patiënten, zoals de oncologieafdeling.

Parlement Oostenrijk akkoord met vaccinatieplicht

Na het Oostenrijkse Lagerhuis heeft ook het Hogerhuis ingestemd met de invoering van een algemene vaccinatieplicht. Oostenrijk is het eerste land in de Europese Unie dat volwassenen verplicht zich met een coronavaccin te laten inenten.

De wet gaat in zodra die is ondertekend door de president en bondskanselier, maar er wordt pas vanaf 15 maart gehandhaafd. De politie zal vanaf dan om vaccinatiebewijzen vragen bij bijvoorbeeld verkeerscontroles. Ongevaccineerden riskeren een boete tot 600 euro, die kan oplopen tot 3600 euro.

Bepaalde groepen zijn uitgezonderd van de vaccinatieplicht, bijvoorbeeld zwangere vrouwen en mensen die recent covid-19 hebben gehad. De plicht gaat veel verder dan die in andere landen. In Griekenland en Italië moeten bijvoorbeeld de oudste inwoners zich laten vaccineren.

Geen handen schudden in ziekenhuis Enschede

Medisch Spectrum Twente (MST) in Enschede schaft het geven van handen definitief af. Dat vindt het ziekenhuis veiliger, ook in de toekomst, als de coronapandemie voorbij is. Groeten mag hier voortaan alleen met woorden, meldt RTV Oost.

Het afschaffen van handen schudden "was een maatregel waar we allemaal erg aan moesten wennen, omdat handen schudden onderdeel is van onze cultuur", schrijft het ziekenhuis op hun eigen site. "In het kader van veilige zorg aan patiënten hebben we besloten het handen schudden niet terug te laten komen." Ook alternatieve manieren met fysiek contact behoren in het MST tot het verleden.

Een woordvoerder van de Patiëntenfederatie zegt tegen persbureau ANP het besluit van MST verstandig te vinden, als dat betekent dat het besmettingen van virussen tegengaat. "Er heeft zich nog nooit een patiënt gemeld die het de afgelopen twee jaar vervelend vond dat er geen hand werd geschud. Het belangrijkste is dat de patiënt het gevoel heeft dat hij of zij gezien wordt. Dat hoeft niet per se met het geven van een hand", aldus de woordvoerder.

Personeelstekort in zorg: directeur maakt de bedden op

Door de besmettelijkheid van omikron kampt de zorg met grote personeelstekorten. In wooncomplex De Boskamp in Epe helpt het kantoorpersoneel daarom mee, zodat de nog aanwezige verpleegkundigen zich kunnen richten op de primaire zorg:

Personeelstekort in zorg: directeur maakt de bedden op, familie wast af

Demonstratie in Rotterdam mag doorgaan

Een protest tegen de coronamaatregelen komende zondag in Rotterdam kan doorgaan, laat de gemeente weten. Er is die dag voldoende politiecapaciteit om de de demonstratie in goede banen te leiden.

De Mars voor Verbinding, georganiseerd door actiegroep Samen voor Nederland, begint om 12.00 uur in het centrum van de stad. De gemeente verwacht zo'n 15.000 betogers. De betoging zou om 17.00 uur moeten eindigen. Voor tegenstanders van de protestmanifestatie worden er twee demonstratievakken opgesteld.

Tegelijk met het protest wordt in de Kuip de derby tussen Feyenoord en Sparta gespeeld. Daar worden 16.000 toeschouwers verwacht, minder dan gebruikelijk omdat het stadion vanwege de coronamaatregelen maar voor een derde gevuld mag worden.

Groene vinkjes vervallen pas dinsdag voor ongeboosterden

De eerste groene vinkjes in de corona-app vervallen niet vrijdag, maar pas volgende week dinsdag. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid. Tot nu toe werd uitgegaan van 4 februari. Dat wordt dus 8 februari.

Als reden voor het uitstel geeft het ministerie dat de tijdelijke wet covid pas vandaag is aangenomen. Wijzigingen mogen pas ingaan de dag nadat de wet is gepubliceerd. Vrijdag was niet haalbaar.

Van ruim een half miljoen mensen vervalt dinsdag het coronatoegangsbewijs omdat ze nog geen boosterprik hebben gehaald. De booster is voor een geldige pas overigens pas nodig als je de tweede vaccinatie langer dan negen maanden geleden hebt gehad (voor mensen die het Janssenvaccin kregen gaat het om de eerste en enige prik).

Drukte bij priklocaties voor booster

Bij verschillende priklocaties is het vandaag extra druk. Dat komt vooral omdat veel mensen ervan uitgingen dat vrijdag het groene vinkje in de CoronaCheck-app zou komen te vervallen. Vanavond werd bekend dat dat wordt uitgesteld tot 8 februari.

Onder meer bij de priklocatie in het WTC Expo in Leeuwarden was het veel drukker dan de afgelopen weken, zelfs zo druk dat de wachttijden zo nu en dan flink opliepen. "Het is een en al drukte", zegt clusterhoofd Jolanda de Jong van de GGD Fryslân tegen Omrop Fryslân. "We zijn aangenaam verrast dat mensen nu wel hun booster komen halen."

Om de drukte aan te kunnen is er extra personeel ingezet. De Jong verwacht dat de drukte nog wel even aanhoudt. "Ook omdat de voorjaarsvakantie eraan komt. Mensen hebben ook vaak een QR-code nodig om naar het buitenland te kunnen."

Ook de GGD in Zeeland zag dat het bij de zes prikstraten in de provincie drukker is vandaag, meldt Omroep Zeeland.

Drukte in het WTC in Leeuwarden

Spotify-topman verdedigt keuze voor Joe Rogan

In een toespraak voor zijn medewerkers heeft Spotify-topman Daniel Ek gisteren de keuze voor de omstreden podcast-ster Joe Rogan verdedigd. The Verge wist de hand te leggen op een geluidsopname van de speech.

Het audioplatform ligt onder vuur omdat de Amerikaanse presentator en komiek in zijn podcast, The Joe Rogan Experience, tot twee keer toe wetenschappers aan het woord heeft gelaten die misleidende uitspraken hebben gedaan over corona.

Tijdens de interne bijeenkomst zei Ek tegen zijn medewerkers dat Spotify in zijn ogen niet de uitgever is van Joe Rogan. Ook wees hij op het grote bereik van Rogan's podcast en het belang daarvan voor de groei van Spotify in de podcastmarkt:

'Besmettelijker subvariant omikron wordt dominant in Nederland'

Een besmettelijkere subvariant van omikron wordt naar verwachting de komende tijd dominant in Nederland. Dat bevestigt het RIVM na berichtgeving van NU.nl. De vraag is alleen nog wanneer de zogeheten BA.2-sub-variant de nu nog dominante subvariant BA.1 heeft verdrongen.

Het was al langer bekend dat er meerdere subvarianten bestaan van de omikronvariant. Het RIVM houdt met steekproeven bij welke er rond gaan in Nederland. Op basis daarvan wordt verwacht dat het aantal gevallen van BA.2 gaat toenemen.

Subvariant BA.2 lijkt volgens het RIVM vooralsnog niet tot ernstigere ziekteverschijnselen te leiden na besmetting dan BA.1.

In Denemarken, dat inmiddels alle beperkende maatregelen heeft losgelaten, is BA.2 al dominant. Hoofd infectieziektenbestrijding Jaap van Dissel zei vorige week dat de subvariant daar zo snel kon rondgaan door een aantal superspreading events, zoals feesten.

Dat BA.2 ook in Nederland vaker voorkomt, blijkt bijvoorbeeld uit deze grafiek van de getelde BA.1- en BA.2-gevallen in Amsterdam:

82.961 positieve tests, gemiddelde stijging

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 82.961 nieuwe positieve tests gemeld. Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 79.530 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 35 procent meer dan de zeven dagen daarvoor.

Hierbij moet worden opgemerkt dat het RIVM grote achterstanden heeft. Zo'n 113.000 meldingen over de afgelopen 17 dagen moeten nog verwerkt worden. In werkelijkheid zijn er dus meer positieve testen dan nu uit de cijfers naar voren komt.

Bij het RIVM werden 11 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 9 doden per dag, net zo veel als een week eerder.

1386 coronapatiënten in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen zijn 201 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdeling. Op de IC's kwamen er zestien nieuwe patiënten bij.

In de ziekenhuizen nam de bezetting toe. Er liggen nu 1386 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1372), van wie 218 op de IC (gisteren: 215), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Duizenden boetes voor niet dragen mondkapje

De afgelopen 7,5 maand zijn er in Nederland een kleine 6000 boetes uitgedeeld voor het overtreden van de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en in publieke binnenruimte. Dat valt op te maken uit een periodiek overzicht dat het Openbaar Ministerie heeft opgesteld. Het vorige overzicht verscheen op 15 juni vorig jaar.

In de tussentijd is het aantal coronagerelateerde misdrijfzaken dat het OM in behandeling heeft, gestegen van 623 naar 1009. Daarbij gaat het volgens het OM vooral om demonstranten tegen het coronabeleid van de regering. Zij worden vervolgd vanwege het niet opvolgen van een bevel van de politie, bedreiging en (openlijk) geweld.

Ruim 20.000 mensen kregen tussen half mei 2021 en januari 2022 een boete omdat ze onvoldoende afstand van elkaar hielden.

Europese Commissie wil corona-reispas langer gebruiken

De Europese Commissie wil het EU-reiscertificaat een jaar langer kunnen gebruiken, tot en met 30 juni 2023. Het is volgens de Commissie nu nog niet mogelijk om de gevolgen van de toegenomen besmettingsaantallen of de opkomst van nieuwe varianten voor de tweede helft van het jaar te kunnen inschatten. Daarom is een verlenging van de reispas op zijn plaats, vindt de Commissie.

Het Europees Parlement en de EU-regeringsleiders moeten nog akkoord gaan met de verlenging. In het Europarlement is een meerderheid voor.

Met het Europees digitaal coronacertificaat kunnen EU-burgers aantonen dat ze zijn ingeënt tegen het coronavirus (inclusief booster), recent negatief zijn getest of van corona zijn hersteld. Met een groen vinkje kunnen ze dan de grens over.

Overigens hoeft een verlenging van de coronapas niet te betekenen dat landen de pas per se tot volgend jaar moeten gebruiken. Ze kunnen tussentijds zelf besluiten om er, gezamenlijk, mee te stoppen.

Hoelang de reispas geldig is, is dit weekend aangepast:

WHO: 'wapenstilstand' in strijd tegen virus in zicht voor Europa

Hans Kluge, regiodirecteur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor Europa, zegt dat het continent nu een unieke kans heeft om het coronavirus uit te doven. Voor het eerst deze pandemie is er een mogelijkheid op een lange periode van rust en een veel hogere bescherming bij Europeanen tegen een eventuele opleving van het virus, zelfs met een variant die zich nog sneller verspreidt.

Vorige maand zei Kluge al dat het einde van de pandemie in Europa mogelijk in zicht is. Dat komt mede doordat er een hoge vaccinatiegraad is en veel mensen immuun zijn na een besmetting met de omikronvariant. Verder maakt de winter plaats voor de lente en dat heeft een gunstig effect op de besmettingen. Bovendien is het inmiddels overduidelijk is dat omikron minder ziek maakt.

Deze periode van hogere bescherming moet gezien worden als een wapenstilstand, die kans biedt op blijvende vrede, zei Kluge:

Wel stelt de WHO-directeur enkele voorwaarden. Zo moeten Europeanen zich wat hem betreft onder meer blijven inenten en een boosterprik halen, vaker een mondkapje dragen in binnenruimtes en beter ventileren. Ook moet er meer worden gespeurd naar nieuwe varianten.

Kluge: "Ik geloof dat het op die manier mogelijk is om te reageren op de nieuwe varianten die onherroepelijk zullen opduiken, zonder de ontwrichtende maatregelen die we eerder moesten nemen."

Storing coronatest.nl voorbij

Het is weer mogelijk om coronatest.nl te gebruiken om een testafspraak te maken of de testuitslag in te zien. De site lag er tussen 01.00 uur en 08.00 uur uit door een storing. De oorzaak daarvan wordt nog onderzocht.

Ook telefonisch een afspraak maken is weer mogelijk.

Coronabeperkingen Zweden volgende week voorbij

Vanaf komende woensdag vervallen de coronabeperkingen in Zweden, heeft premier Andersson bekendgemaakt. "Het wordt tijd om Zweden te heropenen", zegt ze.

De horeca mag volgende week ook na 23.00 uur openblijven. Verder wordt het advies geschrapt om afstand te houden en er mogen weer meer dan 500 mensen bij indoorevenementen zijn. Ook vervalt het coronatoegangsbewijs, evenals het advies om in het ov een mondkapje te dragen.

Het advies om thuis te blijven bij klachten en je te laten testen blijft onverminderd van kracht. Verder wordt ongevaccineerden aangeraden om grote groepen te mijden.

De zorg kan volgens Andersson het hoge aantal besmettingen aan. Verder zijn de versoepelingen mogelijk vanwege de algemene vaccinatiegraad en het aantal gezette boosterprikken, zegt de premier.

Storing coronatest.nl

Het is op dit moment niet mogelijk om in te loggen op coronatest.nl. Mensen die een testafspraak bij de GGD willen maken of hun uitslag willen opzoeken, krijgen een foutmelding.

Ook telefonisch een afspraak maken kan niet, zegt een woordvoerder van de GGD's tegen het ANP. "We overleggen nu met de leverancier om de oorzaak te achterhalen en een oplossing te vinden."

Nog minder toeristen in 2021 dan in eerste coronajaar

Vorig jaar kwamen er ruim 6 miljoen buitenlandse bezoekers naar Nederland, heeft het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) becijferd. Dat is 14 procent minder dan een jaar eerder en een daling van maar liefst 69 procent ten opzichte van het pre-coronajaar 2019.

Het binnenlandse toerisme deed het juist wel goed. Het aantal van 26 miljoen Nederlandse gasten voor hotels, campings en vakantieparken lag 30 procent hoger dan in 2020 en was daarmee vergelijkbaar met het aantal gasten in 2019.

Voor dit jaar verwacht het NBTC dat Nederlanders minder in eigen land op vakantie gaan en juist meer naar het buitenland. "Nederlanders zullen naar verwachting weer meer de zon opzoeken in Zuid-Europese bestemmingen", zegt directeur Jos Vranken. "Mochten de maatregelen het toelaten, verwachten we dan ook dat er dit jaar 7 procent minder Nederlanders op vakantie gaan in eigen land."

Het NBTC heeft ook twee scenario's doorgerekend voor het aantal internationale bezoekers. Afhankelijk van de reisbeperkingen worden dat er 50 tot 90 procent meer dan in 2021, respectievelijk 9 à 12 miljoen.

55 nieuwe coronagevallen bij Spelen

Er zijn 55 nieuwe coronagevallen vastgesteld bij deelnemers en functionarissen van de Winterspelen in Peking. Dat is het hoogste aantal op één dag tot nu toe. Volgens de organisatie gaat het om 29 mensen die op het vliegveld aankwamen en om 26 mensen die zich al in de olympische bubbel bevinden.

Onder de positieve gevallen is ook de Nederlander Johan de Wit. Hij is de coach van de Japanse schaatsploeg. Hij zit inmiddels in een speciaal isolatiehotel. De Wit vloog vorige week woensdag naar China, samen met een deel van de Nederlandse olympische ploeg. Hij zegt geen idee te hebben hoe hij het virus heeft opgelopen, behalve dat het gebeurd moet zijn in het olympische dorp. Bij aankomst was De Wit nog negatief.

Schade door uitgestelde kankerdiagnoses lijkt mee te vallen

Vorig jaar hebben bijna 124.000 mensen te horen gekregen dat ze kanker hebben, zo'n 11.000 meer dan in 2020. De laatste jaren nam het aantal gestelde kankerdiagnoses jaarlijks gemiddeld met 2000 toe. Dat de toename vorig jaar zo veel hoger was, komt onder meer doordat mensen in het begin van de coronapandemie minder snel naar de huisarts gingen en doordat de bevolkingsonderzoeken naar kanker toen tijdelijk werden stopgezet. Ook werd een deel van de zorg afgeschaald.

Toch lijken de effecten van de voor sommige patiënten latere diagnose vooralsnog mee te vallen, zegt het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), een onderzoeks- en adviesinstituut voor kanker.

Politie Ottawa overweegt inzet leger

De politie van Ottawa overweegt de hulp in te roepen van het leger om een protest van truckers tegen de coronaregels te beëindigen. Sinds dit weekend zijn er veel vrachtwagens in de hoofdstad aanwezig onder het mom van een vrijheidskaravaan. De demonstratie begon als protest tegen de vaccinatieverplichting voor vrachtwagenchauffeurs. Veel inwoners van Ottawa hebben last van de truckers, die regelmatig aan het toeteren zijn en verschillende locaties blokkeren.

Volgens de politie zou de inzet van het leger ook "grote risico's" op rellen met zich meebrengen. Maar, zo zegt politiechef Peter Sloly: "Ik ben in toenemende mate bezorgd dat politiewerk geen oplossing biedt."

Sloly zegt ook dat het geen lokale kwestie is, maar een landelijke. Ook op andere plekken demonstreren vrachtwagenchauffeurs. Bij een snelweg aan de grens met de VS in West-Canada is een blokkade gaande. De grensovergang bij Coutts is een belangrijke route voor de import en export van vlees en vee.

Nieuw-Zeeland plant heropening grenzen in fases

Nieuw-Zeeland versoepelt de zeer strenge inreisregels voor het land. Premier Ardern heeft een stapsgewijs openingsplan voor het land bekendgemaakt.

De eerste stap is dat vanaf 27 februari Nieuw-Zeelanders die zich in Australië bevinden en volledig gevaccineerd zijn weer naar huis mogen. Ze hoeven dan niet meer tien dagen in een verplichte quarantainelocatie van de overheid te verblijven. Wel moeten ze tien dagen thuis in quarantaine gaan. Vanaf 13 maart geldt deze regeling ook voor Nieuw-Zeelanders die zich in andere landen bevinden.

De bekendmaking door Ardern:

Premier Ardern: 'Nieuw-Zeeland voorzichtig open'

Door de versoepelingen kunnen veel meer Nieuw-Zeelanders naar huis terugkeren. Het aantal plekken in officiële Nieuw-Zeelandse quarantainehotels is zeer beperkt. Daarom wordt een plek door middel van loting aangewezen. Dat betekent dat Nieuw-Zeelanders soms maanden moesten wachten om terug te kunnen keren naar huis.

Datzelfde gold voor een zwangere journalist die vast kwam te zitten in Afghanistan. Het verhaal van Charlotte Bellis zette afgelopen week de schijnwerpers op de strenge inreisregels van Nieuw-Zeeland.

In april mogen vervolgens 5000 internationale studenten naar Nieuw-Zeeland reizen, gevolgd in juli door iedereen die normaal gesproken zonder visum naar Nieuw-Zeeland mag reizen. Dat betreft vooral Australiërs. In oktober gaat Nieuw-Zeeland weer open voor alle overige reizigers.

Welkom!

Welkom in dit coronablog. Het blog van woensdag kun je hier teruglezen.