liveblog

Deuren poppodia grotendeels dicht • Opnieuw minder treinen bij NS

  • Welkom in het coronaliveblog van donderdag 27 januari
  • Chirurgische mondkapjes en zelftesten worden gratis voor minima
  • Opnieuw is de dienstregeling van de NS afgeschaald
  • Advies aan kabinet: stel kwaliteit leven burger centraal in corona-aanpak
liveblog gesloten

Kerststal Den Bosch weer open

De kerststal in Den Bosch gaat weer open voor de mensen die de stal niet konden bezoeken vanwege de coronamaatregelen. Vanaf morgen zijn bezoekers welkom in de Sint-Jankathedraal.

"Hebben we toch nog wat eer van ons werk. Ook fijn voor de mensen die het hebben gemist", zegt coördinator Jack Kradolfer tegen het Brabants dagblad. Dat de kerststal niet gelijk is geopend toen de regels versoepeld werden, komt volgens hem omdat het een en ander nog nagelopen moest worden. "Ook moesten we eerst voldoende toezicht kunnen regelen."

Vorig jaar stond de kerststal net in de kerk toen er een lockdown kwam. Penningmeester Guus Dankers zegt tegen het Brabants Dagblad dat de kerk vanwege het misgelopen bezoek waarschijnlijk een ton is misgelopen. Een bezoek kostte 1 euro en vorig jaar waren er zo'n 80.000 bezoekers.

Het is volgens Dankers niet duidelijk wat de financiële schade dit jaar is. Een kaartje voor de huidige kerststal kost 2 euro.

In de Sint-Janskathedraal wordt de geboorte van Jezus uitgebeeld:

Kerststal in januari weer open door versoepelingen: 'Na weken toch weer kraamvisite'

'Kwart financiële schade kappers vergoed door Rijk'

Volgens kappersbrancheorganisatie ANKO heeft het Rijk een kwart van de financiële schade vergoed die door kappers is geleden tijdens de drie coronalockdowns. ANKO heeft berekend dat door de gedwongen sluiting zo'n 900 miljoen euro schade is geleden, en dat 225 miljoen daarvan is vergoed. De belangenbehartiger komt nu tot de conclusie dat de "ruimhartige steun" door het vorige kabinet niet is nagekomen.

Voorzitter Maurice Crusio van ANKO pleit daarom voor betere steun. "Dit slaat een hele diepe wond die voorlopig niet zal genezen, tenzij het nieuwe kabinet in actie komt", zegt hij tegen het ANP. Volgens Crusio hebben de ondernemers hun eigen spaar- en pensioenpotjes moeten aanspreken om het hoofd boven water te houden.

Kappers zijn in totaal vijf maanden dicht geweest, stelt ANKO. Bijna 30.000 kappers verdienden in die periode niets.

Deuren poppodia grotendeels dicht vanwege maatregelen

Poppodia houden de deuren veelal gesloten vanwege de coronamaatregelen. Dat blijkt uit een rondgang van persbureau ANP. Sinds woensdag mogen de zalen weer open voor publiek maar door verminderde capaciteit vanwege de anderhalvemetermaatregel heeft het volgens de podia weinig zin om open te gaan. Ook mag het publiek alleen zitten en moeten de zalen om 22.00 uur dicht zijn.

"Voor concerten en clubnachten bieden de huidige versoepelingen helaas nog te weinig mogelijkheden", zegt een woordvoerster van Melkweg Amsterdam. SPOT Groningen organiseert concerten in de Stadsschouwburg en de Oosterpoort, maar de programmering is opgeschort.

Grenswerk in Venlo organiseert voorlopig ook geen optredens. "Het wordt gepresenteerd als versoepelingen, maar het voelt helemaal niet zo", vertelt een woordvoerder.

Gratis mondkapjes en zelftesten voor minima

Gemeenten gaan de komende maanden gratis chirurgische mondkapjes en zelftesten uitdelen aan minima. Half februari gaat de Rijksoverheid de hulpmiddelen beschikbaar stellen. Het is niet zeker wanneer ze beschikbaar zijn om op te halen. Dat wordt volgende week duidelijk.

Er zijn in totaal 10 miljoen zelftesten en nog eens 10 miljoen mondkapjes beschikbaar. "Dit betekent dat er tot 1 mei grofweg zes zelftesten en zes mondneusmaskers per persoon beschikbaar worden gesteld", staat op de site van de Rijksoverheid.

Met deze middelen wil de overheid ervoor zorgen dat zelftesten en chirurgische mondkapjes voor iedereen beschikbaar zijn.

Minder treinen bij de NS

Opnieuw is de dienstregeling van de NS afgeschaald. Door een oplopend aantal besmettingen zit er veel personeel ziek thuis of in quarantaine, en de NS verwacht dat het probleem groter wordt. Vanaf 7 februari wordt er in stapjes afgeschaald, tot er op 21 februari nog 85 procent van het normale aantal treinen rijdt, melden de spoorwegen in een persbericht.

Concreet betekent de afschaling dat op trajecten waar normaal gesproken zes treinen per uur rijden, er nog maar vier treinen per uur rijden. Op trajecten waar vier treinen per uur rijden wordt het aantal teruggebracht naar twee treinen per uur.

Man die meisje in het gezicht sloeg vanwege mondkapje meldt zich

Een 37-jarige man die ervan wordt verdacht dat hij een jong meisje heeft mishandeld in een tram in Zoetermeer, heeft zich gemeld bij de politie. De verdachte was te zien in het opsporingsprogramma Team West van Omroep West. De man sloeg het het meisje vermoedelijk in het gezicht omdat ze geen mondkapje op had.

Het voorval gebeurde in oktober vorig jaar. Het slachtoffer stapte in de tram en de man volgde vlak daarna. Hij ging tegenover haar zitten en maakte er een opmerking over dat ze geen mondkapje op had. Even later sprak hij haar opnieuw aan waarna het meisje twee harde klappen in het gezicht kreeg.

Getuigen vingen het meisje op. De man bood destijds al meteen zijn excuses aan, maar de politie vond dat niet voldoende en ging op zoek naar hem. "Dit gedrag kan niet getolereerd worden. Niemand mag voor eigen rechter spelen", zegt een woordvoerder van de politie tegen Omroep West.

Bezoekers weer welkom in de Tweede Kamer

Vanaf volgende week zijn bezoekers weer welkom in de Tweede Kamer. Door de versoepeling van de coronamaatregelen wordt weer een beperkt aantal mensen toegelaten op de publieke tribune van de plenaire zaal en in de 'Statenpassage'.

De bezoekers moeten zich aanmelden via de website van de Kamer en krijgen een tijdsblok van twee uur. Op de tribune zijn per tijdsblok acht zit- en zeven 'leunplaatsen'. Een mondkapje is verplicht, ook als mensen zitten. Om gebruik te maken van het Statenlokaal (een publiek toegankelijke horecaruimte) moeten bezoekers een coronatoegangsbewijs laten zien.

Commissievergaderingen blijven verboden voor publiek.

64.602 positieve tests, grote achterstand RIVM nog niet ingehaald

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 64.602 nieuwe positieve tests gemeld.

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 58.737 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 61 procent meer dan de zeven dagen daarvoor. Hierbij moet worden opgemerkt dat het RIVM al ruim een week grote achterstanden heeft.

Vandaag is er een achterstand van 72.000 positieve testen, die nog verwerkt moeten worden. Daarmee is de achterstand, ontstaan in ruim een week tijd, iets ingehaald ten opzichte van gisteren, toen het om 78.000 positieve testen ging.

In werkelijkheid zijn er dus meer positieve tests dan nu uit de cijfers blijkt. Betrouwbaarder is om naar de weekcijfers te kijken.

EMA keurt coronapil van Pfizer goed

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft de coronapil Paxlovid van Pfizer voorwaardelijk goedgekeurd. De pil mocht van het geneesmiddelbureau al gebruikt worden in afwachting van de goedkeuring, maar Nederland koos ervoor om te wachten.

Het middel van Pfizer is bedoeld voor volwassenen die net positief zijn getest op covid-19, bij een risicogroep horen en geen extra zuurstof toegediend krijgen. Dat kunnen bijvoorbeeld mensen met suikerziekte, kanker of overgewicht zijn. De pil remt de virusdeling af, wat de kans op ziekenhuisopname of sterfte verkleint. De kuur moet wel binnen vijf dagen na de eerste klachten worden gestart.

Paxlovid is bedoeld om thuis in te nemen. In totaal moeten dertig pillen worden geslikt: vijf dagen lang, twee keer per dag drie pillen.

Laagste aantal mensen op de IC sinds 31 oktober

De afname van het aantal patiënten op de intensive cares houdt aan. In totaal liggen nu 233 coronapatiënten op de IC's, 16 minder dan een dag eerder. Dat is het laagste aantal sinds 31 oktober.

Ook op verpleegafdelingen van de ziekenhuizen is sprake van een afname. Daar liggen nu 898 patiënten, 7 minder dan gisteren. Het LCPS noteert 150 nieuwe opnames op de verpleegafdelingen, gisteren waren dat er 133. Op IC's werden 11 nieuwe opnames gemeld.

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Stijgende lijn in vakantieboekingen bij reisorganisaties

Het aantal boekingen voor een vakantie schiet omhoog. Dat zeggen verschillende reisorganisaties in een rondgang van persbureau ANP. Sunweb spreekt van meer boekingen dan ooit in een januari. "We hebben nog nooit zulke aantallen gezien, iedereen wil op wintersport", zegt een woordvoerster. Sunweb zegt dat mensen dit jaar voor luxere vakanties kiezen.

Ook merken als Eliza was here en Gogo van Sunweb doen het beter dan voor de coronapandemie. "Jongeren trekken er massaal op uit deze zomer", aldus de reisorganisatie. "Week na week worden de records qua boekingen verbroken", zegt een woordvoerster.

Ook Corendon ziet het aantal boekingen stijgen, voor winter- en zomervakanties. "Na de versoepelingen van dinsdag is dat herstel nog krachtiger en zitten we inmiddels vrijwel op het niveau van voor corona", zegt een woordvoerster. TUI krijgt voor deze winter nog veel lastminuteboekingen binnen, met Oostenrijk als een populaire bestemming. Oostenrijk heeft deze week de quarantaineplicht laten vervallen voor Nederlanders die geen boosterprik hebben gehad tegen het coronavirus.

Ook andere bestemmingen waar de coronamaatregelen zijn versoepeld zijn in trek. Reisbrancheorganisatie ANVR zegt te hopen op meer versoepelingen. Zo geldt voor landen buiten Europa nog steeds bijna altijd een oranje reisadvies, wat betekent dat vakanties worden afgeraden.

Aantal pinbetalingen nadert niveau van voor laatste lockdown

Het aantal pinbetalingen is sinds de heropening van de non-foodwinkels deze maand weer flink toegenomen, schrijft ING. De pinomzet kwam weer richting het niveau van half december, voor de lockdown inging.

Met name bij modewinkels, bouwmarkten, tuincentra en woonwinkels werd fors meer gepind. Ook boekhandels en elektronicaverkopers zagen een toename. "De gemiddelde pinomzet ging daar in de afgelopen week van -60% tot -90% terug richting 'normaal", schrijven de onderzoekers van de bank.

In de lockdown gingen niet-essentiële winkels dicht. Alleen een balie voor het ophalen en afrekenen van bestellingen was toegestaan. Ook bij kappers en schoonheidsspecialisten is de pinomzet weer flink gestegen. Bij de horeca en recreatie en cultuur, die tot deze week nog dicht waren, bleef de omzet respectievelijk 60 procent en 70 procent lager.

Nachthoreca ziet kansen in doorvoering 1G-beleid

Een 1G-beleid waarin alle bezoekers getest worden op corona zou een oplossing kunnen zijn voor de nachthoreca om weer open te kunnen. Dat zeggen verschillende nachtclubs en belangenverenigingen in een rondgang van persbureau ANP.

Belangenbehartiger Nachtbelang merkt wel op dat het lastig is om onderscheid te maken tussen verschillende soorten nachthoreca. Ook wijst Nachtbelang op landen als Denemarken en het Verenigd Koninkrijk waar de coronamaatregelen worden afgebouwd.

Om de horeca te bezoeken is nu een vaccinatie-, test of herstelbewijs nodig. Daarbij gaat nu alles dicht om 22.00 uur en moeten bezoekers een zitplaats nemen. Dat is voor veel nachtclubs te ingrijpend, waardoor ze ervoor kiezen helemaal niet open te gaan.

"Met 22.00 uur kunnen wij niks. Dan is het net donker", zegt een woordvoerder van de Rotterdamse evenementenlocatie Maassilo. Ook het verplicht zitten werkt niet. "Dat hebben we vorig jaar bij een concert geprobeerd. Dat duurde precies 2 minuten. Toen stonden de mensen op de stoelen."

Minister Kuipers van Volksgezondheid zei gisteren tijdens het coronadebat dat het kabinet in overleg met de nachthoreca wil gaan over 1G-beleid.

Eerstehulplijn voor bekenden van complotdenkers in Duitsland succesvol

Een Duitse hulplijn die mensen kunnen bellen als iemand uit hun omgeving een 'coronacomplotdenker' is, slaat aan, schrijft Trouw. De hulplijn met de naam Veritas is vorig jaar opgericht en gefinancierd door de deelstaat Berlijn om eerste hulp te bieden voor familie, vrienden en collega's van complotdenkers. Sinds mei hielp Veritas zeshonderd mensen die worden begeleid in het voeren van een gesprek met iemand die overtuigd is van een complot, vertelt oprichter Tobias Meilicke.

"Zij vinden geen gespreksstof meer met hun moeder, zus of partner, die in samenzweringstheorieën is gaan geloven. Sommigen denken erover het contact te verbreken, maar die gedachte doet pijn en daarom zoeken zij hulp", legt Meilicke uit.

Veritas krijgt ook verzoeken uit Nederland, maar kan daar vooralsnog niets mee. "De Oostenrijkers kunnen we doorverwijzen naar een partnerinstantie daar, maar in Nederland kunnen wij dat niet. Jammer, want jullie staan in Nederland voor dezelfde uitdaging als wij."

Geen Nederlandse bloemen meer bij urbi et orbi

De pauselijke zegen urbi et orbi met Pasen moet het voortaan zonder Nederlandse bloemen doen. Bloemist Paul Deckers stopt met het leveren van de aankleding van het Sint-Pietersplein: na twee jaar corona trekken sponsors zich terug voor de financiering ervan en zijn nieuwe niet te vinden.

De florale aankleding van het plein kon in 2020 en 2021 niet doorgaan vanwege de coronapandemie.

Utrechtse ijsbaan vraagt geen QR-code: 'Het is mooi geweest'

De Utrechtse ijsbaan Vechtsebanen is niet van plan bezoekers naar hun QR-code te vragen. Eigenaar Michael van de Kuit zegt "helemaal klaar" te zijn met de coronaregels. En als dat betekent dat de ijsbaan dicht moet? "Dat is dan maar zo", zegt hij tegen RTV Utrecht. "Maar dan gaan we ook nooit meer open."

Een paar maanden geleden weigerde de Vechtsebanen ook om bezoekers te controleren. Voor de buitenbaan hadden schaatsers toen geen QR-code nodig, voor de binnenbaan wel. De binnenbaan werd toen enige tijd gesloten.

De gemeente zegt in een reactie met de Vechtsebanen te gaan praten.

Franse politie pakt makers nepvaccinatiebewijzen op

De Franse autoriteiten hebben vijf fraudeurs gearresteerd die zo'n 62.000 nepvaccinatiebewijzen zouden hebben gemaakt, melden verschillende media. Drie personen worden ervan verdacht 35 artsen te hebben gehackt om de bewijzen te kunnen maken.

De zaak kwam eind vorig jaar aan het licht nadat een verpleegkundige uit Nantes meldde dat zijn account was gehackt, dat verbonden was aan een zorgverzekeraar. Uit een ander onderzoek bleek dat hetzelfde was gebeurd met een account van een arts. Hun gegevens kwamen in duizenden geregistreerde vaccinaties voor, terwijl ze niet bij die prikken betrokken waren.

De Franse overheid schat dat er zo'n 200.000 nepvaccinatiebewijzen in omloop zijn. Sinds maandag moeten mensen in het land een vaccinatiebewijs laten om naar bijvoorbeeld een restaurant of te kunnen. Daarvoor was een negatief testbewijs voldoende.

Engeland schrapt strengste coronamaatregelen

Engeland heeft de meeste coronamaatregelen opgeheven. Het is niet langer verplicht om mondkapjes te dragen en thuis te werken. Ook het coronatoegangsbewijs vervalt.

Premier Johnson is ook van plan de isolatieplicht na een coronabesmetting te schrappen. De overheid stuurt er dan nog wel op aan dat burgers in isolatie gaan na een besmetting, maar kan dat niet langer wettelijk afdwingen. De wet die dit regelt loopt in maart af en Johnson wil die dus niet verlengen.

"Nu covid endemisch wordt, moeten we wettelijke verplichtingen vervangen door advies en aanbevelingen", zei de premier vorige week in het Lagerhuis. Johnson zei ook dat de coronaregels losgelaten kunnen worden vooral vanwege de boostercampagne.

'Oud-adviseur wil Johnson ten val brengen met bewijsmateriaal lockdownfeestjes'

Na weken van opeenvolgende onthullingen over lockdownfeestjes in de ambtswoning van de Britse premier Johnson verschijnt vandaag naar alle waarschijnlijkheid het rapport van topambtenaar Sue Gray over de kwestie.

Het materiaal dat de premier in verlegenheid heeft gebracht, komt waarschijnlijk van zijn eigen voormalig adviseur, de omstreden Dominic Cummings, in 2016 het brein achter de Brexit-campagne. In 2019 werd hij Johnsons rechterhand, maar de twee braken eind 2020 en sindsdien doet hij van alles om Johnson zwart te maken.

Duizenden werkgevers moeten in totaal 160 miljoen euro loonsteun terugbetalen

5840 Nederlandse bedrijven moeten samen zo'n 160 miljoen euro terugbetalen aan de overheid. Dat is de volledige steun die ze in het voorjaar van 2020 kregen om lonen te kunnen doorbetalen.

Dat bedrag was een voorschot van uitkeringsinstantie UWV. De werkgevers moesten voor 10 januari een eindafrekening aan het UWV overhandigen waarin ze aantoonden op hoeveel financiële coronahulp ze daadwerkelijk recht hadden. De 5840 ondernemingen hebben dit niet gedaan.

Het UWV heeft nu het bedrag waar ze recht op hebben vastgesteld op nul euro. Om te voorkomen dat de bedrijven in acute geldnood komen, hebben ze de mogelijkheid om een betalingsregeling te treffen die volgens het UWV ruim is.

De verwachting is dat een deel van deze groep werkgevers bewust geen aanvraag heeft ingediend en dit ook niet overweegt,", schrijft minister Van Gennip (Sociale Zaken) aan de Tweede Kamer.

Adviesraden pleiten voor coronabeleid voor de lange termijn

Het kabinet moet er in zijn langetermijnbeleid van uitgaan dat corona niet meer weggaat. Alleen dan voorkom je dat de aanpak van steeds weer een medische crisis onnodig hard doorwerkt in bijvoorbeeld het onderwijs of op de arbeidsmarkt. Dat zeggen het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) in een advies aan het kabinet.

We gaan nu te vaak van kleine naar grote crises, zei Jet Bussemaker van de RVS in het NOS Radio 1 Journaal. Daardoor is er volgens haar te weinig oog voor de achterstanden die in het onderwijs ontstaan en de mentale problemen als de huidige crisis onder controle is nog zullen doorwerken. Ook wordt er nu te weinig gedaan aan het personeelstekort in de zorg, "terwijl we weten dat meer dan 40 procent van de mensen die in de zorg gaan werken binnen twee jaar de zorg weer verlaat".

Het coronabeleid moet daarom dus onderdeel worden van het langetermijnbeleid, zeggen beide adviesraden. "Dus iets minder focussen op het virus, de medische termijn en wel of niet scholen openhouden, maar een bredere waardenafweging maken over een langere termijn, met heldere doelen en uitkomsten", aldus Bussemaker.

Zo gingen de restaurants, cafés en bioscopen weer open

In het hele land gingen restaurants, cafés, bioscopen, musea en theaters gisteren weer open. Soms tot enorme opluchting van de bezoekers, maar er waren ook mensen teleurgesteld.

Van de terrasjes tot de musea: zo gingen de versoepelde sectoren weer open

Advies aan kabinet: stel kwaliteit leven burger centraal in corona-aanpak

De kwaliteit van leven van burgers moet centraal komen te staan in de corona-aanpak van het kabinet. Dat zeggen het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) in een advies. Ze roepen het kabinet op om snel met een langetermijnvisie te komen.

"Corona gaat niet meer weg. We zullen moeten leren leven met het virus en dat betekent dat bestrijding van het virus ook niet meer het enige is dat telt bij de aanpak van deze crisis", staat in het advies. "De coronapandemie en de maatregelen die genomen zijn om de verspreiding van het virus in te dammen, hebben het maatschappelijk leven diepgaand ontwricht."

Volgens het SCP en de RVS heeft de pandemie onder meer de capaciteitsproblemen in de zorg en de kansenongelijkheid in het onderwijs blootgelegd. Daarom moet nu niet alleen gekeken worden naar toe- en afname van de verspreiding van het virus, maar ook naar de sociale ontwikkelingen.

Transparantie over de waardenafweging is daarbij belangrijk. "Neem als uitgangspunt bijvoorbeeld het openhouden van het onderwijs en hou rekening met onderwijsachterstanden en de mentale gezondheid van jongeren. Betrek daarbij ook sociologen, economen, gedragsexperts, geesteswetenschappers, ethici en ervaringsdeskundigen."

Muziek Neil Young van Spotify verwijderd na klachten over desinformatie

Spotify gaat de muziek van Neil Young van de streamingsdienst verwijderen, laten Young en Spotify weten. Dat gebeurt na klachten van Young (76) over desinformatie over het coronavirus. Volgens de zanger worden via het platform onwaarheden verspreid.

Lees verder:

In Denemarken gelden vanaf volgende week geen coronaregels meer

De Deense regering heeft besloten om alle nog geldende coronaregels in het land volgende week op te heffen. Dat betekent dat Denen vanaf 1 februari geen mondkapjes meer hoeven te dragen, zonder beperkingen naar horeca en nachtclubs kunnen, en zonder capaciteitsbeperkingen kunnen winkelen. "We nemen afscheid van beperkingen en verwelkomen het leven zoals we dat vóór corona kenden", zegt premier Frederiksen.

Denemarken kampt net als andere Europese landen met hoge besmettingscijfers, waarbij de omikronvariant dominant is. Toch heeft het Deense parlement ingestemd met de versoepelingen. Op dit moment zijn bioscopen en musea al open, en gelden er beperkte openingstijden voor horeca.

Reden voor de versoepelingen zijn volgens de premier de "solide verdediging" van de vaccinaties. Daardoor wordt corona niet meer als gevaar voor de samenleving gezien. Op dit moment liggen er 44 mensen op de Deense IC's; op 6 januari waren dat nog 82 mensen.

Welkom in het liveblog

Welkom in het coronaliveblog van donderdag 27 januari. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.