liveblog
NOS NieuwsAangepast

Van der Staaij: Rutte is als vervellende slang • CDA: kabinet moet vertrouwen burger herwinnen

  • Vandaag en morgen debatteert de Tweede Kamer met het nieuwe kabinet over de plannen van Rutte IV
  • Regeringspartij VVD wil dat het kabinet de koopkrachtcijfers verbetert
  • Er was ook een clash tussen PVV-leider Wilders, de Tweede Kamer en voorzitter Bergkamp
  • Oppositiepartijen hebben kritiek op het plan de AOW niet helemaal te laten meestijgen met het minimumloon
  • Het debat is ook te volgen via deze livestream
liveblog gesloten

Debat afgelopen

Het gaat morgen om 10.15 verder en is weer rechtstreeks bij de NOS te volgen op NPO 1, het themakanaal NPO Politiek en op NOS.nl.

Omtzigt wil toezegging dat ministers niet gaan solliciteren

Kamerlid Omtzigt wil morgen van premier Rutte de toezegging dat ministers en staatssecretarissen, inclusief Rutte zelf, niet tijdens de kabinetsperiode gaan solliciteren op een andere baan. Omtzigt doelt daarmee op oud-staatssecretaris Van Veldhoven en oud-minister Van Nieuwenhuizen, die een andere baan aannamen toen ze nog in het kabinet zaten.

Rutte liet non-verbaal merken dat het niet zijn bedoeling is dat dit weer gebeurt. Morgen geeft hij antwoord in deel twee van het debat over de regeringsverklaring.

Serieuze kritiek, maar ook kwinkslag van SGP-leider Van der Staaij

SGP-leider Van der Staaij maakt zich ernstig zorgen over de miljardenuitgaven waar het kabinet plannen voor heeft. En hij vraagt zich af of premier Rutte zijn vierde kabinet echt kan vernieuwen. "Wat is er nu echt nieuw? Dat is het gigantische, astronomische budget", zei Van der Staaij. "We zijn bezorgd over het prijskaartje dat aan deze plannen hangt. Geld kan niet altijd de smeerolie zijn om een haperende coalitiemotor te laten draaien."

Van der Staaij vergelijkt Rutte met een vervellende slang en vertelt over een uit de hand gelopen reptielenfeestje:

Van der Staaij: kabinetten Rutte zijn als een slang

Definitief geen spreker namens FvD

In het debat over de regeringsverklaring zal definitief geen Kamerlid aan het woord komen namens Forum voor Democratie. Partijleider Baudet meldde zich aan het begin van de middag na overleg met Kamervoorzitter Bergkamp af "na diverse hoestbuien en andere griepklachten", schreef hij op Twitter.

Bergkamp zei vanavond dat de partij vandaag niet meer aan het woord zal komen. Een woordvoerder laat aan de NOS weten: "Er was helaas op deze korte termijn niemand beschikbaar." FvD heeft vijf zetels in de Tweede Kamer. Hoe het morgen gaat in deel twee van het debat is nog niet duidelijk.

VVD-adviseur Soumaya Sahla verrast door aanval Wilders

Het debat over de regeringsverklaring begon vanmiddag met gehakketak tussen PVV-leider Wilders, andere fractievoorzitters en Kamervoorzitter Bergkamp. Wilders sprak in zijn betoog over Soumaya Sahla, adviseur van de VVD en voormalig lid van de Hofstad-groep. Sahla werd in 2014 veroordeeld voor verboden wapenbezit en lidmaatschap van een terroristische organisatie.

Wilders voelt zich daardoor onveilig, zei hij: "Er is iemand aangenomen door de VVD die met een revolver onderweg was om Hirsi Ali en mij van kant te maken." Volgens hem heeft zij door haar werkzaamheden toegang tot het Kamergebouw. Soumaya Sahla laat aan Nieuwsuur weten verrast te zijn dat Wilders "zo hoog van de toren blaast." "Want zijn tweede man, Martin Bosma, heeft mij ontmoet en we hebben een keer samen iets gegeten. Ook heeft Bosma mij uitgenodigd voor een lunch in de Tweede Kamer."

Maar PVV'er Bosma noemt het "de grootst mogelijke onzin" dat hij Sahla heeft uitgenodigd. Hij heeft haar naar eigen zeggen twee keer 'vluchtig' ontmoet bij boekpresentaties. Bij één van die gelegenheden is "het hele gezelschap van 20-30 mensen een deur verder iets gaan eten. Maar ik zat niet eens bij haar aan tafel."

Volgens Bosma heeft hij Sahla alleen maar ontmoet omdat ze "een soort rechterhand" van de eveneens aanwezige VVD-coryfee Frits Bolkestein was. Sahla vertelt ook dat ze twee jaar geleden een sms'je van Bosma kreeg. Hij schrijft dat ze een leuk interview aan Elsevier heeft gegeven, samen met Bolkestein. Bosma kan zich het bericht, dat Nieuwsuur heeft ingezien, niet meer herinneren.

Zorgen Klaver over situatie Oekraïne en Rusland

GroenLinks-leider Klaver vroeg meteen aan het begin van zijn betoog aandacht voor Oekraïne en Rusland. Hij wil dat premier Rutte daar morgen uitgebreid op ingaat. Klaver: "Wellicht begint aan het eind van deze week aan onze grenzen een oorlog. Met welke scenario's houdt het kabinet rekening? Welk extra diplomatieke inspanningen gaat Nederland inzetten de komende tijd?"

Klaver ziet "mooie dingen" in het regeerakkoord staan, maar vindt toch dat er te weinig wordt gedaan aan de groeiende vermogensongelijkheid. "Heel goed dat het minimumloon omhoog gaat. Maar dat is 6 euro per dag", zegt Klaver. "Als je een eigen woning hebt word je gemiddeld 200 euro per dag rijker."

CDA: overheid moet vertrouwen burger terugwinnen

Het CDA gaat het kabinet kritisch volgen op beleid dat gericht is op burgers en dat bij hen het vertrouwen in de overheid weer terugbrengt, zegt fractievoorzitter Heerma. Hij ziet boosheid en frustratie bij een groeiende groep mensen. "Ze hebben het gevoel er niet bij te horen en maken zich zorgen om de toekomst van hun kinderen." "We moeten het beleid vertalen naar gewone mensen: wat betekent het voor hen? Het succes van dit kabinet gaan we afmeten aan 'minder ik' en 'meer wij'." Het CDA wil dat het kabinet burgers bij elkaar brengt, en bijvoorbeeld burgerinitiatieven stimuleert.

De politiek moet het vertrouwen van burgers terugwinnen en daar hoort het nakomen van beloftes bij, zegt Heerma. Hij wil dat de belofte aan de inwoners van Groningen om minder gas te winnen wordt nagekomen en roept het kabinet op met Duitsland te gaan praten. Dat land heeft meer gas uit Groningen nodig.

Kamer stopt even voor het avondeten

De schorsing voor het diner duurt tot 20.00 uur.

PvdA: start Rutte IV krijgt onvoldoende

Oppositiepartij PvdA heeft weinig goede woorden over voor de plannen in het regeerakkoord. "We geven de start van Rutte IV een onvoldoende." PvdA-leider Ploumen vindt dat het kabinet grote fouten heeft gemaakt in Groningen, is tegen de verkoop van sociale huurwoningen, de verhoging van huur in het middensegment en de ontkoppeling van de AOW en het minimumloon. "De politieke verschillen zijn afgekocht en niet overbrugd", stelt Ploumen.

De PvdA komt met een aantal voorstellen, zoals de invoering van een sociaal belastingstelsel. Ook mogen de AOW en het minimumloon niet ontkoppeld worden en moet de eigen bijdrage in de jeugdzorg verdwijnen wat de sociaaldemocraten betreft.

Partijen proberen toezeggingen van D66 te krijgen

De inbreng van regeringspartij D66 duurt ook langer dan gepland was, want ook hier proberen oppositiepartijen of die partij nu al het regeerakkoord wil aanpassen. Denk vraagt bijvoorbeeld naar de mogelijkheid om de compensatie van studenten voor het leenstelsel te verhogen. "De inkt van het coalitieakkoord is net droog, dus ik ben niet van plan er nu al in te wijzigen", hield Paternotte de vragende oppositie voor.

Coalitiepartij CU probeert of D66 misschien nog wil afzien van het experiment met gelegaliseerde drugs. CU-leider Segers is er niet enthousiast over, maar ook daar houdt Paternotte de boot af.

Jan Paternotte (D66) en Liliane Ploumen (PvdA, op de rug gezien)

D66 noemt zich onafhankelijke aanjager, fractie is ongeduldig

De nieuwe fractievoorzitter van D66 Paternotte steunt de plannen in het regeerakkoord, maar zegt dat zijn fractie wel snel resultaten wil zien. Wanneer wordt het eerste klimaatakkoord getekend? Wanneer zet Hugo de Jonge de eerste schop in de grond? Wanneer krijgt de eerste student zijn basisbeurs? En wanneer is er in een grote stad de eerste gereguleerde wietplantage? Paternotte zegt dat zijn fractie een "onafhankelijke aanjager" wil zijn, maar maakt niet duidelijk wat hij daar als coalitiepartij precies mee bedoelt.

Paternotte begint ook over een andere aanpak van de debatten in de Tweede Kamer, de nieuwe politieke cultuur. Hij zegt dat het nog lastig zal zijn om de loopgraven uit te komen en meer samen te zijn "in een oer-Hollandse kring".
D66 wil samenwerken met "alle redelijke krachten" in de Tweede Kamer. "Samen moeten we de toekomst maken. Soms heeft de oppositie meer gelijk dan de coalitie."

SP-leider Marijnissen wil dat er een 'politieke strijd' komt

SP-leider Marijnissen zegt dat er weinig Nederlanders vertrouwen hebben in het kabinet-Rutte IV. Ze vindt dat "niet zo gek", omdat Ruttes vorige kabinetten verantwoordelijk zijn voor de problemen in Groningen, de toeslagenaffaire, de woningnood en de problemen bij de politie. "Deze problemen komen niet door de uitvoering. Er is iets fundamenteels mis."

Marijnissen pleit voor een grondige discussie in de Tweede Kamer over de grote problemen in het land. Daarmee bedoelt ze niet het gehakketak vanochtend tussen Wilders, de Tweede Kamer en de voorzitter. "We moeten hier de politieke strijd voeren over politieke ideeën."
De oppositiepartij vindt een aantal plannen in het regeerakkoord goed, zoals de terugkeer van de studiebeurs, de verhoging van het salaris van een basisschoolleraar en de afschaffing van de verhuurdersheffing. Maar kritiek is er bijvoorbeeld op de ontkoppeling van de AOW en het minimumloon, de geplande korting in verpleeghuizen en de jeugdzorg. Marijnissen herhaalt dat de ongelijkheid te groot is. "Waarom doet u daar niets aan?", vraagt ze aan de premier.

VVD-fractievoorzitter Hermans bijna 2,5 uur achter spreekgestoelte, nog niet klaar

VVD-fractievoorzitter Hermans begon om 14.14 uur met haar inbreng met een ingeplande spreektijd van 34 minuten, maar ze is nog niet klaar.
Hermans kreeg veel vragen van allerlei partijen en veel fractievoorzitters namen ruim de tijd om hun vraag in te leiden en hun eigen punt te maken. De voorzitter kan ingrijpen als een Kamerlid te veel uitweidt, maar dat heeft Bergkamp niet vaak gedaan.

Hermans is de tweede spreker. Er staan nog 16 partijen op de sprekerslijst.

VVD staat achter 'lastige keuzes' ingrepen jeugdzorg en verpleeghuizen

VVD-fractievoorzitter Hermans krijgt van de linkse oppositie veel kritiek op de voorgestelde ingrepen in de jeugdzorg en de verpleeghuiszorg. Op de lange termijn wil het kabinet een bezuiniging van een half miljard euro inboeken op de jeugdzorg. Oppositiepartijen GroenLinks, PvdA en JA21 snappen niet dat er minder geld heengaat, terwijl de wachtlijsten lang zijn. Bij de verpleeghuiszorg gaat het om een uiteindelijke bezuiniging van 400 miljoen euro.

Hermans zegt dat het kabinet ook denkt aan "het financiële vraagstuk op de lange termijn" en dat daarom deze keuzes zijn gemaakt. "We hebben onze verantwoordelijkheid en moeten lastige keuzes maken. Daar sta ik voor."

Hermans: ik sta achter het akkoord dat er ligt

Omtzigt vraagt Hermans om wijzigingen

Lees hier: nieuws uit het debat over de regeringsverklaring

VVD: we houden vast aan ontkoppeling AOW, maar denken aan verhoging ouderenkorting

Hermans wil niets doen aan de ontkoppeling van de AOW en het minimumloon. Op dit plan hebben onder andere de PvdA, Ja21, vakbonden, ouderenorganisaties en armoedebestrijders veel kritiek. Het minimumloon gaat stapsgewijs met 7,5 procent omhoog. Nu is de AOW gekoppeld aan het minimumloon, maar daar wil het kabinet vanaf. Volgens de critici worden ouderen nu extra hard getroffen. De PvdA en Ja21 willen dit plan dan misschien ook niet steunen in de Eerste Kamer.

Maar Hermans is nu niet van plan om er aan te tornen, omdat ze eerst meer informatie wil over de koopkrachtcijfers. Wel heeft ze een aantal ideeën om de koopkracht van ouderen te repareren, zoals de verhoging van de ouderenkorting en de aanpassing van IOAW, een aanvulling op het inkomen van oudere werklozen.

VVD-fractie wil voorstel kabinet voor betere koopkrachtplaatjes

De nieuwe VVD-fractievoorzitter Hermans is als tweede spreker aan het woord en spreekt haar waardering uit het regeerakkoord. Op vragen van SP-fractievoorzitter Marijnissen zegt de VVD-politica dat de fractie niet tevreden is over de gevolgen van de inflatie op de koopkracht van veel Nederlanders. De coalitiepartijen hebben in het regeerakkoord afgesproken dat er een "evenwichtig en positief koopkrachtbeeld voor iedereen" moet zijn. Een aantal groepen komt door de hogere kosten in de min, zo blijkt uit cijfers van het CPB en het Nibud. "Wat gaat u doen?" vraagt Marijnissen.

Hermans benadrukt dat de VVD wil dat de beloften uit het regeerakkoord worden nagekomen. "Het is onze plicht om er wat aan te doen", zegt Hermans. Ze vraagt het kabinet om met voorstellen te komen om de koopkracht te verbeteren. Ze komt zelf niet met concrete voorstellen over welke groepen er precies wat bij moeten krijgen. "We moeten eerst weten voor wie er wat moet gebeuren." In maart komt er nog een nieuwe raming van het Centraal Planbureau en dan is beter te zien welke groepen er het meeste op achteruit gaan. Allerlei oppositiepartijen willen meer duidelijkheid van de VVD, maar dat geeft Hermans niet, omdat ze wacht op het voorstel van het kabinet.

Bergkamp: op een 'later' moment praten over verruwing en toon debat

Na de pauze komt Kamervoorzitter Bergkamp met het voorstel om een andere keer te praten over de manier waarop de Tweede Kamer debatteert. Zij verwijst naar het ongenoegen van een aantal politieke partijen over de opmerkingen van PVV-leider Wilders, eerder deze dag. "Laten we op een ander moment in de diepte praten over de werkwijze", zegt Bergkamp, die al gesprekken met fractievoorzitters hierover voert. Wilders vindt het onzin. "Dit hoort bij het debat. Doe dit nu niet."

Lunchpauze tot 13.30 uur

PVV-leider Wilders is klaar en nu is het tijd voor de lunch. Vanaf 13.30 uur komen nog 18 fracties aan het woord.

Ergernis over optreden Kamervoorzitter, 'u bent de scheidsrechter'

Fractievoorzitter Simons van Bij1 en het Kamerlid Omtzigt vinden dat Bergkamp Wilders niet streng genoeg aanpakt. Bergkamp zegt dat ze probeert het debat in goede banen te leiden en dat ze het niet wil laten uitmonden in een discussie tussen haar en Wilders. Omtzigt is het niet met haar eens. "U moet niet alleen foei, foei zeggen. U bent de scheidsrechter en dan moet u iemand harder aanpakken."

De pers gedraagt zich als lakei van de macht, zegt PVV-leider Wilders. Dat schiet GroenLinks-leider Klaver in het verkeerde keelgat:

Kamerleden verzoeken voorzitter dringend om in te grijpen

Voorzitter Bergkamp vraagt Kamer 'om te debatteren op inhoud' na opmerkingen Wilders

Het debat krijgt een grimmige toon. Wilders zegt dat hij het onacceptabel vindt dat Kamerleden hoofddoekjes dragen en hij gaat opnieuw in op de VVD-adviseur Soumaya Sahla. Haar zus Fonda Sahla zit voor D66 in de Tweede Kamer. Zijn woorden gaan een aantal partijen, zoals GroenLinks, VVD, CDA, D66 en de PvdA, te ver.

"Als u mensen wegzet op basis van religie of het feit dat ze een hoofddoek dragen, dan is dat ronduit racistisch", zegt GroenLinks-leider Klaver. "In deze zaal kan niet alles gezegd worden. Racisme is niet normaal." Hij benadrukt ook dat Wilders geen collega's verdacht kan maken. Klaver eist dat Wilders zijn woorden terugneemt, maar dat weigert de PVV-leider en hij zegt dat Klaver gek is.

Klaver vraagt de Kamervoorzitter om in te grijpen. Bergkamp vraagt vervolgens om te debatteren op inhoud en collega's niet weg te zetten om hun hoofddoek. "Ze kunnen zich niet verdedigen."

Voorzitter tegen Wilders: uw kwalificaties getuigen niet van respect

'Mix van ambitie en bescheidenheid in verhaal van Rutte'

Politiek verslaggever Xander van der Wulp over de start van het debat:

"De vierde regeringsverklaring van Rutte werd gebracht met een mix van ambitie en bescheidenheid. Rutte benadrukte meerdere keren dat dit kabinet grote problemen wil aanpakken, maar dat we niet moeten verwachten dat alle oplossingen er al in deze regeerperiode zullen zijn.

Wat vooral opviel was de nadruk die hij legde op de verdeeldheid in de samenleving op dit moment. Hij deed een oproep aan alle redelijke krachten in de samenleving om verantwoordelijkheid te nemen. Dat is een direct verzoek aan oppositiepartijen om welwillend naar de plannen van dit kabinet te kijken. Dat is ook nodig voor een meerderheid in de Eerste Kamer (de coalitie is daar in de minderheid). En brede steun lijkt ook van belang voor de continuïteit van het regeringsbeleid, omdat veel ambities tot ver na deze kabinetsperiode reiken.

In de regeringsverklaring sprak Rutte ook de wens uit dat het debat met de Kamer vaker over de inhoud van de plannen gaat. Toen PVV-leider Wilders als grootste oppositiepartij als eerste aan het woord kwam, bleek dat direct al niet te lukken. Alle vier de coalitiepartijen spraken hem aan op zijn tweet over minister Yesilgöz. Wilders wilde er niks van terugnemen. Het leidde allemaal tot een discussie van een kwartier, zonder een woord over de plannen van het kabinet."

Wilders aan het woord, coalitie eist excuus over Yeşilgöz-tweet

De PVV-leider is nog maar net aan het woord of D66-fractievoorzitter Paternotte vraagt Wilders om excuses voor zijn tweet over de nieuwe VVD-minister van Justitie Yeşilgöz. In die tweet staat: "Het liefst zien ze me natuurlijk onder het gras verdwijnen."

Ook VVD-fractievoorzitter Hermans en CDA-fractievoorzitter Heerma tonen hun woede over de tweet, waarin volgens hen wordt gesuggereerd dat de veiligheid van Wilders niet in goede handen is bij de VVD.

Wilders weigert, ondanks herhaaldelijk aandringen, zijn opmerkingen terug te nemen. Hij zegt dat de VVD een lid van de Hofstad-groep heeft opgenomen als adviseur. Het gaat om Soumaya Sahla, die bij de VVD tafelvoorzitter terrorisme en radicalisering is. Ze was getrouwd met een lid van de Hofstadgroep en is veroordeeld voor verboden wapenbezit. Wilders: "Er is iemand aangenomen die met een revolver onderweg was om Hirsi Ali en mij van kant te maken."

Wilders heeft problemen met de dubbele nationaliteit van Yeşilgöz, die in haar jeugd uit Turkije is gevlucht. "Het gaat me niet op haar afkomst." De VVD-minister en Wilders hebben binnenkort een gesprek.

De bewuste tweet van eind vorige maand:

'Geen harde garanties, maar wel 100 procent inzet'

Aan het eind van de ongeveer een half uur durende regeringsverklaring concludeert de premier dat de komende periode niet gemakkelijk zal zijn, omdat er geen makkelijke oplossingen zijn. "Regeren doet van au." Het kabinet wil geen harde garanties geven, zo is de boodschap. "Maar Nederland kan wel voor de volle 100 procent op ons rekenen."

Bij de regeringsverklaring is het niet toegestaan dat Kamerleden interrumperen (vragen of opmerkingen tussendoor maken). Nu komen de fractievoorzitters van partijen aan het woord. De eerste is PVV-leider Wilders.

'Regeren doet van au, maar Nederland kan op ons rekenen'

De onderwerpen uit het regeerakkoord passeren de revue

De premier belooft dat hij niet de complete tekst van het 47 pagina tellende regeerakkoord zal voorlezen. Hij stipt een aantal thema's aan, zoals de aanpak van de zware criminaliteit, de woningnood, de leerachterstanden op scholen, discriminatie en de instroom van asielzoekers. Ook gaat hij in op de rol van Nederland in Europa. "We willen meer militaire samenwerking in Europa."

Lees hier meer over de thema's in het akkoord:

Premier doet belofte over nieuwe bestuurscultuur

Het volgende blokje gaat over het voornemen van het kabinet om een nieuwe bestuurscultuur in te voeren. Allereerst zegt Rutte opnieuw dat de kabinetsformatie van bijna 12 maanden "te lang" was. Het herstellen van het vertrouwen zal niet heel snel gaan, verwacht Rutte. "Niet alle veranderingen gaan in één klap."

Het nieuwe kabinet is gestopt met het wekelijkse coalitieoverleg waarbij de regeringspartijen achter gesloten deuren onderling afspraken maakten. "Er is ruimte voor het maatschappelijke en politieke debat. Dat gesprek is wezenlijk", zo beloofde de premier. "Het politieke debat hoort hier thuis", zegt hij, verwijzend naar de Tweede Kamer.

Rutte begint met oproep: samen werken aan verdraagzaamheid

Premier Rutte begint zijn regeringsverklaring met de constatering dat de afgelopen twee jaar, in de tijd van corona, de spanningen in de samenleving zijn toegenomen. "De onvrede sluimert", aldus de premier. "Alles ligt meer onder een vergrootglas. De tegenstellingen zijn scherper. De onderlinge solidariteit is minder."

Volgens Rutte is het zaak de democratische rechtstaat te beschermen. "En we moeten ons uitspreken als wetenschappelijke kennis afgedaan wordt als een mening." Hij voegt er nadrukkelijk aan toe dat niet alle Nederlanders alleen maar boos zijn en hij looft de "meeste mensen" die er wat van maken ."De veerkracht van de stille meerderheid verdient steun."

De premier roept iedereen op, ook de politiek, om te "blijven werken aan sociale verbondenheid. "Samen moeten we werken aan verdraagzaamheid." Ook de politici in de Tweede Kamer moeten op hun woorden letten. "We moeten kijken welke woorden we met elkaar voeren."

Rutte: niet iedereen staat met de rug naar anderen

Relatief leeg in vak K

In vak K van de plenaire zaal, de plaats voor de bewindspersonen, zitten vandaag slechts vier ministers: premier Rutte (VVD), minister van Financiën Kaag (D66), minister Schouten voor Armoedebeleid (ChristenUnie) en minister van Sociale Zaken Van Gennip (CDA). Normaal zitten alle ministers en staatssecretarissen in de zaal tijdens het debat over de regeringsverklaring, maar dat kan nu niet vanwege de coronamaatregelen.

CDA-minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken kan er niet bij zijn omdat hij nog in quarantaine zit.

Dit zijn de Kamerleden die vandaag aan het woord komen:

Nieuwe Kamerleden geïnstalleerd

In de Tweede Kamer zijn voor het debat acht nieuwe Kamerleden beëdigd. De plekken die zij nu innemen kwamen vrij, omdat Kamerleden van de coalitiepartijen zijn toegetreden tot het nieuwe kabinet.

Voor de VVD gaat het om Harry Bevers, Erik Haverkort, Hawre Rahimi en Ruud Verkuijlen. De D66-fractie verwelkomt Sjoerd Warmerdam en Steven van Weyenberg. Die laatste was eerder al Kamerlid, en in het vorige kabinet korte tijd demissionair staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat.

Voor de fractie van het CDA werd Henri Bontenbal beëdigd, die al twee keer eerder een lege stoel bij zijn partij mocht opvullen. Stieneke van der Graaf keert terug in de fractie van de ChristenUnie, waar zij in de vorige kabinetsperiode ook al deel van uitmaakte.

Later wordt nog een negende Kamerlid geïnstalleerd:

Debat begint rond 10.45 uur

Het debat over de regeringsverklaring van het kabinet-Rutte IV begint rond 10.45 uur. Het vertrouwen van de burger in de overheid zal een belangrijk thema zijn. Verschillende oppositiepartijen hebben al laten weten dat zij niet akkoord gaan met de ontkoppeling van de AOW en het minimumloon, en dat zij zich zullen verzetten tegen bezuinigingen op de jeugdzorg.

Lees hieronder een uitgebreide voorbeschouwing: