liveblog
NOS NieuwsAangepast

Uitgestelde zorg wordt hervat • GGD's overrompeld door gewijzigde regels

liveblog gesloten

Einde blog

We sluiten dit blog af. Morgenochtend starten we weer een nieuw liveblog met het laatste coronanieuws.

Verlichting op IC's, uitgestelde zorg hervat

Omdat de druk op de IC's is teruggelopen, kunnen ziekenhuizen weer beginnen met uitgestelde zorg in te plannen. Minister Kuipers van Volksgezondheid schrijft aan de Tweede Kamer dat dat mogelijk is omdat de ziekenhuizen nu uit fase 2d zijn, het laatste stadium voor 'code zwart' waarbij er sprake is van een tekort aan IC-bedden.

Nederland kwam door de toename aan coronagevallen op 24 november in fase 2d, waarbij planbare zorg geschrapt wordt. Daarbij gaat het om zorg die bij een uitstel van zes weken geen permanente gezondheidsschade of verlies van levensjaren oplevert, zoals heupvervangingen en liesbreukcorrecties.

Kuipers schrijft nu dat het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen daalt en de prognose is dat dat aantal blijft dalen. De opgeschaalde IC-capaciteit kan daarom naar 1150 bedden worden teruggebracht. Mochten toch weer meer IC-bedden nodig zijn, dan kan er binnen een week worden opgeschaald naar 1250 bedden.

Coronapas in Frankrijk vanaf morgen strenger

Ook in Frankrijk veranderen de coronaregels vanaf morgen. De coronapas is dan nog maar zeven maanden na de tweede prik geldig, ook voor toeristen. Daarna blijft de coronapas alleen geldig voor mensen die een boosterprik hebben gehad.

Klachten over 'postzegelformaat' van gebarentolken bij persconferentie

Nieuw bij deze persconferentie was dat de gebarentolken niet naast de premier en de minister stonden. Ze waren onderaan het scherm te zien op een 'postzegel'. Op Twitter wordt er geklaagd over het kleine formaat, laten anderen weten dat ze de tolken niet meer goed kunnen zien als ze ook de ondertiteling voor slechthorenden gebruiken, en leven er nog andere vragen:

Kabinet trapt op rem uit vrees voor massale uitval in cruciale beroepen

Het kabinet kiest voor beperkte versoepelingen om te voorkomen dat in de cruciale sectoren als de zorg, de brandweer en het onderwijs, te veel werknemers uitvallen door ziekte. Premier Rutte en minister Kuipers zeiden vanavond te vrezen voor een "ontwrichting" van de samenleving en "onbeheersbare situaties" door de snel oplopende besmettingscijfers.

GGD's kunnen meer PCR-testen afnemen

Het ministerie van Volksgezondheid heeft nieuwe overeenkomsten gesloten met laboratoria voor het uitvoeren van tienduizenden PCR-analyses.

Lees hier wat dat kost en oplevert:

Vrienden van Amstel helemaal opgebouwd, maar gaat niet door

De verlenging van de coronamaatregelen voor evenementen raakt ook de Vrienden van Amstel. De organisatie had al rekening gehouden met annulering, maar besloot toch om de podia in Ahoy op te bouwen. Het evenement stond van 15 tot en met 28 januari gepland. Mensen die een kaartje hebben, krijgen hun geld terug.

GGD's overrompeld door wijzigingen in quarantaineregels

De GGD's werden pas kort voor de persconferentie op de hoogte gebracht van de wijzigingen in het quarantainebeleid, zegt koepelorganisatie GGD GHOR. Vanaf morgen hoeven mensen die een boosterprik hebben gehad of korter dan acht weken geleden corona hebben gehad niet meer in quarantaine nadat ze in contact geweest zijn met een besmet persoon.

De 25 regionale GGD's zeggen dat ze te weinig tijd hebben om het nieuwe beleid aan te passen voor morgen en denken er pas 21 januari klaar voor te zijn. "Het doorvoeren van andere quarantaineregels in alle communicatiemiddelen en processen vergt nu eenmaal enige tijd en zorgvuldigheid."

"Ook de omvang van de betrokken organisaties maakt dat er tijd nodig is om de vele duizenden medewerkers van de juiste instructies te voorzien. Zij zijn werkzaam op diverse plekken in het land en in verschillende rollen, in de testketen en bij bron- en contactonderzoek."

Minister Kuipers erkent in een brief aan de Kamer dat het in de praktijk wat langer zal duren voordat de GGD's het beleid kunnen uitvoeren. Daarom kan het zijn "dat de informatie die telefonisch aan positief geteste mensen en hun nauwe contacten worden verstrekt niet actueel is".

Clubs in betaald voetbal dreigen stadions te openen

De clubs uit het betaald voetbal zeggen "niet langer" zonder publiek te kunnen spelen. "De rek is eruit", schrijven ze in een gezamenlijke verklaring. De collega's van NOS Sport schreven dit artikel:

Dit zijn de nieuwe versoepelingen en coronaregels vanaf morgen

Vanaf zaterdagochtend wordt een aantal coronamaatregelen versoepeld. Dat hebben premier Rutte en minister Kuipers vanavond bekendgemaakt tijdens een persconferentie. De horeca, de evenementenbranche en de cultuursector moeten de deuren nog dichthouden.

Bonden willen langetermijnplan om onderwijs open te houden

De onderwijsbonden willen dat ook op de langere termijn duidelijk wordt hoe scholen zoveel mogelijk open kunnen blijven tijdens een corona-uitbraak. Dat zeggen de Algemene Onderwijsbond (AOb) en CNV Onderwijs tegen ANP in reactie op het besluit van het kabinet om universiteiten, hogescholen en het middelbaar beroepsonderwijs weer te openen.

Om scholen ook bij toekomstige uitbraken open te houden moet er een plan komen met duidelijke criteria en stappen, zegt AOb-voorzitter Tamar van Gelder. "Nu zijn het ad-hocbeslissingen, waarbij onderwijsinstellingen op vrijdagavond horen dat ze op maandagochtend dicht zijn. Of juist weer open."

Voorzitter Daniëlle Woestenberg van CNV Onderwijs: "Het gaat erom dat we maatregelen bedenken hoe we met studie- en leervertraging omgaan, hoe we lerarentekorten opvangen en ook hoe we de komende maanden en schooljaren veilig open kunnen blijven."

Universiteiten opgelucht dat onderwijs weer fysiek mag

De universiteiten zijn verheugd dat er weer fysiek onderwijs mag worden gegeven, zegt Pieter Duisenberg, voorzitter van de koepelorganisatie Universiteiten van Nederland. "Goed nieuws dat studenten en docenten elkaar weer regelmatig kunnen treffen op de campus", aldus Duisenberg tegen persbureau ANP.

"Gezien de stijgende besmettingscijfers gaan we hier zo veilig mogelijk mee om en hebben we alle aandacht voor zorgen die leven onder medewerkers en studenten. Uiteraard houden we daarom stevig vast aan de bekende veiligheidsmaatregelen, zoals goede ventilatie. Ook wordt het gebruik van mondkapjes uitgebreid naar alle situaties waarin geen 1,5 meter afstand gehouden kan worden."

Voor universiteiten geldt opnieuw een maximale groepsgrootte van 75 personen, zoals dat ook het geval was tussen 13 november en 17 december 2021. Daarop wordt alleen een uitzondering gemaakt als er tentamens worden afgenomen.

Rutte: draagvlak voor coronamaatregelen nog steeds groot

Het kabinet kreeg vandaag een presentatie van het Sociaal en Cultureel Planbureau over het draagvlak voor de coronamaatregelen. Premier Rutte: "Heel veel mensen in Nederland zeggen gelukkig 'zo grofweg is dit wat we moeten doen'. We zijn een land waar heel veel mensen, het gaat om twee derde van de burgers, bereid is om de maatregelen te volgen en hun best doen om niet besmet te raken."

Nieuwe regels voor quarantaine

Wie een boosterprik heeft van minimaal een week oud of wie korter dan 8 weken geleden corona heeft gehad, hoeft niet meer in quarantaine na nauw contact met een besmet persoon, tenzij iemand klachten heeft. Dan gelden de huidige quarantaineregels. Deze wijziging gaat per direct in.

Het kabinet werkt nog aan een quarantaineadvies voor mensen met essentiële beroepen, die geen booster of infectie hebben gehad. Daarbij wordt rekening gehouden met het maatschappelijk belang van deze beroepen zoals brandweer en politie.

Minister Kuipers van Volksgezondheid wijst erop dat het probleem in de ziekenhuizen niet alleen gevormd wordt door het aantal patiënten, maar ook door het aantal zorgmedewerkers dat uitvalt door een besmetting of als gevolg van de quarantaineregels.

Werkgevers: tweedeling tussen ondernemers doet pijn

De werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland zijn blij dat onder meer winkels, kappers en spotscholen weer open kunnen. "Dat geeft hoop en lucht. Dit nieuwe kabinet heeft ook duidelijk weer stappen durven zetten", aldus de twee organisaties.

"Tegelijkertijd geven de maatregelen een buitengewoon dubbel gevoel. Zo is het onbegrijpelijk dat het kabinet kiest tussen sectoren, waardoor er voor onder andere cultuur, evenementen, doorstroomlocaties, bioscopen en de horeca totaal niks in het vat zit, terwijl de nood daar zo hoog is. Juist daar kunnen ondernemers met voorzorgsmaatregelen bovendien gecontroleerd open, zoals ze al hebben laten zien", laten ze weten in een gezamenlijk persbericht.

De werkgeversorganisaties vinden dat het kabinet de horeca en andere gesloten sectoren moet beloven dat zij vanaf 25 januari ook weer aan de slag kunnen, "tenzij de IC's overstromen".

Verder zijn ze blij met de versoepeling van de quarantaineregels. "We moeten voorkomen dat bedrijven plat komen te liggen omdat medewerkers en masse thuis moeten zitten zonder iets te mankeren."

Winkeliers in Valkenburg reageren op de versoepelingen in hun branche

Winkeliers in Valkenburg blij met versoepelingen: 'Werd ook wel eens tijd'

Kuipers: Druk op de zorg nog niet voorbij

De druk op de gezondheidszorg is nog niet voorbij. Als het aantal besmettingen een veelvoud wordt van wat we nu hebben, kan het aantal ziekenhuisopnamen toch ook weer toenemen, zegt minister Kuipers van Volksgezondheid.

"Het kan zijn dat de omikronvariant minder ernstig is, maar als het aantal besmettingen sterk oploopt, levert dat toch veel problemen op voor de gezondheidszorg."

De minister spreekt van een gezamenlijk probleem dat we gezamenlijk moeten oplossen:

Kuipers: 'Gezamenlijk probleem dat we gezamenlijk moeten oplossen'

De Jonge kijkt voor het eerst persconferentie thuis

Hugo de Jonge is geen zorgminister meer en hoeft dus vandaag niet in het voor hem vertrouwde persconferentiezaaltje te zijn. Hij kijkt, zoals veel andere Nederlanders, gewoon televisie op de bank:

Vragen over handhaving van de regels

Premier Rutte en minister Kuipers krijgen van journalisten veel vragen over de horecazaken die zeggen morgen toch open te willen gaan. Rutte begrijpt dat de ondernemers veel moeite hebben met de harde lockdown voor hun sector. Hij zegt begrip te hebben voor burgemeesters die dat niet op voorhand willen verbieden. "Maar dan met de nadruk op even", zegt Rutte. "Ik vertrouw op onze burgemeesters. Zij willen misschien even het ventiel openlaten. Maar uiteindelijk is het niet zo dat de horeca echt open kan nu. We kunnen niet allemaal onze eigen regels maken."

Minister Kuipers van Volksgezondheid over de berichten dat sommige horecazaken open willen gaan: "We moeten rekening houden met wat er de komende periode gaat gebeuren met het aantal besmettingen. Als dit maatregelenpakket niet goed wordt nageleefd, dan worden het er nog veel meer."

Dit zijn alle versoepelingen op een rij

Dit zijn alle versoepelingen op een rij

Lawaaidemonstratie op de Turfmarkt

In de zaal van de persconferentie is het niet te horen, maar buiten op de Turfmarkt in Den Haag staan tientallen demonstranten. Zij houden met onder meer megafoons een lawaaidemonstratie.

Lawaaiprotest voor deur ministerie tijdens persconferentie

Rutte: Met dit pakket kan dagelijks aantal besmettingen oplopen tot 80.000

We nemen een verantwoord risico maar het is een grote stap, zegt premier Rutte. Over een dag of tien hoopt het kabinet nog meer versoepelingen te kunnen aankondigen. Dan wordt als eerste aan de horecasector gedacht. "Maar ik doe er geen harde uitspraken over", zegt Rutte.

De besmettingscijfers kunnen met dit nieuwe pakket van maatregelen en versoepelingen nog oplopen tot 80.000 per dag, zegt Rutte. Daarom wil het kabinet de horeca nu nog niet openen.

Kabinet: geen stoffen of zelfgemaakte mondkapjes meer

Het kabinet wil het gebruik van medische mondkapjes aanmoedigen, zegt minister Kuipers van Volksgezondheid. Ze zijn dus niet verplicht, maar het is wel een dringend advies.

Het aantal plekken waar geadviseerd wordt om ze te dragen, wordt uitgebreid. Eigenlijk moet overal waar het niet mogelijk is om 1,5 meter afstand te houden. Dat geldt bijvoorbeeld voor drukke openbare plaatsen buiten, zoals winkelstraten. Maar ook op de werkvloer.

Het kabinetsadvies is vanaf nu om een wegwerpmondkapje te dragen. Stoffen en zelfgemaakte mondkapjes worden afgeraden, zegt de minister:

Kuipers: 'Draag medische mondmaskers ook buiten als het druk is'

Minister Kuipers: we zetten stap om maatschappij te openen

Minister Kuipers vertelt over de 200.000 besmettingen per week die nu geregistreerd worden en de gevolgen voor de maatschappij. Hij zegt dat het kabinet een stap zet om de maatschappij weer te openen en roept iedereen op om de boosterprik te halen.

Ongeveer de helft van de mensen die in aanmerking komen voor een boostervaccinatie heeft die inmiddels gehaald, zegt de minister. "En bij de 60-plussers is dat al bijna 90 procent." Kuipers noemt de boosterprik "echt belangrijk, omdat hij de kans op infectie vermindert en ervoor zorgt dat je minder ziek wordt als je besmet raakt".

Hij wijst erop dat de besmettingscijfers erg hoog zijn, maar desondanks kiest het kabinet voor versoepelingen in de sport en het onderwijs. "Sporten is nodig. Twee op de drie jongeren voelen zich op dit moment eenzaam. Voorzieningen en scholen dichthouden betekent ook schade voor de volksgezondheid", zegt hij.

Sportwedstrijden binnen de eigen club kunnen ook weer. Het coronatoegangsbewijs blijft vanaf 18 jaar verplicht bij sport binnen en bij beoefening van kunst en cultuur, binnen en buiten.

Rutte: niet alles kan tegelijk open

Er zijn grote onzekerheden en daarom kan niet alles tegelijk open, zegt Rutte tijdens de persconferentie. De horeca en de evenementensector en de culturele sector kunnen nog niet open, aldus de premier. "Dat voelt oneerlijk, maar er kan nu echt nog niet alles tegelijk."

Op dinsdag 25 januari is er een nieuw weegmoment, dan kijkt het kabinet naar deze sectoren. "Dat neemt de pijn van vandaag niet weg", zegt Rutte. Het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs gaan weer fysiek les geven aan studenten. Ook kunst- en cultuurbeoefening (bijvoorbeeld muziek, toneel en dans) binnen en buiten is weer mogelijk. Publiek is daarbij nog niet toegestaan. "Maar je kunt dus wel weer oefenen met je bandje", zei Rutte.

Eind deze maand komt het kabinet met een plan voor de langere termijn om burgers anders te informeren over de coronamaatregelen.

Rutte: Spannend moment, grote onzekerheden

Premier Rutte introduceert de nieuwe minister Kuipers en vertelt dat het een spannend moment is, met hoge besmettingscijfers en de toenemende maatschappelijke druk om maatregelen los te laten. Hij bevestigt direct het uitgelekte nieuws dat de horeca, de evenementenbranche en de cultuursector nog niet open mogen. "Ik snap heel goed dat het compleet oneerlijk voelt na al die lange maanden van sluiting en al die moeite om veilig open te gaan." Maar Rutte noemt het "een optelsom".

Persconferentie gaat beginnen

Premier Rutte en minister Kuipers (Volksgezondheid) komen binnen voor de persconferentie. Het is de eerste coronapersconferentie van Kuipers, die maandag het stokje heeft overgenomen van Hugo de Jonge.

Horeca verwacht onrust door verlengde sluiting

Koninklijke Horeca Nederland (KHN) verwacht "heel veel maatschappelijke onrust" en ook onrust bij cafés en restaurant door het uitgelekte besluit van het kabinet om de horeca nog zeker tien dagen gesloten te houden. Dat zegt KHN-voorzitter Robèr Willemsen na een gesprek met het kabinet.

"Het was waardeloos wat er uitkwam. Voor ons is duidelijk dat we achterin de rij staan. De horeca blijft de komende tien dagen nog dicht, samen met cultuur omdat men toch bang is voor wat er gaat komen uit de huidige besmettingsgraad."

Volgens Willemsen waren er constructieve gesprekken over mogelijke heropening, maar heeft het kabinet anders besloten. "Burgemeesters pleitten ervoor om terug te gaan naar de situatie van 19 december, de maatschappij laat zien dat we terug willen, alleen het kabinet besluit anders. Ik vind het onvoorstelbaar."

De voorzitter vindt de verlengde sluiting "volledig onnodig". "In heel Europa kunnen we naar het restaurant, het café, behalve in Nederland."

Horeca en cultuursector blijven nog zeker tien dagen dicht

Cafés, restaurants, bioscopen en theaters blijven de komende tien dagen nog dicht. Het kabinet vindt een verdere versoepeling onverstandig omdat de coronabesmettingen snel oplopen. Op 25 januari wordt opnieuw bekeken of de horeca en de cultuursector open kunnen.

Binnen de sectoren die nog dicht moeten blijven is veel verontwaardiging. De horeca vindt het onrechtvaardig dat er voor andere sectoren, zoals winkels, het hoger onderwijs en de sport wel versoepelingen mogelijk zijn. Vandaag werd bekend dat niet-essentiële winkels tot 17.00 uur zonder afspraak klanten mogen ontvangen.

Geen quarantaine nodig na booster of herstel van corona

Het kabinet gaat de quarantaineregels versoepelen. Nu moet iedereen met een besmette huisgenoot ook tien dagen binnen blijven. Dat wordt anders: mensen met een cruciaal beroep hoeven niet thuis te blijven als een huisgenoot positief is. Deze werknemers mogen dan zelf geen klachten hebben, moeten iedere dag een zelftest doen en na dag 5 een pcr-test.

De quarantaineplicht vervalt ook voor mensen die minimaal een week geleden een booster hebben gehad en voor mensen die dit jaar nog corona hebben gehad. Hiermee hoopt het kabinet te voorkomen dat er te veel werknemers thuis komen te zitten.

Kijk hier naar de coronapersconferentie om 19.00 uur

Over een half uur geven premier Rutte en minister Kuipers (Volksgezondheid) een persconferentie over de coronamaatregelen. Die is bij de NOS te zien op NPO 1, te beluisteren via NPO Radio 1 en ook via de NOS op sociale media te volgen:

Facebook:

YouTube:

Uiteraard houden we je ook in dit liveblog op de hoogte.

Duits jongetje met corona tóch in de klas

Joshua van zeven uit Berlijn heeft corona en een zwakke gezondheid, waardoor naar school gaan voor hem een te groot risico is. Een robot helpt hem.

Joshua (7) zit thuis vanwege corona en een robot vervangt hem

Poolse artsen stappen uit adviesorgaan

In Polen zijn 13 van de 17 leden van een medisch adviesorgaan van de regering opgestapt. De medici schrijven in een brief aan de Poolse premier dat ze "een groeiende tolerantie constateren voor groepen die de dreiging van de pandemie en het belang van vaccinatie ontkennen."

De brief is ondertekend door vooraanstaande virologen, epidemiologen en intensive care-artsen. Zij wijzen in hun stuk nadrukkelijk op de houding van bewindslieden en hoge ambtenaren. De oppositie beschuldigt de nationalistisch-conservatieve PiS-regering er al lang van drastische maatregelen tegen het virus te vermijden om tegenstanders van vaccinatie in de eigen gelederen niet van zich te vervreemden.

Volgens het Duitse persbureau DPA is 56,4 procent van de bevolking minstens twee keer ingeënt. In Polen zijn op een bevolking van 38 miljoen ruim 101.000 mensen overleden aan de gevolgen van het virus.

Onderwijsminister Dijkgraaf: veerkracht jongeren neemt af

Minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zegt dat het kabinet heeft gesproken over versoepelingen van de coronamaatregelen voor jongeren. Dijkgraaf: "Het onderwijs zit in een heel moeilijke situatie. Dat heeft veel impact op jongeren en levert veel stress op. We hebben in de ministerraad uitgebreid gesproken over versoepelingen, en dat in een tijd van oplopende besmettingen. Dus het is heel spannend."

Dijkgraaf zegt geschrokken te zijn van het bericht dat het aantal suïcides onder jongvolwassenen het afgelopen jaar is toegenomen. "Deze week heb ik verschillende gesprekken gehad met studenten van mbo, hbo en universiteiten. Die vertelden dat hun veerkracht echt aan het verminderen is. We zijn daar heel erg gevoelig voor. Ik voel me daar verantwoordelijk voor, ook voor de toekomst."

Over de cultuursector en het perspectief voor de sector op langere termijn heeft het kabinet ook "lang gepraat", zegt Dijkgraaf. Maar hij wilde er nog niets over zeggen.

Arts-microbioloog: horeca kan gewoon open bij sluiting om 17.00 uur

De horeca in Nederland kan gewoon open als cafés en restaurants elke dag om 17.00 uur de deuren sluiten. Het is dan wel belangrijk dat het kabinet de andere coronamaatregelen voorzichtig versoepelt en dat mensen veel testen en zich extra beschermen met mondkapjes, zegt Bert Mulder, arts-microbioloog van het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen, tegen persbureau ANP.

Met zulke versoepelingen gaat het volgens Mulder vooral om de "optelsom van contacten tussen mensen". Een avondlockdown van de horeca kan helpen die contacten in toom te houden. Hij begrijpt met de huidige ziekenhuiscijfers het advies van het Outbreak Management Team (OMT), maar hoopt ook dat er veel meer aandacht komt voor mondmaskers en testen. Volgens de uitgelekte kabinetsplannen blijft de horeca voorlopig dicht, maar in reactie openen sommige kroegen en restaurants toch hun deuren.

Mulder was onderdeel van het Red Team, dat tot november de overheid ongevraagd advies gaf over de coronapandemie. De expertgroep raadde al langere tijd beter gebruik van mondkapjes aan, voor het OMT hier uiteindelijk in meeging. "Het is wel gek dat Nederland zo vaak afwijkt van de rest van Europa", zegt Mulder daarover.

RIVM: 35.521 nieuwe positieve tests

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 35.521 nieuwe positieve tests gemeld, 2112 meer dan gisteren. Dat is het hoogste aantal sinds het begin van de pandemie, maar de ziekenhuisbezetting blijft dalen.

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 31.206 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 45 procent meer dan de zeven dagen daarvoor.

16 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM werden 16 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 11 doden per dag, tegen 20 doden per dag een week eerder.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 1289 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1363), van wie 335 op de IC (gisteren: 361), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Momenteel ligt er 1 patiënt in Duitsland op de intensive care.

In de onderstaande twee grafieken zie je de ontwikkeling van het aantal positieve tests en het aantal overledenen:

Haagse bronnen: winkels open zonder afspraak

Vanaf morgen mogen niet-essentiële winkels ook bezocht worden zonder afspraak. Haagse bronnen melden dat het kabinet het daarover eens is geworden. De winkels mogen open blijven tot 17 uur.

Lees er hier alles over:

EMA: zeldzame ruggegraat-ontsteking mogelijke bijwerking vaccins AstraZeneca en Janssen

Volgens het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) is een zeldzame ontsteking in de ruggegraat, een mogelijke bijwerking van de coronavaccins van AstraZeneca en Janssen. De neurologische aandoening myelitis transversa kan onder meer slapheid in armen of benen veroorzaken, tintelingen, gevoelloosheid, pijn en problemen met de blaas en de darmen.

Mensen die een van deze vaccins hebben gekregen en die deze symptomen krijgen, wordt geadviseerd om direct medische hulp te zoeken. Zorgverleners moeten alert zijn op signalen en symptomen van myelitis transversa, schrijft de EMA.

Een EMA-onderzoeksgroep concludeerde dat een causale relatie tussen deze vaccins en myelitis transversa "minstens een redelijke mogelijkheid" is. Wel blijven de voordelen van de vaccins ruimschoots opwegen tegen de nadelen.

Ministers terughoudend over versoepelingen, 'vanaf morgen wel een echt verschil'

Vandaag is de eerste 'gewone' vergadering van het nieuwe kabinet. "We gaan heel veel stappen vooruitzetten", antwoordde minister Van Gennip van Sociale Zaken voorafgaand aan de ministerraad op vragen over de versoepelingen in de coronamaatregelen. En vanavond is ook de eerste persconferentie van minister Kuipers van Volksgezondheid.

Net als andere bewindslieden wilde Van Gennip niet vooruitlopen op de precieze maatregelen. Ze zei wel dat er morgen ten opzichte van vandaag echt een verschil zal zijn en dat het stapsgewijs zal gaan.

Minder coronapatiënten in ziekenhuizen

In de ziekenhuizen zijn 108 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdeling. Op de IC's kwamen er 12 nieuwe patiënten bij.

De totale ziekenhuisbezetting nam af. Er liggen nu 1289 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1363), van wie 335 op de IC (gisteren: 361), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Eén patiënt ligt in Duitsland op de IC, gisteren waren dat er drie.

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Johnson biedt Elizabeth excuses aan om feestjes

Het kantoor van de Britse premier Johnson heeft excuses aangeboden aan koningin Elizabeth voor de feestjes op de avond voor de uitvaart van prins Philip in april 2021. Toen gold een periode van nationale rouw en waren er strenge coronamaatregelen van kracht.

Het ging om twee borrels van personeel van Johnson in zijn ambtswoning. Hij was er zelf niet bij. Getuigen zagen zo'n 30 mensen die dansten en dronken. De Queen zat de dag erna bij de uitvaart alleen in de kerkbank vanwege de coronaregels. Johnson ligt al weken onder vuur na een reeks berichten over feestjes van zijn entourage tijdens lockdowns.

Burgemeester Amsterdam gedoogt opening horeca en cultuur niet

De gemeente Amsterdam verwacht van horecaondernemers en cultuurinstellingen dat ze zich aan de coronaregels blijven houden en dus gesloten blijven. "Er is geen sprake van gedoogbeleid", laat burgemeester Femke Halsema via haar woordvoerder weten.

"We begrijpen heel goed dat dit een erg moeilijke tijd is voor veel sectoren, zoals de horeca en de cultuursector. Net als iedereen hopen we dat zij weer snel en veilig open kunnen. De veiligheid van ieders gezondheid is hierbij van groot belang", aldus Halsema. "We verwachten tot die tijd dat ondernemers zich aan de regels houden en zullen dat ook in de gaten houden."

Gisteren meldden Haagse bronnen dat vanaf morgen niet-essentiële winkels en kappers weer op afspraak opengaan, maar de horeca en de cultuursector blijven voorlopig dicht. Om 19.00 geven premier Rutte en minister Kuipers van Volksgezondheid een persconferentie waarin de versoepelingen naar verwachting worden aangekondigd.

Omikron dominant in Italië

De omikronvariant is nu ook dominant in Italië. Op 3 januari was 81 procent van de onderzochte gevallen de besmettelijkere variant, zegt het Gezondheidsinstituut. De rest (19 procent) was de deltavariant. Het instituut onderzocht ruim 2600 tests uit 21 regio's en provincies. Op 20 december was nog 28 procent van de gevallen omikron.

Sinds het begin van de coronacrisis zijn in Italië er ruim 140.000 mensen aan corona overleden en raakten ruim 8 miljoen mensen besmet. Gisteren kwamen er ruim 184.000 gevallen bij.

Terrassen in Valkenburg open

Horeca en winkels in Valkenburg openen vandaag hun deuren uit protest tegen de lockdown. Gasten zijn blij en ondernemers noemen de sluiting van de horeca zinloos. "We zijn lang genoeg dicht geweest."

'Ik heb dit zo gemist. Echt heerlijk'

Zuid-Limburgse burgemeesters staan opening horeca en cultuur morgen toe

Horeca en cultuurinstellingen in vijftien gemeenten in Zuid-Limburg krijgen morgen de ruimte om van 10.00 tot 20.00 uur open te gaan, melden de burgemeesters van de gemeenten. "We zien dat de bestrijding van de pandemie ertoe leidt dat het water bij sommige ondernemers en verenigingen tot aan de lippen staat. Onder andere de grensligging maakt de situatie in Zuid-Limburg extra schrijnend", zeggen de burgemeesters van onder meer Maastricht, Kerkrade, Heerlen en Sittard-Geleen.

De openstelling moet op een "corona-veilige manier": met 1,5 meter afstand, mondkapjes en het checken van het coronatoegangsbewijs. "Wij vertrouwen hierbij op de eigen verantwoordelijkheid van onze ondernemers, inwoners en bezoekers."

Verder zeggen de burgemeesters dat de coronaregels van het Rijk "langs de weg van de geleidelijkheid" worden gehandhaafd. "Excessen zijn uit den boze. Onze medewerkers moeten te allen tijde veilig hun werk kunnen doen."

Italiaanse agenten ontevreden over roze mondkapjes

Italiaanse politieagenten in verschillende provincies hebben roze mondkapjes opgestuurd gekregen om tijdens hun dienst te dragen. De politievakbond SAP is er niet over te spreken en vraagt de korpschef om andere kapjes te regelen.

Roze zou een ongeschikte kleur zijn die minder autoriteit uitstraalt. De bond wil kapjes in het bij hun uniform passende wit, blauw of zwart, en wil dat andere kleuren en versieringen worden vermeden.

Waarom er voor roze mondkapjes is gekozen, is niet bekend.

Protestactie in Valkenburg: horeca en winkels vandaag open

Horeca en winkels in Valkenburg openen vandaag van 10.00 uur tot 16.00 uur de deuren uit protest tegen de lockdown. De ondernemers hebben te kampen met de coronamaatregelen, maar ook met de gevolgen van de watersnood van juli vorig jaar, meldt L1.

Burgemeester Daan Prevoo erkent de demonstratie en gaat daarom niet ingrijpen. Ook worden er geen waarschuwingen en boetes uitgedeeld, mits ondernemers en hun klanten 1,5 meter afstand houden en een mondkapje dragen.

Chef de mission Verheijen test positief op corona, drie weken voor Spelen

Carl Verheijen, chef de mission van de Nederlandse sporters bij de komende Olympische Spelen, heeft positief getest op het coronavirus. De oud-schaatser zit voorlopig in isolatie. "De komende dagen blijf ik op Papendal op een afgezonderde plek werken en wonen", aldus Verheijen. "Gelukkig heb ik slechts milde klachten."

Verheijen heeft sinds vorige week als chef de mission officieel de leiding over de Nederlandse olympische ploeg. De Winterspelen in Peking beginnen op 4 februari.

Scholen verwachten vaker klassen naar huis te moeten sturen

In de eerste week na de kerstvakantie hebben op 17 procent van de scholen één of meerdere klassen thuisgezeten, in vrijwel alle gevallen doordat een leraar afwezig was. Dat zegt de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) op basis van een peiling onder een kleine duizend schooldirecteuren.

Toch is het ondanks de oprukkende omikronvariant volgens de AVS vorige week nog goed verlopen op scholen. In totaal was gemiddeld 92 procent van de leerlingen en 91 procent van de leraren op school. Geen enkele directeur heeft de school deze week helemaal moeten sluiten.

Deze cijfers gaan over de start van het onderwijs na de kerstvakantie en zeggen nog niets over de besmettingen die op scholen plaatsvinden, zegt de AVS. "Voor het openhouden van de scholen is het sowieso belangrijk om besmettingen bij leraren te voorkomen, omdat schoolleiders nauwelijks vervangers kunnen vinden", zegt AVS-voorzitter Ingrid Doornbos.

Ad hoc werken

De vereniging verwacht dat er de komende tijd steeds vaker klassen naar huis moeten worden gestuurd. "We roepen het nieuwe kabinet op om het schrijnende personeelstekort en het ventilatievraagstuk snel op te pakken." Die ventilatie is volgens de peiling op bijna de helft van de scholen niet op orde.

Daarnaast willen schoolleiders van het kabinet een langetermijnplan voor corona en het onderwijs. Doornbos: "Veel schoolleiders zijn het korte termijn en ad hoc werken zat. Ze willen weten waar ze aan toe zijn met een goed doordachte langetermijnvisie."

Australisch visum Djokovic ingetrokken

De Australische immigratieminister Alex Hawke heeft het visum van Novak Djokovic ingetrokken. Dat betekent dat de Servische tennisser Australië zo snel mogelijk moet verlaten en niet in actie kan komen op de Australian Open, die maandag beginnen. "De regering is vastbesloten om de grenzen van Australië te beschermen, met name in verband met de covid-19-pandemie", zegt Hawke, die zijn ministeriële bevoegdheden gebruikte. De Servische tennisser kan nog tegen de beslissing in beroep gaan.

Djokovic reisde vorige week af naar Australië in de veronderstelling dat hij vanwege het bewijs van een recente coronabesmetting kon deelnemen aan de Australian Open. In Melbourne werd hij tegengehouden op het vliegveld: hij kon geen goede reden geven waarom hij niet was gevaccineerd en het bewijs van zijn recente besmetting bleek niet voldoende voor een medische vrijstelling.

Een Australische rechter gaf Djokovic daarna gelijk, waardoor hij toch toegang kreeg tot het land. Later zei Djokovic dat hij ook een fout had gemaakt bij het invullen van zijn inreisformulier.

Hooggerechtshof VS: geen vaccinatieplicht voor grote bedrijven

Het Amerikaanse Hooggerechtshof zet een streep door de plannen van president Biden waarbij werknemers van grote bedrijven gevaccineerd moeten worden of regelmatig moeten testen. Wel mag de regering doorgaan met plannen voor een vaccinatieplicht voor zorgmedewerkers.

Volgens het ministerie van Volksgezondheid zou het verplicht inenten bij bedrijven met meer dan 100 werknemers 6500 doden en 250.000 ziekenhuisopnames schelen in zes maanden tijd.

Biden is teleurgesteld over de uitspraak van het Hooggerechtshof en roept bedrijven op om met hun eigen vaccinatie-eisen te komen. Van de Amerikanen is zo'n 63 procent volledig gevaccineerd en van hen heeft ruim een derde een boostershot gekregen.

Hongkong stelt verbod op overstappen in voor 150 landen

In Hongkong wordt het voor reizigers uit zo'n 150 landen die als hoogrisicogebieden worden gezien, verboden om over te stappen. Nederland valt daar ook onder. Hongkong was al goeddeels afgesloten van de buitenwereld. Er waren nauwelijks coronabesmettingen, totdat positief geteste werknemers van een luchtvaartmaatschappij vorige maand niet in isolatie gingen en het virus verspreidden.

Vorige maand werd een vliegverbod ingesteld voor reizigers uit de VS, Canada, Frankrijk, het VK, India, Pakistan en Filipijnen. Het vliegverbod en andere maatregelen worden met twee weken verlengd tot na het Chinees Nieuwjaar op 1 februari. Sinds eind vorig jaar zijn er zo'n vijftig gevallen van de omikronvariant vastgesteld.

Om Hongkong binnen te komen, gelden strenge eisen, zegt het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Zo worden Nederlanders er alleen toegelaten als ze een verblijfsvergunning of een werk- of studievisum hebben én volledig zijn gevaccineerd. Bewoners van Hongkong moeten na terugkomst in quarantaine.

'Helmond Sport weigert te spelen na afwijzen verzoek door KNVB'

Helmond Sport weigert vanavond in actie te komen tegen FC Emmen, schrijft het Eindhovens Dagblad. De club uit de eerste divisie had de KNVB verzocht om de wedstrijd uit te stellen, onder meer vanwege coronagevallen binnen de selectie, maar de voetbalbond wees dat verzoek af. Er zou geen sprake zijn van "een medisch ongecontroleerde uitbraak", zoals onlangs bij Excelsior en Jong AZ. De wedstrijden van die clubs werden wel uitgesteld.

Helmond Sport zou maar tien beschikbare spelers hebben, inclusief keeper. Volgens de reglementen van de KNVB moeten clubs twaalf veldspelers plus één doelman beschikbaar hebben bij een corona-uitbraak in de selectie. Corona moet in dat geval ook de hoofdoorzaak van de afwezigen zijn. Maar naast veel positieve tests kampt Helmond Sport ook met allerlei blessures in de selectie.

Wanneer Helmond Sport vandaag niet aan de aftrap verschijnt, wacht de club mogelijk een reglementaire nederlaag en puntenaftrek. De weg naar de tuchtcommissie ligt nu open.

Vanavond eerste persconferentie van minister Kuipers

Vanavond om 19.00 uur houden premier Rutte en de nieuwe minister Kuipers van Volksgezondheid een persconferentie over de coronamaatregelen. Gisteren is al een en ander uitgelekt: zo wil het kabinet vanaf morgen versoepelingen doorvoeren voor niet-essentiële winkels, sportscholen en contactberoepen als de kapper. Ook mogen universiteiten, hogescholen en het mbo weer fysiek lesgeven. In het artikel hieronder lees je wat er tot nu toe bekend is over de versoepelingen.

Veiligheidsberaad: naleving coronamaatregelen blijft het uitgangspunt

De 25 burgemeesters van het Veiligheidsberaad vinden dat de geldende coronaregels altijd het uitgangspunt moeten blijven, hebben ze gisteravond vastgesteld. De Nijmeegse burgemeester Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad, zei na afloop dat het ieders verantwoordelijkheid is om de coronamaatregelen na te leven. "Verantwoordelijkheid vragen we in eerste plaats van mensen zelf. De overheid handhaaft als dat niet lukt. Eerst informeren, dan waarschuwen en in het uiterste geval sluiten. We gaan echt niet ineens als een dolle met het bonnenboekje rondlopen."

De laatste dagen lieten meerdere burgemeesters weten dat ze begrip hadden voor aangekondigde acties van horecaondernemers en winkeliers, die hun zaak morgen uit protest willen opengooien als versoepelingen uitblijven.

Het Veiligheidsberaad vindt dat iedereen zich aan de regels moet houden. "Al kunnen we de lokale situatie in bijvoorbeeld Aalten of Leeuwarden natuurlijk niet beoordelen", aldus Bruls. Het beraad raadt aan om ondernemers die hun zaak willen openen te waarschuwen. Overigens ziet het er nu naar uit dat niet-essentiële winkels op afspraak open mogen.

Goedemorgen!

Welkom in het liveblog van vrijdag 14 januari. In dit blog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het blog van donderdag kun je hier terugvinden.