liveblog
NOS NieuwsAangepast

Pfizer-vaccin ook effectief onder tieners • Voor het eerst minder dan 100.000 vaccins toegediend

  • Welkom in het coronablog van dinsdag 19 oktober
  • 3949 nieuwe positieve tests, 152 mensen op de IC
  • Voor het eerst minder dan 100.000 vaccins toegediend
  • Marokko voert coronatoegangsbewijs in
  • Meer ziekenhuizen bellen operaties af
liveblog gesloten

Pfizer-vaccin ook effectief tegen ziekenhuisopname onder tieners

Het vaccin van Pfizer/BioNTech is voor 93 procent effectief tegen ziekenhuisopnames onder 12- tot 18-jarigen. Dat blijkt uit onderzoek van het Centre for Disease Control, het Amerikaanse RIVM.

Het onderzoek vond plaats tussen juni en september 2021, toen de besmettelijke deltavariant al dominant was. Gekeken werd naar de gegevens van 179 jonge coronapatiënten in 19 verschillende kinderziekenhuizen in de VS, en naar een controlegroep.

Van de onderzochte jonge coronapatiënten was 97 procent niet gevaccineerd, blijkt uit het onderzoek. Ook was geen van de 29 kinderen die beademing nodig hadden, gevaccineerd.

12- tot 18-jarigen in de VS krijgen het vaccin Pfizer/BioNTech toegediend, net als in Nederland. Eerder maakte het Europees geneesmiddelenbureau EMA bekend dat het gaat beoordelen of het Pfizer-vaccin ook geschikt is voor kinderen tussen de 5 en 11 jaar oud.

Amerikaanse journalist met MS 'dankbaar' voor vaccinatieplicht

De Amerikaanse nieuwspresentator John King zei vandaag "dankbaar" te zijn voor de vaccinatieplicht die zijn werkgever, CNN, hanteert. Dat zei hij vlak nadat hij bekendmaakte te lijden aan Multiple Sclerose (MS), een ziekte waarbij het afweersysteem de zenuwstellen aanvalt.

Aanleiding voor de openheid over zijn ziekte is de manier waarop rechtse media berichten over de gisteren overleden oud-minister Colin Powell. Powell was volledig gevaccineerd, maar stierf na een besmetting met het coronavirus. Waarschijnlijk omdat hij ook aan een vorm van bloedkanker leed die de immuniteit aantast.

Rechtse media hebben de dood van Powell gebruikt om de effectiviteit van vaccins in twijfel te trekken, hoewel uit meerdere onderzoeken blijkt dat een vaccinatie met Pfizer, AstraZeneca of Moderna voor ruim 90 procent effectief is tegen een ernstig ziekteverloop na een coronabesmetting.

"Focus je op de wetenschap," zei King in reactie hierop. "Ik ben dankbaar dat de mensen die hier op de vloer werken gevaccineerd zijn nu we die mogelijkheid hebben. Ik vind het niet leuk als de regering zegt wat ik moet doen, of als mijn werkgever zegt wat ik moet doen. Maar in dit geval is het belangrijk."

Spreiding coronapatiënten weer nodig door toegenomen druk op ziekenhuizen

Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) begint morgen weer met het verspreiden van coronapatiënten over zorgregio's. Dat heeft het LCPS bevestigd.

Het LCPS was vorige week juist gestopt met het spreiden van coronapatiënten, omdat het niet meer nodig leek. Voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) Kuipers liet toen al weten dat het snel weer op te starten is.

Reden om dat nu te doen, is de stijging van het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen in sommige regio's. Dat zegt Ina Kuper, vicevoorzitter van het LNAZ. "We willen dat de toegang tot de zorg in alle regio's gelijk is. En dat betekent dat er weer patiënten gespreid zullen worden."

Volgens de vicevoorzitter loopt het aantal positieve besmettingen en coronapatiënten met name snel op in de zorgregio's Zwolle, Oost, en in de grote steden.

Voor het eerst minder dan 100.000 vaccins toegediend

Vorige week zijn er minder dan 100.000 prikken gezet tegen het coronavirus. Het is voor het eerst sinds het begin van de vaccinatiecampagne dat er minder dan 100.000 mensen een vaccin hebben gekregen, blijkt uit cijfers van het RIVM.

In totaal zijn vorige week meer dan 90.000 coronavaccins toegediend. Ruim 33.000 mensen kregen een eerste dosis, 57.000 mensen gingen naar de GGD voor de tweede prik. Deze aantallen vallen lager uit dan verwacht. Eerder hoopte het RIVM nog dat het 105.000 prikken zou zetten in de week van 11 tot en met 17 oktober.

De vaccinatiegraad in Nederland kruipt langzaam omhoog. Begin oktober, vlak nadat de nieuwste coronamaatregelen ingingen, had 86,7 procent van de volwassenen een eerste prik gekregen. Dat percentage is nu 87,1. De totale vaccinatiegraad onder volwassenen ligt nu op 83,5 procent.

Ouderen in Moskou tot februari in thuisquarantaine

Ongevaccineerde 60-plussers in Moskou moeten tot zeker 25 februari in verplichte quarantaine. Dat melden de autoriteiten in Moskou. Vanaf 25 oktober is het voor deze leeftijdsgroep niet toegestaan om buiten te wandelen, te sporten of om naar het werk te gaan. Dezelfde maatregel geldt voor mensen met een chronische ziekte.

Ook voor werkgevers gaan volgende week nieuwe maatregelen in die het coronavirus moeten indammen. Zo moet minstens een derde van het aantal ongevaccineerde werknemers van een bedrijf vanuit huis werken. Ook moeten werkgevers ervoor zorgen dat zeker 80 procent van hun werknemers voor 1 januari volgend jaar volledig is gevaccineerd.

De nieuwe maatregelen volgen op een sterke toename van het aantal coronabesmettingen in Rusland, in de afgelopen 24 uur kwamen er 33.740 nieuwe besmettingen bij. Ook zijn er vandaag 1015 coronadoden gemeld, het hoogste aantal sinds het begin van de pandemie. Pas 33 procent van de 146 miljoen Russen is volledig ingeënt.

Aura Timen (RIVM): 'Stijging cijfers is nooit geruststellend, maar wel verwacht'

De stijging in het aantal positieve coronabesmettingen was te verwachten. Dat zegt Aura Timen van het RIVM.

Dat komt aan de ene kant doordat de koudere herfstmaanden zijn begonnen, waarin het coronavirus zich makkelijker verspreidt. Ook zijn er eind september versoepelingen ingegaan, waardoor het aantal contacten tussen mensen is vergroot. Timen vindt de stijging niet al te verontrustend en ziet geen reden voor aanvullende maatregelen.

Bekijk hieronder de volledige reactie van Aura Timen:

Aura Timen: 'Stijging cijfers is nooit geruststellend, maar wel verwacht'

Aantal positieve tests ook vandaag gestegen

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 3949 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 579 meer dan gisteren.

Door een storing bij het RIVM is dit getal nog niet compleet; het werkelijke aantal positieve tests is hoger.

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests ook: het aantal positieve tests is de afgelopen week met 44,4 procent gestegen. Er werden 25.750 positieve tests geregistreerd, tegen 17.850 een week eerder. Vorige week steeg het aantal met 48 procent.

Ook in de ziekenhuizen nam de bezetting toe. Er liggen nu 617 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 610), van wie 152 op de IC (gisteren: 146), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Er werden bij het RIVM 13 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen week registreerde het RIVM gemiddeld 7 overledenen per dag. Dat is een stuk lager dan een half jaar geleden.

Marokko voert coronatoegangsbewijs in

Ook Marokko voert een coronatoegangsbewijs in. Wie vanaf donderdag een café, restaurant, sportschool of andere openbare gelegenheid wil bezoeken, heeft zo'n bewijs nodig. Hetzelfde geldt voor mensen die een binnen- of buitenlandse reis willen maken.

Het bewijs is te downloaden van een speciale website. Beheerders van gebouwen zijn gewaarschuwd dat streng op naleving van de regel moet worden toegezien.

De bekendmaking gaat gepaard met een oproep aan mensen die nog niet gevaccineerd zijn, om dat snel te laten doen. Marokkanen die langer dan een half jaar geleden zijn gevaccineerd, kunnen zich voor de derde maal laten inenten. Meer dan 56 procent van de Marokkanen is nu twee keer gevaccineerd. Volgens de autoriteiten verloopt de preventiecampagne voorspoedig.

Opnieuw meer dan duizend doden op een dag in Rusland

In Rusland zijn opnieuw meer dan duizend coronadoden op een dag geteld: 1015, het hoogste aantal sinds het begin van de pandemie. Zaterdag kwam het aantal doden met 1002 voor het eerst boven de duizend. In de afgelopen 24 uur kwamen er 33.740 nieuwe besmettingen bij.

Rusland telt nu officieel 225.325 coronadoden, maar in werkelijkheid ligt het aantal slachtoffers waarschijnlijk vele malen hoger. Volgens Rosstat, het Russische bureau voor de statistiek, heeft corona aan meer dan 400.000 Russen het leven gekost. "Het zijn jonge mensen, studenten, werkenden, sterke mensen", zei een directeur van een begraafplaats donderdag in Nieuwsuur. "Mensen die kort geleden nog werkten, overlijden snel, binnen een week of twee."

Ziekenhuizen overvol

De ziekenhuizen zijn overvol. Premier Misjoestin zei vorige week dat er nu twee keer zo veel patiënten worden opgenomen als vorig jaar om deze tijd. De regering probeert met loterijen en andere lokkertjes het vaccineren te stimuleren. Pas 33 procent van de 146 miljoen Russen is volledig ingeënt. Van een nationale lockdown is voorlopig nog geen sprake.

Het Kremlin heeft het opleggen van coronamaatregelen bij de regionale autoriteiten neergelegd. In Sint-Petersburg moeten bezoekers van conferenties en sportevenementen vanaf 1 november een digitaal coronabewijs laten zien. Vanaf 15 november moet dat ook voor een bezoek aan een bioscoop, theater, museum of sportschool. Pas op 1 december is dat verplicht bij café- of theaterbezoek.

In Moskou, dat het hoogste aantal nieuwe besmettingen telt, zijn nauwelijks coronamaatregelen van kracht.

Nieuwsuur maakte vorige week deze reportage over de coronacrisis in Rusland:

Veel Russen wantrouwen coronavaccin: record aantal doden

Ziekenhuizen Ede en Tiel willen weer landelijke spreiding

De ziekenhuizen in Ede en Tiel willen dat de landelijke spreiding van coronapatiënten weer opstart. Het ziekenhuis in Ede kan de drukte niet meer aan, onder meer omdat de besmettingen in de Biblebelt toenemen. In de Biblebelt wonen naar verhouding veel mensen die zich om religieuze redenen niet laten vaccineren. Ook in Ziekenhuis Rivierenland in Tiel is het daardoor druk. Het steunt daarom de oproep voor meer landelijke spreiding. Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) was juist vorige week gestopt, omdat spreiding toen niet meer nodig leek.

"We hebben een 'seizoenafdeling', voor covid- en voor grieppatiënten", zegt een woordvoerder van het Edese ziekenhuis tegen Omroep Gelderland. "Maar daar liggen nu al acht coronapatiënten op de verpleegafdeling en drie op de IC. De seizoenafdeling is dus nu al vol met covidpatiënten."

Patiënten waar geen plaats voor is, worden daarom al een week in Nijmegen, Arnhem en Doetinchem ondergebracht. "Maar de landelijke spreiding moet ook weer op gang komen", zegt de woordvoerder. "Het is niet in alle regio's zo druk en het idee is juist dat we de pijn eerlijk verdelen. Dat zag je in de andere golven ook en toen hebben wij ook patiënten uit andere regio's overgenomen. Wij doen weer een beroep op die solidariteit: nu hebben wij het nodig."

Ook het Rijnstate-Ziekenhuis in Arnhem voelt de druk toenemen. "De reguliere zorg loopt hier nog gewoon door, maar het is een kwestie van tijd voordat wij ook dat moeten afschalen, als de besmettingen nog verder oplopen", zegt een woordvoerder.

Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg zei twee weken geleden dat de landelijke spreiding snel kan worden opgestart als dat nodig is.

Japanse besmettingscijfers gedaald, oorzaak niet duidelijk

Het aantal nieuwe coronabesmettingen is in Japan in een paar maanden tijd van 6000 per dag gedaald naar slechts 100 per dag. Dat lijkt spectaculair, maar veel Japanners zijn kritisch, zei correspondent Anoma van de Veere in het NOS Radio 1 Journaal. "Er zijn weinig positieve testen, maar er wordt ook weinig getest."

Zo worden in de hoofdstad Tokio met meer dan 13 miljoen inwoners maar 2000 tests per dag afgenomen. Dat kan betekenen dat lang niet iedereen die ziek wordt, zich laat testen. "Het kan zijn dat er een verborgen crisis is, maar dat blijkt bijvoorbeeld niet uit de sterftecijfers, er is geen oversterfte."

De vaccinatiecampagne verloopt voorspoedig. In Japan is bijna 70 procent van de volwassenen volledig gevaccineerd en het vaccinatietempo ligt hoger dan in vergelijkbare landen als Duitsland, Frankrijk en ook Nederland. "Japan is laat begonnen met vaccineren, omdat de overheid eerst wilde testen of de vaccins veilig waren voor de Japanse bevolking. Dat heeft heel veel vertraging opgeleverd, maar door bedrijfsprogramma's is het wel gelukt om nu meer dan een miljoen prikken per dag te zetten."

De Japanners zijn voorzichtig in de omgang met anderen. "Je merkt de angst nog. De restaurants mogen open, maar de klanten komen niet in hordes terug. Mensen blijven nog binnen. Op straat draagt nog bijna iedereen mondkapjes."

Japan telt zeven keer meer inwoners dan Nederland, maar ongeveer net zo veel coronabesmettingen en coronadoden als Nederland.

'Desinformatie en censuur droegen bij aan hoog dodental'

Censuur en desinformatie op sociale media zijn waarschijnlijk medeverantwoordelijk voor de vijf miljoen doden die de coronapandemie wereldwijd heeft gekost. Dat zegt Amnesty International in een rapport over de coronacrisis.

Volgens de mensenrechtenorganisatie kregen inwoners van sommige landen door inperkingen op de vrijheid van meningsuiting niet op tijd en zeer slecht toegang tot correcte informatie over het virus. Ook werd de toegang vaak gedwarsboomd door een stortvloed aan desinformatie op sociale media. Amnesty roept socialemediabedrijven op om hun verantwoordelijkheid te nemen en desinformatie aan te pakken.

Er zijn ook landen waar de pandemie als excuus wordt gebruikt om de vrijheid van meningsuiting in te perken. "Censuur helpt niet bij het omgaan met desinformatie", zegt Amnesty. "Vrije en onafhankelijke media en een sterk maatschappelijk middenveld wel."

'Meerdere ziekenhuizen zien wachtlijsten groeien of bellen operaties af'

Enkele grote ziekenhuizen hebben operaties afgezegd of zien wachtlijsten groeien vanwege de stijging van het aantal opgenomen coronapatiënten, meldt NRC. Zo heeft het Radboudumc in Nijmegen volgens de krant gisteren meerdere hartoperaties afgezegd omdat het personeel het toegenomen aantal covid-patiënten anders niet goed kon opvangen, mede door een hoog ziekteverzuim. Dit weekend bleek al dat het Isala-ziekenhuis in Zwolle twintig patiënten had afgebeld die op de wachtlijst stonden voor een inhaaloperatie.

Ook in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg neemt het aantal patiënten op de wachtlijst toe. "Operaties afbellen proberen we te voorkomen", zegt bestuurder Bart Berden tegen NRC. "Maar we knijpen wel op de toegang, door alleen operaties met een hogere urgentie te plannen."

Volgens ziekenhuisbestuurder David Jongen van het Limburgse Zuyderland-ziekenhuis houden zijn werknemers de toename van het aantal coronapatiënten "met pijn en moeite" bij. Het ziekenhuis is dicht bij het moment dat operaties moeten worden afgezegd, verwacht hij. Verder ziet de bestuurder dat het personeel negatiever is en dat IC-verpleegkundigen vaker te maken hebben met familieleden die corona ontkennen, zelfs als hun naaste aan de beademing ligt. "Nee, corona bestaat niet, zeggen ze dan. Doe maar andere onderzoeken."

Volgens NRC kan een groot deel van de ziekenhuizen de toegenomen drukte nog wel aan, sommige zien de stijging zelfs niet. Wel bereiden veel ziekenhuizen zich voor op drukte, ook omdat het ziekteverzuim in de hele zorg hoog is.

EMA bekijkt of Pfizer ook geschikt is voor 5- tot 12-jarigen

Het Europese geneesmiddelenbureau EMA is begonnen met de beoordeling van het Pfizer-vaccin voor kinderen van vijf tot en met elf jaar oud. Farmaceut Pfizer en biotechnologiebedrijf BioNTech dienden vrijdag een aanvraag in.

De bedrijven leverden informatie uit klinische onderzoeken, waaruit zou blijken dat het vaccin goed werkt bij kinderen in deze leeftijdsgroep. De kinderen die meededen aan de onderzoeken kregen twee prikken van elk 10 microgram. Mensen van twaalf jaar en ouder krijgen 30 microgram per prik. Het EMA verwacht over enkele maanden met een oordeel te kunnen komen.

Pfizer en BioNTech dienden eerder deze maand al een soortgelijk verzoek in bij de Amerikaanse medicijntoezichthouder FDA. Dat agentschap neemt in de loop van oktober een besluit.

Welkom

Goedemorgen! In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het liveblog van gisteren staat hier.