liveblog
NOS NieuwsAangepast

GGD neemt steeds meer coronatests af • R-getal weer boven de 1

  • Welkom in het coronablog van vrijdag 8 oktober
  • De Amsterdamse horeca gaat niet werken met coronapolsbandjes
  • Demissionair minister De Jonge: nog niks te zeggen over coronapas
  • Kinderen hebben psychische problemen als gevolg van lockdowns, zegt Save the Children
liveblog gesloten

Geen testverplichting meer voor gevaccineerde Nederlanders op Aruba

Nederlanders die naar Aruba reizen en volledig zijn ingeënt, hoeven bij aankomst geen negatieve PCR-test meer te laten zien. De Arubaanse overheid heeft Nederland op de lijst van laagrisicolanden geplaatst.

Passagiers uit Nederland die naar Curaçao of Bonaire reizen, moeten nog wel een PCR-test doen, uiterlijk 48 uur voor vertrek.

IJsland stopt voorlopig met Moderna-vaccins

In IJsland krijgt voorlopig niemand meer het Moderna-vaccin toegediend. De autoriteiten van het Noord-Europese land zeggen dat er genoeg andere vaccins op voorraad zijn, ook voor eventuele boosterprikken.

Het IJslandse besluit gaat verder dan dat van de Scandinavische landen Zweden, Denemarken en Finland, die Moderna niet langer toedienen aan mannen onder de 30 jaar. Volgens een Noorse studie lopen mannen in die leeftijdsgroep in zeldzame gevallen een iets hoger risico op een ontstoken hartspier of hartzakje na een Moderna-inenting.

De Europese medicijnwaakhond EMA moet zich nog over dat onderzoek buigen. De genoemde zeldzame bijwerkingen zijn overigens al opgenomen in de bijsluiter van Moderna, net als in die van het Pfizer-vaccin. Volgens de Gezondheidsraad zijn de ontstekingen meestal niet ernstig.

GGD neemt steeds meer coronatests af

Het aantal afspraken voor een coronatest bij de GGD neemt toe. In de eerste vier dagen van deze week werden 113.582 tests geregistreerd, tegen 97.388 in dezelfde periode vorige week. Dat is een toename van ruim 16 procent. Het aantal ingeplande tests wisselt nogal per dag: in de weekends staan meestal relatief weinig afspraken gepland en op maandagen en dinsdagen juist wat meer.

Mensen die zich laten testen voor een coronatoegangsbewijs komen niet bij de GGD terecht, maar bij een locatie van Testen voor Toegang. Daar werden vorige week in totaal 372.000 afspraken gemaakt. De drukste dag was zaterdag 2 oktober, met 115.000 testafspraken. Volgens persbureau ANP staan er voor morgen nu ongeveer 49.000 testafspraken gepland bij Testen voor Toegang.

Geen spreiding coronapatiënten meer

Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) stopt vanaf maandag met het verdelen van coronapatiënten over de verschillende zorgregio's in Nederland. Volgens het LCPS is dat met de huidige ziekenhuiscijfers niet meer nodig.

"De druk in de zorg blijft hoog, omdat er nog steeds coronapatiënten zijn en de ziekenhuizen bezig zijn met inhaalzorg", zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. "Juist daarom is het belangrijk dat we onze mankracht zo goed mogelijk inzetten. Door de permanente monitoring van de aantallen patiënten in de ziekenhuizen, kunnen we snel weer starten als dit nodig is."

Het LCPS verwacht dat het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis en op de IC de komende week stabiel blijft.

R-getal gestegen tot boven de 1

Het reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het coronavirus wordt verspreid, is voor het eerst in weken weer gestegen tot boven de 1. Het gaat om de waarde van twee weken geleden, toen was het R-getal 1,02. Dat betekent dat 100 mensen met corona gemiddeld 102 anderen besmetten.

Het reproductiegetal wordt altijd achteraf berekend, omdat de gegevens dan pas betrouwbaar genoeg zijn. De laatste keer dat het R-getal boven de 1 uitkwam, was op 29 augustus. Daarna zakte het getal tot net iets onder de 1.

Iets meer positieve tests, gemiddeld ook een stijging

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 2790 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 42 meer dan gisteren, toen het aantal geregistreerde besmettingen kunstmatig hoog was vanwege een storing bij de GGD. De niet gemelde positieve tests van woensdag werden daarom bij die van gisteren opgeteld.

Gemiddeld stijgt het aantal vastgestelde besmettingen: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 2037 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 24 procent meer dan de zeven dagen daarvoor.

469 coronapatiënten in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen bleef de bezetting gelijk. Er liggen nu 469 mensen met corona in het ziekenhuis, evenveel als gisteren. Van hen liggen 130 coronapatiënten op de IC (gisteren: 128), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

2 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM werden 2 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 4 doden per dag.

Geen coronapolsbandje in Amsterdam

De Amsterdamse horeca gaat niet werken met coronapolsbandjes. De meeste horecaondernemers in de stad zien "geen toegevoegde waarde" in zulke polsbandjes, zeggen woordvoerders van horecabranchevereniging KHN en de gemeente. Horecabezoekers moeten nog wel steeds een QR-code laten zien als ze naar binnen willen.

De polsbandjes worden gebruikt in Groningen, Heerenveen, Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Zwolle, Breda, Maastricht, Arnhem, Alkmaar en Roosendaal. Ze zijn daar niet verplicht; mensen mogen ook hun app gebruiken.

Bezoekers krijgen een coronapolsbandje als ze de QR-code uit de CoronaCheck-app laten zien bij een controlepost en hoeven de code dan niet meer overal te laten zien.

De Jonge: nog niks te zeggen over coronapas

Minister De Jonge vindt dat nu nog niet te zeggen is wanneer de coronapas wordt afgeschaft. Vanochtend meldden Haagse bronnen dat de pas in november blijft als de druk van coronapatiënten op de zorg niet vermindert.

De demissionair minister van Volksgezondheid zei vanochtend voor de ministerraad dat nu de eerste signalen zijn van een wat verder oplopend aantal besmettingen. "Maar we kijken het meest naar de situatie in de ziekenhuizen. Die is op dit moment nog niet te beoordelen; daarvoor ie het nog te vroeg."

Het kabinet wacht eerst een duiding van het Outbreak Management Team af en pas in de eerste week van november komt er een OMT-advies over hoe het nu verder moet. "Dan kunnen we een besluit nemen, daar kan ik niet op vooruitlopen", zegt De Jonge. Op 5 november is er weer een coronapersconferentie.

Israël versoepelt quarantaineregels voor scholen

Schoolklassen in Israël hoeven niet meer verplicht in quarantaine als een van de leerlingen besmet is met corona. De rest van de klas wordt dan elke dag getest; op dag 2 en 7 met een PCR-test en op de andere dagen mogen de leerlingen een thuistest doen.

De maatregel geldt vanaf zondag en alleen voor scholen in steden waar relatief weinig besmettingen zijn.

Ongeveer 100.000 scholieren hebben de afgelopen maanden verplicht thuisgezeten omdat een klasgenoot besmet was. Alleen gevaccineerde kinderen en kinderen die corona hadden gehad, mochten nog wel naar school bij een besmetting in hun klas.

Coronapas mogelijk ook nog in november gehandhaafd

Mogelijk wordt de coronapas ook in november gehandhaafd. Haagse bronnen bevestigen een bericht uit De Telegraaf dat het kabinet overweegt de pas ook na 1 november verplicht te stellen voor bijvoorbeeld horeca en theater als de druk van coronapatiënten op de zorg blijft zoals die nu is.

Vorige maand zei het kabinet al dat het rond 1 november een besluit neemt over het al dan niet schrappen van de pas. Het kabinet benadrukte toen dat de pas tijdelijk is, maar dat nog niet duidelijk is hoe tijdelijk.

Volgens Haagse bronnen komen er rond 1 november mogelijk wel een of meer andere versoepelingen. Zo wordt overwogen het maximale bezoekersaantal van 75 procent voor concertzalen zonder vaste zitplaatsen los te laten. Ook wordt weer gekeken naar de sluitingstijd van de horeca en naar de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer. Haagse bronnen noemen het onwaarschijnlijk dat alle coronamaatregelen in november worden ingetrokken. Daarbij speelt mee dat zo'n 14 procent van de volwassenen niet is gevaccineerd.

Save the Children: psychische problemen bij kinderen door lockdowns

Als gevolg van de wereldwijde lockdowns hebben veel kinderen last van psychische problemen. Dat zegt Save the Children. De organisatie ondervroeg meer dan 13.000 kinderen in 46 landen.

Van de ondervraagden zegt 83 procent negatieve gevoelens te hebben door de lockdowns. In een aantal gevallen leidde dat tot psychische problemen als depressies en angststoornissen. Ook voelen veel kinderen zich eenzaam. Als er niet goed wordt ingegrepen, kunnen kinderen daardoor ook op latere leeftijd nog problemen ondervinden, zegt de organisatie.

In westerse landen wordt tot 50 procent van de psychische problemen bij kinderen niet behandeld, in ontwikkelingslanden is dat 76 tot 85 procent.

Ook Finland stopt met toedienen Moderna-vaccin aan mannen onder de 30

Na Zweden en Denemarken is ook Finland gestopt met het toedienen van het Moderna-vaccin aan mannen onder de 30 jaar, schrijft De Volkskrant. Deze groep loopt meer risico op zeldzame bijwerkingen door dit vaccin, zoals een ontstoken hartspier.

De landen namen het besluit op advies van het Noorse gezondheidsinstituut. Zweedse en Finse mannen die eerder een Moderna-vaccin kregen, kunnen voor hun tweede dosis het vaccin van Pfizer toegediend krijgen. Aan Deense jongeren onder de 18 jaar wordt al geadviseerd om Pfizer te nemen.

De Volkskrant schrijft dat Nederland voorlopig wel doorgaat met Moderna-vaccins voor jonge mannen. De Gezondheidsraad stelde eerder al dat de mRNA-vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna in zeldzame gevallen ontstekingen in de hartspier kunnen veroorzaken, maar dat is volgens de raad meestal niet ernstig.

'Welvarende landen moeten vaccinoverschot doneren'

Om vaccinatieongelijkheid tussen landen te bestrijden, moeten welvarende landen hun overschot aan vaccins doneren aan ontwikkelingslanden. Dat schrijft Artsen zonder Grenzen in een nieuw rapport.

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft zich tot doel gesteld dat voor het einde van het jaar 40 procent van de wereldbevolking gevaccineerd is. Waar veel welvarende landen daar al ruimschoots overheen zitten, is de vaccinatiegraad in bijna de helft van de Afrikaanse landen 2 procent of minder.

Om de WHO-doelen toch te halen en nieuwe virusvarianten te voorkomen, roept Artsen zonder Grenzen welvarende landen op om hun overschotten aan Covax te doneren. Dat is het WHO-programma dat coronavaccins wereldwijd toegankelijk maakt. De organisatie schat dat de landen van de G7 en de EU gezamenlijk ruim 240 miljoen vaccins te verdelen hebben.

Vorige week liet demissionair minister De Jonge in een Kamerbrief weten zo'n 21 miljoen vaccins te willen doneren aan Covax. Nederland heeft tot nu toe een half miljoen vaccins aan het WHO-programma gedoneerd en 1,65 miljoen aan Suriname, Kaapverdië, Namibië en Indonesië.