liveblog

Duits vaccin CureVac maar voor 47 procent effectief • Meerdere testlocaties komende dagen eerder dicht

  • Welkom in het coronablog van woensdag 16 juni. Hier lees je het coronanieuws uit binnen- en buitenland.
  • Vanaf 23 juni kunnen 18-plussers een afspraak voor het Janssen-vaccin maken;
  • Haagse bronnen: anderhalve meter wordt leidend, mondkapjesplicht en thuiswerkadvies vervalt;
  • Gemiddeld aantal nieuwe besmettingen daalt verder, 13 miljoen prikken gezet;
  • Mensen geboren in 1997 en 1998 kunnen vaccinatieafspraak maken.
liveblog gesloten

Duits vaccin CureVac maar voor 47 procent effectief

Het coronavaccin van de Duitse farmaceut CureVac blijkt slechts voor 47 procent effectief te zijn tegen corona. Dat bleek uit de resultaten van in de laatste proef met het middel, liet het bedrijf woensdagavond weten. Daarmee voldoet het vaccin nog niet aan de geëiste criteria en komt de levering van miljoenen coronavaccins aan Europese lidstaten mogelijk in gevaar. Het bedrijf verwachtte in het vierde kwartaal vaccins te gaan leveren.

De wereldgezondheidsorganisatie WHO ziet graag een effectiviteit van 70 procent voor een coronavaccin. De Europese Unie heeft een bestelling van 450 miljoen doses van het CureVac-vaccin uitstaan, mits dat wordt goedgekeurd. Daarvan zouden er ook een aantal naar Nederland gaan. Er werd de komende maanden op zo'n vier miljoen doses van het CureVac-vaccin gehoopt.

Het vaccin met de naam CVnCoV is getest op ongeveer 40.000 proefpersonen in Europa en Latijns-Amerika. "In de ongekende context van ten minste 13 virusvarianten die circuleren binnen de onderzoekspopulatie, had CVnCoV een tussentijdse vaccineffectiviteit van 47 procent tegen de ziekte van Covid-19 voor alle varianten. Daarmee voldeed het niet aan de vooraf gespecificeerde succescriteria", aldus CureVac in een verklaring.

Volgens het bedrijf vormen de nieuwe, besmettelijkere varianten van het coronavirus voor een uitdaging voor de effectiviteit van het vaccin. De oorspronkelijke variant van het coronavirus kwam nauwelijks voor onder de proefpersonen.

Vlaamse premier verwacht einde aan mondkapjes per 1 september

Het normale leven in Vlaanderen moet op 1 september worden hervat. Op die datum moeten mondkapjes en afstandsregel verleden tijd zijn. Dat heeft de Vlaamse premier Jan Jambon gezegd na Kamervragen. Ook zouden alle maximumaantallen voor bezoekers van evenementen en binnenruimtes dan moeten vervallen.

Mogelijk kunnen de regels al eerder geschrapt worden, zei Jambon. "Indien er voldaan wordt aan een aantal belangrijke voorwaarden, zoals het testen, ventileren of organiseren van crowdmanagement."

'Bedrijven gaan niet in één klap weer volledig op kantoor werken'

Ondanks de aankondiging dat het advies om thuis te werken zal vervallen per 26 juni, verwacht werkgeversorganisatie VNO-NCW niet dat werknemers direct weer op kantoor zullen werken. "Het ligt meer voor de hand dat bedrijven eerst groepen werknemers naar kantoor laten komen. Voor zover nodig zullen kantoren en bedrijven aanpassingen moeten doen om op anderhalve meter afstand van elkaar te kunnen werken", laat een woordvoerder van VNO-NCW weten.

Wel vindt de werkgeversorganisatie de aankondiging goed nieuws, omdat het thuiswerken ook beperkingen heeft. "Mensen missen het sociale contact, overleggen zijn lastiger op afstand en lang niet iedereen heeft een goede werkplek thuis. Voor al die mensen zal het een zegen zijn dat er weer meer mogelijk wordt."

En ook al mogen werknemers weer op kantoor werken, toch verwacht VNO-NCW dat meer thuis zal worden gewerkt dan voor corona het geval was. "Ondanks dat veel mensen het na ruim een jaar echt wel zat zijn, zien velen toch de voordelen van thuiswerken, zoals minder drukte op de weg."

Volgende week dankconcert voor de zorg

Komende maandagavond wordt op NPO Radio 5 een speciaal concert uitgezonden om het zorgpersoneel te bedanken. Tijdens het concert treden onder anderen Sanne Wallis de Vries, Vera Mann, Yentl en De Boer, Ernst van der Pasch, Theo Nijland en Shirma Rouse op. KRO-NCRV en het Amsterdam Kleinkunst Festival zijn de organisatoren.

Het dankconcert is gisteravond opgenomen. Daarbij waren zes 'zorghelden' aanwezig, die door de artiesten werden toegezongen met een persoonlijk voor hen gemaakt lied.

Ondernemers krijgen hun geld terug voor betaalde auteursrechten

Winkeliers, restauranthouders en kroegbazen die verplicht dicht moesten door de lockdown krijgen hun geld terug voor betaalde auteursrechten. Voor die rechten moeten ondernemers betalen als zij bijvoorbeeld muziek draaien of de tv hebben aanstaan in de zaak. Maar voor de tot nu toe betaalde auteursrechten voor 2021 worden de ondernemers dus gecompenseerd door de auteursrechtenorganisaties. De compensatie geldt ook voor ondernemers waarvan maar één onderdeel verplicht moest sluiten en waarvoor toch auteursrechten zijn betaald.

Die afspraken zijn gemaakt door werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland en de rechtenorganisaties Buma, Sena en Videma. De organisaties sloten vorig jaar ook al een akkoord hierover voor 2020.

'EU-goedkeuring Spoetnik-vaccin uitgesteld door gebrek aan data'

De beslissing van het Europees Medicijnagentschap (EMA) over goedkeuring van het Russische Spoetnik-vaccin wordt uitgesteld, meldt persbureau Reuters op basis van anonieme bronnen. Reden voor het uitstel zou het uitblijven zijn van cruciale gegevens over de klinische onderzoeksfase van het vaccin.

Volgens een van de bronnen, een Duitse overheidsfunctionaris, wordt eventuele goedkeuring niet voor september verwacht. Het Russisch Investeringsfonds, dat de wereldwijde verkoop van het vaccin regelt, zegt tegenover Reuters dat het beoordelingsproces volgens schema loopt.

Oorspronkelijk was het de bedoeling om de Europese beoordeling in mei of juni af te ronden. Hongarije heeft als enige EU-land het Spoetnik-vaccin zonder EMA-goedkeuring al toegelaten.

De Jonge: 13 miljoen prikken gezet

In de aanpak van het coronavirus zijn naar schatting 13 miljoen prikken gezet. Dat meldt demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid op Twitter. Inmiddels worden er een miljoen prikken per vier dagen gezet. Over de eerste miljoen prikken werd nog 45 dagen gedaan.

Eerste zeevarenden ingeënt: 'Een uitkomst, want tot nu mochten we nergens van boord'

Eerste zeevarenden gevaccineerd in Nederlandse havens: 'Het is een ongelofelijke uitkomst'

Hongarije schrapt inreisbeperkingen voor Schengenlanden

Hongarije schrapt per 24 juni de inreisbeperkingen voor inwoners van de Schengenzone. Sinds 1 september zijn niet-noodzakelijke reizen niet toegestaan, met uitzondering van mensen die het afgelopen half jaar het coronavirus hebben opgelopen en bezoekers van EK-wedstrijden in Boedapest. Vanaf volgende week is toerisme dus weer toegestaan.

Het Nederlandse reisadvies voor Hongarije is geel, wat inhoudt dat bij terugkeer geen thuisquarantaine of testverplichting geldt.

Keuze voor Janssen-vaccin pas vanaf 23 juni

Mensen die dat willen kunnen vanaf 23 juni een afspraak voor het Janssen-vaccin maken. Dat laat de GGD weten. Vorige week werd de datum van 21 juni genoemd, maar dat is volgens een woordvoerder een misverstand. Via een speciaal telefoonnummer kunnen mensen een prikafspraak maken of een bestaande afspraak voor Pfizer of Moderna omzetten.

Waarschijnlijk worden de eerste prikken met het Janssen-vaccin eind volgende week gezet, maar dat is nog niet zeker. "We werken er hard aan", zegt de GGD. Het ministerie van Volksgezondheid benadrukt dat het aanbod van Janssen-vaccins beperkt is: volgende week zo'n 75.000, de week daarna 125.000.

Het Janssen-vaccin is grotendeels uit het vaccinatieprogramma geschrapt, maar is volgens minister De Jonge wel veilig en effectief. Omdat er maar één prik van nodig is, is het bijvoorbeeld handig voor mensen die nog niet gevaccineerd zijn en op vakantie willen.

Per 26 juni mag mondkapje af als 1,5 meter afstand kan worden gehouden

Vanaf volgende week zaterdag verdwijnt de mondkapjesplicht en vervalt ook het advies om thuis te werken, mits er anderhalve meter afstand kan worden gehouden. Haagse bronnen melden dat aan de NOS. Dat betekent bijvoorbeeld dat de mondkapjes in het openbaar vervoer voorlopig blijven.

Als er anderhalve meter afstand in acht kan worden genomen, kunnen de mondkapjes per eind volgende week dus af. Het kabinet wacht nog een advies van het Outbreak Management Team af over de de noodzaak van mondkapjes in supermarkten. Vrijdag wordt daarover de knoop doorgehakt.

Ook bij het vervallen van het thuiswerkadvies speelt de anderhalve meter dus een beslissende rol: mensen die bijvoorbeeld op een kantoor werken, waar je anderhalve meter afstand kunt houden, kunnen weer naar het werk gaan. Waar je geen afstand kunt houden, blijft het devies: "Werk thuis."

Regels als afstand houden en thuisblijven bij klachten blijven voorlopig nog van kracht.

1040 nieuwe besmettingen, gemiddelde daalt verder

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 1040 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 18 minder dan gisteren.

Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vrijwel altijd hoger dan in de rest van de week. Dat komt omdat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 1179 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 39 procent minder dan de zeven dagen daarvoor.

Bij het RIVM werden 4 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 3 doden per dag, tegen 8 doden per dag een week eerder.

12,9 miljoen prikken gezet

In de strijd tegen het coronavirus zijn naar schatting van het ministerie van Volksgezondheid 12,9 miljoen prikken gezet. Gisteren zijn er ruim 200.000 bijgekomen. Naar verwachting worden er deze week 1,5 miljoen prikken gezet.

De Jonge: mondkapjesplicht vervalt mogelijk volgende week

Het zou kunnen dat over een week de mondkapjesplicht verdwijnt. Dat zei minister De Jonge na overleg over de coronacrisis tussen de meest betrokken ministers.

Volgens hem hakt het kabinet vrijdag de knoop door; in de avond is dan weer een persconferentie.

Ziekenhuisbezetting afgenomen: 605 patiënten ten opzichte van 645 gisteren

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 605 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 645), van wie 239 op de IC (gisteren: 250), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Frankrijk schaft avondklok eerder af, ook geen mondkapjesplicht buiten meer

Na acht maanden eindigt in Frankrijk vanaf zondag de avondklok, tien dagen eerder dan verwacht.

Daarnaast is het niet meer verplicht om buiten een mondkapje te dragen. "Het is goed nieuws", zegt de Franse premier Castex.

In Frankrijk worden gemiddeld zo'n 3900 nieuwe besmettingen per dag geregistreerd. Tijdens de piek in maart en april waren dat er ongeveer 35.000 per dag. Ongeveer 58 procent van de Franse volwassenen heeft een eerste prik gehad.

Na coronabesmetting vier weken langer wachten op vaccinatie

Het RIVM heeft de vaccinatierichtlijn aangepast voor mensen die zijn besmet met corona. Na het begin van hun klachten of een positieve testuitslag moeten ze minstens acht weken wachten totdat ze kunnen worden ingeënt. Tot nu toe was dat vier weken.

In een vernieuwde versie van de RIVM-richtlijn voor coronavaccinaties staat dat "de boost van een vaccinatie" beter iets kan worden uitgesteld, omdat zowel een corona-infectie als een vaccinatie het immuunsysteem stimuleert. Bovendien is een langere 'pauze' volgens het RIVM goed om onderscheid te kunnen maken tussen coronagerelateerde klachten en eventuele bijwerkingen van het vaccin.

Zwarte Cross-festival gaat opnieuw niet door

De Zwarte Cross gaat dit jaar toch niet door. Het populaire motorcross- en muziekfestival in Lichtenvoorde was verplaatst van juli naar september, maar volgens organisator de Feestfabriek zijn er vanwege het coronavirus nog te veel onzekerheden. Zo is nog veel onduidelijk over de vergunningseisen bij grootschalige evenementen. Ook de personeelstekorten in de evenementenbranche spelen een rol.

"Het is een enorme domper", zegt Ronnie Degen, mede-eigenaar van de Feestfabriek in een verklaring. "Maar met de uitdagingen waar we tegenaan lopen, in combinatie met de krapper wordende voorbereidingstijd, kunnen we het festival niet neerzetten zoals de mensen dat van ons gewend zijn."

Tickets voor de Zwarte Cross blijven geldig voor de editie van volgend jaar. Van 1 tot en met 9 juli kunnen mensen met kaartjes ook hun geld terugvragen. De Zwarte Cross is een van de grootste Nederlandse festivals. Op de laatste editie in 2019 kwamen meer dan 200.000 bezoekers af.

Ook 1998 aan de beurt voor vaccinatie

Mensen die in 1998 zijn geboren, kunnen vanaf 13.00 uur een vaccinatieafspraak maken. Het gaat om ruim 223.000 mensen. Net als andere twintigers en dertigers krijgen zij een vaccin van BioNTech/Pfizer of Moderna.

Eerder vandaag werd al bekend dat mensen met geboortejaar 1997 een afspraak kunnen maken.

Brandweer koelt dak van Goudse testlocatie, locatie in Veendam blijft dicht

In de GGD-testlocatie in Gouda kan de temperatuur vandaag behoorlijk oplopen, op deze mogelijk eerste tropische dag van het jaar. De testlocatie bevindt zich in noodgebouwen aan de rand van de Zuid-Hollandse stad.

Vanwege de warmte koelt de brandweer het dak met water:

Gisteren werd bekend dat de GGD-vaccinatielocatie in Veendam vandaag dichtblijft vanwege de warmte. Mensen die daar een vaccinatieafspraak hadden, kunnen vanaf morgen op andere tijdstippen terecht. De vaccinatielocatie in Emmen zou vandaag aanvankelijk ook niet opengaan, maar omdat onverwachts een koelinstallatie kon worden geplaatst gaan vaccinatieafspraken toch door.

Belgen kunnen coronareispas aanvragen

Inwoners van België kunnen vanaf vandaag de Europese coronareispas aanvragen. Ze komen in aanmerking voor dat reiscertificaat als ze zijn gevaccineerd tegen corona, negatief zijn getest of net een besmetting achter de rug hebben.

Nog niet alle EU-landen accepteren de reispas, dat gebeurt pas vanaf 1 juli. "We lanceren het nu al zodat we twee weken kunnen proefdraaien en heel wat certificaten al tijdig kunnen uitgeven", zegt Barbara van den Haute van Digitaal Vlaanderen tegen VRT Nieuws. "Er zijn ook al mensen die nu al rondreizen. Dan kunnen ze meteen gebruikmaken van het echte certificaat." Onder meer Duitsland, Denemarken en Griekenland accepteren de reispas al.

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft het reiscertificaat op haar telefoon staan, zei ze vanmorgen:

Von der Leyen begint vandaag aan een reis langs EU-landen om hun aanvraag voor geld uit het coronaherstelfonds te bespreken. "Ik ben heel nieuwsgierig om uit te proberen en te weten te komen hoe dit certificaat zal werken", zei ze.

Eerder legde EU-correspondent Sander van Hoorn uit hoe de Europese coronareispas werkt:

Hoe werkt de Europese corona-reispas (en hoe zit het met je privacy?)

'Vaccinatiegraad-vuurwerk' in New York

New York heeft uitgepakt met een vuurwerkshow, niet om een nieuw jaar in te luiden maar omdat 70 procent van de inwoners ten minste één keer is gevaccineerd tegen corona. "Dat betekent dat we nu terug kunnen naar het leven zoals we dat gewend waren", zei gouverneur Cuomo.

In de stad zijn vandaag meteen enkele versoepelingen doorgevoerd. Zo vervalt het maximum aantal klanten in winkels en hoeven bioscopen geen stoelen meer leeg te laten tussen bezoekers. Mondkapjes blijven voorlopig nog wel verplicht in publieke binnenruimtes, zoals scholen, ziekenhuizen en het openbaar vervoer.

New York viert vaccinatiegraad met vuurwerk

Aangepast reisadvies: onder meer Griekse eilanden en Cyprus op geel

Het ministerie van Buitenlandse Zaken past deze week weer enkele reisadviezen aan: morgen gaan Cyprus, Zwitserland, Liechtenstein, een groot deel van Kroatië en de Griekse Zuid-Egeïsche eilanden (zoals Kos, Mykonos en Rhodos) van oranje naar geel. Vakantiegangers kunnen daar dus weer naartoe zonder zich bij terugkomst in Nederland te laten testen of in quarantaine te moeten. Wel kan het zo zijn dat de vakantielanden zelf reisbeperkingen opleggen aan Nederlandse toeristen.

Het reisadvies voor IJsland, Polen en Roemenië gaat morgen van geel naar groen. Dat betekent dat daar geen veiligheidsrisico's zijn.

Mensen geboren in 1997 kunnen vaccinatieafspraak maken

Het gaat om ruim 219.000 mensen, meldt het RIVM. Zij krijgen het vaccin van BioNTech/Pfizer of Moderna, net als andere twintigers en dertigers.

Taj Mahal weer open voor (een klein) publiek

In India is de Taj Mahal weer open. Het wereldberoemde witmarmeren monument was sinds april gesloten vanwege het hoge aantal coronabesmettingen in India. Omdat het aantal geregistreerde besmettingen daar nu daalt, zijn deze week versoepelingen doorgevoerd. De heropening van de Taj Mahal is daar onderdeel van. Er worden dagelijks 650 bezoekers toegelaten. In niet-coronatijd bezochten gemiddeld 20.000 bezoekers per dag het 17e-eeuwse grafmonument. Vorig jaar was de Taj Mahal ook al zes maanden dicht vanwege corona.

Ook enkele andere Indiase monumenten gaan vandaag weer open voor toeristen. Er bestaan wel zorgen over toenemende drukte. Indiase media berichtten eerder deze week al over files en opstoppingen op wegen richting toeristische bestemmingen, zoals de stad Shimla, die bekendstaat om schilderachtige uitzichten op de bergtoppen van de Himalaya.

In India zijn vandaag 62.224 besmettingen gemeld. Tijdens de piek in mei ging het dagelijks om zo'n 400.000 geregistreerde coronagevallen.

Deze toeristen bezochten de Taj Mahal vandaag meteen

Nederlanders versturen 7,6 miljoen tweets over corona

Sinds het begin van de coronapandemie zijn in Nederland 7,6 miljoen tweets verstuurd over covid-19, meldt het sociale netwerk. Twitteraars gebruikten daarbij het vaakst de hashtags #blijfthuis en #staysafe.

Twitter zegt hard te werken om schadelijke en mogelijk misleidende tweets te verwijderen. Wereldwijd zijn in dat verband inmiddels 11,5 miljoen accounts gerapporteerd vanwege spam of "manipulatief gedrag" rond de pandemie.

‘Meeste Nederlanders geven coronaspaargeld niet uit’

De miljarden aan spaargeld die Nederlanders tijdens de coronacrisis opzij hebben gezet, worden door de meeste mensen voorlopig niet uitgegeven. Dat concludeert de Rabobank uit onderzoek onder 1546 Nederlanders. Verreweg de meeste ondervraagden verwachten dat hun spaargeld gelijk blijft of het komende jaar nog verder gaat toenemen. Een op de vijf zegt een deel van het spaargeld uit te geven.

Tijdens de coronacrisis spaarden Nederlanders in totaal bijna 46 miljard euro, ruim 2,5 keer meer dan in het jaar ervoor.

Van inhaaluitgaven na de coronaversoepelingen lijkt bij veel mensen geen sprake. Wel verwachten de meeste ondervraagden het komende jaar meer uit te geven aan vakantie, eten en drinken en kleding en sieraden. "Dat duidt er op dat uitgaven weer gaan normaliseren naar het niveau van voor de coronacrisis, maar dat daarbovenop geen extra impuls komt", zegt Rabobank-econoom Carlijn Prins.

Helft huishoudens heeft minimaal 1 abonnement op streamingdienst

51 procent van de Nederlandse huishoudens heeft ten minste één abonnnement op een videostreamingdienst. En steeds meer huishoudens in Nederland hebben twee of drie van dit soort abonnementen. Dat blijkt uit cijfers van marktonderzoeker Telecompaper over het eerste kwartaal van dit jaar.

Netflix is verreweg het populairst, op ruime afstand gevolgd door het Nederlandse Videoland. De snelste groeier is Amazon Prime Video.

Tim Wijkman van Telecompaper denkt dat de coronapandemie heeft bijgedragen aan de groei van de diensten in Nederland. In het eerste kwartaal van vorig jaar had 57 procent van de huishoudens geen abonnement, dit jaar was dat 49 procent.

'Winkelleegstand loopt snel op door corona'

Door de coronacrisis is de winkelleegstand in de grootste binnensteden onverwacht snel opgelopen. Dat schrijft het Financieele Dagblad. Stadsbestuurders waarschuwen voor verloedering van winkelstraten.

Vooral in Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Eindhoven is de leegstand flink toegenomen, blijkt uit cijfers die de krant heeft opgevraagd.

Vorige week schreef de Utrechtse wethouder Klaas Verschuure namens de zes grootste steden een brief aan Tweede Kamerleden, waar het FD over beschikt. "'We zien gigantische omzetverliezen, leegstand die in sommige winkelstraten oploopt tot 40 procent en een grote afname van de toeristenstroom", stelde Verschuure. Hij waarschuwt voor verloedering in winkelstraten met veel leegstand.

Twee vaccins combineren?

Zou het combineren van verschillende vaccins moeten mogen? Bijvoorbeeld AstraZenaca als eerste prik, en Pfizer als tweede? Sommige mensen willen heel graag dat Nederland het toestaat. Het gaat vooral om mensen die als eerste prik het middel van AstraZeneca kregen, en nu graag een ander willen.

Nieuwsuur sprak met een van hen, Peter Scheefhals. Hij wil graag Pfizer als tweede prik. Alle vaccins zijn heel goed in het voorkomen van ernstige corona, maar het Astra-vaccin is net als het Janssen-vaccin iets minder effectief dan de vaccins van Pfizer en Moderna.

Liveblog geopend

Welkom in het coronablog van woensdag 16 juni, met het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het liveblog van gisteren kun je hier teruglezen.