190.000 rijexamens en toetsen gaan niet door • Negatief reisadvies tot half maart

Liveblog gesloten

We sluiten voor vandaag dit liveblog.

Honderden demonstranten bij stadhuis in Rotterdam

Zo'n 300 mensen protesteerden vanavond voor het stadhuis in Rotterdam tegen de verscherpte coronamaatregelen. De demonstranten riepen leuzen als 'Rutte rot op'. Rond 22.00 uur waren er nog 50 betogers rondom het Weena over.

Het ging om een 'vreedzaam burgerinitiatief' waarbij de anderhalvemeterregel niet wordt nageleefd, meldt Rijnmond. Er wordt hier en daar vuurwerk afgestoken, maar dat stelt volgens de politie niet veel voor. "Er is in ieder geval niet met vuurwerk gegooid", zegt een woordvoerder.

Een van de aanwezigen laat weten het niet eens te zijn met de maatregelen die vanavond door premier Rutte zijn bekendgemaakt. "Ik vind dat er te sterk gekeken wordt naar het aantal besmettingen en niet naar het aantal daadwerkelijk zieken. En op basis daarvan vind ik dat er veel te zware maatregelen worden genomen."

Bruining: 'Als je PCR-test positief is, ben je besmettelijk'

Pakketpunten: onduidelijk wat wel en niet mag

Pakketpunten mogen de komende weken openblijven zodat consumenten pakketjes kunnen ophalen, maar mogen geen andere services verlenen. Dat leidt tot onduidelijkheid bij brancheorganisatie VVP.

"We hebben winkels met een breed assortiment: kranten, kantoorartikelen, rookwaren. Mag je alleen het pakket geven en verder niks anders verkopen?", zegt Gert Koudijs van de VVP.

"Als je alleen de pakketten mag doen en de rest van je assortiment moet afdekken, dan zou dat heel ongelukkig zijn. Het is ook niet rendabel. En dan krijg je ook veel discussies met klanten. Ik durf ook niet te zeggen of mijn achterban dan wel open wil. Iedereen zit met deze vraag."

Feiten en Fabels: Wanneer heb je na het toedienen van het vaccin immuniteit?

KHN: sluiting bar en restaurant in hotels symboolpolitiek

Een van de maatregelen van het kabinet is dat hotels geen roomservice meer mogen leveren en de hotelrestaurants moeten sluiten. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) noemt dat "het toppunt van symboolpolitiek". Het is volgens een woordvoerder nog onduidelijk of hotelgasten wel eten mogen afhalen, net zoals in andere restaurants gebeurt. "Wat KHN betreft is het niet meer dan logisch dat hotels, die een zorgplicht hebben voor hun gasten, wel met afhalen moeten kunnen werken."

Dat de eet- en drinkgelegenheden dicht moeten, is volgens KHN opnieuw een harde klap voor de sector. "De hotels in onder andere de Randstad zitten al maanden in slecht weer, want door het uitblijven van zakenreizigers en toeristen is de bezettingsgraad nihil", zegt de woordvoerder. "De vele kleinere en boetiekhotels hadden de afgelopen periode nog enige inkomsten, omdat overnachtingen mogelijk waren en hun restaurants open mochten blijven voor de gast die ook overnacht. Maar nu moeten ook deze eet-en drinkgelegenheden in hotels sluiten. Zo heeft de hotellerie er een probleem erbij." De brancheorganisatie pleit ervoor om nu al na te denken over een campagne om komende jaren buitenlandse gasten aan te trekken.

KHN stelt verder dat de huidige steunmaatregelen niet genoeg zijn. Grote hotels met meer dan 250 werknemers hebben geen recht op de Tegemoetkoming Vaste Lasten. Voor de meeste hotels die het wel krijgen, is het bedrag volgens KHN niet genoeg om de vaste kosten te dekken.

CBR: 190.000 rijexamens, toetsen en rijtesten gaan niet door

Alle theorie- en praktijkexamens, tussentijdse toetsen en rijtests vanaf morgen gaan niet door. Dat geldt ook voor de cursussen 'Alcohol' en 'Verantwoord rijgedrag', meldt het CBR.

Voor de komende weken gaat het volgens het CBR om ongeveer 190.000 examens die niet doorgaan. Alle examens en tests kunnen naderhand zonder extra kosten worden ingehaald. Kandidaten die deze week nog op moesten, krijgen vanavond nog een bericht van het CBR. Later deze week neemt het CBR contact op met de overige kandidaten.

De Jonge over sluiten scholen: 'Helpt bij het advies om zoveel mogelijk thuis te werken'

Leraren willen goede voorbereiding op online onderwijs

"Deze week moeten scholen zich kunnen voorbereiden op de periode na de kerstvakantie, nu leerlingen vanaf woensdag niet meer naar school komen", zegt Daniëlle Woestenberg, voorzitter van CNV Onderwijs in een eerste reactie op de toespraak van premier Rutte vanavond.

"Niet voor niets hebben wij ons de afgelopen dagen hard gemaakt voor voorbereidingstijd. Hierdoor kan de vakantie voor iedereen een vakantie zijn. Ook stelt het iedereen in staat om het online-onderwijs voor te bereiden vóórdat de kerstvakantie begint", zegt Woestenberg.

"Leraren, onderwijsassistenten en schoolleiders kunnen dan echt even bijkomen en opladen tijdens de kerstvakantie. En dat is hard nodig."

Pretparkvereniging: duidelijk verhaal, we steunen het kabinet

Pretparkvereniging Club van Elf, waar onder meer de Efteling, Artis en Madurodam onder vallen, noemt de toespraak van Rutte een duidelijk verhaal.

"Het is goed dat er geen uitzonderingen zijn en dat het geen halve maatregelen zijn. We moeten onze schouders eronder zetten. We steunen het kabinet."

De Jonge: R-getal is 1,24

Zojuist is minister De Jonge aangeschoven bij een speciale editie van Het coronavirus: feiten en fabels. Hij vertelde daarin dat RIVM-baas Jaap van Dissel het kabinet vrijdagavond belde: "Het gaat echt niet goed."

Ook zei De Jonge dat het laatst gemeten reproductiegetal rond de 1,24 ligt. Dat getal staat voor de besmettingsfactor, met andere woorden: hoeveel anderen één besmet persoon gemiddeld infecteert. Van Dissel waarschuwde in de coronabriefing in de Tweede Kamer vorige week dat bij een R-getal van 1,25 er begin januari naar verwachting 171.000 mensen met het virus zouden zijn.

De bewindsman zei dat het kabinet "alle instrumenten" behalve een avondklok heeft ingezet. De Jonge: "Op dit moment denken we dat het met deze maatregelen moet lukken."

De uitzending is via Youtube live te bekijken.

Boa's: groepsgrootte van twee moeilijkst te handhaven

De Nederlandse BOA Bond denkt dat de groepsgrootte van maximaal twee mensen het moeilijkst te handhaven zal zijn van alle nieuwe maatregelen. Dat zegt de voorzitter van de bond Ruud Kuin tegen persbureau ANP.

"Mensen zullen zich erin vergissen", zegt Kuin. "Iemand loopt buiten en praat vijf minuten met een bevriend stel dat langskomt. Dat zijn dan al drie personen. Het wordt dus best ingewikkeld. Het zal tijd nodig hebben voordat mensen dat scherp hebben", zegt Kuin. "Over de groepsgrootte zullen we mensen nog veel moeten informeren en waarschuwen."

Dit zijn alle maatregelen in een schema

Premier Rutte heeft een schema met alle maatregelen getwitterd. Deze maatregelen gelden vanaf middernacht tot en met 19 januari.

Basisscholen overvallen door maatregelen

Voorzitter van de PO-raad Rinda den Besten is "verbijsterd en verdrietig" na het horen van de plannen van het kabinet. Scholen moeten vanaf woensdag weer online les gaan geven tot 18 januari, maakte de premier vanavond bekend.

"Het overvalt ons, en het is een pittige opgave voor het onderwijs", zei Den Besten op NPO Radio 1. "We moeten online onderwijs geven, maar ook noodopvang verzorgen voor kwetsbare kinderen en kinderen met ouders met cruciale beroepen. Dus we werken anderhalf keer zoveel", rekende ze voor.

Volgens Den Besten betekent dit "enorm veel werk" zo vlak voor de vakantie. Sommige scholen moeten net als in de eerste golf weer laptops gaan lenen. Ook moeten licenties van lesmethoden op tijd in orde worden gemaakt.

Het was dus fijn geweest als scholen eerder waren ingeseind. "Als dit vorige week nou al ergens op tafel lag, dan was het voor iedereen zo veel beter geweest om dit eerder te weten", zei ze. "Dan was het nog niet leuk - online onderwijs is echt minder - maar dan was het misschien wat makkelijker te organiseren geweest dan nu."

Supermarktbranche: doe normaal boodschappen

Doe normaal boodschappen en ga niet hamsteren. Dat is de boodschap van de branchevereniging voor de supermarkten, het CBL. "Doe boodschappen zoals je altijd doet in deze periode en koop alleen wat je nodig hebt."

De supermarkten blijven de komende weken open, waarbij de gebruikelijke regels gelden. Zo adviseert de branchevereniging met klem om alleen te komen en voldoende afstand te houden.

Het CBL verwacht meer drukte dan normaal om deze tijd. December is volgens de branchevereniging "altijd een drukkere periode dan normaal". Daar komt bij dat meer mensen de feestdagen thuis zullen doorbrengen.

Website Rijksoverheid ligt plat

De website Rijksoverheid.nl ligt sinds de toespraak van premier Rutte plat. Op die site zijn alle maatregelen te zien. Ook de hele toespraak van Rutte is daar terug te lezen.

MKB-Nederland: keiharde klap

"Dit is heel heftig", zegt Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland. "Een keiharde klap, vooral voor winkeliers. Dit zijn normaal de beste maanden van het jaar, met cadeaus, kerstcollecties, skikleding."

"Het is niet eerlijk dat ondernemers een groot deel van de prijs betalen van deze gezondheidscrisis, maar het is niet anders. Ik denk dat het kabinet zijn overwegingen heeft gemaakt en dat echt niet lichtvaardig doet. Ik begrijp het, maar ik heb niet voor alles begrip. In hoeverre draagt bijvoorbeeld een bepaalde activiteit bij aan de verspreiding van het virus? Maar ik ben geen viroloog en kan het niet allemaal wegen."

Belgische viroloog tegen Nederlanders: kom niet hierheen om te winkelen

Nu duidelijk is dat Nederland de komende weken een strenge lockdown kent, roept België Nederlanders op om vooral niet over de grens te gaan winkelen. In België zijn niet-essentiële winkels, zoals bouwmarkten en kledingwinkels, sinds 1 december weer geopend.

Viroloog Steven Van Gucht zegt tegen persbureau ANP: "Verplaats u daar niet voor". Hij roept Nederlanders op om online inkopen te doen. Burgemeester Raf Terwingen van Maasmechelen, dat aan Geleen grenst en een aantal grote winkelcentra telt, "wacht een beetje angstig af", zo zei hij tegen de Belgische nieuwszender Radio 1. Comeos, de Belgische federatie voor de detailhandel, wil met de autoriteiten in overleg over de toestroom in de winkels. Behalve Nederland gaat ook Duitsland in lockdown, wat mogelijk ook meer drukte in de Belgische winkelstraten oplevert.

De oproep is opvallend, omdat de Belgische autoriteiten inwoners in november opriepen om juist niet in Nederland te gaan winkelen. Veel Belgen hielden zich daar niet aan: zij gingen bijvoorbeeld naar Breda, Eindhoven en Maastricht om te 'funshoppen'.

Kijk hier de hele toespraak van premier Rutte over de lockdown terug

Werkgevers krijgen opnieuw de kans om NOW aan te vragen

Werkgevers krijgen langer de tijd om een beroep te doen op de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW), waarmee de salarissen van werknemers kunnen worden doorbetaald. De deadline van de eerste periode NOW 3 was eigenlijk gisteren, maar vanwege de aangekondigde lockdown krijgen bedrijven de kans alsnog een aanvraag te doen.

"De lockdown zorgt voor een ingrijpend andere situatie voor werkgevers die aanvankelijk dachten geen tegemoetkoming nodig te hebben", zegt UWV-bestuurder Janet Helder. Werkgevers kunnen zich vanaf morgenochtend 09.00 uur tot 27 december melden.

Het gaat bij de eerste periode van de NOW 3 om loonsteun van begin oktober tot eind december. Werkgevers krijgen de tegemoetkoming als ze drie maanden lang minimaal 20 procent omzetverlies hebben, met een maximum tot 80 procent van de loonkosten.

Sinds 16 november hebben zo'n 58.000 werkgevers een aanvraag ingediend voor de derde periode NOW. Van de ingediende aanvragen zijn er inmiddels 36.000 toegekend.

Reisbranche: tot half maart niet reizen buitenproportioneel

De reisbranche noemt de oproep van het kabinet om tot half maart niet te reizen buitenproportioneel. Tot vanavond was het advies om tot half januari niet naar het buitenland te reizen. "We hebben begrip voor het feit dat met deze piek in besmettingen reizen tot een minimum moeten worden beperkt", zegt Frank Oostdam van reisbranchevereniging ANVR. "Maar dat dit nu verlengd wordt van een periode van nog 5 weken naar 13 weken, dat vind ik teleurstellend en op dit moment buitenproportioneel."

"Ik heb ook de beelden van drukte op Schiphol gezien, dan begrijp ik dat het kabinet maatregelen moet nemen. Maar waarom nu al besluiten dat je tot half maart niet moet reizen?" Het kabinet houdt het bij een dringende oproep, het is geen verbod op reizen. "Wij zijn wel blij dat men überhaupt reizen niet heeft verboden", aldus Oostdam.

Seniorenorganisatie: 'Houd de Kerstgedachte vast'

"December is normaal gesproken een feestelijke periode, met tijd en aandacht voor je naasten", zegt directeur van seniorenorganisatie KBO-PCOB Marcel Sturkenboom.

"Laten we dat idee vooral ook blijven vasthouden, ook wanneer we beter niet bij elkaar op bezoek kunnen komen. Dus ons advies blijft: Stuur een kaartje, doe dat belletje, want eenzaamheid ligt op de loer. Houd de kerstgedachte vast, laat merken dat je aan elkaar denkt, blijf omzien naar elkaar. Ook in het nieuwe jaar."

Naast eenzaamheid benoemt de directeur nog een ander punt van zorg. "Er is een kans dat door deze strengere lockdown er nog meer druk op de mantelzorger komt te liggen. Doordat er minder kan en mensen terughoudender zullen zijn om op bezoek te komen om eventueel te helpen, zal de belasting voor de mantelzorgers alleen maar groter worden. Dat punt zullen we nadrukkelijk onder de aandacht van het kabinet en alle beleidsmakers blijven brengen."

Directeur Museumvereniging: teleurgesteld, maar begrijpelijk

"We zijn teleurgesteld dat de musea voor de derde keer verplicht moeten sluiten, al begrijpen we dat de volksgezondheid op één staat", zegt de directeur van de Museumvereniging in reactie op de toespraak van premier Rutte.

"Maar musea hebben nu des te meer behoefte aan perspectief op heropening en versoepeling van de coronamaatregelen, om meer publiek te kunnen verwelkomen."

OV-NL: dringend beroep op reizigers

Brancheorganisatie OV-NL doet een dringend beroep op reizigers in het openbaar vervoer om de eigen verantwoordelijkheid te nemen wanneer de lockdown van kracht is. "De ov-sector is aangemerkt als vitale sector. We voelen de verantwoordelijkheid om reizigers naar hun bestemmingen te blijven brengen."

"De overheid roept iedereen op om zo veel mogelijk thuis te blijven en niet onnodig op pad te gaan. Dit betekent dat deze oproep ook geldt voor het openbaar vervoer. Het ov blijft beschikbaar voor noodzakelijke reizen. Wij doen een dringend beroep op reigers om de eigen verantwoordelijkheid te nemen in de keuze of de reis wel of niet noodzakelijk is."

Rutte: alle niet-noodzakelijke winkels gaan dicht

Openbaar vervoer alleen voor essentiële reizen

Premier Rutte deed vanavond de oproep aan werkgevers om werknemers zo veel mogelijk thuis te laten werken. Reizen met het openbaar vervoer is alleen in noodzakelijke gevallen de bedoeling, net zoals in maart, tijdelijks de 'intelligente lockdown'. Rutte: "Thuiswerken blijft daarom ook de norm, tenzij het absoluut noodzakelijk is om naar het werk te gaan."

Rutte: 'Onderwijs op afstand wordt de norm, kinderopvang gaat dicht'

Rutte: we hebben geen keus, het aantal contacten moet omlaag

Volgens de premier is de vergaande lockdown de komende vijf weken echt noodzakelijk om het aantal contactmomenten omlaag te brengen. Daardoor kan het virus zich moeilijker verspreiden. Hij wees erop dat er door corona al meer dan een miljoen reguliere behandelingen in het ziekenhuis zijn uitgesteld. "Medewerkers in de ziekenhuizen lopen al maanden op hun tandvlees."

Rutte riep de Nederlanders op vol te houden.

Tijdens de toespraak van Rutte waren op de achtergrond demonstranten te horen. Aan de overkant van de Hofvijver stonden zo'n honderd mensen lawaai te maken.

Gemeente Den Haag: demonstratie was niet aangekondigd

De gemeente Den Haag laat weten dat de demonstratie tijdens de toespraak van premier Rutte niet was aangekondigd. "Op last van de burgemeester heeft de politie iets na zeven uur de demonstratie op de Korte Vijverberg ontbonden. De demonstratie was niet aangekondigd en is daarom beëindigd."

Rutte: door de zure appel heen bijten, we komen hier doorheen

"We moeten door deze hele zure appel heen bijten voor het beter wordt. En ja, het wordt beter." Daarmee sloot premier Rutte de persconferentie zojuist af. "Er komt een moment dat we corona achter ons laten. Dat is niet meteen", benadrukte Rutte. Maar dankzij de vaccins wordt 2021 volgens hem een "jaar van hoop".

De komende weken komt het volgens de premier neer op "nog meer veerkracht".

Kabinet: reis tot half maart niet naar het buitenland

Reizen naar het buitenland zijn tot half maart uit den boze. Dat blijkt uit de coronamaatregelen die het kabinet bekend heeft gemaakt op Rijksoverheid.nl. Niet-essentiële reizen naar het buitenland worden nu al sterk afgeraden, maar in het overzicht van de nieuwe maatregelen staat dat mensen tot halverwege maart ook geen reis moeten boeken.

De voorjaarsvakantie en de wintersportperiode vallen daaronder. Bij de eerste uitbraak van het virus, in maart, bleken veel besmettingen terug te voeren op skivakanties.

Lockdown geldt tot zeker 19 januari, 12 januari nieuw persmoment

De lockdown die het kabinet instelt, is een "groot pakket aan maatregelen en dringende adviezen", zei premier Rutte. De nieuwe regels gaan morgen in en gelden tot en met 19 januari. Op dinsdag 12 januari geven Rutte en minister De Jonge opnieuw een persconferentie, waarin zij zullen uitleggen hoe het dan verder gaat. De scholen gaan om praktische redenen niet morgen, maar een dag later dicht. Zij gaan op maandag 18 januari weer open.

Voor Kerst wordt wel een uitzondering gemaakt: in plaats van twee mogen dan drie mensen op bezoek komen. Dat geldt voor 24, 25 en 26 december. Kinderen onder de 13 jaar zijn uitgezonderd.

Premier Rutte speecht, gejoel van demonstranten hoorbaar

Terwijl premier Rutte in het Torentje speecht, is op de achtergrond veel gejoel en gefluit van buiten te horen van demonstranten. Op beelden op Twitter is te zien dat een groep van enkele tientallen mensen geluid maakt. De politie wil dat de demonstranten weggaan, meldt Omroep West.

Rutte: Nederland gaat vijf weken op slot

Nederland gaat de komende vijf weken grotendeels op slot. Dat heeft premier Rutte gezegd in zijn toespraak vanuit het Torentje. "Alles is erop gericht om het aantal contacten tot een minimum te beperken. Dan heeft het virus geen kans om over te springen."

De premier noemde de maatregelen heftig en ingrijpend. "Zeker zo net voor Kerst. Maar dat we er doorheen komen, staat voor mij vast. Terwijl Rutte zijn toespraak houdt, zijn er op de achtergrond demonstratiegeluiden te horen.

Grapperhaus: niet te laat met strenge maatregelen

Vakbond wil inkomenszekerheid voor winkelmedewerkers

De FNV wil dat de overheid zich inzet voor inkomenszekerheid voor winkelmedewerkers. "Winkelmedewerkers staan al de hele crisis in de frontlinie voor een veel te laag loon", zegt bestuurder Linda Vermeulen van FNV Winkelstraat.

"Bij een lockdown is het kabinet het aan deze medewerkers verplicht om maatregelen te treffen zodat zij inkomenszekerheid hebben, zowel de mensen met een vast contract als de mensen met een flexcontract."

De vakbond gaat er bij werkgevers op aandringen zekerheid te bieden. De bond hoopt dat het kabinet er ook druk op zet. "Dat kan bijvoorbeeld door werknemers in de periode dat de winkels dicht zijn, hetzelfde loon en toeslagen te betalen als gemiddeld over de periode 1 september tot en met 15 december. De werkgevers zijn hier aan zet, de overheid kan bekijken of de NOW-regeling daar goed bij aansluit", aldus Vermeulen.

Britse regering: nieuwe variant coronavirus opgedoken

In Engeland is volgens de regering een nieuwe variant van het coronavirus opgedoken. In het Lagerhuis zei minister Hancock van Volksgezondheid dat er waarschijnlijk een link is tussen de mutatie en het toegenomen aantal besmettingen in het zuidoosten van Engeland. Daar zijn momenteel ongeveer 1000 gevallen van de nieuwe variant bekend. Die mutatie van het coronavirus verspreidt zich sneller dan de bestaande varianten, zei Hancock, maar mensen worden er niet zieker van.

In Europa gaan meer varianten van van het coronavirus rond, virussen muteren namelijk voortdurend. In oktober werd duidelijk dat de variant die nu het meest voorkwam in de wereld, waarschijnlijk was verspreid door toeristen die afgelopen zomer in Spanje waren. Die variant maakte mensen niet zieker dan eerdere mutaties en lijkt geen invloed te hebben op de werkzaamheid van de vaccins die in ontwikkeling zijn.

Rechtbanken verwachten open te blijven

De rechtbanken verwachten open te blijven ondanks de strengere maatregelen die vanavond aangekondigd gaan worden. "We gaan er tot nu toe van uit dat rechtszaken doorgaan en de gerechten openblijven. Zodra er meer informatie is, dan melden we dat natuurlijk", valt te lezen in een reactie op Twitter.

In de gerechtsgebouwen geldt een mondkapjesplicht en er kan 1,5 meter afstand gehouden worden. Na de toespraak van Rutte om 19.00 uur volgt een reactie van de Raad voor de rechtspraak op de website rechtspraak.nl.

Ook wijnhandelaren zijn bang voor wat er komen gaat

Net als alle andere winkeliers zijn ook wijnhandelaren bang voor de komende lockdown. De vraag is vooral of een slijterij een essentiële winkel is of niet. "Ik vind van wel", zegt een wijnhandelaar in Zeist. "Zeker met de feestdagen."

Minister De Jonge te gast in 'Het coronavirus: feiten en fabels', stel je vragen

Het aantal coronabesmettingen loopt weer rap op en vanavond kondigt het kabinet naar alle waarschijnlijkheid een lockdown aan. Vanavond bespreken we deze en andere kwesties in het NOS-programma Het coronavirus: feiten en fabels. Daarin praten we met 'coronaminister' Hugo de Jonge, en staan de vragen van het publiek centraal.

Die vragen kun je insturen via coronavragen@nos.nl of via de socialemediakanalen van de NOS: Facebook, Twitter en Instagram. Gebruik daarbij de hashtag #coronavragen. Presentatoren Winfried Baijens en Saïda Maggé leggen jullie vragen dan live voor aan deskundigen.

68 procent van de Nederlanders is voor strengere maatregelen

68 procent van de Nederlanders is voor strengere kabinetsmaatregelen tegen het coronavirus. De helft (49 procent) wil een 'totale lockdown', tegenover een derde (34 procent) die daartegen is. 44 procent zou de instelling van een avondklok steunen, zoals onder meer België die kent.

Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research, het bureau dat maandelijks in opdracht van de NOS de steun voor het coronabeleid peilt. De peiling werd afgelopen weekend afgenomen, dus voor het nieuws van vandaag dat het kabinet verregaande maatregelen gaat afkondigen.

Bioscopen vragen zich af of sluiting bijdraagt aan verminderen besmettingen

De Nederlandse Vereniging voor Bioscopen en Filmtheaters (NVBF) vraagt zich af of het sluiten van zalen "een wezenlijke bijdrage zal hebben" aan het terugdringen van het aantal besmettingen. "Sinds de komst van het virus in maart hebben er nog geen bronbesmettingen bij bioscopen en filmtheaters plaatsgevonden."

Nu mogen bioscopen nog dertig bezoekers per zaal toelaten. De NVBF zegt dat die maatregel aantoonbaar veilig is. "Het kabinet heeft zelf ook aangegeven dat de vorige sluiting van bioscopen nauwelijks iets heeft uitgehaald."

Een nieuwe sluiting noemt de vereniging een klap voor de branche, "waarbij vooral ook jongeren worden geraakt, omdat bioscoopbezoek voor hen nog een van de weinige uitjes was". De vereniging wil in gesprek met diverse ministeries voor extra steunmaatregelen.

De branche hoopt dat wanneer de zalen weer open mogen, dat dan ook de uitgiftepunten voor eten en drinken en de shops in de bioscopen en filmtheaters weer open kunnen. "Om onbegrijpelijke redenen moesten deze tot op de dag van vandaag gesloten blijven."

Nog onduidelijk of geplande rijexamens doorgaan

Bij het CBR kunnen geen nieuwe theorie- en rijexamens meer worden ingepland, in afwachting van de toespraak van premier Rutte. Het is nog onduidelijk of de al geplande examens doorgaan. Mensen kunnen op de site nog wel een gezondheidsverklaring aanvragen.

De rijschoolbranche voelt de bui al hangen en vreest dat de al geplande examens ook worden geschrapt. "Het is een flinke klap voor de rijschoolbranche, nadat we eerder ook al negen weken dicht moesten", zegt Ruud Rutten van branchevereniging Fam. "We zijn sinds maart bezig om alles in te halen wat toen niet is doorgegaan. Dat hebben we nu enigszins op de rit en dan komt dit er weer overheen."

Rutten verwacht dat de wachttijden voor de examens nu weer gaan oplopen. "Wij merken nu ook dat steeds meer mensen stoppen met lessen en over een half jaar willen terugkomen. Ze hebben geen zin om steeds afgebeld te worden."

Ook bij bibliotheken is het druk: 'Even snel voorraad boeken halen'

Met de naderende lockdown is het druk in winkels en tuincentra. Ook in bibliotheken merken ze dat het drukker is dan normaal gesproken. "Ik liep hierlangs en ik dacht: ik moet wat leesvoer hebben voor deze periode", zegt een vrouw bij de bieb in Den Haag.

Toespraak Rutte volg je op deze kanalen

Premier Rutte houdt om 19.00 uur in het Torentje een toespraak over de nieuwe coronamaatregelen die vanaf middernacht gaan gelden. Je kunt de toespraak live volgen bij de NOS op deze kanalen:

'Webwinkels moeten alles op alles gaan stellen'

Webwinkels moeten de komende tijd "alles op alles" gaan stellen om te zorgen dat consumenten hun bestelde pakketjes op tijd krijgen voor de feestdagen. Daarvoor waarschuwt directeur Wijnand Jongen van brancheorganisatie Thuiswinkel.org. De organisatie vertegenwoordigt ongeveer 80 procent van de webwinkels in Nederland.

"De online bestedingen zullen enorm aanzwengelen. Aankopen van spullen om thuis te overleven en te kunnen werken komen boven op de enorme drukte die we nu al ervaren rond de feestdagen", zegt Jongen tegen persbureau ANP.

De directeur van de brancheorganisatie verwacht dat het merendeel van de bestellingen op tijd geleverd zal worden omdat mensen meer thuis zijn en bezorgers minder last hebben van verkeersdrukte. Hoeveel pakketten te laat zullen zijn, hangt onder meer af van het openblijven van pakketpunten in winkels. Thuiswinkel.org roept winkels in ieder geval op om de retourperiode te verlengen, zodat er geen onnodige drukte op retourpunten ontstaat.

Bol.com laat aan ANP weten dat er vandaag al meer bestellingen werden gedaan dan verwacht.

Reizigers buiten EU naar Nederland moeten negatieve test laten zien

Bepaalde reizigers die vanuit een land buiten de EU of het Schengengebied naar Nederland komen, moeten vanaf morgen 18.00 uur een negatieve testuitslag laten zien. Het gaat om mensen uit landen van buiten de EU/Schengen die niet op de lijst van veilige landen van de Europese Unie staan en die ook uitgezonderd zijn op het EU-inreisverbod.

Naast een negatieve testuitslag moeten de reizigers ook een getekende verklaring laten zien. De negatieve test geldt niet voor Nederlanders en EU-inwoners en hun familieleden die van buiten de EU of Schengen komen.

Voedselbank Nederland verwacht open te kunnen blijven

De Voedselbank Nederland verwacht tijdens de komende lockdown open te kunnen blijven. Volgens een woordvoerder behoren de voedselbanken tot de vitale sector en hoeven ze daarom de deuren niet te sluiten. "Voor mensen is er altijd eten, dus laat daar geen onduidelijkheid over bestaan. Er is al stress genoeg."

Een maand geleden trok het kabinet nog 8 miljoen euro extra uit voor de voedselbanken. De verwachting is dat door de coronacrisis veel meer Nederlanders zonder eten komen te zitten.

Klussers halen snel laatste spullen bij de bouwmarkt

Bij een bouwmarkt in Beverwijk is het druk. Vanwege de dreigende sluiting spoeden mensen zich naar de winkel om een klus thuis af te maken. "We zijn aan het verbouwen en we moeten een vloertje storten", zegt een vrouw. "Ik ging maar snel wat halen anders ben ik te laat."

Burgemeesters: kom niet meer naar de stadscentra

Diverse burgemeesters van grote steden roepen in verband met de drukte op om niet meer naar de stadscentra te komen. Burgemeesters Peter den Oudsten van Utrecht, Jan van Zanen van Den Haag en John Jorritsma van Eindhoven drukken mensen op het hart om niet naar de binnenstad te komen: "Gebruik je gezonde verstand. Blijf weg uit de binnenstad. Doe niet mee aan de gekte om voor sluitingstijd alle spullen binnen te halen en jezelf te infecteren."

Op sociale media geven ook andere grote gemeenten eenzelfde signaal af. In Rotterdam is het in de omgeving van het Binnenwegplein, de Karel Doormanstraat en de Lijnbaan momenteel te druk. Ook de gemeente Den Haag laat weten dat er te veel mensen op de been zijn, en roept inwoners kerstinkopen online te doen.

OMT-lid Bonten verrast door schoolsluitingen

Microbioloog en lid van het Outbreak Management Team (OMT), Marc Bonten is verrast dat het kabinet waarschijnlijk alle scholen en kinderdagverblijven sluit. "Jonge kinderen dragen weinig bij aan de verspreiding van het virus, dus het directe effect van die maatregelen zal gering zijn. Je doet dit vooral zodat ouders thuis moeten blijven en daardoor minder reizen."

Het OMT heeft volgens Bonten geen duidelijk advies uitgebracht over de scholen. "We hebben schoolsluitingen ter overweging gegeven, maar we hebben niet voor of tegen die sluitingen geadviseerd. We hebben trouwens überhaupt geen keiharde adviezen gegeven. We hebben gezegd dat we ons ernstig zorgen maken en dat er harde maatregelen moesten komen."

Het maatregelenpakket dat er nu aan lijkt te komen noemt hij duidelijk. "Tot nu toe heeft het kabinet geprobeerd de economie zo veel mogelijk te sparen, maar die trend is nu doorbroken. Dit zijn harde maatregelen en ik hoop dat iedereen zich nu realiseert dat het menens is."

Schoonheidsbranche pleit voor meer steun van overheid

De brancheorganisatie voor schoonheidsspecialisten wil meer steun van de overheid om de financiële klap van een lockdown te boven te komen. Schoonheidssalons raken in financiële problemen, zegt brancheorganisatie Anbos.

"Dit is een enorme klap voor de branche, vooral omdat deze periode de drukste tijd van het jaar is. Er wordt in de schoonheidssalons in de maand december bijna het dubbele gedraaid van normaal. Deze kerstperiode was voor de beroepsgroep de enige mogelijkheid om het financiële gat van de eerste lockdown voor een deel te dichten."

Anbos zegt dat de financiële gevolgen voor de beroepsgroep groot zijn. 64 procent van alle schoonheidsspecialisten heeft tussen mei en september bijna de helft minder omzet gedraaid, geven Anbos-leden aan.

Tuincentra zitten met overschot kerstbomen: naar goede doel

Tuincentra zijn de laatste twee weken van het jaar druk met de verkoop van kerstbomen. "Mensen wachten tot het laatste moment met het kopen van een boom", zegt een ondernemer. Nu zit hij met een overschot.

"We gaan wat proberen aan goede doelen weg te geven, maar ik denk dat het iets te veel bomen zijn voor alleen maar goede doelen." De bomen worden waarschijnlijk versnipperd.

Zorgen bij winkeliers om kerstvoorraad: 'Rampzalig'

Winkeliers zijn somber over de sluiting die eraan zit te komen. "Dit is rampzalig voor winkelondernemers", zegt Paul te Grotenhuis van brancheorganisatie INretail. "December is de belangrijkste maand van het jaar. Mensen krijgen een bonus op werk, ze hebben tijd om iets te kopen en geven meer uit aan cadeautjes. Het kan niet anders dan dat dit desastreus gaat uitpakken. Ondernemers zitten met een complete kerstvoorraad die ze niet kwijt kunnen in januari."

Verder blijft het volgens Te Grotenhuis onduidelijk om welke winkels het nou gaat. "Welke winkels zijn essentieel en welke zijn niet essentieel? Een supermarkt of apotheek is duidelijk, maar hoe zit het met een dierenwinkel?"

Zijn achterban, vooral bestaande uit non-food-winkels, reageert volgens Te Grotenhuis verrast. "We zijn overspoeld met reacties. Er is zoveel onduidelijkheid. Daarbij denken wij en veel winkeliers dat het heel anders kan. Heel veel winkels zeggen: 'Ik zit met mijn winkel in een dorp, het is hier hartstikke rustig, waarom moet ik dicht?'"

Serin Gokhan, eigenaar van een woonaccessoireswinkel, deelt de zorgen: "De laatste twee weken van december zijn de beste weken van het jaar. Hier heb ik heel veel voor ingekocht, extra personeel voor aangenomen, plus de spullen zijn kerstgerelateerd. Die kan ik niet meer verkopen in januari. We zagen dit helemaal niet aankomen. Wij dachten dat als dit zou gebeuren het in november zou zijn, of begin december, maar niet in de twee beste weken van het jaar."

Den Haag en Rotterdam roepen shoppers op thuis te blijven

De gemeente Den Haag roept op Twitter winkelend publiek op om thuis te blijven en de kerstinkopen online te doen. Ook in andere steden is het druk in de winkelstraten. Nadat het nieuws van de aankomende lockdown bekend was geworden, gingen mensen nog snel inkopen doen.

Ook Rotterdam laat in een tweet weten dat het te druk wordt in het centrum, vooral in de omgeving van het Binnenwegplein, Karel Doormanstraat en de Lijnbaan.

De Jonge: virus geeft plankgas, daarom stevig ingrijpen

De ingrijpende maatregelen die het kabinet vanavond afkondigt zijn noodzakelijk omdat het aantal besmettingen de afgelopen week weer fors is opgelopen. "Vorige week leek het erop dat de remweg van het virus vooral langer werd, nu moeten we concluderen dat het virus plankgas geeft", zei minister De Jonge van Volksgezondheid zojuist. "Daarom is stevig ingrijpen noodzakelijk."

Het doel van de maatregelen is vooral de druk op het zorgpersoneel in de hand te houden. Door de oplopende besmettingen komt de toegankelijkheid van de zorg in het geding, zei De Jonge. "Er is geen tijd te verliezen."

De minister heeft ook gezien dat veel mensen vandaag nog op het laatste moment gaan winkelen voordat de harde lockdown om middernacht begint. De Jonge: "Die mensen hebben weinig begrepen van de ernst van de situatie."

Drukte in winkelstraten, nog snel shoppen voor de lockdown

Vlak na het nieuws over de nieuwe strenge lockdown ontstonden op veel plekken in het land flinke rijen voor allerlei winkels. Er zijn berichten van drukke winkelstraten in onder meer Eindhoven, Haarlem, Hilversum en Amersfoort.

Burgemeesters: we trekken het niet langer

Burgemeesters in het Veiligheidsberaad vinden nieuwe, strenge coronamaatregelen onvermijdelijk. "Wij moeten nu stevig ingrijpen. Deze afslag hebben wij een paar maanden geleden gemist", zei burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam voorafgaand aan het overleg met de burgemeesters van de 25 veiligheidsregio's.

"Wij snakken naar een enorme hamer. Zo trekken wij het niet langer. De situatie is ook bijna niet meer handhaafbaar", aldus burgemeester Annemarie Penn-te Strake van Maastricht.

Een harde lijn is volgens hen nodig omdat de druk op de zorg veel te groot wordt. "Zachte heelmeesters maken stinkende wonden."

Masseurs krijgen veel telefoontjes voor snelle laatste afspraken

Ook masseurs krijgen op dit moment veel telefoontjes van mensen die nog snel een afspraak willen maken. December is altijd een drukke maand voor de branche. "Veel mensen geven elkaar in december een massage als cadeau", zegt Ad Scheepbouwer, voorzitter van de belangenvereniging van masseurs. "Deze drukke periode lopen we nu dus mis."

Toch snapt hij dat het kabinet een streep zet door massages. "Het kan niet anders, maar vinden het natuurlijk wel heel jammer. Want juist in deze tijd met stress zou je massages niet aan de kant moeten schuiven."

De vereniging heeft vandaag alle leden laten weten dat afspraken geannuleerd moeten worden. "Sommige masseurs zoeken dan meteen al vluchtroutes", zegt Scheepbouwer. "Ze willen bijvoorbeeld aan huis masseren en noemen het dan geen behandeling. Wij zeggen natuurlijk dat dit niet kan."

In de massagebranche werken voornamelijk zzp'ers. "Maar je masseert niet 50 uur per week", zegt Scheepbouwer. "Mensen werken voor de helft of driekwart van de week als masseur en hebben vaak nog een baan ernaast."

Religieuze bijeenkomsten blijven mogelijk

Kerken en andere gebouwen waar religieuze bijeenkomsten plaatsvinden, kunnen ook na vandaag openblijven, mits de bezoekers zich aan de anderhalvemetermaatregel en andere beperkingen houden. Voor uitvaarten blijft het maximaal aantal aanwezigen honderd personen.

Schiphol blijft open en ook de voetbalwedstrijden in de eredivisie mogen doorgaan, zonder publiek zoals ook nu het geval is.

Gebruikers van softdrugs kunnen nog naar hun coffeeshop om hun bestelling op te halen.

Fractievoorzitters kunnen nog niks kwijt na bijeenkomst met Rutte

"Het was interessant, ik mag er alleen nog niks over zeggen", zei PVV-leider Wilders na afloop van het overleg tussen alle fractievoorzitters en premier Rutte.

"Het lijkt erop dat we hardere maatregelen moeten nemen omdat we het moeilijk vinden om ons aan de lichtere maatregelen te houden", zei Dijkhoff van de VVD.

8496 nieuwe besmettingen, iets meer dan wekelijks gemiddelde

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 8496 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 1417 minder dan gisteren werden gemeld. Het weekgemiddelde van afgelopen week is 8272.

Er zijn 184 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdelingen in het ziekenhuis, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Dat zijn 18 nieuwe opnames meer dan gisteren.

Op de intensive care werden 36 nieuwe patiënten opgenomen, bijna allemaal doorgestroomd vanaf de verpleegafdelingen. Dat zijn er evenveel als gisteren.

In totaal liggen er nu 1872 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1767), van wie 503 op de IC (gisteren: 497). Er zijn dus meer coronapatiënten opgenomen dan ontslagen of overleden.

Bij het RIVM zijn 35 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren werden nog 29 doden gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 55 doden per dag, tegen 47 doden per dag een week eerder. Dat zijn doden van wie bekend is dat ze het coronavirus droegen; volgens het CBS ligt het werkelijke aantal doden hoger.

Hoe snel het aantal doden verder stijgt hangt mede af van het aantal besmettingen in verpleeghuizen. Er zijn nu 602 verpleeghuizen waar de afgelopen twee weken minimaal één coronabesmetting is vastgesteld. Een week geleden waren dat er 561. Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, op 15 april, waren er 828 verpleeghuizen met minimaal één besmetting.

Uitleen bibliotheken blijft waarschijnlijk open

Klanten van bibliotheken kunnen ook in de komende weken boeken blijven lenen. "Wij hebben vanochtend overleg gehad met het ministerie", zegt directeur Kok van de Vereniging van Openbare Bibliotheken. "We hebben gevraagd om de uitleen open te houden zoals bij de eerdere lockdown."

Kok verwacht dat dit gaat lukken. "Boeken kunnen dan gereserveerd worden en staan klaar in de bieb."

Kok hoopt dat ook bibliotheken leerlingen mogen blijven ontvangen die huiswerk komen maken, bijvoorbeeld omdat dit thuis niet kan. Hij heeft later vanmiddag nogmaals overleg met het ministerie.

'Sluiten kinderopvang geeft druk voor ouders, stress loopt op'

"Officieel zegt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid dat er nog geen besluit is genomen", zegt Marjet Winsemius van de Stichting voor Werkende Ouders. Maar volgens Winsemius ligt het voor de hand dat de kinderopvang sluit, omdat de scholen ook dichtgaan. "Dan kan je de kinderopvang niet open houden."

Ook al dient het een goed doel, zegt Winsemius, voor ouders betekent dat dat de druk weer wordt verhoogd. "Je moet weer alles tegelijk doen: sfeer erin houden, werk en zorg combineren, gevangenisbewaarder zijn voor pubers. "De stress bij ouders loopt op. En veel leerlingen hebben al een achterstand op school, dat wordt nu nog erger."

Ook Boink, de belangenvereniging voor ouders met kinderen in de kinderopvang, vindt het slecht nieuws. "We zijn door dit bericht overvallen", zegt Gjalt Jellesma. "Ook in het licht van waar de besmettingen plaatsvinden vind ik het een vreemd besluit: er zijn bijzonder weinig besmettingen bij kinderen."

Vooral het thuiswerken in combinatie met jonge kinderen is onmogelijk, zegt hij. "Als dit echt zo is, en daar lijkt het op, moet er ook duidelijkheid komen over een compensatieregeling, voor alle ouders in alle omstandigheden. De vorige keer hebben we heel hard moeten lobby'en om te zorgen dat iedereen uiteindelijk zijn geld zou krijgen."

Drukte verwacht bij kappers: 'Mensen willen niet met coronacoupe Kerst vieren'

Het wordt een drukke avond voor kappers, want veel mensen willen nog snel hun haar laten knippen. "Mensen willen niet het risico lopen met een coronacoupe de kerst in te gaan, dus veel klanten proberen nu nog snel een afspraak te maken", zegt Gonny Eussen van de kappersbranchevereniging.

"Kappers werken vanavond langer door om iedereen nog te bedienen."

Ouders op een basisschool zagen het al wel aankomen

"Het is niet anders, je kan er van alles van vinden, maar ik denk dat het nodig is." Zo reageert een moeder op het plein van een basisschool in Naarden. De verwachting is dat ook basisscholen dichtgaan. Vanavond om 19.00 uur maakt premier Rutte bekend wat de lockdown precies behelst.

Een grootvader verwacht dat hij de komende tijd meer moet oppassen op de kleinkinderen. "Er moet toch weer een hoop geregeld worden", zegt hij.

Reacties vanuit winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht

In het winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht hebben de meeste mensen wel begrip voor de maatregelen. "Misschien hebben we het er ook wel een beetje naar gemaakt, dat we nu op de blaren moeten zitten."

Winkeleigenaren vragen zich af wat de nieuwe lockdown voor hen betekent

"Wat is wel en wat is niet-essentieel?" Dat vraagt directeur Jan Willem Burgering van NSO Retail zich af, nu is uitgelekt dat niet-essentiële winkels vanaf middernacht weken hun deuren moeten sluiten, vermoedelijk zelfs tot en met 19 januari. Hij is bang dat zijn vraag vanavond pas wordt beantwoord, als premier Rutte om 19.00 uur zijn tv-toespraak houdt.

Burgering is ervan overtuigd dat ook niet-essentiële winkels met een PostNL-ophaalpunt dicht zullen gaan, omdat ze alleen daarvan niet kunnen leven. Hij is bang dat dan een waterbedeffect ontstaat, dat iedereen naar de supermarkt gaat voor pakketjes en tabak en het daar enorm druk wordt.

Ook Gert van Doorn van boeken- en tijdschriftenketen Primera weet niet wat de aanscherping van de coronaregels voor zijn winkeliers betekent. "Of wij een essentiële winkel zijn? Wist ik het maar! Niet duidelijk." Zelf vindt hij van wel en hij wijst erop dat zijn winkels ook in de eerste lockdown in het voorjaar als zodanig werd aangemerkt.

Boink 'verbaasd' door nieuwe sluiting

Voorzitter Gjalt Jellesma van Boink, de belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang, had een nieuwe sluiting van opvanglocaties niet aan zien komen. "Dat die erbij betrokken worden, verbaast me wel enigszins", zei Jellesma op NPO Radio 1. "Vooral omdat ouderen met jonge kinderen in een spagaat terechtkomen die niet op te lossen is."

Jellesma benadrukt dat de noodopvang open blijft, voor kinderen van ouders met vitale beroepen. Verder roept hij het kabinet op om snel duidelijk te geven over eventuele compensatie voor ouders. Jellesma denkt dat de bereidheid om tijdens de lockdown de opvangkosten door te betalen fors minder zal zijn dan in het voorjaar, als niet duidelijk is of mensen dat geld kunnen terugkrijgen.

Vergaande lockdown: wat gaat wanneer dicht en wat niet?

Vanochtend lekte uit dat Nederland deze week een vergaande lockdown ingaat. Met andere woorden: bijna alles moet de deuren sluiten. Dat roept natuurlijk direct de vraag op wat nog wél kan. We zetten in onderstaande link op een rijtje wat dichtgaat, wat openblijft en ook wat we nog niet weten.

‘Lijkt erop dat er geen avondklok komt’

Hoewel er gisteren nog berichten waren over een mogelijke avondklok, werden die direct ontkend door bronnen in het kabinet. Dat zei politiek verslaggever Xander van der Wulp in het extra lange NOS Journaal om 13.00 uur.

"Gisteren waren daar berichten over, maar die werden eigenlijk direct ontkend door bronnen rond het kabinet. Het lijkt er dus op dat geen avondklok komt."

Epidemioloog Radboudumc: goed dat deze maatregelen genomen worden

Epidemioloog Alma Tostmann van Radboudumc in Nijmegen is blij dat het kabinet de maatregelen om het coronavirus te bestrijden aanscherpt. "Goed dat deze maatregelen genomen worden, gezien de cijfers", zei ze tegen de NOS.

Volgens haar begon de tweede golf waar Nederland nu inzit bij jonge mensen. Ondanks alle maatregelen die al gelden, bereikt het virus nu steeds meer ouderen. "Scholen sluiten in deze fase lijkt me heel verstandig", zegt Tosmann. "Het gaat een dag of tien tot twee weken duren voordat we zien of de maatregelen effect hebben."

Behalve de basisscholen en de scholen in het voortgezet onderwijs gaat ook de kinderopvang dicht. Tot en met 19 januari voor zoals het er nu naar uitziet.

'Nodig en terecht', zo reageren mensen op straat

In het centrum van Leiden reageren passanten instemmend op de harde lockdown. Het is de enige mogelijkheid om corona de kop in te drukken, zo wordt gezegd.

Bekijk de reacties in deze video:

Pakketbezorgers maken zich klaar voor extra drukte

PostNL gaat kijken of de capaciteit van het bedrijf kan worden vergroot. Het bedrijf verwacht dat het vanaf morgen nog drukker gaat worden voor pakketbezorgers. "We bereiden ons voor op verschillende scenario's, dat doen we al sinds het begin van de coronacrisis", zegt een woordvoerder van PostNL tegen persbureau ANP.

"We kijken daarbij als eerste hoe we veilig kunnen doorwerken. Op al onze locaties dragen we mondkapjes en houden we 1,5 meter afstand. Aan die coronamaatregelen kunnen we geen concessies doen." PostNL kampt met enorme drukte. Volgens het bedrijf zit de organisatie al tegen de grenzen van de capaciteit. Op de precieze gevolgen van het sluiten van winkels voor de pakket- en postbezorging wilde de woordvoerster van PostNL nog niet vooruit lopen, omdat de nieuwe coronamaatregelen nog niet officieel bekend zijn gemaakt.

Belgische viroloog: kom niet bij ons shoppen

De Belgische viroloog Steven Van Gucht roept Nederlanders op om niet in België te gaan winkelen, nu niet-essentiële winkels in Nederland na vandaag dichtgaan. Tegen persbureau ANP zegt Van Gucht: "Verplaats u daar niet voor. Ga naar uw lokale winkel, bestel online."

In België zijn niet-essentiële winkels sinds 1 december weer open, na een wekenlange sluiting. De besmettingscijfers in Vlaanderen lopen nu wel weer langzaam op.

Winkels in Drenthe lassen extra koopavond in

In de provincie Drenthe hebben winkeliersverenigingen een extra koopavond ingelast voordat de harde lockdown ingaat. Die houdt onder andere in dat niet-essentiële winkels met ingang van morgen langer dan een maand dicht moeten.

"Dit zijn onze twee drukste weken van het jaar. Voor ons komt dit niet goed uit", zegt Dagny van kledingwinkel Dock 54 in Nieuw-Amsterdam tegen RTV Drenthe. De winkel is eerder geopend dan normaal en sluit daarnaast ook later. "Natuurlijk hopen we op die manier nog iets extra's te verkopen, maar het is ook juist om de verwachte drukte van vandaag te spreiden."

Het ligt voor de hand dat mensen nog massaal inkopen gaan doen. Bij een bouwmarkt in Nieuwegein stond aan het begin van de middag een lange rij.

Harde lockdown voor winkels 'rampzalig', zegt brancheorganisatie

Brancheorganisatie Inretail voor non-foodwinkels noemt de strenge lockdown tot 19 januari rampzalig. De organisatie wijst erop dat het de belangrijkste verkoopmaand van het jaar is en winkels met kerstvoorraden zitten. Als ze die niet verkopen, zal dat desastreus voor winkels uitpakken, zegt woordvoerder Paul te Grotenhuis.

Hij reageert op de berichten dat het kabinet vannacht een harde lockdown laat ingaan, waarbij alleen essentiële winkels als supermarkten openblijven.

Een andere maatregel die is uitgelekt is dat hotels de komende werken open blijven, maar dat ze geen eten en drinken meer mogen verkopen.

Voorzitter VO-raad ziet begrip op scholen

Voorzitter Paul Rosenmöller van de VO-raad, de belangenorganisatie van middelbare scholen, reageert met begrip op de aangekondigde lockdown en de sluiting van scholen. "Ik denk dat er op de scholen overwegend begrip is", zei hij op NPO Radio 1.

Rosenmöller sprak in een eerste reactie van een relatief korte tijd die scholen moeten sluiten, gelet op de kerstvakantie die komende vrijdag begint. In de eerste twee weken van januari wordt thuisonderwijs gegeven. "De scholen zullen de paar dagen voor de vakantie benutten voor het voorbereiden van thuisonderwijs. Daar gaan we vanaf 4 januari volop mee aan de slag."

Zuiderburen wachten af, maatregelen daar al vrij streng

Nederland en Duitsland krijgen te maken met veel strengere coronaregels, maar in België zal dat nog niet gebeuren. Belangrijkste reden is dat de regels in België al vrij streng zijn: een groot deel van de Belgen mag na 22.00 uur niet meer de straat op, mensen mogen nog maar één persoon thuis ontvangen (dat moet bovendien altijd dezelfde zijn) en alle horeca is dicht. Die maatregelen hebben in combinatie met een verlengde herfstvakantie en een wekenlange winkelsluiting de besmettingscijfers in België flink doen dalen.

Die cijfers beginnen inmiddels wel weer langzaam te stijgen, vooral in Vlaanderen. Toch zal er pas vrijdag worden gesproken over eventuele extra maatregelen. De Belgische regering zou ervoor kunnen kiezen om de winkels toch weer te sluiten, maar dat is geen eenvoudig besluit. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke stelde een paar weken geleden dat het sluiten van de winkels eigenlijk niet nuttig is tegen het virus en enkel werd ingevoerd om een shockeffect te creëren.

De kerstregels in België kunnen al nauwelijks meer strenger: ieder Belgisch huishouden mag ook dan maar één iemand uitnodigen. Voor alleenwonenden wordt een uitzondering gemaakt, zij mogen twee bezoekers ontvangen.

De scholen en de kinderopvang in België blijven open. Vanaf de derde klas van de middelbare school gaan kinderen wel slechts halve dagen naar school.

Extra lang NOS Journaal om 13.00 uur

Het kabinet bereidt een vergaande lockdown voor waarbij bijna alles tot en met 19 januari dicht gaat: van scholen tot niet-essentiële winkels tot musea tot theaters, melden bronnen in Den Haag aan de NOS.

Om 13.00 uur wordt er een extra lang NOS Journaal uitgezonden. Dat is via deze kanalen te volgen:

Eerste vaccinatie uitgedeeld in de VS

In de VS worden vandaag de eerste coronavaccins toegediend. Net als het Verenigd Koninkrijk, waar ze vorige week al werden toegediend, zijn het de vaccins van Pfizer-BioNTech. Gisteren zijn duizenden flacons over het land verspreid, nadat toezichthouder voor geneesmiddelen CDC het vaccin had goedgekeurd.

"We denken dat het vaccin vandaag op 145 bestemmingen in het hele land aankomt. Morgen komen daar nog eens 425 bestemmingen bij en woensdag de laatste 66, waarmee de eerste leverantie van Pfizer compleet is", zei het hoofd van de distributie.

De staten kunnen zelf bepalen welke doelgroep het eerst aan de beurt is. De CDC adviseert om eerst zorgmedewerkers en bewoners van oudereninstellingen in te enten.

Afgelopen week 543 bekeuringen voor niet naleven coronaregels

De politie heeft de afgelopen week 543 mensen bekeurd en 639 mensen gewaarschuwd, omdat ze zich niet hielden aan de coronamaatregelen. Ook zijn er 50 illegale feesten beëindigd.

Premier Rutte kondigt vanavond nieuwe strengere maatregelen aan. Het kabinet heeft de indruk dat de geldende regels goed zijn, maar dat mensen zich er niet goed aan houden. Daardoor neemt het aantal besmettingen snel toe en ontstaat een druk op de zorg die het kabinet onaanvaardbaar vindt.

Nu hard ingrijpen is straks sneller groeien, zegt De Nederlandsche Bank

De Nederlandsche Bank (DNB) is voorstander van harde maatregelen om het coronavirus onder de duim te krijgen. "Hier past de uitdrukking 'zachte heelmeesters maken stinkende wonden'," zegt DNB-directeur Olaf Sleijpen. "Een beleid van hollen en stilstaan is niet verstandig uit economisch oogpunt."

De centrale bank van Nederland verwacht dat de economie zich snel herstelt als de vaccins en de maatregelen van het kabinet effectief zijn. De DNB heeft drie scenario's voor volgend jaar opgesteld. In het zwaarste scenario is de groei 0,2 procent, in het mildste 4,9 procent. De scenario's lagen al klaar voordat bekend werd dat het kabinet vandaag met nieuwe maatregelen zou komen.

DNB heeft de banken opnieuw onderworpen aan een 'coronastresstest', waarbij de economie het nog zwaarder te verduren zou krijgen. Zelfs als de vaccins niet voldoende zouden werken, en we tot eind volgend jaar met beperkende maatregelen te maken zouden krijgen, dan nog kunnen de banken het aan, zegt Sleijpen.

Na 'intelligente' en gedeeltelijke nu harde lockdown

Premier Rutte kondigt vanavond naar aller waarschijnlijkheid een harde lockdown aan. "Zo'n beetje alle winkels gaan dicht, met uitzondering van supermarkten en apothekers", zei politiek verslaggever Xander van der Wulp in het NOS Journaal. Ook kappers en massagesalons moeten stoppen en mensen moeten zo veel mogelijk thuisblijven. "In het voorjaar hadden we een 'intelligente' lockdown, daarna een gedeeltelijke lockdown en wat we nu gaan krijgen is iets dat waarschijnlijk omschreven gaat worden als een harde lockdown."

"Hard" voor veel Nederlanders is ook dat de scholen weer dicht moeten, zowel in het basis- als in het voorgezet onderwijs, en ook de kinderopvang. Alleen voor ouders met essentiële beroepen blijven er opvangmogelijkheden.

Ook de duur van de nieuwe maatregelen is ingrijpend: tot en met 19 januari. De fractievoorzitters uit de Tweede Kamer kwamen om 12.00 uur bij het Torentje aan om te worden bijgepraat. Dat doet Rutte om ook het parlement achter zich te krijgen, zei Van der Wulp.

Net als in het voorjaar maakt Rutte de maatregelen in een tv-toespraak bekend. Dat blijft uitzonderlijk. Voor zover Van der Wulp weet, gebruikte alleen de toenmalige premier Den Uyl in de jaren 70 dit middel. Rutte doet dit om de urgentie te benadrukken, zei Van der Wulp. De regels die al gelden, worden niet goed nageleefd. Het aantal besmettingen loopt op en de druk op de zorg neemt toe. "Hoe strenger de regels, hoe makkelijker de handhaving."

Harde lockdown met ingang van morgen, scholen woensdag dicht

Het kabinet bereidt een vergaande lockdown voor waarbij bijna alles tot en met 19 januari dicht gaat: van scholen tot niet-essentiële winkels tot musea tot kapsalons tot theaters. De maatregelen gaan vannacht om 00.00 uur al in, om een run op winkels morgen te voorkomen, zo melden Haagse bronnen aan de NOS. Contactberoepen zoals de kappers en massagesalons moeten ook stoppen, en mensen moeten zo veel mogelijk thuis blijven.

Scholen moeten vanaf woensdag hun deuren sluiten, en op online onderwijs overstappen. Premier Rutte spreekt het land vanavond om 19.00 uur toe over de vergaande maatregelen. Het kabinet gaat over tot deze drastische maatregelen omdat het aantal besmettingen hard is opgelopen en de druk op de zorg te groot wordt. Het kabinet hoopte op het terugbrengen van het aantal besmettingen half december naar 3600, maar het zijn er nu dagelijks bijna 10.000.

Mensen moeten zo veel mogelijk thuis blijven, en liever geen bezoek ontvangen. Het instellen van een avondklok is wel besproken, maar wordt niet ingevoerd.

Wat kunnen we aan maatregelen verwachten?

Premier Rutte maakt vanavond aanvullende coronamaatregelen bekend. Alles wijst erop dat er een verzwaring aankomt, maar over de invulling is nog weinig bekend. Het kabinet hakt in de loop van de dag knopen door. "Het gaat om vergaande maatregelen. Daar moet nog een strijd over worden uitgevochten", zei politiek verslaggever Xander van der Wulp in het NOS Radio 1 Journaal.

Bijna zeker is dat niet-essentiële winkels, zoals kledingzaken en tuincentra, dichtgaan. Deze winkels bleven tot nu toe open in deze crisistijd. Voor pretparken, musea en bioscopen dreigt opnieuw sluiting. Of contactberoepen als de kapper ook weer stil komen te liggen, is afwachten. Onduidelijkheid is er ook over scholen.

Van der Wulp vindt het opmerkelijk dat er vooraf nog niks is uitgelekt. "De opdracht is duidelijk: de luiken moeten dicht blijven", zei hij. "Het kabinet wil zo de urgentie terugbrengen in het land. Ze willen dat veel mensen naar de persconferentie gaan kijken."

Om 12.00 uur worden de fractievoorzitters uit de Tweede Kamer geïnformeerd. Ook hun zal gevraagd worden niets te lekken.

Hugo de Jonge in 'Het coronavirus: feiten en fabels'

De NOS zendt vanavond een nieuwe aflevering uit van Het coronavirus: feiten en fabels, een programma waarin deskundigen vragen van kijkers over het virus beantwoorden en alles wat daarmee samenhangt. Ook minister De Jonge van Volksgezondheid is te gast.

In deze aflevering gaat het vooral over de inentingen, andere medische vragen en de kerstvakantie. Vragen kunt u insturen naar coronavragen@nos.nl, en ook via de sociale mediakanalen van de NOS: Facebook, Twitter en Instagram. Gebruik daarbij de hashtag #coronavragen.

De uitzending begint om 20.35 uur op NPO 1. Het programma wordt met gebarentolk uitgezonden op digitaal themakanaal NPO Nieuws, bij KPN te vinden op kanaal 43, bij Ziggo op kanaal 501, bij T-Mobile op kanaal 260 en online via NPO Start. De uitzending is ook te bekijken via NOS.nl, de NOS-app, NOS-Facebookpagina en ons YouTube-kanaal.

Toespraak Rutte om 19.00 uur vanuit Torentje

Premier Rutte houdt om 19.00 uur een toespraak over de coronamaatregelen. Dat doet hij vanuit zijn werkkamer in het Torentje in Den Haag. De toespraak van de premier is onder meer te zien op NPO 1 en NOS.nl.

Minister De Jonge zei voorafgaand aan het crisisberaad van de meest betrokken ministers en experts dat er meer nodig is "om te komen waar we moeten komen". Hij wees op de "aanhoudende druk op de zorg", zowel in de ziekenhuizen als in de verpleeghuizen.

Alles wijst erop dat verdergaande maatregelen worden aangekondigd. Waarschijnlijk moeten niet-essentiële winkels een tijdje sluiten en dat geldt ook voor musea, theaters en pretparken. Mogelijk moeten ook scholen weer een tijdje dicht.

Rond 12.00 uur komen de fractievoorzitters uit de Tweede Kamer naar het ministerie van Algemene Zaken. Ze worden dan bijgepraat over de maatregelen die eraan komen. "Ook dit laat zien hoe bijzonder de situatie is", zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp.

Normaal gesproken is het crisisberaad op dinsdag, voorafgaand aan een coronapersconferentie. "Het is duidelijk dat de tijd nu dringt en dat ze geen tijd willen verliezen."

Dit zei minister De Jonge voorafgaand aan het crisisberaad:

Premier van Swaziland aan gevolgen corona overleden

De premier van Swaziland is in een ziekenhuis in Zuid-Afrika aan de gevolgen van een coronabesmetting overleden. Premier Ambrose Dlamini (52) testte vier weken geleden positief op het virus. Op 1 december werd hij naar het ziekenhuis overgebracht. De behandeling leek eerst aan te slaan, maar hij overleed gistermiddag.

Swaziland is een koninkrijk met 1,2 miljoen inwoners dat grenst aan Zuid-Afrika en Mozambique. In het land zijn tot dusver 6768 besmettingen vastgesteld. Zeker 127 inwoners stierven aan de gevolgen van een besmetting.

Kartonnen kerstkaart maakt comeback, PostNL zet extra bezorgers in

Verkopers en makers van kerstkaarten als Hallmark, Primera en Bruna, maken melding van verkopen die dit jaar tientallen procenten hoger liggen dan in 2019. "In de maand november zagen we al een verdubbeling van de verkoop", zegt Gert van Doorn, voorzitter van de Vereniging Wenskaart.

Ooit werden er in ons land jaarlijks 200 miljoen kerstkaarten verstuurd. Het waren de gloriejaren van dit fenomeen - de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw - toen er nog geen sprake was van e-mails en appjes. Maar sinds het begin van het digitale tijdperk daalde de verkoop van de papieren kerstkaarten dramatisch. Tot nog 'maar' 85 miljoen stuks in 2017.

PostNL, dat vorig jaar trouwens talloze klachten kreeg over de slechte bezorging van kerstkaarten, is voorbereid op extra werk. Honderden extra bezorgers staan klaar en brievenbussen worden deze feestmaand vaker en ook op zondagen geleegd. Ook zijn er extra bezorgdagen op de maandagen 21 en 28 december.

Aantal treinreizigers gehalveerd, ook NS vestigt hoop op vaccin

Het aantal treinreizigers komt dit jaar uit op minder dan de helft van vorig jaar, staat in de eindejaarsprognose van de Nederlandse Spoorwegen. Gemiddeld zaten er dit jaar 580.000 mensen per dag in de trein, tegen 1,3 miljoen per dag in 2019. De oorzaak van de enorme terugval in het aantal reizigers is de coronacrisis, waardoor veel thuisgewerkt wordt. In januari en februari lag het aantal reizigers nog wel hoger dan het jaar ervoor. In april was dat nog maar 9 procent.

Op de korte termijn is het hoofdzaak dat we iedereen die in de trein zit veilig blijven vervoeren, zei NS-president-directeur Marjan Rintel in het NOS Radio 1 Journaal. Voor volgend jaar ligt de prioriteit bij het terugkrijgen van de passagiers. "Daar bereiden we ons zeer op voor."

Mogelijk gaan in de toekomst veel meer mensen thuiswerken en nog maar een paar dagen per week naar kantoor. Rintel wil voorkomen dat iedereen dat tegelijkertijd op dinsdag en donderdag gaat doen, waardoor er 'hyperspitsen' ontstaan. Ze wil daar met de grote werkgevers afspraken over maken, zodat de treinreizigers over de week worden gespreid.

Extra ministerraad over extra coronamaatregelen

Het kabinet komt om 9.00 uur voor crisisberaad bijeen voor overleg over strengere coronamaatregelen. Waarschijnlijk volgt vanavond een persconferentie. Alles wijst erop dat niet-essentiële winkels een tijdje dicht moeten en ook "plekken waar mensen samenkomen en bewegen", zoals musea, theaters en pretparken. Mogelijk moeten ook scholen weer een tijdje dicht.

In eerste instantie spreken de ministers die nauw bij de coronacrisis betrokken zijn met elkaar. Daarna volgt een extra ministerraad met alle leden van het kabinet. Aan het eind van de middag worden de burgemeesters van het Veiligheidsberaad bijgepraat.

"Normaal gesproken is het crisisberaad op dinsdag, voorafgaand aan een coronapersconferentie", zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp. "Het is duidelijk dat de tijd nu dringt en dat ze geen tijd willen verliezen."

Volgens Haagse bronnen spelen onze oosterburen ook een rol bij de overweging om vandaag al met nieuwe maatregelen te komen. In Duitsland gaat woensdag een strenge lockdown in, die geldt tot 10 januari. Daarbij moeten - naast de horeca, die al dicht was - ook niet-essentiële winkels, kappers en scholen hun deuren sluiten.

Witte-Huis-medewerkers krijgen geen voorrang bij vaccinatie

Witte-Huis-medewerkers krijgen toch niet als eersten het corona-vaccin. President Trump heeft een richtlijn teruggedraaid waarin staat dat topambtenaren voorrang krijgen bij het vaccineren.Eerder meldden bronnen bij het Witte Huis dat hoge ambtenaren het Pfizer-vaccin als een van de eersten krijgen. Dat zou ervoor moeten zorgen dat de medewerkers door kunnen blijven werken.

Trump zet daar nu een streep door, heeft hij op Twitter laten weten. "Mensen die in het Witte Huis werken, zouden het vaccin iets later moeten krijgen, tenzij dit specifiek nodig is", zei Trump in een tweet. "Ik heb gevraagd om deze aanpassing door te voeren."

Vanaf vandaag wordt het Pfizer-vaccin gedistribueerd in de VS. De eerste doses zijn bestemd voor mensen die werken in de gezondheidszorg en oudere mensen in verpleeghuizen. Zij kunnen op 145 plekken terecht.

Trump zegt dat er voor hem nog geen afspraak staat gepland om gevaccineerd te worden. "Maar kijk ernaar uit om dit op het juiste moment te doen", zegt hij op Twitter. De president raakte in oktober besmet met het coronavirus en is hersteld.

Beelden van de eerste vlucht met het tienduizenden doses van het Pfizer-vaccin aan boord. Het toestel vertrok van een vliegveld vlakbij Pfizer's fabriek in Grand Rapids, Michigan, en vloog naar Memphis in de staat Tennessee:

'Tien procent van ov-reizigers weigert structureel mondkapje te dragen'

Volgens de OVNL, de koepelorganisatie van bedrijven in het openbaar vervoer, negeert zo'n tien procent van het aantal reizigers stelselmatig de mondkapjesplicht. Voorzitter Pedro Peters zegt in de Telegraaf dat de ov-bedrijven hun uiterste best doen om deze passagiers aan te pakken. "Zo worden er meer boa's ingezet om toezicht te houden, maar die kunnen niet overal tegelijk zijn".

Ov-ombudsman Bram Hansma waarschuwt in de Telegraaf dat de 'mondkapjesterreur' voor medereizigers een steeds grotere irritatie wordt. "Voor veel bange kwetsbaren is dit ook een reden om niet meer met het ov te gaan". Hansma vindt het niet de bedoeling dat door het wangedrag van een minderheid het toch al lage aantal ov-passagiers nog verder afneemt.

Nieuw-Zeeland wil 'reisbubbel' met Australië

Er komt als het aan Nieuw-Zeeland ligt een zogenoemde reisbubbel met Australië. Dat betekent dat inwoners van beide landen heen en weer kunnen reizen zonder twee weken in quarantaine te moeten. De Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern zette de plannen uiteen tijdens een persconferentie.

Het is de bedoeling dat de reisbubbel in het eerste kwartaal van volgend jaar wordt ingevoerd. De Australische regering moet het plan nog goedkeuren. De Australiërs laten wel al weten open te staan voor de reisbubbel, maar dan moet het aantal besmettingen niet oplopen.

Sluiting niet-essentiële winkels waarschijnlijk

Het heeft er alle schijn van dat het kabinet overgaat tot het sluiten van de niet-essentiële winkels om het aantal coronabesmettingen terug te dringen. Dat zegt politiek verslaggever Albert Bos. Het is mogelijk dat zo'n sluiting ook wordt aangekondigd voor "plekken waar mensen samenkomen en bewegen" zoals musea, theaters en pretparken.

Gisteren kwam het kabinet met adviseurs bijeen in het Catshuis om te overleggen over strengere maatregelen. Daar werd besloten vandaag een crisisberaad te houden en een extra ministerraad. Daarin worden definitief knopen doorgehakt over het maatregelenpakket, dat het kabinet mogelijk 's avonds tijdens een persconferentie presenteert.

Ook een sluiting van de scholen wordt besproken, maar welke kant het opgaat is nog niet zeker.