liveblog

Qantas: alleen vliegen met vaccinatie • Italië 50.000 coronadoden voorbij

  • Welkom in het coronablog, je vindt hier het belangrijkste coronanieuws van vandaag.
  • RIVM: 5214 nieuwe besmettingen, 182 minder dan gisteren.
  • De GGD's hebben vorige week 251.458 coronatests afgenomen, 25.000 meer dan de week ervoor.
  • Een nieuw coronavaccin biedt volgens de makers een zeer effectieve bescherming.
liveblog gesloten

Liveblog gesloten

We sluiten dit liveblog van maandag 23 november af. Morgen lees je het laatste coronanieuws in een nieuw blog.

VN-baas waarschuwt: arme bevolking valt buiten de boot bij vaccins

Het armere deel van de wereldbevolking dreigt buiten de boot te vallen bij de wereldwijde verdeling van de coronavaccins. Dat heeft de baas van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus gezegd. Volgens hem is er 3,6 miljard euro nodig om vaccins op een eerlijke manier over de wereld te verdelen.

Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, hamerde er afgelopen weekend bij de G20-top op dat rijke landen meer geld moeten inleggen. Ook volgens haar was nog bijna 4 miljard nodig voor de bestrijding van het virus. Tijdens de top zegden de G20-landen toe vaccins beschikbaar en betaalbaar te maken voor alle landen.

Meerdere vaccinontwikkelaars brachten afgelopen weken tussentijdse onderzoeksresultaten naar buiten. Drie kansrijke vaccins zouden voor zeker 90 procent effectief zijn. Daarover zei Tedros vandaag: "Het licht aan het einde van de tunnel wordt helderder".

Mondkapjes en online skipassen: coronaproof skiën in Zwitserland

Mondkapjes en online skipassen: coronaproof skiën in Zwitserland

'Recordhoeveelheid broeikasgas ondanks maatregelen coronavirus'

De concentratie broeikasgassen in de atmosfeer is dit jaar opnieuw gestegen, ondanks de coronapandemie en bijbehorende maatregelen. Dat blijkt uit een rapport van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) van de Verenigde Naties.

De hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer bereikte vorig jaar een recordhoogte. Begin dit jaar leek het alsof dit zou afnemen vanwege de coronacrisis. Door de pandemie liep het aantal vluchten wereldwijd fors terug en werkten veel mensen thuis. Nu blijkt dat de uitstoot van veel vervuilende stoffen en broeikasgassen dit jaar weliswaar is verminderd, maar volgens de WMO gaat het maar om een kleine daling.

"De aan de lockdown gerelateerde daling van de uitstoot is maar klein wanneer men kijkt naar de langetermijngrafiek", constateert het instituut. De afname is nauwelijks te onderscheiden van de natuurlijke schommelingen, zegt de WMO. De pandemie is volgens het instituut dan ook "geen oplossing" voor het klimaatprobleem.

Broeikasgassen waaronder CO2 zijn een belangrijke oorzaak van klimaatverandering. Door broeikasgassen blijft warmte in de atmosfeer hangen, waardoor de temperatuur op aarde omhoog gaat.

Tijdens de eerste helft van dit jaar daalde de wereldwijde CO2-uitstoot met 8,8 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2019. In april, de maand waarin veel landen een lockdown instelden, was het verschil het grootst (bijna -17 procent). Maar onderzoekers concludeerden vorige maand al dat vanaf juli geen effect meer was te zien. Nu blijkt dat de CO2-concentraties dit jaar blijven stijgen, maar in een minder snel tempo.

Spaanse koning Felipe in quarantaine

De Spaanse koning Felipe is tien dagen in quarantaine gegaan. De vorst is in nauw contact geweest met een besmet persoon, meldt de Spaanse krant El País. Het is onduidelijk om wie het gaat en in welke context de twee contact hadden.

Ook is nog niet bekend of Felipe zelf op het coronavirus getest wordt. Koningin Letizia en de dochters van het koninklijk paar hoeven niet in quarantaine.

Qantas wil alleen nog gevaccineerde reizigers vervoeren

De Australische luchtvaartmaatschappij Qantas wil in de toekomst waarschijnlijk alleen nog gevaccineerde reizigers vervoeren. Dat heeft topman Alan Joyce op de Australische televisie gezegd. Zodra er een vaccin beschikbaar komt, wordt een inenting een "vereiste" om internationaal te mogen vliegen met Qantas, zei Joyce.

Volgens de topman wordt er momenteel gekeken of Qantas de voorwaarden voor passagiers kan aanpassen. Verder zei hij dat hij verwacht dat andere luchtvaartmaatschappijen dit voorbeeld zullen volgen.

De internationale luchtvaartbrancheorganisatie IATA werkt al aan een digitaal test- en vaccinatiepaspoort, meldt persbureau Bloomberg. Het gaat om een mobiele app waarmee reizigers aan de grens snel kunnen aantonen dat ze bijvoorbeeld gevaccineerd zijn, en waarmee ze negatieve testuitslagen kunnen laten zien.

IATA wil gebruikmaken van software die het eerder ontwikkelde om te controleren of reizigers de juiste visa hebben. Gegevens van passagiers worden niet opgeslagen, zegt de brancheorganisatie. De app wordt begin volgend jaar beschikbaar.

Het Oxford-vaccin: minder werkzaam, maar ook veel goedkoper en beter beschikbaar

Het vaccin ontwikkeld door de Oxford University en farmaceut AstraZeneca lijkt een grote bijdrage te gaan leveren aan de bestrijding van de coronapandemie. De geclaimde werkzaamheid is met 90 procent weliswaar iets lager dan de 95 procent effectiviteit die Pfizer/BioNTech en Moderna beloven, maar daar staan veel voordelen tegenover.

NOS zette de belangrijkste verschillen over de SARS-CoV-2 vaccins op een rij:

Italië passeert grens van 50.000 coronadoden

Italië is als tweede Europese land de grens van 50.000 coronadoden gepasseerd. Uit gegevens van het ministerie van Volksgezondheid in Rome blijkt dat sinds het begin van de pandemie 50.453 mensen zijn overleden aan het virus.

Afgelopen etmaal kwamen er 630 sterfgevallen bij en werden bijna 23.000 nieuwe besmettingen vastgesteld. De dagen ervoor lag het aantal positieve tests steeds hoger, maar op zondag worden doorgaans minder tests afgenomen. De regio Lombardije kampt met de meeste besmettingen.

Italië, met ongeveer 60 miljoen inwoners, neemt wereldwijd de zesde plaats in van het land met de meeste coronadoden. Nederland telt ongeveer 9.000 coronadoden.

Lockdownregels Engeland per december iets versoepeld

De lockdownmaatregelen in Engeland worden begin december iets versoepeld. Sportscholen en niet-essentiële winkels mogen dan weer open en ook de sluitingstijd van bars en restaurants wordt verlaat, naar 23.00 uur. Verder mogen huwelijken en religieuze bijeenkomsten weer doorgaan en mag bij sommige sportwedstrijden publiek zijn. Premier Johnson lichtte de versoepeling in het parlement toe.

Op 2 december verloopt de huidige nationale lockdown, die begin deze maand werd ingesteld. Engeland keert terug naar het drietrapssysteem, waarbij voor regio's verschillende maatregelen gelden. Welke maatregelen voor welk gebied gelden, hangt onder meer af van het aantal besmettingen en het R-getal. Iedere twee weken wordt opnieuw gekeken of de maatregelen in een specifieke regio moeten worden aangescherpt of dat ze versoepeld kunnen worden.

Wales, Schotland en Noord-Ierland bepalen zelf welke maatregelen zij instellen.

Minder coronaboetes afgelopen week

De politie heeft afgelopen week aanzienlijk minder coronaboetes opgelegd. In totaal schreven agenten 663 bekeuringen uit, tegenover 1606 de week ervoor. Volgens de politie moest er minder vaak worden gehandhaafd op feestjes.

De politie registreerde afgelopen weekeinde 39 feesten, de helft van het aantal in het weekend ervoor. Overigens valt het niet met zekerheid te zeggen of er daadwerkelijk minder feestjes waren, of dat de politie er minder heeft ontdekt.

In de winkelgebieden was het met name afgelopen weekeinde erg druk. Daar wordt vooral toezicht gehouden door boa's. Hoeveel boetes de gemeentelijke handhavers hebben opgelegd, is onbekend.

Sinds de verscherpte coronamaatregelen in oktober heeft de politie zo'n 6000 boetes opgelegd en ruim 8000 keer gewaarschuwd.

Koning op bezoek in Blijdorp

Koning Willem-Alexander is op werkbezoek geweest bij Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Het bezoek stond in het teken van de gevolgen van de corona-uitbraak voor onderzoeks- en fokprogramma's.

Dierentuinen hebben hun inkomsten terug zien lopen als gevolg van sluitingen of beperkte bezoekmogelijkheden en hierdoor hebben ze minder financiële mogelijkheden om te investeren in onderzoeks- en fokprogramma's.

De koning bezocht onder meer het verblijf van de Aziatische olifanten en het natuurbehoudscentrum en sprak met verzorgers en dierentuinbestuurders.

Koning Willem-Alexander in Diergaarde Blijdorp

Ernst Kuipers: lichte stijging in ziekenhuisopnames

Het aantaI coronapatiënten in ziekenhuizen is voor de tweede dag op rij licht gestegen, tot 1968. Dat zijn 35 patiënten meer dan zondag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding.

Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg vindt de lichte toename niet zorgwekkend. Hij spreekt van een lichte trendbreuk en verwacht dat het aantal opgenomen patiënten de komende weken langzaam verder zal dalen.

Bij het RIVM zijn 54 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren werden nog 21 doden gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 60 doden per dag, tegen 69 doden per dag een week eerder. Dat zijn doden van wie bekend is dat ze het virus hadden opgelopen ; volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek ligt het werkelijke aantal doden hoger.

Franse minister: ik garandeer het voortbestaan van Air France

De Franse minister van Financiën Le Maire zegt in een interview met Bloomberg TV dat hij het voortbestaan van Air France kan garanderen. Dat meldt persbureau Reuters.

In hetzelfde interview zegt Le Maire dat hij hoopt dat de verregaande samenwerking tussen Air France en KLM blijft bestaan, "omdat dat beter is voor Frankrijk en Nederland".

Air France-KLM heeft net als andere luchtvaartmaatschappijen flink te lijden onder de coronacrisis. Het bedrijf krijgt steun van de Franse en Nederlandse overheid.

Chinese leider bepleit QR-codes voor reizen op G20-top

Er zou een internationaal systeem moeten komen waarin je met behulp van QR-codes kunt checken of iemand gezond genoeg is om te reizen. Daarmee zou je van tevoren moeten kunnen zien of iemand coronavrij is, of besmettelijk. Daarvoor pleit de Chinese leider Xi Jinping tijdens de G20-top.

De barcodes die met een mobiel te lezen zijn, zouden bijvoorbeeld gekoppeld kunnen worden aan uitslagen van coronatesten. In China werken ze al langer met QR-codes. Op basis van online data en gegevens die personen zelf hebben ingevoerd, krijgt je een stoplichtkleur toegewezen die laat zien of je gezond genoeg wordt bevonden (groen) of besmettelijk (oranje, of rood). Of de Chinese president dit exacte systeem ook in gedachten heeft voor de internationale reizigers is nog niet duidelijk.

Mensenrechtenorganisaties uiten hun zorgen over zo'n systeem. "Wat begint als zorg voor onze gezondheid kan later een Trojaans paard blijken voor meer politieke controle en uitsluiting", zegt Human Rights Watch op Twitter.

Miljoenenverlies voor Engelse club Tottenham Hotspur

Dat er vanwege corona geen publiek welkom is in voetbalstadions wordt door clubs wereldwijd gevoeld in de portemonnee. De huidige koploper in de Engelse Premier League, Tottenham Hotspur, kwam vandaag met financiële cijfers over het fiscale jaar dat op 30 juni eindigde: de Spurs schreven een verlies van 85,5 miljoen euro in de boeken.

Voorzitter Daniel Levy spreekt van een lastige tijd voor zijn club, vooral omdat Tottenham sinds april vorig jaar in een gloednieuw maar peperduur stadion speelt. Daar zouden bij thuiswedstrijden van Tottenham ruim 62.000 betalende fans in hebben gezeten. Ook ging vanwege de coronabeperkingen een lucratieve deal met de Amerikaanse NFL niet door.

In het stadion is plek gemaakt voor een coronatestcentrum. Ook houden verloskundigen uit de omgeving er hun gesprekken met zwangere vrouwen om ziekenhuizen in Noord-Londen te ontlasten, meldt de club.

Boete voor dakloze man in Italië

In Italië heeft een dakloze man een boete gekregen, omdat hij tijdens de lockdown niet thuis was. Hij moet binnen vijf dagen 280 euro betalen. Doet hij dat niet, dan wordt het bedrag verhoogd naar 400 euro.

Boete voor valsheid in geschrifte voor Apeldoorns bedrijf

Een bedrijf uit Apeldoorn heeft een boete van 30.000 euro betaald vanwege valsheid in geschrift met coronatests. De eigenaar deed alsof de door hem verkochte coronatesten in Nederland gemaakt waren, terwijl ze in werkelijkheid uit China kwamen.

Inzek International Trading B.V./Biozek liet in China de eigen naam en logo op de sneltesten en de bijbehorende formulieren zetten, onder meer om te voorkomen dat klanten de spullen zelf bij de Chinese producent zouden gaan bestellen.

De FIOD en de Inspectie Gezondheid & Jeugd stellen dat dat gevaarlijk is omdat afnemers en de inspectie juist moeten worden geïnformeerd over de herkomst van testen.

Belgische minister die op IC lag weer aan het werk

Sophie Wilmès was als premier van België maandenlang bij onze zuiderburen het gezicht van de strijd tegen het coronavirus. Medio oktober - ze was inmiddels vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken - liep ze zelf in familiekring een covidbesmetting op. Wilmès lag enkele dagen op de IC van een Brussels ziekenhuis en mocht eind vorige maand naar huis om aan te sterken. Nu twittert ze dat ze haar werkzaamheden als minister weer oppakt.

GGD's namen vorige week meer tests af

De GGD's hebben vorige week 251.458 coronatests afgenomen, 25.000 meer dan de week ervoor. Gemiddeld gaat het om zo'n 35.000 tests per dag.

Uit cijfers van koepelorganisatie GGD GHOR Nederland blijkt dat vorige week de grens van 4 miljoen afgenomen coronatesten is gepasseerd. Twee maanden geleden zaten de GGD's nog op 1 miljoen.

Sinds 1 juni kan iedereen met klachten zich bij de GGD gratis laten testen op het coronavirus. De wachttijd tussen het aanvragen van een test en het ontvangen van de uitslag is momenteel overal onder de 48 uur. Het aantal tests dat vorige week positief was, is nu nog niet bekend. Dat percentage maakt het RIVM morgenmiddag bekend.

Duitse patiënt houdt maaltijdbereider uit Lelystad aan 't werk

Nu er minder wordt gevlogen en er dus ook minder vraag is naar vliegtuigmaaltijden, moeten fabrikanten nieuwe markten aanboren. De Marfo Food Group uit Lelystad keek over de grens en gaat veertig Duitse ziekenhuizen van kant-en-klare maaltijden voorzien.

De ontwikkeling van lekkere Duitse maaltijden ging niet zonder slag of stoot, tekende Omroep Flevoland op uit de mond van de directeur. Want Duitsers houden van andere kruiden en dunnere sauzen dan Nederlanders.

Versoepelingen in Australië

Australië versoepelt de strenge corona-maatregelen. Na meer dan vier maanden gaan de grenzen van de deelstaten Victoria en New South Wales weer open. Veel Australiërs zijn opgelucht dat vrij verkeer weer mogelijk is.

Australische deelstaten Victoria en New South Wales openen grenzen

Veiligheidsberaad over carbidschieten en spuugkappen

Vanavond vergadert het Veiligheidsberaad, met de 25 voorzitters van de veiligheidsregio's, weer met minister Grapperhaus over de corona-aanpak. Ze gaan het onder meer hebben over carbidschieten, de oudjaarstraditie die aan populariteit wint nu het afsteken van vuurwerk dit jaar verboden is. Sommige gemeenten willen carbidschieten ook verbieden, zoals Den Haag. Vanavond kijken de veiligheidsregio's naar een gezamenlijke aanpak.

Ook gaan de burgemeesters het met minister Grapperhaus hebben over spuugkappen voor boa's, meldt RTL Nieuws. Boa's willen zo'n spuugmasker gebruiken om beter beschermd te zijn tegen het coronavirus. Tijdens het handhaven worden ze regelmatig bedreigd of bespuugd, zeggen ze. De politie maakt al langer gebruik van spuugkappen, omdat Grapperhaus het onacceptabel vindt dat agenten tijdens hun werk worden bespuugd. Volgens RTL hebben de burgemeesters van het Veiligheidsberaad een brief gestuurd naar de minister waarin ze schrijven dat ze dat voor boa's "net zo onacceptabel" vinden.

'Oxfordvaccin zeer effectief'

Het coronavaccin dat de universiteit van Oxford ontwikkelt biedt een zeer effectieve bescherming, zegt farmaceut AstraZeneca in een persbericht. Volgens de eerste tussentijdse resultaten varieert de bescherming tegen het virus tussen de 60 en 90 procent, afhankelijk van de dosis.

De Europese Unie heeft zo'n 300 miljoen doseringen gekocht van het Oxford-vaccin.

Hoe effectief het vaccin is, hangt af van de dosering. Testpersonen die eerste een halve dosis toegediend kregen en daarna een hele, bleken beter beschermd dan mensen die twee keer de volledige dosis kregen. Gemiddeld komt de effectiviteit van beide groepen uit op 70 procent, meldt AstraZeneca.

Eerder deze maand maakten ook twee andere vaccinontwikkelaars bekend hoe effectief hun vaccin naar verwachting is. Het vaccin van Pfizer lijkt in 95 procent van de gevallen bescherming te bieden, zegt de Amerikaanse farmaceut zelf. Farmaceut Moderna claimde op basis van tussentijdse resultaten dat het coronavaccin dat het bedrijf ontwikkelt voor 94,5 procent effectief is.

De EU heeft opties genomen op zes verschillende vaccins, onder andere dus het Oxfordvaccin en de vaccins van Pfizer en Moderna. Hieronder zie je hoeveel miljoen doseringen er bij goede resultaten beschikbaar zijn voor Nederland:

Massatest Zuid-Tirol afgerond, 1 procent positief

De Noord-Italiaanse provincie Zuid-Tirol, ook bekend als Alto Adige, heeft in drie dagen tijd ruim 343.000 mensen getest op het coronavirus. Dat is bijna twee derde van de bevolking. Van de geteste mensen bleek iets minder dan 1 procent besmet met het coronavirus. Die mensen moeten nu tien dagen in zelfisolatie.

Zuid-Tirol heeft relatief veel coronabesmettingen. Het R-getal, dat aangeeft op hoeveel mensen een besmet persoon het virus overdraagt, staat op 1,5. Om het virus in te dammen moet het onder de 1 komen. Deskundigen hadden volgens Italiaanse en Oostenrijkse media gerekend op een hoger percentage positieve tests.

Volgens provinciebestuurder Kompatscher was een flink deel van de positief geteste personen asymptomatisch. Zij waren zonder de massatest onder de radar gebleven. De autoriteiten hopen nu beter zicht te krijgen op het virus en de strenge coronamaatregelen vanaf het einde van de maand te kunnen versoepelen.

Duitse minister: nog dit jaar eerste vaccinaties

De Duitse minister van Volksgezondheid Jens Spahn verwacht dat volgende maand de eerste mensen in Duitsland een coronavaccinatie kunnen krijgen. Volgens Spahn is er "reden tot optimisme" dat het eerste vaccin nog dit jaar wordt goedgekeurd door de Europese autoriteiten. "En dan kunnen we meteen beginnen."

Spahn heeft de gezondheidsdiensten gevraagd om vanaf half december klaar te staan. Dat lijkt volgens hem te lukken. Het is beter om desnoods nog even te moeten wachten tot de eerste vaccinaties, dan om een goedgekeurd vaccin te hebben dat je nog niet kunt toedienen, zegt Spahn. De minister heeft goede hoop dat het vaccineren van de gehele bevolking met hulp van huisartsen relatief snel kan gaan.

Gisteravond zei het hoofd van het Amerikaanse vaccinatieprogramma, Moncef Slaoui, dat de eerste vaccinaties in de VS mogelijk al op 11 december kunnen beginnen. In een interview met CNN zei hij dat het binnen 1 à 2 dagen na de goedkeuring beschikbaar zal zijn bij vaccinatiecentra. De Amerikaanse gezondheidsautoriteiten komen op 10 december bij elkaar om een besluit te nemen.

Jens Spahn (CDU) is sinds 2017 minister van Volksgezondheid in Duitsland

'Britse quarantaineregels verleden tijd'

Britten die in contact zijn geweest met een besmet persoon, hoeven volgens de krant The Telegraph mogelijk niet meer standaard twee weken in quarantaine. In plaats daarvan zouden contacten zich een week lang iedere dag moeten laten testen. In de tussentijd gelden geen beperkingen. De regering-Johnson zou het plan vandaag officieel bekendmaken.

The Telegraph schrijft dat de huidige, ingrijpende quarantaineregels slecht worden nageleefd. Dat zou leiden tot veel nieuwe besmettingen. De Britse autoriteiten denken dat de bevolking zich beter aan de nieuwe regels wil houden. Als een proef succesvol verloopt, worden de quarantaineregels in januari afgeschaft, aldus de krant.

Welkom

Welkom in het corona-liveblog van maandag 23 november. We houden je hier weer de hele dag op de hoogte van al het coronanieuws. De laatste updates van zondag kun je hier teruglezen.