liveblog
NOS NieuwsAangepast

Opruimwerkzaamheden eilanden voor vandaag voorbij

  • Het containerschip MSC Zoë heeft in de nacht van dinsdag op woensdag zo'n 270 containers verloren in de Noordzee
  • Een deel van de containers, en de inhoud daarvan, is aangespoeld op de Nederlandse Wadden
  • Op het strand van Schiermonnikoog is de giftige stof peroxide aangetroffen
  • 100 militairen gaan morgenochtend naar Schiermonnikoog om te helpen opruimen
  • Beelden van omgeslagen containers zijn vrijgegeven door Kustwacht
liveblog gesloten

Opruimwerkzaamheden afgerond, morgen verder

Op de eilanden worden de opruimacties van vandaag gestaakt. Morgen gaat het oprapen van de troep op de stranden weer verder. Onder meer honderd militairen zullen dan helpen opruimen.

De Veiligheidsregio Fryslân publiceert morgen het exacte aantal vermiste containers. Naar schatting zijn er 270 van boord gegaan. Drie containers bevatten vermoedelijk schadelijke stoffen. Ook daarover hoopt de Veiligheidsregio morgen meer te kunnen zeggen.

'Dit is desastreus voor de visserij'

Vissers maken zich zorgen over de containers die van het schip zijn gevallen. Containers die nu in zee drijven kunnen hun visvangst behoorlijk verstoren, zeggen ze. Hun netten kunnen blijven haken achter de containers, waardoor vissersboten kunnen kapseizen en zinken.

Ook kan gevangen vis vervuild of beschadigd raken door de troep afkomstig uit de containers. "Hierdoor kan mogelijk de vangst worden afgekeurd met alle gevolgen van dien. Dat is desastreus voor de visserij", zegt Derk Jan Berends, secretaris bij de Nederlandse Vissersbond.

Drie containers met giftige stof, 1 met peroxide

De Veiligheidsregio Fryslân heeft zojuist bekendgemaakt dat er één container met de giftige stof benzoyl-peroxide op het schip stond. Waarschijnlijk waren er nog twee containers met een andere giftige stof aan boord, maar om welke stof dat gaat is nog niet bekend. Ook is het onduidelijk of deze in zee zijn beland.

De zak peroxide die gevonden is op Schiermonnikoog zat waarschijnlijk met 279 andere zakken in die ene container. Waar de andere 279 zakken zijn is nog niet bekend.

Morgenochtend geeft de Veiligheidsregio een update over hoeveel containers er in totaal zijn gelokaliseerd en worden vermist.

De zak met benzoyl-peroxide gevonden op Schiermonnikoog

Vanuit de lucht

RTV Noord vloog vanochtend over de Waddenzee en zag aangespoelde containers:

Omvang containerramp Waddenzee vanuit lucht te zien

'We krijgen geen natuurramp'

Martin van den Berg, toxicoloog aan de Universiteit Utrecht weet meer over de giftige stof die is aangetroffen op Schiermonnikoog. "Het is niet een heel dramatische stof, je moet er van wegblijven en het niet aanraken, maar er is geen aanleiding om te denken dat we een natuurramp gaan krijgen."

In de witte zak zit zo'n 25 kilogram Perkadox-CH-50X (dibenzoyl-peroxide). "Het is goed dat er veiligheidsmaatregelen zijn, maar een milieuramp vanwege deze container in de grote zee zie ik niet gebeuren. De rest van de rotzooi op de stranden en in de zee is veel erger", legt Van den Berg uit.

'Als dieren dit inslikken, kunnen ze stikken'

Het is zaak dat de troep op de stranden zo snel mogelijk wordt opgeruimd, zegt boswachter van Terschelling Remi Hoegee in het radioprogramma Nieuws en Co. "Alles wat nu blijft liggen kan directe gevolgen hebben voor dieren. Zeehonden kunnen verstrikt raken of een vogel kan bijvoorbeeld niet meer eten."

Blijft de troep langer liggen, en versplintert het plastic, dan zouden dieren er aan kunnen overlijden. "De kleine deeltjes kunnen in de maag van dieren terechtkomen, die het dan niet zullen overleven."

Ook het Vogelinformatiecentrum Texel zegt dat alle kleine stukjes plastic funest zijn voor de gezondheid van vogels:

'Vogels zien kleine stukjes plastic aan als eten'

'Als dieren dit inslikken, kunnen ze stikken'

Niet alleen de stranden van de eilanden, maar ook op het vasteland wordt een hoop troep gevonden:

Vrijwilligers op vasteland ruimen aangespoelde troep op

'Een luxeprobleem'

"Er is keihard gewerkt", zegt Bert Wassink, burgemeester van Terschelling in het radioprogramma Nieuws en Co. "Door eilanders, ondernemers van het eiland - die met groot materieel zijn uitgerukt, en ook door badgasten. Het heeft enorm effect gehad." Maar ze zijn nog lang niet klaar omdat veel troep ook verspreid ligt in de duinen, legt hij uit.

Naast de honderd militairen die vanaf morgenochtend beschikbaar zijn, komt uit heel het land hulp, vertelt Wassink. "Het is overweldigend hoeveel mensen uit het land ons willen helpen. We zijn nu druk in overleg met Schiermonnikoog, omdat de stranden daar vandaag zo zwaar getroffen zijn. Wat wij gisteren hadden, maken zij vandaag mee."

In overleg met de mensen op Schiermonnikoog probeert hij alle aangeboden hulp nu zo goed mogelijk te verdelen. "Er zijn zoveel mensen die willen helpen, het is een luxeprobleem."

100 militairen morgen naar Schiermonnikoog

Zo'n 100 militairen gaan morgenochtend naar Schiermonnikoog om te helpen met het opruimen van het vervuilde strand. Een aantal van de militairen is teruggeroepen van hun kerstverlof. De inzet duurt waarschijnlijk 2 dagen.

Het personeel gestationeerd op het militaire oefenterrein 'de Vliehors' op Vlieland, helpt al sinds woensdag bij het opruimen van de stranden op het eiland.

Zak peroxide van Nouryon

De zak met de giftige stof, die is aangetroffen op het strand van Schiermonnikoog, is waarschijnlijk van het bedrijf Nouryon, de verkochte chemietak van AkzoNobel. Volgens de Veiligheidsregio Fryslân is de zak afkomstig uit een van de containers. In de zak zou de stof benzoyl-peroxide zitten.

Vermoedelijk had Nouryon drie containers op het schip, met in totaal 280 zakken van 25 kilogram peroxide. Eén van de zakken is gevonden op het strand van Schiermonnikoog, die is inmiddels verwijderd. De overige 279 zakken moeten nog worden gevonden.

Vind je zo'n witte zak, met rode waarschuwingssymbolen? Raak die dan niet aan. Zo lang de verpakking intact blijft is er niks aan de hand. Als de verpakking beschadigd is kan de stof ernstige irritatie veroorzaken aan de huid.

Een zak van 25 kilogram peroxide is gevonden op het strand van Schiermonnikoog

Aangespoeld

  • NOS Ooggetuige | Rik de Wind
    Spullen aangespoeld op het vaste land in Moddergat
  • NOS Ooggetuige | Raúl Henriquez
    Troep verzamelen op Schiermonnikoog
  • NOS Ooggetuige | Familie Kleinendorst
    Opruimactie op Schiermonnikoog
  • NOS Ooggetuige | Joeke van Mulligen
    Aangespoeld container
  • NOS Ooggetuige | Marco Stoppelenburg
    Aangespoelde stoel op Ameland

Opruimdag op Terschelling

Iedereen wordt opgeroepen zaterdag naar Terschelling te komen. Daar zal een gecoördineerde opruimactie plaatsvinden van 10.30 uur tot 15.00 uur, meldt Stichting De Noordzee.

In samenwerking met het Wereld Natuur Fonds, Natuurmonumenten, de Waddenvereniging en de gemeente van Terschelling wordt de dag georganiseerd. Geïnteresseerden kunnen zich voor de Containerramp Cleanup Terschelling aanmelden via deze link.

Havens weer toegankelijk

Het scheepvaartverkeer kan weer terecht in de Eemshaven en de haven van Delfzijl. Vanwege de drijvende containers op zee, werd de toegang tot beide havens gesloten. Volgens RTV Noord zijn de beperkingen sinds donderdagochtend weer opgeheven. "Maar we blijven wel actief naar containers zoeken in de havens", voegt ze daaraan toe.

Militairen op kerstverlof teruggeroepen naar kazerne

Militairen komen waarschijnlijk vrijdag of zaterdag helpen bij het opruimen van de vervuilde stranden op de Waddeneilanden. Een woordvoerder zegt tegen het AD dat het officiële verzoek nog moet landen, maar dat dat slechts een formaliteit is. "Militairen die op kerstverlof zijn worden teruggeroepen naar de kazerne."

Tentoongesteld

In het Wrakkenmuseum in Formerum worden aangespoelde spullen gesorteerd.

Aangespoelde schoenen en troep

Ben je aan het helpen opruimen en/of heb je foto's van aangespoelde spullen op het vasteland of op één van de Waddeneilanden? Stuur ze ons op via www.nos.nl/weer

  • NOS
    Puin op Terschelling
  • NOS
    Schoenen op het vaste land in Moddergat

Hoe gevaarlijk is peroxide?

Op Schiermonnikoog is een zak van 25 kilogram met de giftige stof peroxide aangespoeld, die waarschijnlijk uit een container met gevaarlijke stoffen komt.

"Peroxide is geen fijne stof, bij hoge concentratie kan het sterk reageren", zegt Caroline Slomp, hoogleraar Mariene Chemie aan de Universiteit van Utrecht. "Het effect van de stof hangt af van de concentratie en hoe snel de stof oplost en verdunt."

De stof kan in een hoge concentratie een bijtend effect hebben, legt ze uit. Hoe gevaarlijk de peroxide in dit geval is, is onduidelijk. Hoe meer de stof met water wordt vermengd, hoe minder schadelijk de stof is.

Mensen die een zak met peroxide vinden, wordt aangeraden om het spul niet aan te raken en 112 te bellen.

Waar is het containerschip nu?

Het schip MSC Zoë, dat de containers verloor, is op dit moment in de haven van het Duitse Bremen. Daar wordt onderzocht hoeveel containers exact in zee zijn gevallen. Vermoedelijk zijn het er 270. In drie containers zat waarschijnlijk de giftige stof peroxide .

Sportvliegtuigjes hinderen

Het vliegtuig van de Kustwacht wordt flink gehinderd door (sport)vliegtuigjes. Het Kustwachtvliegtuig houdt de situatie goed in de gaten en probeert containers en goederen te lokaliseren. Op Twitter verzoekt de Kustwacht (sport)vliegtuigjes uit de buurt van het Waddengebied te blijven, om gevaarlijke situaties te voorkomen.

Defensie stuurt leger naar Wadden om te helpen met opruimen

Militairen gaan helpen bij het opruimen van de rommel op de stranden van de Waddeneilanden. Volgens een woordvoerder is Defensie bezig met het treffen van voorbereiding op militaire bijstand. De burgemeester van Schiermonnikoog had om hulp van het leger gevraagd. Haar collega van Terschelling heeft nog geen officieel verzoek uitgedaan voor hulp.

De rommel is afkomstig van honderden containers die overboord zijn geslagen van het schip MSC Zoe. Volgens de burgemeesters zijn de ravage en de vervuiling zo groot, dat de lokale autoriteiten het niet alleen afkunnen.

Kustwacht beantwoordt: nee, je kan niet meevliegen

De Kustwacht heeft een speciale pagina gelanceerd waarop vragen beantwoord worden over het ongeluk met de MSC Zoe. Daarin staan vooralsnog 9 antwoorden op vragen over de schatting van het aantal containers op het schip en hoe we dan weer exact weten dat er drie containers met organisch peroxide overboord zijn geslagen.

Op vraag 1 is het antwoord glashelder:

  1. Is meevliegen met het Kustwachtvliegtuig mogelijk?
    Nee, dit is niet mogelijk.

Mensen willen helpen

De VVV op Terschelling krijgt volop telefoontjes en mails van mensen die willen helpen met het opruimen van de stranden. "Zeker 60 procent van de vragen gaat daar vandaag over", zegt een medewerker van het VVV-kantoor op het Waddeneiland. "Net belde nog iemand uit Twente die net op vakantie was geweest op Terschelling. Ze had nog een week vakantie over en wilde graag weer terugkomen om te helpen. Mensen zijn begaan. We krijgen ook veel vragen van vaste gasten. En het is ook echt een troep hier, hoor. Het is door de wind ook nog eens allemaal achter de duinen gewaaid. Dit is echt niet met een weekendje opgeruimd."

Hulp leger gevraagd

De burgemeester van Schiermonnikoog heeft Defensie gevraagd om militairen naar de Waddeneilanden te sturen om te helpen bij het schoonmaken van de stranden. Volgens burgemeester Ineke van Gent is deze klus niet door de bewoners zelf te doen en "hebben we extra handen van buitenaf nodig", zegt ze op de radio tegen Omrop Fryslân. Eerder zei de burgemeester van Terschelling al steun van het leger te willen.

Rederij Doeksen introduceert 'opruimdagretourtje'

Rederij Doeksen, die vanuit Harlingen de veerdiensten uitvoert naar Vlieland en Terschelling, speelt slim in op het feit dat mensen graag willen meehelpen met opruimen. Speciaal daarvoor is het 'opruimdagretourtje' geïntroduceerd: voor 12,50 in plaats van 23 euro kan iemand tot en met zondag 13 januari een dag op en neer naar een van de twee eilanden.

"Veel van onze medewerkers wonen op de eilanden en helpen al mee. We horen dat ook veel mensen van de wal naar de eilanden willen komen om mee te helpen om de stranden weer schoon te maken. Dat is geweldig en hier werken we graag aan mee", schrijft de rederij op de website. Met de retourkaart is op Terschelling een gratis fiets te huren bij twee fietsverhuurbedrijven.

Hoe komen containers uit zo'n groot schip?

Ingenieur Jos Koning, die onderzoek deed naar de lading van zeecontainers, zegt dat het schip waarschijnlijk hevig bewogen heeft voordat de containers van boord vielen. Hij vertelt tegen de NOS dat een dergelijk schip goed wordt vastgezet, maar dat er tegen noodweer weinig te beginnen is.

"In de haven wordt alles vastgezet, de bemanning kan het dan voor het vertrek controleren. Maar als het schip of de lading onverwacht begint te slingeren, kan je met wat bemanningsleden niet veel doen aan de bijna 20.000 containers. Snelheid en koerswijziging is de enige optie en de tijd daarvoor is beperkt als de lading al slingert.""

Vriezers op de kust

Op de zeedijk in het Friese dorp Wierum zijn tientallen vrieskisten aangespoeld. De apparaten liggen verspreid over een lengte van enkele honderden meters. Vrijwilligers proberen de aangespoelde spullen op te ruimen. In het dorp zelf liggen vuilniszakken vol gevonden spullen.

De kiest van Wierum ligt bezaaid met vrieskisten

Giftige stof op Schiermonnikoog

Op Schiermonnikoog is een zak van 25 kilogram met de giftige stof peroxide aangespoeld, die waarschijnlijk uit een container met gevaarlijke stoffen komt. Mensen die zoiets vinden, wordt aangeraden om het spul niet aan te raken en 112 te bellen.

Het is onduidelijk hoeveel peroxide er aan boord was van de MSC Zoe.

Een foto van de zak peroxide, die op Schiermonnikoog aanspoelde

Beelden Kustwacht: dit schip verloor 270 zeecontainers

Beelden Kustwacht: dit schip verloor 270 zeecontainers

Strandjutten op Terschelling: vooral piepschuim en hout

Het strand van Terschelling ligt vol met piepschuim en hout

De hele nacht en vanochtend vroeg gingen veel mensen het strand op in de hoop iets moois te kunnen vinden uit een container. Ze kwamen bedrogen uit: vooral plastic, hout en piepschuim was aangespoeld.