liveblog
NOS NieuwsAangepast

Rutte geeft fouten toe in affaire-Zijlstra, weinig steun motie van wantrouwen

  • VVD-minister Zijlstra heeft in een korte verklaring in de Tweede Kamer zijn aftreden bekendgemaakt vanwege zijn leugen over een bezoek aan Poetin.
  • In het debat krijgt Rutte veel kritiek op zijn aanpak van de Zijlstra-affaire
  • Rutte geeft ruiterlijk toe dat hij een inschattingsfout heeft gemaakt
liveblog gesloten

Het liveblog is afgesloten

Hiermee eindigt dit liveblog.

En de opvolger.....

...dat kan nog een paar weken duren, zei Rutte na afloop van het vijf uur durende debat. Nu gaat hij "hard werken" om de imagoschade van Nederland in het buitenland weer te verstellen.

Het debat is afgelopen

Het debat is na vijf uur debatteren klaar. Na afloop schudt Rutte iedereen de hand.

Motie van wantrouwen verworpen met 43 tegen 101 stemmen

Alleen de PVV, SP, Forum voor Democratie, Partij voor de Dieren, Denk en 50Plus steunde de motie, de rest niet. PvdA steunt nu de motie niet, maar kan dat nog herzien als Rutte toch onwaarheden heeft gezegd. "Het is pijnlijke dag", aldus Asscher.

De hoofdelijke stemming duurt altijd even

Een griffier leest alle namen van Kamerleden voor en dan zegt ieder lid of ze voor- of tegen de motie van wantrouwen zijn.

Terugkijken:

Compilatie van het Zijlstra-debat

SP steunt motie van wantrouwen

De SP steunt de motie van wantrouwen. "Rutte vindt dat liegen geen doodzonde is en dat vinden wij wel", zegt SP-leider Marijnissen.

SP steunt motie van wantrouwen, PvdA niet

Het debat is geschorst

Tot 22.00 uur en dan gaan ze stemmen.

FvD: Rutte maakte fundamentele fouten

Ook Forum voor Democratie steunt de motie van wantrouwen van de PVV. De motie haalt overigens geen meerderheid.

SGP: de kous is af

SGP-leider Van der Staaij: met het opstappen door Zijlstra is verantwoordelijkheid genomen en is de kous af.

Partij voor de Dieren steunt motie van wantrouwen PVV

De partij heeft er grote moeite mee dat Rutte niet doordrongen is van het feit dat Zijlstra een leugen heeft verspreid. Hij heeft niet doortastend opgetreden. "De boel kwam pas naar buiten toen de Volkskrant ging publiceren en Zijlstra is pas afgetreden toen de druk te hoog werd", aldus Kamerlid Ouwehand.

Klaver: Rutte minder zeker dan anders

Klaver is erg kritisch en heeft het idee dat Rutte deze zaak zelf ook lastiger vindt dan de voorgaande. Klaver: "We hebben de eerste grote kras op dit kabinet gezien. Dat komt niet zozeer door de minister van Buitenlandse Zaken maar vooral door hoe de regeringspartijen met deze zaak zijn omgegaan."

Asscher: het is vlek op vlek

De PvdA-leider Asscher wil dat Rutte ook zegt dat hij een inschattingsfout heeft gemaakt door de Tweede Kamer niet te informeren. In het kader van de democratie moet Rutte ook aangegeven dat hij het landsbelang kan onderscheiden van partijpolitiek.

Rutte heeft ons vertrouwen geschaad, zegt Krol

De leider van 50Plus vindt het Rutte zwaar aan te rekenen dat het vertrouwen van Nederland in het buitenland is geschaad. Ook vindt hij dat Rutte door de Kamer niet op tijd heeft geïnformeerd.

Kuzu: Rutte maakt van olifant een mug

"Eerlijkheid duurt het langs", zegt Kuzu. "Ik wil tegen premier Rutte zeggen: bedrijf eerlijke politiek en probeer eerlijk te zijn tegen jezelf en de burger."

Marijnissen vindt het onacceptabel

SP-leider Marijnissen vindt het onaanvaardbaar dat pas op aandringen van de Volkskrant de hele zaak openbaar is geworden. "Anders was de heer Zijlstra vanmiddag gewoon op het vliegtuig gestapt richting Rusland."

Wilders: onaanvaardbaar, geen vertrouwen meer in Rutte

PVV-leider Wilders zegt dat premier Rutte tegen artikel 68 van de Grondwet heeft gehandeld door niet actief de Tweede Kamer te informeren toen hij wist op 29 januari van de leugen van Zijlstra. "Dat kan alleen tot consequentie hebben dat het vertrouwen in hem wordt opgezegd."

"In de Grondwet staat niet dat de premier moet wachten op een publicatie van de Volkskrant voordat hij het parlement informeert", zegt wilders.

Inschattingsfouten

"Mijn politieke carrière is een aaneenschakeling van inschattingsfouten", zegt Rutte ter verdediging op de kritiek van de oppositie, dat ze niet kunnen geloven dat hij de kwestie-Zijlstra echt heeft onderschat.

Oppositie kan het niet geloven

Oppositiepartijen kunnen niet geloven dat Rutte dit zo heeft onderschat. Klaver: "We hebben hier te maken met het grootste politieke talent van de afgelopen jaren. Hoe kan het dat Rutte met niemand heeft gesproken om de consequenties te bespreken."

Ook Marijnissen en Asscher denken dat Rutte het wel met iemand besproken moet hebben omdat zo duidelijk was dat het publicitaire risico zo groot was en de zaak zo explosief was. Rutte houdt vol dat hij dat niet meer weet en dat hij "een naïeve inschatting"heeft gemaakt.

Ouwehand van Partij voor de Dieren kan niet geloven dat Rutte die "bekend staat als iemand die zijn bewindspersonen streng in de gaten houdt" dat nu niet heeft gedaan. Ze zegt dat het er op lijkt dat er toch vertraging is toegepast.

Rutte erkent inschattingsfout, maar weet details niet meer

Verklaring ministerie van Buitenlandse Zaken

Premier Rutte leest de verklaring voor van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Daarin staat dat vanaf 29 januari samen met de Volkskrant is gezocht naar een moment voor een interview. Het eerste moment was afgelopen zaterdag. Daarvoor was Zijlstra ziek en op reis naar Japan en China. Van bewust vertraging veroorzaken is geen sprake, zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken. Eerder was er een afspraak op 1 februari. "Die is afgezegd wegens agendaproblemen", leest Rutte voor. Hij zegt dat het goede ambtenaren zijn die hem niets zouden voorliegen.

Rutte maakt zichzelf verwijten

Na vragen van PvdD-Kamerlid Ouwehand zegt Rutte dat hij zichzelf verwijt dat hij niet eerder is aangeslagen op twijfels over het verhaal van Zijlstra over de datsja van president Poetin. "Ik heb op twee momenten de zwaarte van de kwestie onderschat. Eind vorig jaar en toen Zijlstra mij informeerde over het aanstaande artikel." Hij zegt dat hij de impact behoorlijk verkeerd heeft ingeschat.

Ook Ouwehand wil weten wat er is gedaan om de publicatie in de Volkskrant te vertragen. En waarom er pas openheid van zaken is gegeven toen het niet anders meer kon.

Asscher van de PvdA kan niet geloven dat Rutte het niet eerder met anderen heeft besproken om advies in te winnen over de gevolgen die de kwestie publicitair zou kunnen hebben. Rutte zegt dat hij 29 januari tegen Zijlstra heeft gezegd ermee naar buiten te komen. "Ik heb niet meer scherp met wie ik het verder heb besproken." "Ik heb hem zaterdagochtend nog aan de lijn gehad. En zondagavond nog een keer, toen zei hij het is een pittig stuk. En maandag volgde het artikel."

Klaver: wat was de rol van het ministrie?

Klaver van GroenLinks wil weten wat precies de rol is geweest van de medewerkers en voorlichters op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij heeft gehoord dat daar is geprobeerd de publicatie over Zijlstra te vertragen tot na zijn bezoek aan minister Lavrov van Rusland, dat voor morgen stond gepland. (Dat bezoek gaat overigens niet meer door. Er gaat geen vervanger naartoe.)

Rutte weet daar het antwoord niet op en wil er later op terugkomen.

Rutte: Zijlstra chantabel, dat zijn grote woorden

Premier Rutte vindt het oordeel van FvD-leider Baudet, dat Zijlstra al die tijd chantabel is geweest "grote woorden". Hij maakt een andere afweging over de fout, zegt hij.

Baudet: "Het woord fout dekt niet de lading van wat hier gebeurd is. Dit is geen fout, dat is als je iets goed wilt doen en het lukt niet. Dit is kwade opzet."

Ook GroenLinks-leider Klaver vindt het woord chantabel meer van toepassing dan premier Rutte. "Ik waarschuw de premier dit niet te veel te bagatelliseren."

Wilders neemt er geen genoegen mee

"Zijlstra is nog in Japan geweest, in China geweest, de hele wereld over geweest toen u al helemaal op de hoogte was en de Kamer niet", zegt PVV-leider Wilders. Hij vindt het ongelofelijk dat Rutte de Tweede Kamer op 29 januari of 30 januari niet heeft geïnformeerd. "Dat is staatsrechtelijk een doodzonde".

Premier Rutte: ik snap kritiek

Premier Rutte zegt dat de politiek de grote verdiensten van de politicus Zijlstra niet opzij mag schuiven. "Het raakt mij persoonlijk want zeker in het vorige kabinet waren we een sterk team. We waren het vaak oneens maar kwamen er uit door het vertrouwen in elkaar. Dat heeft de afgelopen vijf jaar heel bijzonder gemaakt."

Hij begrijpt de kritiek van de oppositie dat hij meteen de Tweede Kamer had moeten informeren toen Zijlstra hem twee weken geleden vertelde over zijn leugen en dat de Volkskrant dat ging publiceren. "Soms is het leven ingewikkeld", zegt Rutte. Hij vindt het ook te respecteren te wachten op de journaliste van de Volkskrant om het artikel te publiceren.

Het debat gaat weer beginnen

Premier Rutte neemt zo het woord. Er staan eerst nog een paar fractievoorzitters bij de Kamervoorzitter te praten. Dat gaat over het verloop van de rest van het debat.

Ron Fresen: Het straalt ook op Rutte af

NOS-verslaggever Ron Fresen zegt dat het vertrek een enorme klap is voor het kabinet. Zijlstra is een steun en toeverlaat voor Rutte en een van de architecten van dit kabinet.
Het vertrek straalt ook af op Rutte, benadrukt Fresen. "Dit is voor de zoveelste keer een VVD'er waar Rutte achter is gaan staan en die hij toch heeft moeten laten vallen." Voor Rutte is het ook pijnlijk omdat het kabinet het aanzien van de politiek wil verbeteren. "Daarom kon dit alleen maar zo aflopen. Het kabinet moet zich behoorlijk gehavend weer zien op te richten."

Het duurt nog even

De plenaire zaal met de blauwe stoeltjes loopt langzaam weer vol. Het is niet duidelijk waarom iedereen zo laat is.

Korte schorsing

Het debat gaat om 19.50 uur verder met premier Rutte die antwoord geeft op alle vragen.

Baudet: we zijn de risee van de wereld

Forum voor Democratieleider Baudet vraagt zich af waarom premier Rutte er niet voor heeft gezorgd dat Zijlstra met stille trom was vertrokken, zonder reputatieverlies voor Nederland. "We zijn de risee van de wereld", zegt Baudet. Hij concludeert dat Rutte niet de gedroomde topman van Europa is. Zijlstra mag nooit meer terugkomen in dit kabinet, zegt hij, omdat dat slecht is voor de geloofwaardigheid van de politiek en van Nederland.

PVV-leider Wilders vraagt of Baudet echt bedoelt dat het stil had moeten blijven. "De minister-president had hem met de luide trom moeten laten vertrekken." Baudet: "Nou ik kan me voorstellen dat je een ander besluit neemt. Je krijgt dit te horen en je denkt jeemig. Hoe gaan we dit oplossen. Ik moet er even over nadenken ambtgenoot Wilders en dan kom ik er op terug."

Wilders: "Wat u voorstelt is kartelpolitiek."

Zijlstra haalt weer de buitenlandse pers

De Washington Post schrijft over de Nederlandse minister die emotioneel zijn vertrek heeft aangekondigd. "He called it by far the biggest mistake I have committed in my entire career."

Terugkijken:

Terugkijken: zichtbaar geëmotioneerde Zijlstra treedt af als minister

Oppositie: coalitie probeert het goed te praten

Steeds meer oppositiepartijen sluiten zich aan bij de kritiek van de Partij voor de Dieren dat de coalitie wel erg mild is over de leugen van Zijlstra. D66-leider Pechtold krijgt veel kritiek, omdat hij vooral veel waardering laat klinken over de afgetreden VVD'er. "Wat een slappe hap", zegt Kuzu van Denk.

GroenLinks begrijpt het ook niet. "Zijlstra's verklaring was goed, maar hoe de coalitie zich opstelt is onbegrijpelijk", zegt GroenLinks-leider Klaver. Marijnissen wil weten hoe Pechtold aankijkt tegen de geloofwaardigheid van Zijlstra, toen al bekend was dat hij had gelogen en Pechtold daar nog waarderende woorden voor had. En Zijlstra voor hetzelfde geld nog was vertrokken naar Rusland.

Pechtold: vertrek terecht

De D66-leider noemt het vertrek terecht, zeker omdat de minister van Buitenlandse Zaken belangrijke dossiers behandelt zoals de MH17 en geloofwaardigheid essentieel is.

Asscher is verbaasd over de andere toon van Pechtold, die gisteren vooral achter Zijlstra ging staan. Pechtold zegt er in de loop van de dag steeds meer details bekend werden en dat hij daardoor anders over is gaan denken.

Wilders is boos op Dijkhoff en Rutte

PVV-leider Wilders vindt het onbestaanbaar dat Dijkhoff verdedigt dat de Tweede Kamer niet eerder is geïnformeerd. Hij blijft er op hameren dat dit geen VVD-zaak was, maar een zaak van internationaal belang waar de Kamer van het moeten weten. "Voor hetzelfde geld was Zijlstra morgen naar Rusland afgereisd."

Dijkhoff zegt dat het de afspraak was om niet naar buiten te komen voordat de Volkskrant het artikel had gepubliceerd. Verder zegt hij dat hij de afgelopen weken niet betrokken is geweest bij de afweging tussen Rutte en Zijlstra om het niet aan de Kamer te vertellen.

VVD-fractievoorzitter Dijkhoff verdedigt het besluit van premier Rutte om de Kamer niet te informeren

Dijkhoff: in het buitenland was leugen niet lang een probleem geweest

De VVD-fractievoorzitter benadrukt dat de leugen van Zijlstra niet representatief is voor zijn persoonlijkheid. Hij denkt dat de opschudding over zijn leugens in het buitenland snel zou zijn overgewaaid, omdat in bepaalde landen de standaard niet zo hoog is als in Nederland, zo zei hij.

Die opstelling roept vragen op van de oppositiepartijen. Asscher van de PvdA vindt het niet netjes dat Dijkhoff doet alsof Nederland beter is dan de rest van de wereld, maar Dijkhoff neemt zijn opmerkingen niet terug. Ook Marijnissen vindt die opmerking van Dijkhoff opmerkelijk. Ze wil verder weten of Dijkhoff als VVD'er niet eerder vraagtekens had bij het verhaal van Zijlstra. "Nee." Dijkhoff is zondag pas door Zijlstra geïnformeerd.

Klaver wil dat Dijkhoff erkent dat Zijlstra geen minister meer kon blijven, ook in verband met het MH17-dossier. "De Russen hadden een geweldig cadeau gekregen. die konden zeggen: we gaan niemand uitleveren aan die leugenaar." Dijkhoff denkt dat dat wel mee was gevallen.

Laatste rit met de dienstauto

Afgetreden minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra vertrekt in zijn dienstauto

Portret: Gepimpte buitenlandervaring nekte Zijlstra

Kan een botte Fries ook diplomaat zijn?, was de vraag bij de benoeming van Zijlstra als minister van Buitenlandse Zaken. Hij zei: "De komende jaren zult u een andere kant van mij zien." Het was van korte duur. Lees hier het portret.

Segers: is er nog ruimte voor een tweede kans?

ChristenUnie-leider Segers: "Het had iets onvermijdelijks. Tegelijk heb ik hem leren kennen als een man een, man een woord een woord. Daarom sta ik hier met gemengde gevoelens." Segers vraagt zich hardop af of er in de politiek nog ruimte is voor een tweede kans. In dit geval niet, oordeelt hij. De politiek moet zichzelf ook scherp beoordelen. "Maar we moeten ons realiseren dat iedereen vroeger of later het moet hebben van genade."

Buma: Zijlstra eerlijk en zonder verborgen agenda

CDA-leider Buma betreurt het aftreden van zijn VVD-collega en is lovend over zijn persoonlijkheid. "Een woord is een woord bij hem." Hij herkent niet het beeld van de VVD-minister als leugenaar.

Video Rutte; ik heb het persoonlijk moeilijk

Rutte heeft het ook 'persoonlijk heel moeilijk' met vertrek Zijlstra

SGP: aangedikt verhaal leidt tot pijnlijke afloop

De SGP heeft met groot respect kennis genomen van de verklaring van de heer Zijlstra. Partijleider Van der Staaij prijst het besluit van Zijlstra. "Ik ken hem niet anders dan dat het landsbelang voor zijn persoonlijke belang ging." Van der Staaij spreekt van een aangedikt verhaal en een incident met tragische gevolgen.

Partij voor de Dieren: erg oprecht komt aftreden niet over

Kamerlid Ouwehand vindt het vervelend om te zeggen, maar benadrukt toch dat haar partij het gevoel heeft dat Zijlstra de leugen alleen heeft bekend, onder druk van de Volkskrant. Ook vraagt ze af of Rutte wel een goede integere leider is.

GroenLinks vond aftreden onvermijdelijk

Klaver vond de toespraak van Zijlstra indrukwekkend en recht door zee. "Maar waarom mijn fractie zo kritisch was, was omdat het geen fout was die je eenvoudig kon herstellen." GroenLinks vindt het geheel terecht dat Zijlstra zijn functie heeft neergelegd.

Wel wil Klaver nog van premier Rutte weten waarom hij de leugen van Zijlstra nog heeft geprobeerd te verdedigen en nog steeds geen politieke doodzonde vindt. "Ik wil graag van de premier horen dat dit fout was. Dit heeft te maken met het inschattingsvermogen van de minister-president."

Asscher: wat vindt Rutte nu?

De PvdA-leider vraagt zich af hoe het zit met het beoordelingsvermogen van premier Rutte, omdat hij gisteren zo duidelijk achter Zijlstra ging staan, omdat het verhaal van Zijlstra over Rusland relevant was. Ook wil Asscher weten hoe het zit met de mening van minister Ollongren die gisteren nadrukkelijk zei dat het verhaal van Zijlstra klopte. "Wat betekent dat nu?" Hij vraagt zich ook af waarom Rutte de Kamer niet eerder heeft geïnformeerd.

50Plus wil weten wat Rutte eerder wist

50Plus-leider Krol had liever een andere dag met premier Rutte verder gedebatteerd over de kwestie omdat er nog veel emotie rond hangt. Maar de coalitiepartijen stonden erop dat het vandaag zou gebeuren, zegt Krol, dus dan moet het maar. Ook hij wil weten of Rutte ooit Zijlstra om nadere uitleg heeft gevraagd over zijn uitspraken over Rusland. "Of zag de premier de uitspraken van Zijlstra niet als uitspraken van geopolitiek belang?"

Denk: waarom heeft Rutte het onder de pet gehouden?

Kuzu snapt ook niet waarom Rutte de Tweede Kamer niet heeft geïnformeerd. Hij wil ook weten hoe Rutte de beschadigde reputatie van Nederland gaat herstellen.

Marijnissen: wat doet dit met geloofwaardigheid Nederland?

"Wij begrijpen het besluit", zegt SP-leider Marijnissen. "Een minister die liegt is fout maar een minister van Buitenlandse Zaken die de belangen van Nederland in gevaar brengt is onhoudbaar." Ook de SP had liever eerder willen horen over de leugen van Zijlstra. Marijnissen: "Wat betekent deze kwestie volgens de premier voor de geloofwaardigheid van Nederland?"

De SP wil verder weten of Rutte als politiek leider van de VVD niet op de een of andere manier wist of had kunnen weten van de onwaarheid van het verhaal van Zijlstra, dat hij een aantal keer op VVD-partijbijeenkomsten heeft verteld.

Bezoek aan Rusland gaat niet door

Ook minister Kaag gaat niet naar Rusland. Morgen was een gesprek gepland met de Russische minister Lasrov, maar de ontmoeting met de Nederlanders is van de agenda gehaald.

Wilders: Waarom wisten wij niets? Het is geen VVD-onderonsje

Wilders wil opheldering waarom Rutte niets heeft gezegd nadat Zijlstra hem in januari op de hoogte had gesteld van zijn leugen. "Het is onverkropbaar. De Kamer had dat moeten weten. Het is niet een VVD-onderonsje."

Debat gaat verder, met Rutte alleen

De eerste spreker is PVV-leider Wilders en die heeft maar een vraag.

Asscher: verstandig en indrukwekkend

De PvdA-leider vindt dat Zijlstra het beste besluit heeft genomen. "Ik denk dat hij dat ook goed onder woorden heeft gebracht op een indrukwekkende manier. Ik denk dat de uitkomst van het debat geen ander had kunnen zijn."

Minister Kaag neemt waar, VVD neemt tijd voor opvolging

D66-minister Kaag voor Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking neemt voorlopig de taken van Zijlstra waar. De VVD-top wil de tijd nemen om een opvolger te vinden, zegt Rutte.

Premier Rutte: Halbe is voor nummer één

Premier Rutte vindt het persoonlijk heel erg dat zijn partijgenoot zo de politiek moet verlaten. "Hij heeft het boven verwachting goed gedaan, als je naar de journalistieke analyses kijkt toen hij net begon. Hij had nog een paar mooie jaren voor de boeg." Hij vindt het nog steeds geen doodzonde dat Zijlstra heeft gelogen. "Maar liegen mag niet". Hij prijst de vriendschappelijke relatie die hij de afgelopen jaren met Zijlstra heeft opgebouwd. "Hij heeft onvermoeid gewerkt om deze coalitie tot stand te brengen en daarvoor heeft hij de VVD-fractie fantastisch geleid." Rutte zegt dat hij met Zijlstra een sterk duo kon zijn omdat ze elkaar vertrouwden en ruzie met elkaar durfden te maken. "Halbe is voor mij nummer één, dus het is voor mij persoonlijk ook heel emotioneel."

Er was teveel twijfel, er is een traantje gevloeid

Interview met Zijlstra

VVD: respect voor zijn beslissing

VVD-fractievoorzitter Dijkhoff laat in een reactie weten dat Zijlstra, een van de architecten van het kabinet, van onschatbare waarde is geweest voor de VVD. "En ook in zijn functie als minister oogstte zijn optreden tot nu toe terecht veel lof. Wij zijn hem veel dank verschuldigd. Hoe onverstandig zijn aanpak van deze kwestie ook was, wij verliezen een kundig politicus en een geweldige vent."

Vergadering wordt een half uur geschorst

De coalitie en Forum voor Democratie wil debatteren met premier Rutte en dat gaat iets voor zes uur beginnen. De oppositie ziet het niet zitten, maar rest niets anders dan zich bij het meerderheidsbesluit neer te leggen.

Er is wel een traantje gevloeid

Zijlstra erkent dat het besluit heel zwaar is, na 11 jaar politiek. "Er is wel een traantje gevloeid. Hij denkt niet dat hij terugkomt in de politiek na wat er gebeurd is."

Zijlstra na afloop: het was mijn eigen besluit

"Het is heel pijnlijk, maar er was teveel twijfel. Dat kun je niet hebben als minister van Buitenlandse Zaken", zegt hij net na zijn aftreden. "Ik kan me in deze rol niet verdedigen. Er was maar een oplossing, aftreden."

Vanochtend heeft hij besloten om af te treden.

KIJK: de verklaring van Zijlstra

Verklaring Zijlstra

Ron Fresen

NOS-verslaggever Ron Fresen zegt dat zijn vertrek onvermijdelijk was. Door het vertrek van Zijlstra heeft hij de coalitie ook een goede dienst bewezen, omdat hij Rutte III niet in verlegenheid kan brengen.

Ik zie geen andere optie dan mijn ontslag in te doen

Hij treedt af en moet bijna huilen bij zijn verklaring. "Ik had het graag anders gezien. Ik dank iedereen."

Ik sta met bezwaard gemoed

Ik sta hier met bezwaard gemoed. Ik heb een verkeerde keuze gemaakt. Ik had het niet moeten doen. Het gaat om de geloofwaardigheid van de minister. Die moet boven alle twijfels verheven zijn." En: "Het is met afstand de grootste fout in mijn politieke bestaan. Nederland verdient een minister van Buitenlandse Zaken die boven elke twijfel verheven is."

Hij legt eerst een verklaring af

Hij legt nu eerst een verklaring af.

Zijlstra: Ga nu het gesprek met de Kamer aan

De minister wil niet ingaan op de vraag of hij vertrouwen heeft in de toekomst. "Ik sta u na afloop te woord", was zijn korte boodschap.

Rutte: nu eerst de Kamer aan het woord

De premier vindt het netjes om eerst de Tweede Kamer aan het woord te laten en daarna vragen te beantwoorden.

Zijlstra stuurt op de valreep nog een brief

Zijlstra stuurt vlak voor het debat nog antwoorden op de 109 vragen die de Kamerleden hebben gesteld. Hij blijft bij zijn antwoorden van gisteren.

Het debat begint om 17.00 uur, ook Rutte is erbij

Ook premier Rutte zit bij het debat van de Tweede Kamer met Zijlstra. Het debat is live te volgen op NPO Politiek.