liveblog
NOS NieuwsAangepast

Kamer debatteert over gaswinning, minister Wiebes wil één schadeloket

Kamerleden debatteren met minister Wiebes over de gaswinning en de afhandeling van de mijnbouwschade in Groningen. Op de tribune zitten veel Groningers die speciaal voor het debat naar Den Haag zijn gekomen.
liveblog gesloten

(Bijna) einde debat, liveblog gesloten

Het Kamerdebat over de gaswinning in Groningen is nagenoeg afgelopen. Dit liveblog gaat sluiten.

Bekijk hier op NPO Politiek nog de laatste moties die worden ingediend door Kamerleden.

En lees hieronder over de belangrijkste punten uit dit debat:

Terug naar huis

Veel Groningers verlaten de publieke tribune, een aantal zingend. Ze beginnen aan de lange terugreis naar het Noorden.

Kijk hieronder hoe ze zingend naar Den Haag kwamen:

'Er komt een einde aan de goedheid van de Groningers'

Niks te maken met dividendbelasting

"De verlaging van de gaswinning is geen een financieel dossier. Het heeft geen snars met de afschaffing van de dividendbelasting te maken", zegt minister Wiebes.

Koffie op de gang

Kamervoorzitter Arib maant de sprekers in zaal ondertussen tot korte bijdrages. "Ik verzoek u het tempo erin te houden."

Wiebes wil een technische briefing

"Ik wil een technische briefing houden over de geheime afspraak met Shell en Exxon. Maar openbaar maken kan ik die niet", zegt Wiebes. "We zijn nu met Shell en Exxon aan het onderhandelen, over die oude afspraken. die afspraken uit het 'Gasgebouw'."

Wat zijn de hete hangijzers ook alweer?

Deze begrippen moet je kennen voor het kamerdebat

Publiek op tribune is blij met schadeloket

Wiebes voorstel voor één loket voor schadegevallen als gevolg van de gaswinning in Groningen wordt positief ontvangen op de publieke tribune, horen onze verslaggevers.

Het publiek is blij dat Wiebes de zogenaamde contourlijn wil loslaten, daarmee gaat het loket gelden voor alle Groningers en niet alleen de mensen uit het grootste risicogebied rond Loppersum.

'Onderhandelen doe ik met Groningers'

Wiebes zegt dat hij niet wil onderhandelen met de Kamerleden over het schadeprotocol, dat gaat hij doen met de Groningers.

Morgen praat hij daarover met de Groninger Bodem Beweging en Groninger Gasberaad. Die belangenclubs zijn vandaag uit het overleg over een nieuw protocol gestapt. Ze hebben geen vertrouwen in de totstandkoming van een schadeprotocol voor de inwoners van het aardbevingsgebied.

'Gaat het nog steeds over Groningen?'

Tijdens de voordracht van Wiebes roept iemand van de publieke tribune: "Gaat het nog steeds over Groningen?"

Wiebes wil één loket voor schadeafhandeling

"Het is misschien voor m'n beurt en wat vroeg om het zeggen maar - ook als het me ambtelijk wordt afgeraden - zie ik één loket waar alle Groningers heen kunnen met schade als de oplossing", zegt minister Wiebes.

"Daar moet een onafhankelijke schadeafhandelingen plaatsvinden. De NAM hoort daar niet bij, en het Rijk ook niet."

Wiebes: 'Overheid heeft gefaald'

De overheid is volgens Wiebes te lang blijven steken in rol als toezichthouder. "Ik beschouw dit verhaal als het falen van overheden."

Terugblik op deel 1 van het debat

Het debat begon vanavond wat later, dat kwam omdat twee bussen met Groningers in de file zaten. Om 19.30 uur ging het debat alsnog van start. De Kamerleden debatteren met minister Wiebes over de gaswinning en de afhandeling van de mijnbouwschade in Groningen. Hieronder een samenvatting van het eerste deel:

Gasdebat: van 'slappe hap' tot boe-geroep op de tribune

We beginnen weer!

Het debat is weer begonnen. Volg het hier of via NPO Politiek.

Debat geschorst tot 22.00 uur

De Kamerleden hebben hun vragen gesteld. Om 22.00 uur wordt het debat hervat, dan is minister Wiebes aan het woord.

FvD: contract moet openbaar

Thierry Baudet (FvD) wil dat de geheime afspraak die de Staat 55 jaar geleden maakte met Shell en Exxon openbaar wordt gemaakt. "Dit is ongetwijfeld een van de belangrijkste contracten die de Nederlandse overheid ooit heeft gesloten."

Wiebes bijna aan het woord

Nu is SGP aan het woord en hierna komt Forum voor Democratie. Daarna is het de beurt aan minister Wiebes van Economische Zaken. Hij gaat in op de vragen van de Kamerleden.

D66: 'Huizen in Groningen van gas af'

Rob Jetten (D66) wil dat de huizen die in Groningen aangepakt worden, meteen van het gas af gaan: "De woningen in Groningen moeten een voorbeeld zijn voor de rest van Nederland."

#gasdebat is trending

Er wordt veel geschreven over het debat op Twitter. De hashtag #gasdebat is intussen trending topic.

Video: stop met applaus aub

Gasdebat: ondanks emoties geen applaus

Kunnen we eigenlijk wel van het gas af?

Het gaat tijdens het debat niet alleen over het vergoeden van de aardbevingsschade. Ook wordt er gesproken over de vraag of we eigenlijk wel kunnen stoppen met de gaswinning.

In toelichting op het debat, zegt Heleen Ekker, redacteur klimaat en energie bij de NOS: "Ja, het is een enorme opgave om helemaal van het gas af te gaan. Aardgas zit in de haarvaten van onze samenleving. Ook al denken we daar niet zoveel aan."

PVV: 'Wiebes slappe hap'

Alexander Kops (PVV) noemt het bezoek van minister Wiebes aan het dorp Zeerijp een aanfluiting. Dat dorp werd vorige week getroffen door een aardbeving. Wiebes zei tijdens het bezoek dat er snel een schadeprotocol moet komen.

"Hij trapte daarmee alle open deuren in", zegt Kops. "Is dat nu de daadkracht van deze minister. Wat een slappe hap."

Het dorp Overschild

"Is de minister bereid om het dorp Overschild als pilot te nemen?", vraagt Mulder (CDA).

Over dit Groningse dorp, waar een groot deel van de huizen gesloopt moet worden, schreven we het onderstaande verhaal:

Waar is Rutte?

Veel mensen op Twitter vragen zich af waar premier Rutte is. Ook verschillende Kamerleden stellen die vraag.

Agnes Mulder (CDA) is nu aan het woord. Zij wil eerst eens praten met de aanwezige minister Wiebes.

Kamervoorzitter Arib dreigt te schorsen

Ze vindt dat er te veel wordt geapplaudisseerd door het publiek.

Beckerman (SP) vs Yesilgöz-Zegerius (VVD)

Het gaat er fel aan toe bij het debat. De interrupties van Beckerman (SP) kunnen rekenen op applaus van de tribune, Yesilgöz-Zegerius (VVD) oogst vooral gekuch.

VVD: 'Het minderen moet veilig en verantwoord'

VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz-Zegerius is aan het woord. Ze zegt dat ze wil minderen met gaswinning, maar er moeten wel alternatieven zijn. "We kunnen het nu niet waarmaken. Het minderen moet veilig en verantwoord."

Zie hieronder de sprekers die nog volgen:

Het schadeprotocol

Het draait in het debat om het schadeprotocol. In dat protocol moet staan hoe mensen na een beving hun schade snel hersteld en vergoed kunnen krijgen. Sinds april worden nieuwe schades nog wel opgenomen, maar nog niet afgehandeld.

Vandaag besloten de Groninger Bodem Beweging (GBB) en Groninger Gasberaad uit het overleg te stappen over een nieuw protocol. Ze hebben geen enkel vertrouwen in de totstandkoming van een schadeprotocol voor de inwoners van het aardbevingsgebied.

'Dit had een debat met de minister-president moeten zijn'

"Dit had een debat met de minister-president moeten zijn", zegt SP-Kamerlid Beckerman. Ze krijgt applaus uit de zaal.

Beckerman wil over twee weken een nieuw debat. Ditmaal met premier Rutte.

Sandra Beckerman: 'ik heb me nooit zo boos gevoeld'

SP-Kamerlid Sandra Beckerman spreekt: "Er is geen week dat me zo boos heb gevoeld als afgelopen week. Deze aardbevingen zijn geen domme pech. Het is het gevolg van politieke keuzes. Wat ik pijnlijk vind is dat we terugkijken op gebroken beloften."

Beeld vanaf de tribune

Dit zei Wiebes voorafgaand aan het debat:

Wiebes: "Ik vind zo'n directe confrontatie met gedupeerde Groningers niet moeilijk"

Debat is geopend

Kamervoorzitter Arib opent het debat. Ze zegt te begrijpen dat het debat veel kan losmaken, maar vraagt de mensen op de tribune om zich in te houden.

Applaus voor Beckerman

SP-Kamerlid Sandra Beckerman, zelf afkomstig uit Groningen, krijgt een daverend applaus als ze de zaal binnenloopt.

Deze drie begrippen moet je kennen voor het debat

Straks debatteert de Tweede Kamer met minister Wiebes van Economische Zaken over de gaswinning en aardbevingen in Groningen. Deze drie termen zul je veel horen:

Schadeprotocol, exportcontracten en code rood

Beelden uit de bus:

Groningse gedupeerden op weg naar Den Haag

Publiek neemt plaats op de tribune

De publieke tribune van de plenaire zaal in de Tweede Kamer stroomt vol. De Kamerleden hebben zich nog niet laten zien. Het debat is straks om 19.30 uur live te volgen via NPO Politiek.

De Groningers zijn er!

Bussen met Groningers komen aan bij de Tweede Kamer

CDA en D66: formatie hield afwikkeling gasschade niet op

CDA en D66 ontkennen dat dat het door de lange kabinetsformatie komt dat er nog geen protocol is voor de afhandeling van de schade door de gaswinning in Groningen.

Zondag zei premier Rutte in het televisie-programma Buitenhof dat hij dit ook zichzelf verwijt. "Als minister-president ben ik de eerst aan te spreken persoon."

Kamerleden over het debat van vanavond

"Hopelijk beseffen de Groningers dat echt is doorgedrongen dat het anders moet"

Joris van Poppel zit in de bus

​Onze verslaggever zit in een van de bussen met Groningers die op weg zijn naar het debat

De Staat betaalt (nog) het meest voor de schade

De Nederlandse Staat heeft tot nu toe 750 miljoen euro betaald voor de schade en versterkingen in het aardbevingsgebied in Groningen. Veel meer dan de NAM, die 422 miljoen euro voor zijn rekening heeft genomen. Dat blijkt uit cijfers, die de NOS heeft opgevraagd bij het ministerie van Economische Zaken.

Halverwege vorige eeuw is er een verdeelsleutel afgesproken tussen de Staat en Shell en Exxon, de oliebedrijven die samen eigenaar zijn van de NAM. In die afspraak staat dat 64 procent van de kosten voor rekening van de Staat komt en Shell en Exxon ieder 18 procent bijdragen.

Rutte en Wiebes over schadeprotocol

Sinds de aardbeving van vorige week maandag bij Zeerijp zijn de kosten van de aardbevingen in Groningen opnieuw in het nieuws. Meteen laaide de discussie op over het ontbreken van een schadeprotocol. In dat protocol moet staan hoe mensen na een beving hun schade snel hersteld en vergoed kunnen krijgen.

Sinds april worden nieuwe schades nog wel opgenomen, maar nog niet afgehandeld. Premier Rutte zei zondag dat de lange kabinetsformatie er de oorzaak van is, dat er nog geen nieuw protocol is. Daarmee corrigeerde hij zijn uitspraak van een paar dagen daarvoor, toen hij ook de schuld ten dele in Groningen leek neer te leggen.

Wiebes zei vorige week over het schade protocol: "Mensen die schade hebben, moeten daarvoor gecompenseerd worden en reparaties moeten op gang komen."

Wiebes probeert vertrouwen te herstellen in Groningen

Hier gaat het debat straks over:

Om ongeveer 18.45 start in de plenaire zaal van de Tweede Kamer het debat over de gaswinning in Groningen en over de aardbevingen. Het zal vooral gaan over een nieuw schadeprotocol, maar ook de vraag wanneer de gaskraan verder dichtgaat zal vermoedelijk de revue passeren.

Voor het debat komt minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat naar de Kamer.