Debat over de Griekse deal, schuldkwijtschelding en twijfels
Het debat is afgelopen
Het debat in de Tweede Kamer met premier Rutte en minister Dijsselbloem is afgelopen. Formeel hoeft de Tweede Kamer vandaag geen toestemming te geven aan het kabinet om door te gaan met de onderhandelingen over Griekenland. Dat kan het kabinet zelf beslissen. Pas als over een paar weken de onderhandelingen met Griekenland zijn afgerond, en het akkoord is omgezet in een officieel Memorandum of Understanding, moet de Kamer een oordeel geven. Overigens heeft het kabinet voldoende steun en is er geen meerderheid die Rutte en Dijsselbloem wil terugfluiten.
Rutte: oppassen voor verbrokkeling eurozone
Premier Rutte verdedigt nog eenmaal de inzet van het kabinet dat Griekenland binnen de eurozone blijft maar wel strenge maatregelen over zich heen krijgt. "Ik begrijp heel goed dat er landen zijn die de eurozone vergelijken met Hotel California: je kan er wel in maar er niet meer uit. Maar akkoord gaan met te slappe voorwaarden, en lage eisen stellen aan landen, zorgt voor een verbrokkeling van de hele eurozone."
Minister Dijsselbloem naar Berlijn
Ook Dijsselbloem: kwijtschelden schulden niet mogelijk
'Kwijtschelding Griekse schulden nu niet mogelijk'
Rutte: "Er kan geen schuld worden kwijtgescholden als een land in de eurozone zit. Dus als Griekenland dat wil moet er een andere keuze gemaakt worden." Volgens Rutte kan het in oktober dus alleen maar gaan over schuldenverlichting en niet over kwijtschelding. Dat kan door bijvoorbeeld de leentermijn te verlengen, of nieuwe afspraken te maken over de rente. Schuldkwijtschelding kan alleen als Griekenland besluit de eurozone te verlaten, aldus de premier.
Havik Rutte: Pechtold is een parelduikertje
ChristenUnie: dit is doormodderen
ChristenUnie-Kamerlid Schouten blijft er ook na de uitleg van het kabinet bij dat een 'Grexit' de enige juiste oplossing is. "Dit is doormodderen".
GroenLinks: hoop iets gegroeid
GroenLinks-Kamerlid Grashoff is blij met de toezegging van minister Dijsselbloem dat het IMF zich in oktober gaat bezighouden met de verlichting van de Griekse schuldenlast. "Mijn hoop is vandaag iets gegroeid".
PVV: grote broek is afgezakt
"De VVD heeft een grote broek aangetrokken over Griekenland en die is vandaag afgezakt", zegt PVV-Kamerlid Van Dijck. Volgens hem doet de VVD altijd stoer, maar steunt de partij uiteindelijk altijd een steunpakket voor Griekenland.
CDA: twijfels niet weggenomen
Het CDA wil dat het kabinet een 'Grexit' achter de hand houdt als Griekenland de afspraken niet snel nakomt. Het CDA is ook bang dat als het pas in oktober gaat over schuldenverlichting, het IMF (Internationaal Monetair Fonds) dan misschien is afgehaakt. De eurolanden zouden er dan alleen voor komen te staan.
Pechtold: wens kabinet veel succes
D66-leider Pechtold spreekt nogmaals zijn instemming uit met het akkoord met Griekenland en de koers van premier Rutte en minister Dijsselbloem. Ook wil hij in oktober graag verder praten over schuldenverlichting voor de Grieken. Over de haalbaarheid om 50 miljard euro op te halen met de verkoop van Griekse staatsbedrijven heeft hij wel twijfels.
PvdA: stabiliteit in de regio
PvdA-Kamerlid Maij vindt het belangrijk dat er hoe dan ook goede afspraken met Griekenland worden gemaakt en dat Griekenland een euroland blijft, omdat er al genoeg ellende in de aangrenzende landen is. "Oorlog, migratie. Laten we ervoor zorgen dat Europa een stabiele regio blijft."
Pechtold: VVD laat alles open en dat kan niet
D66-leider Pechtold wil weten of de VVD nu voor of tegen de basisafspraken met Griekenland is. "U zegt tegen uw eigen premier die het zelf een geloofwaardig pakket noemde: 'Wij weten het nog zo net niet'. Hij wil dat de VVD een uitspraak doet. VVD-Kamerlid Harbers: "Dit is totaal bezopen. Andere parlementen moeten misschien vooraf hun mening geven, in Nederland hoeft dat pas nadat de onderhandelingen zijn afgerond." Hij wil niet zeggen of de VVD het eens is met de inzet van premier Rutte en minister Dijsselbloem.
Dijsselbloem: eerdere uitspraak over schulden echt niet mogelijk
Verschillende Kamerleden willen vandaag al van het kabinet horen of Nederland zal meewerken aan een verlichting of gedeeltelijke kwijtschelding van Griekse schulden. GroenLinks-Kamerlid Grashoff: "Hoe kunnen we over een maand nu oordelen over een Memorandum of Understanding (MoU) terwijl we pas later horen hoe er zal worden omgegaan met de Griekse schuldenlast?" Volgens Dijsselbloem kan dat niet anders omdat het hele proces in kleine stapjes gaat en pas na een stap weer over de volgende stap wordt gesproken. "Als er een MoU is dan zullen we opnieuw een schuldenanalyse gaan maken, de eurolanden en het IMF. Pas dan kunnen we weer verder praten over de schuldenverlichting."
Ook Dijsselbloem wil pas in oktober praten over schuldverlichting
Minister Dijsselbloem verzekert de Tweede Kamer dat de discussie over de houdbaarheid van de Griekse schulden in het najaar zal worden gevoerd. De hele discussie hangt volgens hem af van de economische ontwikkelingen in de komende maanden, de inflatie en het doorvoeren van hervormingen. Pas in het najaar gaat het IMF precies uitrekenen wat nodig is om de schulden aflosbaar te maken. In alle gevallen is het "conditioneel en op termijn". Daarmee bedoelt Dijsselbloem dat er altijd eisen aan een schuldverlichting zullen worden gesteld en dat aan de afspraken een termijn hangen.
'Griekenland smacht naar investeerders'
Volgens minister Dijsselbloem maken experts nu een lijstje van staatsbedrijven die voor verkoop in aanmerking komen. GroenLinks is bang dat dat juist de ondergang van Griekenland is: "Wat nu als de haven van Piraeus aan een Chinees staatsbedrijf wordt verkocht, of misschien heeft het Russische Gazprom wel interesse!" Dijsselbloem: "We gaan de haven of het vliegveld niet sluiten, we gaan juist met investeerders zorgen dat ze open blijven. Buitenlandse investeerders zouden het mooiste zijn dat Griekenland kan overkomen. Daar smacht Griekenland naar." De uitspraak leverde hem een schouderklopje van premier Rutte op.
'50 miljard opbrengst Grieks fonds haalbaar'
Minister Dijsselbloem denkt dat het haalbaar is om met de verkoop van Griekse staatsbedrijven (energiebedrijven, vliegvelden etc.) 50 miljard euro te verdienen om een herstelfonds op te richten. Dijsselbloem: "De eerste 25 miljard zal worden gebruikt om leningen af te lossen. De tweede 25 miljard wordt voor de helft gebruikt om af te lossen, de andere helft om te investeren." Hij heeft er vertrouwen in doordat het fonds onder Europees toezicht staat en niet zal mislukken door tegenwerking en vriendjespolitiek in Griekenland.
Dijsselbloem: referendum was onrealistisch
Minister Dijsselbloem werpt de kritiek van zich af dat de eurolanden niet hebben geluisterd naar de Griekse bevolking en de uitslag van het referendum. "De democratie wordt geschaad door een onrealistisch referendum te houden, niet door niets te doen met de uitslag", aldus Dijsselbloem.
D66 voor schuldensanering indien nodig
D66 zou ook instemmen met een deel kwijtschelding of uitstel van de schulden van Griekenland, als dat nodig zou zijn. "Waarom zeggen premier Rutte en de VVD niet gewoon eerlijk dat dat aan de orde is, waarom laten ze dat boven de markt hangen", zegt D66-leider Pechtold. Hij wijst erop dat het IMF, het Internationale Monetaire Fonds, al heeft uitgerekend dat de Griekse schuldenlast onhoudbaar is. Het IMF stelt dat de schulden óf uitgesmeerd moeten worden over een langere periode van tientallen jaren, of dat een deel moet worden kwijtgescholden, een zogenoemde 'haircut'. Volgens Pechtold zorgt onduidelijkheid van de premier er juist voor dat burgers wantrouwend worden.
Mogelijk vervroegde verkiezingen Griekenland
De Griekse minister van Binnenlandse Zaken Voutsis heeft geopperd dat er vervroegde verkiezingen komen. Hij zei dat de regering kan besluiten die uit te schrijven, wegens de revolte de afgelopen nacht in de regeringspartij Syriza.
ECB verhoogt noodsteun
De Europese Centrale Bank geeft meer noodsteun aan de Griekse banken. Dat heeft ECB-president Mario Draghi op een persconferentie in Frankfurt meegedeeld. Het gaat om een bedrag van 900 miljoen euro.
Rutte: pas in najaar verder over schuldkwijtschelding
Premier Rutte wil niet zeggen of het kabinet bereid is om mee te werken aan het kwijtschelden van Griekse schulden. Hij zegt dat dat pas onderwerp van gesprek is in het najaar, mogelijk oktober. "Je moet die mogelijkheid als pressiemiddel achter de hand houden". Daarmee bedoelt Rutte dat Griekenland eerst serieus en snel de hervormingen moet doorvoeren, en pas dan eventueel kan vragen om kwijtschelding van een deel van de schulden.
Rutte: kan niet garanderen dat Grieken resultaat gaan leveren
Premier Rutte: "Als je aan mij vraagt 'Kun je garanderen dat de Grieken resultaat gaan leveren, dan zeg ik Nee. Je kunt de Griekse regering die zo lang heeft tegengewerkt niet ineens gaan vertrouwen. Maar gisteravond was een positieve stap." Gisteravond stemde het Griekse parlement in met het steunpakket en de verplichte hervormingen die in een paar belangrijke wetten zijn vastgelegd.
CDA en ChristenUnie publiceren hun debatteksten
'Je kunt een land niet uit de euro zetten'
Als de eurolanden er maandag niet waren uitgekomen dan had dat allerlei gevolgen gehad maar de eurolanden hadden Griekenland niet uit de eurozone kunnen zetten, zegt premier Rutte. Daar zijn geen regels voor. Volgens Rutte was er niet één alternatief scenario, maar lagen er verschillende opties open. "Griekenland is niet het mes op de keel gezet". Ook stond volgens Rutte vast dat Griekenland ook zonder akkoord geholpen had moeten worden, en zo dachten de andere landen er volgens hem ook over.
Rutte: geloofwaardig pakket
Premier Rutte is het niet eens met de kritiek op het steunpakket en de hervormingsmaatregelen voor Griekenland. Hij noemt het een geloofwaardig pakket. "Maar als Griekenland het vertrouwen niet doet terugkeren, dan is er aanleiding om het weer stop te zetten". Volgens Rutte is er goed gekeken naar de houdbaarheid van de Griekse schulden. "Onze inschatting is dat die schuld te doen is". Hij denkt er nu niet aan om het over schuldkwijtschelding te hebben. "Als het nodig is komt dat later, in oktober. Maar eerst gaan we zien hoe Griekenland de maatregelen gaat nemen en hoe de economie het gaat doen."
Hééééé, is dit een BBQ!
D66-leider Pechtold wil van premier Rutte weten wanneer de Tweede Kamer dan wel een besluit moet nemen over steun aan Griekenland of niet. Volgens premier Rutte is dat vandaag nog niet aan de orde. Pechtold: "Maar ik zie dat er worstjes worden gekocht, kolen, briketten, aanmaakblokjes, salade. Dan denk je toch 'Héééé, dit is een barbecue!' Wanneer is dan voor ons het moment om te zeggen dat we een barbecue willen of liever naar de Chinees gaan?" Rutte kan wel lachen om deze vergelijking. "Ik heb bij Calvé gewerkt dus ik weet ook nog welke saus erbij moet". Maar het blijft erbij dat er eerst een MoU, een echt akkoord op papier moet zijn, en dat duurt nog weken.
Premier Rutte: we vragen u niets
Premier Rutte zegt dat het te vroeg is om al een besluit te nemen over de Griekse situatie omdat de onderhandelingen en het proces nog in volle gang zijn. Rutte zegt tegen de Kamerleden: "We vragen de Tweede Kamer nu niet om een besluit. Dat vragen we pas als er een MoU, een Memorandum of Understanding, is." De Duitse Bondsdag moet wel morgen een besluit nemen omdat daar het kabinet toestemming moet krijgen om met de onderhandelingen te mogen starten. Dat geldt niet voor het Nederlandse kabinet, zegt Rutte.
ChristenUnie voor 'Grexit'
De ChristenUnie is ontevreden over het akkoord over het Griekse steunpakket. "Het is gebaseerd op wantrouwen en trekt een zware wissel op de bevolking. De kwaal wordt weer met hetzelfde middel bestreden en het is bewezen dat het niet werkt". De ChristenUnie denkt dat Griekenland meer kans maakt buiten de eurozone.
GroenLinks kritisch over verkoop staatsbedrijven
GroenLinks heeft grote kritiek op het onderdeel van het steunpakket dat Griekenland staatsbedrijven moet gaan verkopen. "Het is contraproductief en vernederend. Europa ontpopt zich als een pandjesbaas en schat de opbrengst ook nog eens twee keer te hoog in", zegt GroenLinks-Kamerlid Grashoff. Hij denkt niet dat de verkoop van de staatsbedrijven 50 miljard euro gaat opleveren, zoals de eurolanden hebben voorgerekend.
PVV: verlos ons van Griekenland
PVV-Kamerlid Van Dijck: "Premier Rutte is naïef of hij gelooft in sprookjes". Hij begrijpt niet waarom premier Rutte denkt dat het akkoord zal helpen, en wijst erop dat zelfs de Duitse minister van Financiën Schäeble niet meer gelooft in herstel van Griekenland. De PVV is tegen extra geld. "Verlos Griekenland van de euro en verlos ons van Griekenland".
CDA: 'Grexit' als plan B
CDA-Kamerlid Heerma vindt dat premier Tsipras van Griekenland eerder aangeeft dat hij onder de afspraken wil uitkomen dan dat hij zich er aan zal houden. "Wij hebben grote twijfels bij weer 80 miljard aan de Grieken geven". Hij wil weten of het niet verstandiger is om toch een 'Grexit' voor te bereiden, als "plan B".
50Plus: het wordt doormodderen
Ook 50Plus is voor een 'Grexit' omdat dan "op termijn een geloofwaardig lidmaatschap van de euro mogelijk is". 50Plus-Kamerlid Krol is erg kritisch over het steunpakket dat volgens hem alleen maar verliezers kent, de Griekse bevolking voorop. "Het wordt doormodderen".
Ook in andere landen deze week debatten
Ook in andere eurolanden worden deze week debatten gehouden over het akkoord met Griekenland over hervormingen in ruil voor extra geld.
SGP is voor 'Grexit'
SGP-Kamerlid Dijkgraaf vindt het niet nodig om uit te rekenen wat de verschillende oplossingen voor Griekenland kosten: "Welke je ook kiest, elke oplossing zal duur zijn. Maar zal het ook helpen? Wij denken van niet".
De SGP vindt het pakket aan hervormingen dat nu is afgesproken onvoldoende om Griekenland er op lange termijn bovenop te helpen. Het is te optimistisch opgesteld, vindt Dijkgraaf. "Het is dweilen met de kraan iets minder ver open". De SGP is daarom voor een 'Grexit' maar wil Griekenland wel binnen de EU houden. "Geef Griekenland de drachme terug".
D66: goed dat er compromis gesloten is
D66-leider Pechtold: "Mijn partij zegt onomwonden: goed dat er een compromis is gesloten over de toekomst van Griekenland. Het houdt de munt sterk en Poetin buiten de deur." Wel wil D66 dat Griekenland nu echt grote economische hervormingen gaat doorvoeren en barrières voor ondernemers gaat opheffen.
De Griekse schuld is waarschijnlijk niet houdbaar, denkt Pechtold. "Alleen als er schuldverlichting wordt geboden is er echt perspectief voor Griekenland". Hij wil weten hoe het kabinet hier over denkt en wat de rol van het IMF, het Internationaal Monetair Fonds, bij de schuldsanering zal zijn.
Pechtold vindt dat deze crisis heeft aangetoond dat de eurozone niet kan functioneren zonder politieke aansturing. "We moeten stapsgewijs naar een politieke, krachtige unie".
SP: schade democratie enorm
De SP is het niet eens met hoe "Europa" is omgegaan met de uitslag van het Griekse referendum. "De Grieken zeiden 'nee' tegen een bezuinigingspakket en vervolgens is er een zwaarder pakket gekomen. Daarmee wordt de nationale democratie terzijde geschoven. De schade is hierdoor enorm", zegt SP-Kamerlid Van Bommel. Hij vindt dat de eurolanden het referendum hadden moeten tegenhouden toen zij hadden besloten dat de eisen aan Griekenland alleen maar strenger zouden worden.
PvdA: kabinetten Griekenland hebben er puinhoop van gemaakt
PvdA-Kamerlid Maij: "De afgelopen kabinetten in Griekenland hebben er een puinhoop van gemaakt." Zij noemt het voorbeeld dat grote Griekse rederijen, die miljarden verdienen, geen belasting hoeven te betalen. "Dat moet aangepakt worden. Dan kan Griekenland zijn eigen verzorgingsstaat betalen".
De PvdA vindt dat Griekenland bij het doorvoeren van alle economische hervorming gesteund moet worden. "Wij vinden het belangrijk dat we elkaar in Europa vasthouden."
Andere Kamerleden in dit debat dan normaal als het over Griekenland gaat
CU: heeft premier Ruttevoor zijn beurt gesproken?
Kamerlid Schouten va de ChristenUnie wil weten of volgens de VVD premier Rutte voor zijn beurt heeft gesproken. "Premier Rutte heeft zelf al gezegd dat hij zijn verkiezingsbelofte heeft gebroken. Dat betekent dat het wat hem betreft al een voldongen feit is. De VVD doet nu net of alles nog open is. Heeft premier Rutte voor zijn beurt gesproken?"
Volgens VVD-Kamerlid Harbers hebben ze allebei gelijk. Premier Rutte omdat er wel onderhandelingen komen over extra steun. En hij omdat niemand nog weet er wat er allemaal zal gebeuren tijdens de onderhandelingen. "Er is in de verste verte nog geen eindakkoord met Griekenland. Ik ben benieuwd of het allemaal wel lukt. En als er dan een akkoord komt wil ik aan het eind kunnen beoordelen of het streng genoeg is."
Veel mediabelangstelling voor debat
VVD neemt vandaag geen besluit over akkoord met Griekenland
VVD-Kamerlid Harbers zegt dat het geen zin heeft vandaag een afrondend besluit te nemen over het akkoord dat er nu ligt met Griekenland: "De onderhandelingen over de precieze invulling moeten nog beginnen. Niemand kan uitsluiten dat er toch een 'Grexit' plaatsvindt."
Ook D66 en ChristenUnie willen weten of VVD voor of tegen is
"Dit zijn toch stuiptrekkingen", zegt D66-leider Pechtold over de kritische vragen van de VVD. Hij wil horen of de VVD voor of tegen gaat stemmen. CU-Kamerlid Schouten: "De VVD doet alsof er over alles nog kan worden onderhandeld. Iedereen weet dat dat niet zo is." Ook de SGP wil weten of de kritische vragen betekenen dat de VVD tegen is.
"Die afweging maken wij vandaag niet", zegt VVD-Kamerlid Harbers. Hij zegt dat zijn partij pas een standpunt inneemt als het hele akkoord met Griekenland is uitonderhandeld en het kabinet de stukken daarover naar de Kamer heeft gestuurd. "Ik wil vandaag alleen maar weten van het kabinet of het streng is".
VVD: hoe gaat deze Griekse premier functioneren?
VVD-Kamerlid Harbers zet vraagtekens bij premier Tsipras en of hij wel in staat is de hervormingen in zijn land door te voeren terwijl hij tegen diezelfde hervormingen is. Ook wil het weten of de 'troika' of de 'instituties' waaronder het IMF "zonder kogelvrije vesten kunnen worden ontvangen" in Griekenland.
PVV wil meteen weten of VVD voor of tegen is
PVV-Kamerlid Van Dijck wil meteen van de VVD weten of de VVD voor of tegen de steun zal stemmen. Kamerlid Harbers antwoordt dat hij de antwoorden van het kabinet kritisch zal beoordelen.
VVD-Kamerlid Harbers: niemand in Griekenland te vertrouwen
"Nu blijkt dat je in Griekenland niemand kunt vertrouwen", zegt VVD-Kamerlid Harbers. Hij wil weten of Griekenland de pensioenen nu echt gaat hervormen. En wat de verkoop van Griekse staatsbedrijven gaat opleveren en of dat genoeg is om een groot deel van de schulden af te lossen.
Rutte: kritiek VVD logisch
Premier Rutte voor aanvang van het debat over de kritiek van zijn partij de VVD: "Elke partij is kritisch als de voorman zijn belofte niet kan houden." Rutte beloofde bij de laatste verkiezingen dat er geen extra geld meer naar Griekenland zou gaan. Het nieuwe steunpakket voor de Grieken betekent dat er wél extra geld nodig is. Rutte heeft na het akkoord zelf in Brussel toegegeven dat hij zijn belofte niet heeft gehouden, maar dat hij tijdens de verkiezingen ook niet kon voorzien dat het zo slecht zou gaan met Griekenland.
Kamerdebat begint om 13.00 uur
De Tweede Kamer is eigenlijk met zomervakantie, maar de Kamerleden met Financiën en Europese Zaken in hun portefeuille zijn teruggekomen om te praten over het akkoord dat de eurolanden hebben gesloten met het noodlijdende Griekenland.
De financiële markten reageerden vandaag opgelucht over het 'ja' van het Griekse parlement.
Het ingelaste debat is van 13.00 tot 16.00 uur rechtstreeks te volgen op NPO Nieuws.