Tien jaar oorlog in Irak

De inval in Irak, door de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, is vandaag precies tien jaar geleden. Maar het is een verjaardag waarbij weinig te vieren valt. Tien jaar oorlog in woord en beeld.

Bagdad valt

In de nacht van 19 op 20 maart 2003 begint operatie Iraqi Freedom. De Amerikanen en de Britten beschuldigen Irak ervan te beschikken over verboden massavernietigingswapens. Ook zou Saddam Hoessein banden hebben met de terreurbeweging Al-Qaida.

De buitenlandse troepen winnen snel terrein. In de eerste weken van april valt Bagdad. Maar het gevoel van de overwinning ebt snel weg. Militante groeperingen keren zich tegen de buitenlandse bezetter. Sektarische geweld laait op. Irak glijdt af in een geweldsspiraal.

Terugtrekking VS

Eind 2011 trekken de Amerikaanse troepen zich terug. De oorlog heeft dan al aan bijna 5000 Amerikaanse soldaten het leven gekost, ruim 30.000 raakten gewond. Honderden Britse militairen komen om. Maar de echte verliezers zijn de Iraakse burgers. De schattingen over hoeveel burgers omkwamen, lopen sterk uiteen, van ruim 110.000 tot rond de miljoen.

Tien jaar na het begin van de oorlog blijkt uit onderzoeken dat het merendeel van de Amerikanen vindt dat de inval een vergissing was. Massavernietigingswapens zijn nooit gevonden, banden met Al-Qaida evenmin. Een blamage voor de toenmalige Amerikaanse president Bush en de Britse premier Blair.

Corruptie

Het is gelukt om Saddam Hussein ten val te brengen. Maar Irak is nog lang geen goed functionerende democratie. Er is een coalitieregering, waarbij weliswaar alle verschillende partijen aan één tafel zitten, maar die het nergens over eens kan worden. Het land wordt geteisterd door corruptie. De wederopbouw blijft achter. Volgens recente cijfers van de Wereldbank leeft bijna een kwart van de Irakezen onder de armoedegrens.

Nieuw geweld

En al was het geweld in de eerste jaren van de bezetting erger dan nu, het land gaat nog steeds gebukt onder een sektarische strijd. Bijna dagelijks gaat er wel ergens in Irak een bom af. Zo vielen er vandaag in de hoofdstad Bagdad zeker 48 doden en 150 gewonden bij bomaanslagen in sjiitische wijken.

De Iraakse regering maakte bekend dat, vanwege de slechte veiligheidssituatie, de regionale verkiezingen van 20 april in twee provincies worden uitgesteld. Het zal waarschijnlijk nog een lange tijd gaan duren, voordat Irak een stabiel land is.