Hoekstra in China: 'open gesprek', maar ook lastige thema's en meningsverschillen
Minister van Buitenlandse Zaken Hoekstra heeft in Peking met zijn Chinese ambtgenoot Qin Gang gesproken. Het is voor het eerst sinds het begin van de coronapandemie dat er weer een Nederlandse bewindspersoon in China is.
De twee ministers hebben over lastige onderwerpen gesproken, zoals chipmachinebouwer ASML en de oorlog in Oekraïne. Hoekstra's bezoek komt bovendien op een gevoelig moment: net na de top van de G7-landen in Hiroshima, waar stevige en behoorlijk eensgezinde kritiek werd geuit op China.
Hoekstra zei op een persconferentie dat er is gesproken over "onderwerpen waarover we van mening verschillen, zoals mensenrechten" en sprak over "betekenisvolle discussies" en een "open gesprek".
Ook over chipbouwer ASML heeft minister Hoekstra gesproken:
'We hebben onze veiligheidszorgen gedeeld'
De exportbeperkingen voor China die Nederland aan chipmachinebouwer ASML gaat opleggen stonden voor China vermoedelijk hoog op de agenda. Het Nederlandse bedrijf heeft binnenkort waarschijnlijk exportvergunningen nodig om bepaalde machines aan Chinese bedrijven te verkopen; er bestaan zorgen dat China die kan gaan gebruiken bij de productie van militair materiaal. China is fel tegen die exportbeperkingen.
Hoekstra bevestigt dat de minister en hij over ASML spraken, maar wil niet op details ingaan. "Wij hebben onze veiligheidszorgen gedeeld, en ik heb hun zorgen gehoord. We gaan er verder over praten."
Hoekstra zegt verder dat ze "uitgebreid" hebben gesproken over de oorlog in Oekraïne. "Ik juich het toe dat president Xi met president Zelensky heeft gesproken", zei Hoekstra, verwijzend naar het telefoongesprek van de Chinese en Oekraïense president vorige maand. Het was voor het eerst sinds de Russische invasie dat de twee spraken. "We hopen dat hij de roep van Zelensky om vrede ter harte zal nemen."
"Als permanent lid van de VN-Veiligheidsraad moet Rusland de afspraken over soevereiniteit en territoriale integriteit nakomen. We hopen dat de Chinese speciale gezant in zijn contacten met Rusland daarop zal aandringen."
Rutte en Schreinemacher uitgenodigd
Qin zei bij het begin van het bezoek dat premier Rutte welkom is om het land te bezoeken. Ook de minister voor Buitenlandse Handel, Liesje Schreinemacher, is uitgenodigd. Twee weken geleden, bij het bezoek van de Chinese vicepresident Han Zheng aan Nederland, had Rutte al gezegd dat hij later dit jaar naar China wil. Hij benadrukte het belang van een nieuwe impuls voor de onderlinge betrekkingen.
Hij zei dat handel en uitwisseling conflicten en confrontaties kunnen voorkomen en goed zijn voor de wereldvrede en stabiliteit.
Geïrriteerde reactie
Qin reageerde geïrriteerd op een vraag over rapporten van de Nederlandse inlichtingendiensten over economische spionage door China. De AIVD stelde eerder dat China de grootste bedreiging voor de economische veiligheid in Nederland is. Volgens Qin worden de berichten van inlichtingendiensten door de media "overdreven", wat de relatie tussen de twee landen kan "vergiftigen". "China is een partner, geen dreiging", aldus de minister.
Hoekstra is morgen ook nog in China. Hij gaat onder meer de Verboden Stad bezoeken en praten met vicepresident Han Zheng.
