Gemeenten, onderwijsinstellingen en waterschappen die onder druk van minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) hun contract met energieleverancier Gazprom Energy hebben opgezegd, worden volledig gecompenseerd tot en met de einddatum van hun oorspronkelijke energiecontract. Dat schrijft Jetten vandaag aan de Kamer.
Jetten bepaalde vorig jaar dat zo'n 300 gemeenten, scholen, waterschappen en zwembaden hun band met Gazprom moesten verbreken vanwege de Europese sancties die waren ingesteld tegen Rusland na de inval in Oekraïne. Gazprom is een Russisch staatsbedrijf.
Gemeenten die een nieuw contract wisten af te sluiten, betaalden daarvoor de hoofdprijs. De gemeente Dordrecht was 3,3 miljoen euro extra kwijt, voor Utrecht was het prijskaartje maar liefst 11 miljoen euro.
Averechts
Later bleek dat het opzeggen van de contracten helemaal niet nodig was. De gemeenten waren klant bij een Nederlandse dochteronderneming van het bedrijf, dat op zijn beurt weer onder een Duitse dochteronderneming van Gazprom viel. Die Duitse dochter werd genationaliseerd door de Duitse staat en omgedoopt tot Sefe (Securing Energy For Europe). De Europese Commissie keurde de nationalisatie goed. Daarmee viel het bedrijf niet meer onder de Europese sancties,
Nieuwsuur toonde eerder al aan dat de opdracht van Jetten averechts werkte: Gazprom Energy koopt namelijk - net als andere energieleveranciers - gas in op de Europese gasmarkt. Op die spotmarkt, die nog altijd deels wordt bevoorraad door Rusland, mengt Russisch gas zich met Noors, Amerikaans of Algerijns gas. Gemeenten kopen die gasmix in.
Als een gemeente een contract opzegt, waarin jaren terug een lage prijs is afgesproken, moet het op de Europese markt voor een veelvoud van de prijs gas kopen. Dan rinkelt de kassa bij de leveranciers, dus ook in Rusland.
74 miljoen
Eerder werd al een tegemoetkoming toegezegd tot 1 januari 2023, die wordt nu uitgebreid. Voor de regeling reserveert het kabinet 74 miljoen euro. Het ministerie van Economische Zaken verwacht dat zo'n tachtig instellingen in aanmerking komen voor de compensatie.
Een overgrote Kamermeerderheid, inclusief de coalitiepartijen, riepen de minister op om met een volledige compensatieregeling te komen.
