Weer misstanden in Belgische kinderopvang: peuters met hoofd in toilet geduwd

In België zijn er afgelopen week twee kinderopvangen gesloten door de inspectie vanwege misstanden. Van een in Oudenaarde, onder Gent, is de vergunning definitief ingetrokken. En een andere in Keerbergen, tussen Antwerpen en Brussel, moet twee maanden dicht. Het rommelt al lange tijd in de sector.

Horrorverhalen, zo noemen Belgische media de misstanden in de kinderopvang in Oudenaarde. 't (B)engeltje werd donderdag al gesloten, maar nu is er meer bekend over wat zich daar heeft afgespeeld.

In het inspectierapport dat in handen is van Het Laatste Nieuws staat dat het er regelmatig hard aan toe ging. Kinderen die met hun handjes in het kindertoilet durfden te zitten, werden met hun hoofd erin geduwd. Het toilet werd dan doorgespoeld, ontdekte de inspectie. En als de kinderen weigerden te eten, werden ze hard aangepakt.

Gevoerd tot ze moesten overgeven

"Het eten werd in hun mond geduwd tot ze zich verslikten, met overgeven tot gevolg. Dan werden ze in de hoek geduwd. Van een kind dat niet wilde eten, werd zelfs het hoofd achteruit getrokken en tussen de knieën gelegd om zo met een de lepel de voeding geforceerd toe te dienen", zegt een oud-medewerker van de crèche in Oudenaarde.

De inspectie legde dat voor aan de verantwoordelijke van de kinderopvang. "Het is inderdaad zo dat wij soms achter de kinderen staan om ze te helpen met eten", reageert de vrouw. "Het kan dat ze daarbij het hoofd naar achter doen. Dan komt hun hoofd wel eens tussen de benen. Maar het wordt niet tussen de knieën gelegd."

Wisselende signalen in Keerbergen

Bij opvang Mippie en Moppie 2 in Keerbergen maakte een medewerkster melding bij de autoriteiten. Ze stuurde een foto door van een kindje dat in zijn slaapzak aan een bed was vastgemaakt met ducttape.

Volgens de oprichtster van het kinderdagverblijf is er sprake van laster door een oud-werkneemster. "We waren van plan haar te ontslaan, en dan doet ze dit." Volgens de eigenaar is het tafereel met de ducttape in scène gezet.

Tegen HLN zeggen meerdere ouders juist tevreden te zijn over de opvang en de wethouder van Kinderopvang zegt de voorbije jaren geen officiële meldingen te hebben gehad over misstanden binnen de crèche in Keerbergen.

Opvang staat zwaar onder druk

Begin dit jaar veroorzaakte een incident in een kinderopvang in Mariakerke, een deelgemeente van Gent, grote opschudding. Een baby van zes maanden overleed aan hersentrauma, waarschijnlijk het gevolg van het shakenbabysyndroom, dat ontstaat als een baby hard heen en weer wordt geschud.

Al jaren waren er klachten over geweld in 't Sloeberhuisje. Toenmalig minister Beke van Welzijn sprak zijn verbazing uit over het feit dat de inspectie niet had besloten de opvang te sluiten.

De kinderopvang in België staat al langer onder druk. Elke verzorger is verantwoordelijk voor gemiddeld negen kinderen, een stuk hoger dan in de rest van Europa.

Het is een groot probleem, zegt Michel Vandenbroeck, hoofddocent Gezinspedagogiek aan de Universiteit Gent, tegen de NOS. "We zien dat er steeds meer personeel uitvalt of stopt, en dat steeds meer leefgroepen korter open zijn of zelfs de deuren permanent sluiten. Dat was eerst een Brussels probleem, daarna zag je het terug in andere steden en nu ook in niet-stedelijke gebieden."

Of de excessen zijn ontstaan doordat de sector onder druk staat, is moeilijk te zeggen. Maar er zijn in het verleden wel internationale onderzoeken gedaan naar soortgelijke situaties. "Daaruit weten we dat de kans wel groot is dat het misgaat, als de werknemers zo onder druk staan. Dan kunnen mensen hun geduld verliezen. En als mensen geïsoleerd werken, dan duurt het te lang voordat de alarmbellen afgaan. Dat is wel een risico dat we in Vlaanderen lopen, het is wachten op een ongeluk."

Hoop op verandering

De crisis in de opvang speelt al erg lang, sinds de jaren 90. "De politiek deed eerst lang niets en pas toen het heel erg nijpend werd, ging er geld naar de sector. Maar het moest altijd op de goedkoopst mogelijke manier. Als je de overheidsbijdrage per uur per kind uitrekent, dan is dat zowat de helft van wat medewerkers in Nederland krijgen."

Vandenbroeck hoopt vurig dat er verandering komt in de sector. "Mede vanwege de schandalen en de acties die ouders samen met medewerkers de afgelopen tijd op poten hebben gezet, is het politieke en maatschappelijke draagvlak nog nooit zo groot geweest."

Minister Crevits van Welzijn heeft toegezegd komend jaar een plan uit te werken met werkgevers, werknemers en deskundigen om de situatie in de kinderopvang te verbeteren.