liveblog
NOS NieuwsAangepast

'Oekraïne verliest 100 tot 200 militairen per dag' • Doodvonnis voor buitenlandse strijders

liveblog gesloten

Hoekstra: uitgangspositie Kiev versterken

Oekraïne bepaalt zelf wanneer het bereid is om de gesprekken met Rusland te hervatten en tot die tijd blijft Nederland Kiev militair en politiek steunen. Dat benadrukte minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken vanavond in Nieuwsuur. Volgens hem is het zaak voor Nederland om Oekraïne te helpen zo sterk mogelijk voor de dag te komen op het slagveld, om vervolgens een zo sterk mogelijke uitgangspositie te verwerven als de gesprekken eenmaal weer worden opgestart. Wanneer dat is, bepaalt Kiev, onderstreepte Hoekstra.

Oekraïne is gestopt met het overleg omdat Rusland geen serieuze voorstellen op tafel legde, en omdat Oekraïne geconfronteerd werd met zware misdaden tegen de eigen burgerbevolking, zei Hoekstra.

De minister onderstreepte tegelijkertijd dat ook president Zelensky erkent dat er een moment komt dat er weer moet worden onderhandeld. De suggestie dat sommige Europese landen, waaronder Frankrijk, er te veel op aansturen om president Poetin 'niet te vernederen' en het gesprek gaande te houden, wees Hoekstra van de hand. Volgens hem toont Europa eensgezindheid, al erkende hij dat het "te lang geduurd" heeft voor het zevende sanctiepakket rond was.

Gevraagd naar een toekomstig EU-lidmaatschap voor Oekraïne zei Hoekstra dat Nederland wacht op het voorstel van de Europese Commissie. Als die met "een verstandig oordeel komt moet je als Nederland bereid zijn daar open naar te kijken". Volgens hem is het een "menselijke neiging" om overal ja op te zeggen als een land zo'n strijd voert, maar zorgvuldigheid blijft nodig, sprak Hoekstra.

'Oekraïne verliest 100 tot 200 militairen per dag'

Een adviseur van president Zelensky zegt dat de laatste tijd dagelijks 100 tot 200 Oekraïense militairen sneuvelen in de strijd met de Russen. Enkele weken terug waren dat er volgens Zelensky nog 50 tot 100 per dag.

Het dodental loopt snel op door de zeer zware gevechten in de Donbas, zei adviseur Mychajlo Podoljak in een interview met BBC Newshour. Hij noemt het een zeer ongelijke strijd, omdat Rusland veel meer zware wapens kan inzetten dan Oekraïne.

Volgens Podoljak heeft zijn land honderden artilleriesystemen nodig van de krachtigste soort die het Westen kan leveren. "Zolang Rusland geen grote nederlaag lijdt, is er geen dialoog mogelijk en blijven ze proberen delen van ons land in te nemen."

De vrouw van een Oekraïense officier neemt afscheid van haar man

Oude man weigert te vertrekken uit Lysytjansk

De Deense journalist Matilde Kimer bezocht gisteren de stad Lysytsjansk, dicht bij Severondonetsk waar zwaar gevochten wordt.

Ze trof de oude Joeri die buiten zijn eten kookte, terwijl er overal wordt geschoten:

Burgers zitten vast in Severodonetsk dat onder zwaar Russisch vuur ligt

Britse regering woedend over veroordeling Britse strijders in Oekraïne

De Britse minister van Buitenlandse Zaken Truss zegt de Britten die in een separatistenrechtbank in Donetsk de doodstraf kregen opgelegd door een neprechtbank zijn veroordeeld. "Zij zijn krijgsgevangenen. Deze neprechtbank heeft geen enkele legitimiteit."

Een woordvoerder van premier Johnson zei dat de Geneefse Conventie voorschrijft dat krijgsgevangenen niet vervolgd mogen worden voor deelname aan gevechten. Een Lagerhuislid uit het kiesdistrict van een van de Britten spreekt van een "showproces" zoals die in de Sovjettijd plaatsvonden. Hij wil dat het kabinet de Russische ambassadeur ter verantwoording roept. "De Russische regering moet weten dat het hier niet mee wegkomt."

Behalve de twee Britten kreeg ook een Marokkaan de doodstraf. De drie vochten aan Oekraïense kant mee tegen de Russen, maar werden gevangengenomen. Tijdens het proces zaten ze in een kooi en werden ze bewaakt door gemaskerde separatisten. Het proces speelde zich grotendeels achter gesloten deuren af. De drie hebben een maand om in hoger beroep te gaan.

Levering drones aan Oekraïne per abuis in Voorjaarsnota

Het ministerie van Defensie heeft per ongeluk in de Voorjaarsnota laten opnemen dat Nederland drones aan Oekraïne heeft geleverd. De NAVO had gevraagd terughoudend te zijn met informatie over militaire steun aan Oekraïne maar dat is bij Defensie "per abuis" misgegaan.

Defensie kan geen aanvullende informatie geven over welke drones er naar Oekraïne zijn gestuurd en hoeveel. Vermoedelijk gaat het om verkenningsdrones. Het Nederlandse leger beschikt over verschillende typen drones. Van de piepkleine PD-100 Black Hornet (ongeveer zo groot als een horzel) tot de MQ-9 Reaper, met een spanwijdte van 20 meter. Nederland heeft sinds begin dit jaar vier van deze Reapers. Deze toestellen zijn nog niet bewapend.

Het is niet duidelijk of het bijvoorbeeld gaat om dit type drone, archieffoto

Commandant Severodonetsk spreekt over strijd van huis tot huis

In een zeldzame update over de strijd in Severodonetsk zegt de commandant van een Oekraïens bataljon dat de Oekraïners de Russen tot straatgevechten dwingen. "Gisteren was een succesvolle dag voor ons. We lanceerden een tegenoffensief en op sommige plaatsen wisten we hen twee straten terug te dringen. Op andere plaatsen drongen ze ons terug, maar slechts een gebouw of twee."

De Russen zouden forse verliezen hebben geleden. "Als het elke dag zo ging, zou dit alles snel voorbij zijn." Maar hij zegt ook dat zijn manschappen veel last hebben van het gebrek aan zware wapens waarmee ze het Russische artillerievuur kunnen beantwoorden.

"Zelfs zonder deze systemen houden we goed stand. We kregen opdracht om onze positie vast te houden en dat is wat we doen. Het is ongelooflijk wat chirurgen doen om zonder de juiste middelen de levens van soldaten te redden." Of het klopt wat de commandant zegt, kan niet worden nagegaan.

Rook boven het strijdtoneel in Severodonetsk

Drie buitenlandse strijders door separatisten ter dood veroordeeld

Vandaag zijn drie buitenlandse strijders in de separatistenrechtbank in Donetsk ter dood veroordeeld. Ze werden gedwongen om zich over te geven bij de slag om Marioepol en vochten als vrijwilliger aan Oekraïense zijde. De regionale rechtbank van de niet-erkende zelfverklaarde volksrepubliek Donetsk houdt het drietal verantwoordelijk voor terrorisme en het werken als huurling. Daarop staat de doodstraf, zei de aanklager van de 'volksrepubliek' deze week.

Naast twee Britten gaat het om Brahim, een 21-jarige student lucht- en ruimtevaarttechniek uit Marokko. Hoe kwam hij zover om de wapens op te nemen voor de Oekraïners? Lees meer in dit verhaal:

Ruim 4,8 miljoen Oekraïners sinds begin oorlog naar andere Europese landen

Ruim 4,8 miljoen Oekraïense vluchtelingen zijn sinds het begin van de oorlog in andere Europese landen geregistreerd. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van vluchtelingenorganisatie UNHCR. Volgens de VN-organisatie gaat het om een van de grootste vluchtelingencrises in de wereld.

De cijfers tonen verder dat sinds het begin van de oorlog tot 7 juni in totaal 7,3 miljoen keer de grens is overgestoken van Oekraïne naar een ander land. In diezelfde tijd werd 2,3 miljoen keer de grens overgestoken van een buurland naar Oekraïne.

Vluchtelingen bij Charkov

Rusland verwacht niet dat het ook bij andere Europese klanten gaslevering stopt

Rusland verwacht niet dat het de gaskraan dichtdraait voor meer Europese klanten, laat Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov weten.

Aardgasleverancier Gazprom is per 31 mei gestopt met leveren aan het Nederlandse gasbedrijf Gasterra. Ook bij andere klanten in onder meer Denemarken en Bulgarije werd de gaskraan dichtgedraaid. Reden was dat deze klanten weigerden te betalen in roebels, zoals de Russische regering wil.

Andere bedrijven in onder meer Italië kozen eieren voor hun geld en betalen het bedrag wel in roebels, zij het indirect.

Over deze omweg schreven wij eerder dit artikel:

'Russen voeren druk bij Izjoem op'

Het Russische leger heeft de afgelopen 48 uur volgens het Britse ministerie van Defensie naar alle waarschijnlijkheid de druk opgevoerd rond de stad Izjoem.

De stad is in Russische handen en de Russen willen vandaaruit zuidwaarts trekken. Volgens de Britten is er sinds midden april echter nauwelijks terreinwinst geboekt in het gebied. De Russische militairen zouden met de opgevoerde druk hopen dat hiermee meer druk kan worden gezet op de strijd om Severodonetsk en om verder in de regio Donetsk door te dringen.

Burgemeester Severodonetsk: evacuatie burgers is onmogelijk

Het evacueren van burgers uit de stad Severodonetsk is onmogelijk, zegt burgemeester Strjoek. Volgens hem zijn er nog zo'n 10.000 burgers in de stad, die zwaar onder vuur ligt van Russische troepen. Voor de oorlog telde de stad ruim 100.000 inwoners.

Volgens de burgemeester zijn onder meer het industriegebied en aangrenzende gebieden nog in Oekraïense handen. Hij noemt de situatie in de stad "moeilijk, maar beheersbaar". Severodonetsk is van groot symbolisch en strategisch belang, maar economisch gezien is de betekenis heel wat minder.

Lees hier meer over de stad en de strijd om de Donbas:

Oekraïense vluchteling in Nederland bezocht door bekende worstelaar John Cena

Een 19-jarige Oekraïense tiener met het syndroom van Down is in Huizen bezocht door zijn idool, de Amerikaanse acteur en worstelaar John Cena. Om hem te kalmeren, vertelde zijn moeder de jongen tijdens hun vlucht uit Oekraïne dat ze op reis waren om Cena te ontmoeten.

Cena las het verhaal over de vlucht in een krant en besloot de jongen in Nederland te bezoeken.

'Russische troepen blijven Severodonetsk bestoken'

Russische troepen blijven de Oost-Oekraïense stad Severodonetsk bestoken, meldt het Institute for the Study of War (ISW) in een dagelijkse rapportage.

Op basis van verschillende bronnen concludeert het instituut dat vooral in de oostelijke buitenwijken van de stad zwaar gevochten wordt. Gisteren werd al duidelijk dat Oekraïense militairen door Russische bombardementen teruggedreven waren naar de buitenwijken. De stad is grotendeels verlaten en veel gebouwen in de stad zijn beschadigd.

Volgens het instituut is het zeer waarschijnlijk dat de overgebleven Oekraïense militairen zich meer richten op het toebrengen van schade aan Russische militairen in plaats van het volledig proberen de stad in bezit te houden.

Het ISW meldt daarnaast dat Russische troepen steeds meer gebruikmaken van informatiekanalen om het moreel van Oekraïense soldaten neer te slaan. Zo worden volgens de Oekraïense inlichtingendienst berichten verstuurd via onder meer Telegram en WhatsApp waarin wordt gedreigd met het doden van soldaten en hun familieleden.

'Russische media verwijderen onder dwang namen gedode militairen'

Zeker vijf Russische media hebben namen en artikelen die ze schreven over omgekomen Russische militairen verwijderd, meldt de Volkskrant na eigen onderzoek.

Het verwijderen gebeurde onder dwang van de rechter of omdat de media vreesden te worden gesloten als ze de namen of in memoriams lieten staan. Tot nu toe wordt in de Russische staatsmedia en door de Russische regering maar zeer sporadisch bericht over gedode Russische soldaten in Oekraïne. Eind maart sprak de overheid over 1351 doden, maar dat aantal ligt mogelijk veel hoger. De namenlijsten in lokale media zouden daarom een beter beeld kunnen geven, maar die mogen dus niet meer online blijven staan.

Volgens de rechter is het publiceren van dit soort informatie in strijd met het Russische staatsgeheim.

Poolse president: niet praten met Poetin, deed men ook niet met Hitler

De Poolse president Duda is kritisch over het feit dat de Duitse bondskanselier Scholz en de Franse president Macron in gesprek blijven met de Russische president Poetin. Dat zegt hij in gesprek met de Duitse krant Bild. Volgens Duda leveren die gesprekken niets op en geven ze "de schijn van legitimiteit aan iemand die verantwoordelijk is voor de misdaden die het Russische leger in Oekraïne pleegt".

"Alleen Poetin is verantwoordelijk voor de Russische legerinzet in Oekraïne", vindt Duda, die de rol van Poetin vergelijkt met die van Adolf Hitler in de Tweede Wereldoorlog. "En heeft iemand tijdens de Tweede Wereldoorlog op deze manier met Adolf Hitler gepraat? Zei iemand dat voorkomen moest worden dat hij gezichtsverlies zou lijden? Dat je het zo moet oplossen dat het niet vernederend is voor Adolf Hitler?", vraagt Duda zich af.

Sinds het begin hebben Scholz en Macron meermaals telefonisch gesproken met Poetin. Hun laatste gesprek was vorige week en ging onder meer over de hervatting van de graanexport uit Oekraïne.

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne van donderdag 9 juni. Het blog van gisteren vind je hier terug.