Energiebedrijven moeten kiezen: de lijn van Rusland of de Europese Commissie

• Thom Opheikens

  redacteur Economie

Het is de vraag hoe Europese energiebedrijven de komende weken hun gasrekeningen gaan betalen. De Europese Commissie keurt een door Poetin voorgestelde nieuwe betaalmethode af, melden The Financial Times en Bloomberg. Daarmee moeten energiebedrijven kiezen. Riskeren dat Rusland niet meer levert, óf sanctieregels overtreden.

Het gaat daarbij niet alleen om een directe betaling in roebels, maar ook om een omweg via verschillende valutarekeningen bij Gazprombank. Bedrijven die wel volgens deze nieuwe methode betalen, overtreden volgens de Europese Commissie de sancties tegen Rusland.

Vorige week suggereerde de Commissie in een document dat de route via de Gazprombank onder voorwaarden wel toegestaan zou zijn.

Energiebedrijven uit Duitsland, Oostenrijk, Slowakije en Hongarije bereiden zich naar verluidt wél voor om op de nieuwe manier te betalen. Uniper, de grootste Duitse importeur van Russisch gas, heeft zelfs bevestigd dat ze verwachten deze route te gebruiken. Uniper is ook eigenaar van vier gascentrales in Nederland.

Ook werden Polen en Bulgarije gisteren afgesloten van Russisch gas. De staatsgasbedrijven van deze landen hoorden bij de eerste die moesten betalen sinds door Rusland opgelegde nieuwe betaalregels begin april ingingen. Zij besloten hier niet aan mee te werken.

De afgelopen weken is er veel onduidelijkheid over of specifiek de hierboven omschreven omweg toegestaan is. "Als je het honderd advocaten vraagt, krijg je honderd verschillende antwoorden", zei de vooraanstaande energie-expert Tatiana Mitrova deze week in een lezing.

Ook Europese landen zitten niet op één lijn. Zo zegt het Nederlandse ministerie van Economische Zaken en Klimaat dat bedrijven in Europa niet mee mogen werken aan het 'roebeldecreet' of de constructie met de Gazprombank. Dit is volgens een woordvoerder "ook hoe het ministerie Nederlandse bedrijven informeert."

Maar het Duitse ministerie van Economische Zaken ziet het anders. "De betalingen in euro of dollar door de ondernemingen kunnen overeenkomstig de Europese sanctiebepalingen worden overgemaakt op een zogenaamde K-rekening bij Gazprom Bank", staat in een persbericht van gisteren. Wel moet duidelijk zijn dat daarmee aan alle betalingsverlichtingen is voldaan. Dus niet pas nadat de euro's via de centrale bank zijn omgewisseld en het geld is doorgesluisd. Dat laatste is wel wat Rusland wil.

Opvallend is dat Duitsland en Nederland allebei verwijzen naar wat de Europese Commissie er de afgelopen weken over communiceerde. Het gaat alleen wel om verschillende documenten, waarbij het ene stelliger is dan de ander.