De 'persoonlijk betrokken' Marjan Rintel gaat 'van geel naar blauw'

Zo'n 18 maanden is Marjan Rintel nu de hoogste baas van spoorvervoerder NS, maar over drie maanden begint ze op een nieuwe plek: van geel naar blauw. Rintel wordt president-directeur van luchtvaartbedrijf KLM.

Ze werd president-directeur bij de NS in de coronacrisis toen het bedrijf te maken kreeg met lage passagiersaantallen. Nu maakt ze de overstap naar een ander bedrijf dat zwaar geraakt is door de coronacrisis. Beide bedrijven hebben moeten bezuinigen en kregen overheidssteun.

Vliegtuig of trein

Maar er zijn ook verschillen. Rintel zelf benadrukte in haar huidige functie meerdere malen het voordeel van treinen ten opzichte van de luchtvaart. "Binnen de 700 kilometer is het te gek voor woorden dat mensen met het vliegtuig gaan in plaats van met de trein", zei ze in augustus 2020 in het AD.

In het vervoersplan van het bedrijf was internationaal spoorvervoer een belangrijk doel: treinreizen moet voor bestemmingen op die afstand de eerste keus worden.

Rintel reageert op haar overstap in het persbericht van de NS. Ze zegt dat ze zich bij KLM ook zal inzetten voor een langdurige samenwerking met de NS, en zal blijven werken aan dezelfde doelen als duurzame mobiliteit en leefbaarheid. "Omdat ik als geen ander weet hoe goed blauw past bij geel."

"Een vriendelijke vrouw met respect voor mijn positie en ik voor haar positie", zegt Henri Janssen, vakbondsbestuurder bij FNV spoor. Janssen doet onderhandelingen met de NS en kent Rintel nu zeven jaar, eerst vanuit haar positie als directeur Operatie bij de NS, voordat ze president-directeur werd.

"Maar anderhalf jaar bestuursvoorzitter zijn is wel erg kort. Je hebt dan weinig kunnen doen. Voor het bedrijf vind ik het erg als de banencaroussel zo snel rondgaat."

Betrokken

Als leider is Rintel persoonlijk betrokken en besluitvaardig, vindt Simone Heidema. Heidema is ondernemer, bestuurder en toezichthouder en heeft twee jaar met Marjan Rintel samengewerkt bij een cultuurveranderingstraject bij de NS. Daarnaast is Rintel vanuit haar positie bij de NS betrokken bij Heidema's stichting De Buitenboordmotor, die tekorten in de arbeidsmarkt wil oplossen door personeel te begeleiden naar andere sectoren.

Andere bestuursvoorzitters waar Heidema mee samenwerkt verdiepen zich niet altijd zelf inhoudelijk in zo'n cultuurveranderingstraject, zegt Heidema, maar Rintel wilde daar zelf bij betrokken zijn. "De volgende dag zat ze gelijk met haar managementteam in een sessie om daar de handschoen op te pakken."

'Personeel zei tegen haar wat anders dan tegen mij."

Die betrokkenheid benoemt ook Rachida el Johari, die samen met Rintel in de raad van toezicht van museum de Hermitage zit. "Ze heeft een zakelijke kant met een warme kant. En dat is een mooie combinatie. Ze houdt altijd oog voor de mens achter de organisatie."

Toch denkt Janssen van FNV dat Rintel er in haar tijd bij de NS niet in is geslaagd om de vloer te verbinden met het hogere management. "Ze sprak tijdens werkbezoeken vaak met personeel, maar het personeel zei tegen haar wat anders dan tegen mij." Hij refereert aan de zorgen onder het personeel over de sluitingen van de loketten op stations. Dat leidde tot stakingen.

Crisis

Museum de Hermitage heeft de afgelopen tijd meerdere crisissituaties gekend, vertelt El Johari: de coronacrisis, met reorganisaties en recent het verbreken van de banden met Sint-Petersburg vanwege de oorlog in Oekraïne. "In die situaties blijft ze ontzettend kalm. Ze laat zich niet gek maken. Dat moet ook bij haar huidige baan bij de NS, een bedrijf dat het ook zwaar te verduren heeft gehad."

Bij KLM zal de komende tijd het herstel van de luchtvaartmaatschappij centraal staan. De huidige president-directeur Pieter Elbers zei bij de presentatie van de jaarcijfers vorige maand dat KLM op de weg terug was. Een grote uitdaging voor het bedrijf is of de zakelijke reiziger terugkeert, net als bij de NS.

De aandeelhouders hebben het laatste woord over de benoeming. Als die instemmen en eventuele bezwaren van de Ondernemingsraad aan de kant worden geschoven, begint Rintel op 1 juli. De OR uitte zich eerder kritisch en gaf te kennen dat de raad in een eerder stadium betrokken had moeten worden. President-directeur Pieter Elbers legt uiterlijk per die datum zijn taken neer. Zijn termijn liep formeel in mei 2023 af.