Amerikaanse oud-senator en -presidentskandidaat Bob Dole overleden

De Amerikaanse oud-senator Robert Dole is overleden op 98-jarige leeftijd. De invloedrijke Republikeinse politicus zat 36 jaar in het Congres: in de jaren 60 in het Huis van Afgevaardigden en tussen 1969 en 1996 in de Senaat. Hij genoot veel respect op Capitol Hill vanwege zijn compromisbereidheid en zijn vermogen om coalities te vormen. Dole maakte in februari bekend dat hij leed aan een gevorderd stadium van longkanker.

Tot drie keer toe heeft Dole geprobeerd om president te worden namens de Republikeinen: in 1980 en 1988 deed hij vergeefs een gooi naar de kandidatuur. In 1996 lukte het wel, maar toen verloor hij de strijd om het presidentschap van de zittende president, Bill Clinton.

Dole, die de gewoonte had om in de derde persoon over zichzelf te spreken, was afkomstig uit de staat Kansas in het Midden-Westen. Met name in de jaren 80 onder het presidentschap van Ronald Reagan had hij als leider van de Republikeinse meerderheid in de Senaat een dikke vinger in de pap bij het doorvoeren van allerlei wetgeving.

Hij raakte in de Tweede Wereldoorlog zwaargewond door een granaatexplosie, waardoor hij een nier verloor en zijn rechterarm verlamd raakte. Die heeft hij nooit meer kunnen gebruiken. Zijn revalidatie duurde ruim drie jaar. Om pijnlijke situaties te voorkomen had hij altijd een pen in zijn rechterhand en stak hij voor handdrukken altijd zijn linkerhand uit.

Tolken gebarentaal

Als politicus zette hij zich sterk in voor mensen met een beperking: zo kwam er mede dankzij hem in 1990 een wet waardoor het strafbaar werd om mensen op de arbeidsmarkt, in het openbaar vervoer en in openbare gebouwen te discrimineren op grond van hun handicap. Ook was hij een van de drijvende krachten achter de inzet van tolken gebarentaal bij officiële toespraken.

In de campagne van 2016, de strijd om het presidentschap tussen Donald Trump en Hillary Clinton, deed Dole van zich spreken door aanvankelijk Jeb Bush te steunen; toen die zich uit de race om de presidentskandidatuur terugtrok schaarde hij zich als een van de weinige prominente Republikeinen achter Donald Trump, die hij later zou loven om wat Dole zag als Trumps inspanningen "voor het herstel van onze positie als leider van de vrije wereld".

Eensgezinde condoleances

Politici uit het hele politieke spectrum roemen Dole in condoleanceboodschappen. De huidige president Biden gedenkt Dole op Twitter en roemt zijn fatsoen en integriteit.

"Zijn voorbeeld zou mensen moeten inspireren, vandaag en in toekomstige generaties", reageert zijn oud-tegenstander Clinton. Diens partijgenoot Obama roemt Dole als groots oorlogsheld, politiek leider en staatman. "Landsbelang zette hij altijd boven partijbelang."

Ook de laatste twee Republikeinse presidenten loven Dole. Donald Trump noemt hem een waar patriot en volgens George Bush "vertegenwoordigde hij de beste Amerikaanse waarden".

Vanwege het overlijden heeft de Democratische voorzitter Pelosi de vlaggen bij het Capitool halfstok laten hangen.