Een Deen-filiaal sluit vroeg vanwege coronamaatregelen, oktober 2020
NOS Nieuws

Na Edah, Konmar, Super de Boer en C1000 verdwijnt ook Deen uit straatbeeld

  • Jeroen Schutijser

    verslaggever Economie

  • Jeroen Schutijser

    verslaggever Economie

Edah, Konmar, Super de Boer, C1000, Emté: de lijst van supermarktketens die sinds 2000 uit het straatbeeld zijn verdwenen, wordt steeds langer. Dit weekend komt er een nieuwe naam bij: de van origine Noord-Hollandse keten Deen. En als we deskundigen mogen geloven, is het einde van de 'reorganisatie in supermarktland' nog niet voorbij.

Familiebedrijf Deen ontstond in 1933 in Hoorn als kruidenierswinkel. De keten telde tot voor kort 80 winkels, boekte in 2019 een omzet van 800 miljoen euro en had een marktaandeel van pakweg twee procent. Een eeuwfeest zit er bij lange na niet in. Na 88 jaar valt het doek. Dit weekend sluit de laatste Deen, in Heemskerk. De winkels worden omgebouwd tot een AH, een Vomar of een DekaMarkt.

Verkoop 'met tegenzin'

De familie kondigde de verkoop eerder dit jaar aan en deed dat volgens insiders met frisse tegenzin. Maar het bedrijf moest veel geld investeren om bijvoorbeeld online de strijd aan te kunnen met concurrenten en de distributiecentra moesten worden gemoderniseerd. Dat zou miljoenen gaan kosten en daar had de familie geen trek in.

Daardoor bleef er maar één optie open: verkopen. Of volgens directeur Leendert van Eck, die de keten sinds 2016 leidt: "Het was een moeilijke maar logische stap. Forse financiële inspanningen waren nodig, maar de familie heeft een andere keuze gemaakt."

Deen wil niet meewerken aan een NOS-verhaal over het einde van de keten. "Fons Deen (algemeen directeur) is richting de pers altijd erg gesloten geweest", zegt Peter Garstenveld, hoofdredacteur van vakblad Distrifood. "Het familiebedrijf sluiten, hoewel begrijpelijk gezien de relatief kleine schaal afgezet tegen de investeringen de komende jaren, is geen prestatie waar je blij van wordt."

Bijna schuldig

Volgens Jacqueline Twerda van CNV Vakmensen voelde de familie Deen zich bijna schuldig tegenover de medewerkers. Daarom krijgen alle personeelsleden een bonus. "We beloven een bruto-bonus over de gewerkte uren gedurende het laatste halfjaar, voor iedereen die tot het einde voor ons blijft werken. Het maximale uit te keren bruto-bonusbedrag bedraagt 2500 euro", staat in een persbericht van het bedrijf.

En welke supermarktketens gaan dan de komende jaren nog meer verdwijnen? Dirk Mulder, kenner van de detailhandel bij ING, durft zich niet te branden aan die vraag. Hij sluit voorzichtig alleen wat namen uit: "Poiesz (Noord-Nederland) en Jan Linders (Limburg) zijn sterk regionaal verankerde formules. Dat is geen garantie dat men niet te koop zal worden gezet, maar men kan in principe langer concurreren met de grote winkelketens."

Volgens Mulder heeft Hoogvliet recent een hypermodern distributiecentrum gebouwd bij Zoetermeer. "Dat lijkt dan niet een logische partij voor overname. Dat geldt allemaal minder voor formules als Dekamarkt, Nettorama, Vomar of Boni."

'Vier, vijf grote ketens'

Laurens Sloot, hoogleraar ondernemerschap en detailhandel, denkt dat er nog veel gaat gebeuren. "Het houdt pas op als er in Nederland nog vier, vijf grote supermarktketens zijn. Die zijn dan groot genoeg om miljoenen te investeren in mechanisering, robotisering en digitalisering. Zulke investeringen leveren vaak pas geld op als je een omzet hebt van drie, vier miljard. Zeg maar een marktaandeel van 7 of 8 procent."

Veel supermarktketens, vaak familiebedrijven, zijn te klein. "Poiesz en Jan Linders hebben een marktaandeel van één procent, Hoogvliet twee procent, Dirk van den Broek drie à vier procent. Kunnen die overleven? Ik denk het wel, maar die gaan zich niet branden aan allerlei complexe zaken. Ze runnen gewoon de winkel: zorgen dat de kosten zo laag mogelijk blijven en dan moet de consument maar naar de winkel komen om zijn boodschappen zelf te halen."

'Keuze niet minder'

Mensen die na het verdwijnen van Deen zeggen "de keuze wordt steeds minder", hebben volgens Sloot ongelijk. "Aan de ene kant zie je in het traditionele landschap inderdaad fusies en overnames, recent nog van Plus en Coop, maar kijk eens naar al die nieuwe spelers die er online bijkomen: Hello Fresh, Picnic, Crisp. En in studentensteden zijn flitsbezorgers als Flink, Zapp of Gorillas, die met een bestel-app heel dicht bij die consument staan. De keuze wordt dus juist groter."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl