Weer geen oplossing voor binnenvaartschepen met giftige lading: 'Nul resultaat en onrust'

Drie binnenvaartschepen met een giftige lading graan uit Polen mogen hun lading niet ontgassen in Flevoland. Ze waren daar in opdracht en onder begeleiding van Rijkswaterstaat heen gevaren. Maar het provinciebestuur verleent geen vergunning voor het laten verdampen van de gassen.

De binnenvaartschepen Coby, Imatra en Semper Spera lagen sinds vorige week dinsdag aan de ketting in respectievelijk Utrecht, Zwolle en Veghel. Er werden te hoge concentraties fosfine ontdekt in een partij graan uit Polen, die vanuit een trein in Oss was overgeladen op de schepen. De tarwe was onderweg naar diervoederbedrijf De Heus Voeders.

Bij een meting werden 300 tot 400 fosfinedeeltjes per eenheid aangetroffen. Fosfine is een fosforverbinding die aan lading wordt toegevoegd om ongedierte te bestrijden, maar al in lage concentraties dodelijk is. De stof is gevaarlijk vanaf een concentratie van 0,5 deeltjes per eenheid.

Kopzorgen

De schepen - of althans de inhoud - geven kopzorgen, want een oplossing is er na meer dan een week gesteggel nog altijd niet. Eerder konden de betrokken partijen het ook al niet eens worden. De schepen zouden uitwijken naar Amsterdam, maar daar werden ze geweigerd. Ook een plan om uit te wijken naar Nieuwegein ging niet door.

Omwonenden maakten zich inmiddels zorgen over 'de gifschepen'. Daarom waren alle partijen blij dat er een nieuw plan was bedacht. De schepen zouden naar IJsseloog varen, een kunstmatig eiland in het Ketelmeer ten zuiden van de Noordoostpolder. Daar zou de giftige lading graan overgeheveld worden op een ander schip, waardoor het gas zou vervliegen. Rijkswaterstaat vroeg er een eenmalige vergunning voor aan, maar die komt er dus niet.

Een woordvoerder van de provincie Flevoland zegt tegen De Stentor dat IJsseloog niet de meest logische locatie is om te ontgassen. "Dit is een plek om te storten, niet om gassen los te laten." Het provinciebestuur stelt dat er geen sprake is van een noodsituatie en dat er alternatieven zijn voor het ontgassen bij het kunstmatige eiland.

Vrijdag blijkt al te zijn aangegeven dat er geen uitzondering zou worden gemaakt en dat er dwangsommen zouden staan op ontgassen bij IJsseloog, zegt Sunniva Fluitsma van ASV, de belangenvereniging voor schippers. "Maar Rijkswaterstaat heeft tegen de schippers gezegd dat het allemaal geregeld was."

Niet blij

De schippers zijn niet blij, zegt ze. Eerder sprak de NOS al met schipper Daniël Boere, die met zijn vrouw en twee kinderen op zijn vrachtschip woont. De kinderen mogen nu niet aan boord vanwege het mogelijke gevaar. Hij zei een onkostenvergoeding te willen omdat het varen nu risicovol is.

Een andere schipper, Harm Korvemaker, vertelde eerder aan RTV Noord dat het niet goed met hem ging tijdens het varen. "Ik kreeg de waarschuwing toen ik op het punt stond mijn lading in Veghel te lossen. Tijdens de tocht merkte ik ook dat het minder goed met mij ging. Ik raakte een beetje duf en was ontiegelijk aan de diarree."

De schippers zijn vorige week gecontroleerd in het ziekenhuis, maar mankeerden niets.

De binnenvaartschepen moeten voorlopig in Lelystad afmeren, met hun giftige lading. Of ze ergens anders mogen ontgassen of moeten wachten tot de fosfine is uitgewerkt - dat kan een paar weken duren - is nog niet duidelijk.

"Als ik een van die schippers was, zou ik mijn schip daar neerleggen en naar huis gaan. Ik zou pas terugkomen als het goed zit met de metingen", aldus Fluitsma. "Maar ja, wie gaat dat betalen? Die ligplaats kost geld. En het is begrijpelijk dat de schippers na dit hele scenario een onkostenvergoeding willen. Het heeft allemaal veel geld gekost, met nul resultaat en een hoop onrust."