NOS Nieuws

'Chinese leger profiteerde mogelijk van gastonderzoekers op TU Delft'

Zeker 29 Chinese militaire wetenschappers hebben de afgelopen jaren onderzoek gedaan aan de TU Delft. De opgedane kennis wordt mogelijk gebruikt voor het Chinese leger, blijkt uit onderzoek van Delta, het journalistieke platform van de TU Delft.

De Chinezen waren afkomstig van de National University of Defense Technology (NUDT), die valt onder het belangrijkste militaire orgaan van China. In Delft zijn ze gepromoveerd of werkten ze als gastonderzoeker. De meesten keerden daarna weer terug naar de NUDT, een van de wetenschappers ging aan de slag bij het Volksbevrijdingsleger.

'Leger dienen'

Ook stuitte Delta op de volgende uitspraak van een Delftse promovendus in een Chinese krant in 2017: "Het land en het leger hebben ons uitgekozen om in het buitenland te studeren in de hoop dat wij ons de meest geavanceerde wetenschap en technologie eigen maken. In de toekomst kunnen we zo de belangrijke taak van deze tijd op ons nemen: het versterken van het leger".

Zijn begeleider aan de TU Delft, Mathijs de Weerdt, zegt dat hij zich niet kan voorstellen dat de promovendus dit meent. "Wellicht zei hij dit omdat het van hem werd verlangd."

Volgens De Weerdt ging het trouwens niet om defensieonderzoek. Toch zegt hij: "In het vervolg zal ik extra nadenken en overleggen voordat ik weer met een soortgelijke student in zee ga." Het is Delta niet gelukt om in contact te komen met de promovendus zelf.

Militaire strategie

Volgens de Australische denktank Australian Strategic Policy Institute hoort het bij de Chinese militaire strategie om wetenschappers naar het buitenland te sturen. Sinds 2007 zou het gaan om zo'n 2500 onderzoekers, die zich vooral richten op kennis die zowel militair als niet-militair kan worden gebruikt.

Delft is een populaire bestemming voor Chinezen. Volgens Ingrid d'Hooghe van het Leiden Asia Centre komt dat door de specialistische kennis. "De TU springt eruit op een aantal technische terreinen die strategisch belangrijk zijn voor Peking", zegt ze tegen Delta.

De TU Delft werkt ook rechtstreeks samen met Chinese universiteiten. Volgens d'Hooghe moet je ervan uitgaan dat die altijd sterke banden hebben met de overheid. "Daarom moet je per project een goede afweging maken van de risico's en de voordelen van samenwerking en daarbij niet alleen kijken naar veiligheidsrisico's maar ook naar je eigen kennispositie op de lange termijn."

Zwarte lijst

Sommige van de Chinese universiteiten staan vanwege de banden met het leger op een zwarte lijst van Amerikaanse inlichtingendiensten, maar Nederlandse universiteiten mogen wel met ze in zee. Volgens Delta is samenwerking voor de TU Delft ook aantrekkelijk, omdat de Chinese overheid er veel geld in steekt. Ook wijzen veel betrokkenen erop dat de onderzoeken worden gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften, waardoor de kennis toch op straat ligt.

Andere Delftse wetenschappers vrezen dat de ruwe onderzoeksdata of de opgedane kennis over onderzoeksmethoden toch voor militaire doeleinden worden gebruikt, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van drones of snellere vliegtuigen. TU-onderzoekster Feijia Yin en hoogleraar Dick Simons zeggen in het vervolg niet meer samen te willen werken met instituten op een zwarte lijst. "Gezien de mogelijke risico's is dat uitgesloten", aldus Simons.

Checklist

In 2019 heeft de TU Delft een adviseur aangesteld voor de samenwerking met Chinese wetenschappers en universiteiten. Voor Delftse wetenschappers die twijfelen of ze met Chinese vakgenoten in zee moeten gaan, is onder meer een checklist gemaakt.

Ook op andere universiteiten is er discussie over samenwerking met China. Zo besloot de Rijksuniversiteit Groningen gisteren om de overeenkomst met het Groningen Confucius Instituut niet te verlengen, onder meer omdat de aangestelde hoogleraar zich niet vrij kon uitlaten over China.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl