Diplomaten mogen niet bij rechtszaak zijn van Canadees in Peking
Canadese diplomaten zijn in Peking opnieuw buiten de rechtbank gehouden waar Michael Kovrig, een voormalig Canadees diplomaat, terechtstaat voor vermeende spionage.
Even na 09.00 uur kwam het plaatsvervangend hoofd van de Canadese ambassade in Peking onverrichter zake uit het kleine ontvangstgebouw van de rechtbank gelopen. "Ondanks de internationale overeenkomst die China heeft getekend krijgen we geen toegang", vertelde Jim Nickel de aanwezige journalisten, die meermaals door agenten in uniform werden weggeduwd.
Canada heeft een overeenkomst met de Chinezen waarin is afgesproken dat bij elke rechtszaak consulaire bijstand kan worden gegeven. "We hebben meermaals gevraagd toegelaten tot de rechtszaal, maar het wordt steeds afgewezen", zei Nickel.
Een medewerkster van de rechtbank zegt dat er een goede reden voor is. "Zittingen waar staatsgeheimen bij betrokken zijn, mogen niet publiekelijk gehoord worden."
Huawei
Kovrig werd in december 2018 vastgezet. Volgens China heeft hij staatsgeheimen ontfutseld, al is bewijs daarvoor tot nog toe niet gedeeld.
Zijn detentie volgde op de arrestatie van de financieel directeur van Huawei in Canada. Meng Wanzhou wordt verdacht van het schenden van Amerikaanse sancties tegen Iran. Volgens de aanklagers heeft ze gelogen tegen banken over banden van Huawei met het land. Sindsdien is ze in afwachting van mogelijke uitlevering aan de Verenigde Staten.
Naast Kovrig werd ook Michael Spavor gearresteerd. Zijn zaak diende vrijdag, maar werd na twee uur geschorst. In beide gevallen zeggen critici dat het gaat om represailles voor de arrestatie van de Huawei-bestuurder. Peking ontkent dat, maar heeft wel meermaals aangegeven dat het stoppen van het uitleveringsproces van de Huawei-bestuurder ruimte zou kunnen bieden voor een oplossing voor de twee Canadezen. "Canada moet de willekeurige detentie van Meng Wanzhou stoppen en haar laten terugkeren naar China", zei een Chinese buitenlandwoordvoerder.
Steun van diplomaten
Bij de rechtbank hadden zich tientallen diplomaten uit zeker twintig landen verzameld om hun steun te betuigen aan de Canadezen. Naast de Canadese delegatie meldden zich afgevaardigden uit onder meer de Verenigde Staten, Australië en de Europese Unie bij de poort van Rechtbank Nummer Twee aan de zuidrand van Peking. Ook twee Nederlandse diplomaten waren aanwezig. Informatie over de voortgang van het proces kregen ook zij niet te horen.
Pas enkele uren na het begin van de zitting kreeg de Canadese ambassade de bevestiging dat Kovrig inderdaad aanwezig was in de rechtszaal en de zaak van start is gegaan. "Willekeurige detentie, een rechtsgang die niet transparant is. We zijn hier zeer verontrust over", aldus Nickel.
"De Verenigde Staten staan schouder aan schouder met Canada en roepen op tot onmiddellijke vrijlating van de twee burgers die in arbitraire detentie zitten", sprak de Amerikaanse diplomaat Bill Klein.
10 jaar cel
Of en wanneer er een uitspraak komt, blijft onduidelijk. Verschillende diplomaten hebben erop gehint dat Peking mogelijk zou willen wachten tot april, als de uitleveringszaak rond Meng Wanzhou beslecht moet worden.
De twee Michaels wacht bij veroordeling minimaal tien jaar cel. In het uiterste geval kan dat oplopen tot een levenslange gevangenisstraf. De kans op vrijspraak is nihil: in het Chinese rechtssysteem wordt meer dan 99 procent van de voorgeleide verdachten ook daadwerkelijk veroordeeld.
